EBU’L A’LÂ MEVDUDİ’NİN (RH.A.) BAKIŞ AÇISIYLA SAFFAT SURESİ 92. ve 101. AYETLER

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

92- “Size ne oluyor ki konuşmuyorsunuz?”
93- Derken onların üstüne yürüyüp sağ eliyle bir darbe indirdi.
94- Çok geçmeden (halkı) birbirine girmiş durumda kendisine yönelip geldiler.(52)
95- Dedi ki: “Yontmakta olduğunuz şeylere mi tapıyorsunuz?”
96- “Oysa sizi de, yapmakta olduklarınızı da Allah yaratmıştır.”
97- Dediler ki: “Onun için (yüksekçe) bir bina inşa edin de onu çılgınca yanan ateşin içine atın.”
98- Böylelikle ona bir tuzak hazırlamak istediler. Oysa biz, onları alçaltılmışlar kıldık.(53)
99- (İbrahim) Dedi ki(54) “Şüphesiz ben, Rabbime gidiciyim;(55) O, beni hidayete eriştirecektir.”
100- “Rabbim, bana salihlerden (olan bir çocuk) (56) armağan et.”
101- Biz de onu halim bir çocukla müjdeledik.(57)

AÇIKLAMA

52. Burada kısaca zikredilen bu hadise, Enbiya Suresi’nde daha ayrıntılı bir şekilde aktarılmıştır.

Hz. İbrahim’in (a.s) kavmi, mabedlerinin içindeki putları paramparça bir halde görünce, hemen bu işi kimin yaptığını araştırmaya başlamıştır. Bazılarının “İbrahim adlı bir genç putlarımıza karşıydı” demeleri üzerine halk, “onu yakalayıp, getirin” diye bağrıştı ve bir grup gidip Hz. İbrahim’i yakalamış ve halkın önüne getirmiştir.

53. Enbiya 69’da: “Biz de, ey ateş İbrahim’e serin ve esenlik ol dedik.” Ankebut, 24’de ise: “Allah onu ateşten kurtardı” şeklinde buyurulmuştur. Bu ayetlerden açıkça anlaşıldığına göre, Hz. İbrahim (a.s) ateşe atılmış, Allah da onu ateşten kurtarmıştır. “Ona bir tuzak kurmak istediklerinde biz de onların tuzaklarını boşa çıkardık” ayetinin anlamı, “Onlar İbrahim’i ateşe attılar ve Allah onu mucizeyle ateşten kurtararak, kafirleri yenilgiye uğrattı” şeklinde anlaşılır. Bu hadisenin aktarılmasıyla gözetilen amaç, Mekkeli müşriklere şu hususun anlatılmasıdır: “Sizler Hz. İbrahim’in (a.s) soyuna mensup olmakla övünüyorsunuz. Ancak Hz. İbrahim’in (a.s) yolu, Hz. Muhammed’in (s.a) sizleri çağırmakta oluduğu yolun aynısıdır. Şayet sizler onu yenilgiye uğratmak için başvurduğunuz çeşitli hilelere devam ederseniz, Hz. İbrahim’in (a.s) kavmi gibi sizlerde en sonunda yenilgiye uğrarsınız.”

54. Yani, Hz. İbrahim (a.s) bu sözü, ateşten mucize kabilinden kurtulduktan sonra ülkesini terkettiği sırada söylemiştir.

55. Bu ifade şu anlama gelir: “Ben Allah yolunda hizmet ediyorum. Ve benim kavmim, sırf Allah yolunda yürümek istediğimden dolayı bana düşman oldu. Ben de şimdi Allah’a teslim oldum ve O’na hicret ediyorum. Benim hedefimi belirleyen ve bana yol gösteren O’dur. O beni nereye götürürse, ben oraya gideceğim.”

56. Bu duadan, Hz. İbrahim’in (a.s) o dönemde daha çocuğu olmadığı anlaşılıyor. Yanında sadece hanımı ve yeğeni Hz. Lût (a.s) vardı. O da doğal olarak “bana hicret esnasında teselli olması için bir çocuk ihsan et” diye Allah’a dua etmiştir.

57. Bu ifadeden Allah Teâlâ’nın, Hz. İbrahim’e (a.s) hemen müjde verdiği şeklinde bir anlam çıkartmak doğru olmaz. Nitekim, “İhtiyarlık çağımda bana İsmail ve İshak’ı lûtfeden Allah’a hamdolsun. Şüphesiz Rabbim duayı işitendir.” (İbrahim. 39) ayetinden de anlaşılacağı üzere, Hz. İbrahim’in dua ettiği zaman ile kendisine müjde verildiği zaman arasında yıllarca mesafe vardır. Kitab-ı Mukaddes’te, Hz. İsmail doğduğunda Hz. İbrahim (a.s) 86, (Tekvin: 16:16) , Hz. İshak doğduğunda ise 100 yaşında olduğu yazılıdır. (Tekvin 21:5)