TABERİ (RH.A)’İN BAKIŞ AÇISIYLA MERYEM SURESİ 56. VE 60. AYET-İ KERİMELER

56- Ey Muhammed, insanlara, Kur’an’daki İdris kıssasını anlat. Şüp­hesiz ki İdris, özü sözü doğru olandı ve bir Peygamberdi. ^[1][62]

57- Biz onu yüce bir makama yükselttik.

Allah Teala bu âyette İdris aleyhisselamı yüce bir makama yükselttiğini beyan ediyor. Bu yüce makamın ne olduğu hakkında farklı görüşler zikredilmiş­tir.

Bazı müfessirlere göre idris aleyhisselam hayattayken bir Melek tarafın­dan altıncı göğe kadar yükseltilmiş ve ruhu orada kabzedilmiştir. Bazılarına gö­re ise İdris aleyhiselam bir Melek tarafından dördüncü göğe kadar çıkarılmış ve Azrail canını orada almıştır. İşte zikredilen yüce makam burasıdır.

Peygamber efendimiz (s.a.v.) miraca çıkarken İdris aleyhisselam ile dör­düncü katta görüştüğünü beyan etmektedir. Bu da ikinci görüşün daha isabetli olduğunu ifade eder. ^[2][63]

58- İşte bunlar, Allah’ın kendilerine nimetler verdiği peygamberler­dir. Bu Peygamberler Âdem’in ve gemide Nuh ile beraber taşıdıklarımızın soyundan, İbrahim ve İsrail’in neslinden ve hidayet verip seçtiğimiz kimse­lerdendir. Onlara, rahman olan Allah’ın âyetleri okunduğu zaman ağlaya­rak secdeye kapanırlardı.

Siiddî diyor ki; “Bu Peygamberlerin hepsinin, Hz. Âdem’in soyundan gelmelerine rağmen her birinin yakın soyları belirtilmiş ve İdris aleyhisselamın, Adem’in soyundan geldiğine Hz. İbrahim Nuh ile beraber gemide taşınanların soyundan geldiğine Hz. İshak, Yakub ve İsmail’in de Hz. İbrahim’in soyundan geldiklerine Hz. Musa, Harun, Zekeriyya, Yahya ve İsarunda Hz. İsrailin yani Hz. Yakub’un soyundan geldiklerine işaret edilmişin^[3][64]

59- Sonra bu Peygamberlerin ardından öyle bir nesil geldi ki, namazı terkettiler, heva ve heveslerine uydular. Onlar, bu taşkınlıklarının cezasını yakında göreceklerdir.

Allah Teala bu âyet-i Kerimede, Peygamberlerin ardından, ibadetlerin en devamlısı olan namazı zayi eden ve şehvaniarzulanna uyan nesillerin ortaya çıktığını ve bunların âhirette, yaptıklarının cezasını göreceklerini beyan ediyor.

Âyet~i Kerimede zikredilen “Namazı terkettiler” ifadesi “Namazı bıraktı­lar veya zamanını geçirdiler.” şeklinde izah edilmektedir. Âyette geçen ve “Taş­kınlık.” diye tercüme edilen “Gayyen” kelimesinin taşkınlık, zarara uğramak kötülük yahut cehennemde kan ve irinlerin aküğı bir vadi olduğu zikredilmektedir. Yani, şehvani arzularına uyan bu insanlar hüsrana uğrayacaklar veya yaptıkları­nın kakarşıhği olan kötülük bulacaklar yahut cehennemdeki gayya kuyusuna atı­lacaklardır.” demektir. ^[4][65]

60- Fakat tevbe edip iman eden ve salih amel işleyen bunun dışında­dır. İşte onlar cennete girecekler ve hiçbir haksızlığa uğratılmayacaklar dır.

Allah Teala önceki âyet-i Kerimede, Peygamberlerden sonra gelen kötü nesillerin namazlarını terketmeleri ve şehvani arzularına uymaları yüzünden ha-kettikleri şekilde cezai andı nlacaklanru beyan ettikten sonra bu âyette de bu kötü nesilden tevbe edenlerin, Allah’a ve Peygambere iman edenlerin ve salih amel işleyenlerin bu tür cezalandırmadan kurtulmuş olacaklarını beyan ediyor ve bun-lann cennete gireceklerini ve kendilerine hiçbir haksızlık yapılmayacağını vaa-dediyor. ^[5][66]