TABERİ (RH.A)’İN BAKIŞ AÇISIYLA KEHF SURESİ 81. VE 85. AYET-İ KERİMELER

81- İstedik ki rablcri onun yerine kendilerine ondan daha temiz ve daha merhametli birini versin.

Öldürdüğüm erkek çocuğa gelince, o, kâfir bir çocuktu. Onun baba ve annesi ise mümin idiler. Çocuğun, baba ve annesini isyan ve inkâr’a sürüklemesinden korktuk. Zira anne ve babanın, çocuğa şefkatlerinden dolayı onun etkisi altında kalmaları mümkündü. İstedik ki rableri onlara o öldürülen çocuktan daha temiz ve daha merhametli bir çocuk versin.

Öldürülen çocuğun “Ceysür” adında birisi olduğu ve Allah tealanın bu baba ve anneye onun yerine salih bir evlat verdiği rivayet edilmektedir^[1][94]

82- Ücretsiz düzelttiğim duvar ise» şehirde iki yetim erkek çocuğun idi. Duvarın altında kendilerine ait bir hazine vardı. Babaları salih bir kimseydi. Rabbin, onların, rüştlerine erip hazinelerini bizzat kendilerinin çıkarmalarını istedi. Bu, rabbinden bir rahmetti. Ben, bunları kendiliğimden değil, Allah’ın emriyle yaptım. İşte sabredemediğin şeylerin içyüzü budur.

Bu düzeltilen duvarın altında bulunan hazinenin ne olduğu hakkında farklı görüşler zikredilmiştir.

İkrime ve Katade bu duvann altındaki hazinenin, daha Önceden oraya görülmüş mallar olduğunu söylemişler, Taberi de bu görüşü tercih etmiştir.

Sa’d b. Cübeyr, Abdullah b. Abbas ise bu hazinenin ilim olduğunu söylemişlerdir. Mücahid de bu hazinenin, üzerinde bilgiler yazılı altın levhalar , olduğunu söylemiştir.

Hz. Musa ile Hızır aleyhisselam arasında cereyan eden olayların kıssası burada sona ermekte ve bir başka hikmetli kıssa1 olan Zülkarneyn kıssası başlamaktadır. ^[2][95]

83- Ey Muhammcd, sana Zülkarncyn’den sorarlar. Onlara: “Size onun hakkında bazı hatıralar anlatacağım” de.

Resulullah (s.a.v.)a Zülkarneyn hakkında soru soran insanların, Allah’a ortak koşan müşrikler veya ehl-i Kitaptan bir grup insan olduğu rivayet edilmektedir.

Âyet-i Kerimede adı geçen Zülkarneyn’in kim olduğu hakkında farklı görüşler zikredilmektedir. Taberi bu şahsın, Mısır’ın İskenderiye şehrini inşa eden ve dünyanın büyük bir bölümünü hakimiyeti altına alan Büyük İskender olduğunu nakleden bir görüş rivayet ediyor. İbn-i Kesir ise rivayet edilen bu haberin doğru olmadığını, burada zikredilen Zülkameyn’in, Hz. İbrahim zamanında yaşayan ve onunla beraber Kabe’yi tavaf eden, mümin ve adaletli bir devlet başkanı olduğunu ve bu hükümdarın, dünyanın büyük bir bölümünü hakimiyeti altına aldığını söylemektedir.

Bunların dışında Zülkarneyn’in kişiliği hakkında çeşitli görüşler zikredilmektedir. Ancak onun kim olduğu Nass’larda açıkça anlatılmadığından Zülkameyn’in kim olduğu hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değildir. ^[3][96]

84-  Gerçekten biz onu yeryüzünde yerleştirip İmkânlar verdik. Biz ona her şeyin sebebini verdik (Her şeyin yolunu gösterdik). ^[4][97]

85- O da sebeplere sarıldı (Bu yolları tuttu).

Allah teala bu âyetlerde, Zülkarneyn’e yeryüzünde çeşitli sebepler ve imkânlar verdiğini, onun da bu imkânları değerlendirerek yeryüzünde otorite sağladığını zikretmektedir.

Zülkameyn’e verilen sebeplerin neler olduğu hakkında çeşitli görüşler zikredilmiştir. Bu sebeplerin, ilim veya yeryüzünün coğrafî durumunu bilme yahut çeşitli kavimlerin dillerini bilme veya dünyayı fethedecek yol ve vasıtaları bilme gibi şeyler olduğu rivayet edilmektedir. ^[5][98]