Berr: kökünden türeyen ism-i faildir, mastan “birr” gelir. Kelime olarak; iyi, iyilik, itaat, ibadet etmek veya ibadeti kabul etmek, sözünde durmak ve yeminine sadık kalmak gibi manalara gelir.

Yüce Allah’ın sıfatı olarak el-Berr; kullarına iyilik yapan, çok lütufkar, itaat ve ibadetleri kabul eden, çok merhametli, çok şefkatli ve vadinde duran demektir. Allahu Teala (c.c)’nın “el-Berr” ismi, kullarına iyiliği ve hediyesi bol olan manasına gelmektedir. Gerçekten de Allahu Teal (c.c)’nın kullan üzerindeki nimetleri saymakla tükenmez. Allahu Teal (c.c) insanların sadece zaruri ihtiyaçlarını değil birçok nimetleri de hizmetlerine sunmuştur.

Berr kelimesi aynı kökten gelen muhtelif siğalarla iyilik anlamında; melekler ve insanlar için de fiil olarak kullanılmakla beraber Yüce Allah’ın el-Berr ism-i şerifi Kur’an-ı Kerim’de tek bir ayet-i kerimede geçmektedir. Okuyalım:

إِنَّا كُنَّا مِن قَبْلُ نَدْعُوهُ إِنَّهُ هُوَ الْبَرُّ الرَّحِيمُ

Gerçekten biz bundan önce O’na yalvarıyorduk. Şüphesiz O, iyilik edendir, çok merhametlidir.( Tur Suresi: 28)

Yüce Allah kötülük yapanı affeder, günah işleyeni bağışlar, tevbe ile özür beyan edenin özrünü kabul eder. Lütuf ve ihsanını kullan arasında dağıtır. Onlara sayısız nimetler verir, O’nun türlü türlü sayısız nimeti vardır.

Yüce Allah’ın kulları içerisinde bir iyilik yapana kat kat mükafat vermesi, kötülük yapana misliyle cevap vermesi, kulların günahlardan sonra tevbeleri kabul etmesi, kötülük yapan kullarına bile belirlediği bir süreye kadar sıhhat ve nimet vermesi dahi Allah ‘ın el-Berr ism-i şerifinin tecellilerindendir.

El-Berr ism-i şerifiyle ilgili olarak okuduğıımuz ayet-i kerimeden sonra bu konuda bir de hadis-i şerif okuyalım;

         Ebu Umüme (radıyallahu anlı) anlatıyor: “Hz.  Peygamber (aleyhissalatu vesselam)’in şöyle söylediğini işittim: “Allah, geceleyin Kur’ an okuyan bir kula kulak verdiği kadar hiçbir şeye kulak verip dinlemez. Allah’ın rahmeti namazda olduğu müddetçe kulun başı üstüne saçılır. Kullar, ondan çıktığı

andaki kadar hiçbir zaman Allah’a yaklaşmış olmaz.” Ebu’n Nadr der ki: “Ondan” tabiriyle “Kur’an’dan” denmek istenmiştir.( Tirmizi, Sevabu’l-Kur’an, 17. 2913(13).)

“Berr, kullarına yumuşak davranan, onlara kolaylık dileyen, zorluk dilemeyen, birçok günahlarım cezalandırmadan bağışlayan, onları bütün yaptıklarından sorguya çekmeyen, bir iyiliğe on misliyle karşılık veren, buna karşı kötülüğü sadece bir misliyle cezalandıran, niyetlendikleri kötülüğü işlemedikçe bu niyetleri nedeniyle onlara kötülük yazmayandır. Allah kullarına karşı son derece merhametli, yumuşak ve şefkatlidir. Onlara hak etmedikleri halde kendi lütfu, ihsanı ve kereminden bol nimetler vererek iyilikte bulunur. Dualarım kabul eder, şükürlerine nimet vererek karşılık verir. İnsan, bu nimetlere şükrederek, Rabb’inin hoşnut olacağı davranışlarda bulunarak ve yasaklarından şiddetle kaçınarak iyi bir kul olmalıdır. Çünkü O, kullarına gizli-açık birçok nimetler vermiştir. Yüce Allah bunu şöyle ifade etmektedir: “Görmüyor musunuz ki, şüphesiz Allah, göklerde ve yerde olanları emrinize amade kılmış, açık ve gizli sizin üzerinizdeki nimetlerini genişletip-tamamlamıştır (Lokman Suresi: 20; Geniş bilgi için bkz. Kurtubi, camiul ahkam; 1/333)

Allah’ın nimetlerini anlamaya çalışan kimseler bunu idrak edemeyenlere göre çok daha anlayışlı, çok daha derin tefekkürlü ve çok daha değerli amellere sahip olurlar. Yüce Allah’ın el-Berr ismini idrak eden kimse Allah’ın rahmetinden ümitli olup, O’nun rıza ve sevgisini kazanmak için daha ziyade gayret gösterir.