• İbda ve İdlal

Hidayet etmek ve delalette bırakmak ancak Allah’a mahsustur. Allah’ın hidayet etmediğine hiçbir kimse hidayet edemez. Allah’ın hidayet ettiği kuluda hiç kimse saptıramaz.

أَلَيْسَ اللَّهُ بِكَافٍ عَبْدَهُ وَيُخَوِّفُونَكَ بِالَّذِينَ مِن دُونِهِ وَمَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ

وَمَن يَهْدِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّضِلٍّ أَلَيْسَ اللَّهُ بِعَزِيزٍ ذِي انتِقَامٍ

“Allah, kuluna yetmez mi? Seni O’ndan (Allah’tan) başkalarıyla korkutmaya çalışıyorlar. Allah, kimi saptırırsa artık onun için bir yol gösterici yoktur. Allah, kimi de doğru yola iletirse artık onu saptıracak hiç kimse yoktur. Allah mutlak güç sahibi, intikam sahibi değil midir?( Zümer Suresi: 36-37)

Hidayet ve dalalet iki fiildir ki bunların faili hakikisi ve yaratıcısı Allah (c.c)’dır. Ancak Allah, bir kul bunların hangisine layık ise bunu bilir ve liyakatına göre halk eder. Burada cebir ve ikrah yoktur. Yine de bu durum Allah ( c.c) için caizdir.