EBU’L A’LÂ MEVDUDİ’NİN BAKIŞ AÇISIYLA MERYEM SURESİ 1. VE 9. AYETLER ARASI
BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM
Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.
Rahman Rahim olan Allah’ın adıyla
1- Kâf, He, Ye, Ayn, Sâd.
2- (Bu,) (1) Rabbinin kulu Zekeriya’ya rahmetinin zikridir.(2)
3- Hani o, Rabbine gizlice seslendiği zaman.
4- Demişti ki: “Rabbim, şüphesiz benim kemiklerim gevşedi ve baş, yaşlılık aleviyle tutuştu; ben sana dua etmekle mutsuz olmadım.”
5- “Doğrusu ben, arkamdan gelecek yakınlarım adına korkuya kapıldım,(3) benim karım da bir kısır (kadın) dır. Artık bana kendi katından bir yardımcı armağan et.”
6- “Bana mirasçı olsun, Yakup oğullarına da mirasçı olsun.(4) Rabbim, onu (kendisinden) razı olunan(lardan) kıl.”
7- (Allah buyurdu:) “Ey Zekeriya, şüphesiz biz seni, adı Yahya olan bir çocukla müjdelemekteyiz; biz bundan önce ona hiç bir adaş kılmamışız.”(5)
8- Dedi ki: “Rabbim, karım kısır (bir kadın) iken, benim nasıl oğlum olabilir? Ben de yaşlılığın son basamağındayım.”
9- (Ona gelen melek:) “İşte böyle” dedi. “Rabbin dedi ki: -Bu benim için kolaydır, daha önce sen hiç bir şey değil iken, seni yaratmıştım.”(6)
AÇIKLAMA
1. Karşılaştırma için bkz. Âl-i İmran 34-37. ayetler ve bunlarla ilgili notlarda yer alan Zekeriyya kıssası.
2. Harun’un (a.s) torunlarından biri olan Hz. Zekeriyya’nın (a.s) konumunu anlayabilmek için İsrailoğulları arasında yaygın olan rahiplik geleneği ile ilgili bilgiye sahip olmak gerekir.
Filistin’in fethinden sonra topraklar Yakub’un (a.s) zürriyetinden olan 12 kabile arasında miras olarak dağıtıldı. 13. kabile olan Levi’lere de dini hizmetler ve görevler emanet edildi. Levi’liler arasında da “en mukaddes şeyleri takdis etmek, Rabbin önünde buhur yakmak, ona hizmet eylemek ve ebediyyen onun ismiyle mübarek kılmak üzere” seçilen aile Harun’un (a.s) oğulları idi. Diğer Levi’lilerin mabede girmesine izin verilmiyordu. “Çünkü onların vazifesi Rab evinin hizmeti için avlularda, odalarda ve bütün mukaddes şeyleri temizlemekte Allah Evinin hizmet işinde Harunoğulları’nın yanında bulunmak… ve sebt günlerinde, aybaşlarında ve belli bayramlarda yapılan bütün takdimeleri Rabbe arzetmekti.”
Harunoğulları 24 aileye bölünmüştü ve bu 24 aile sıra ile Rabbin evine hizmet ediyorlardı. Bu ailelerden biri Zekeriyya’nın (a.s) liderliğindeki Abiya ailesi idi. Bu nedenle ailesinin sırası geldiğinde mabede gidip buhur yapmak Zekeriyya’nın (a.s) göreviydi. (ayrıntılar için bkz. I. Tarihler 23-24)
3. Yani “Akrabalarım, yani Abiya ailesi içinde bana emanet edilen görevi üstelenebilecek dini ve ahlâkî bakımdan düzgün hiçbir kimse göremiyorum.”
4. Yani, “Ben sadece bana varis olacak oğul için değil, aynı zamanda Yakub ailesinin doğru yolunu devralacak bir varis için dua ediyorum.”
5. Luka incilinde bu şöyle ifade edilmiştir: “Akrabandan bu adda kimse yoktur.” (Luka. I, 61)
6. Bu karşılıklı konuşma, Allah’ın dilediğini yapabileceğini, yaşlı bir adamla kısır bir kadına çocuk verebileceğini, aynı şekilde bir bakireyi de çocuk sahibi kılabileceğini vurgulamaktadır.