TABERİ (RH.A)’NİN BAKIŞ AÇISIYLA BAKARA SURESİ 6. AYET

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

6- Şüphe yok ki, kâfirleri uyarsan da uyarmasan da birdir. Onlar iman etmezler.

Ey Muhammed, o kâfirler, Kur’an. ve senin Peygamberliğini inkâr eden­lerdir. Onlara göre senin onları uyarıp uyarmaman eşittir. Çünkü onlar, ne ya parsan yap, imana gelmezler.

Bu hususta diğer âyetlerde de şöyle buyuruluyor: “Üzerlerine rabbinin hükmü hak olanlar, iman-etmezler.” “Onlara her türlü delil gelse de, can yakıcı azabı, görmedikçe, iman etmezler.”

Âyette zikredilen “Kâfirler”den kimlerin kastedildiği hususunda farklı görüşler zikredilmiştir. İkrime ve Said b. Cübeyr’in Abdullah b. Abbastan nak­lettiklerine göre, burada zikredilen “Kâfirler”den maksat, Resulullahın döne­minde Medine çevresinde yaşayan Yahudilerdir. Allah Teala, Hz. Muhammedi tanımaları ve onun, Peygamber olacağını bilmelerine rağmen onu inkâr eden Yahudileri kınamış, kalblerinin mühürlü olduğunu zikretmiştir.

Ali b. Ebi Talha’nın, Abdullah b. Abbastan naklettiğine göre ise, Abdul­lah b. Abbas bu âyeti şöyle izah etmiştir. “Resulullah (s.a.v.) bütün insanların iman etmelerini ve doğru yolda kendisine tabi olmalarını çok arzuluyordu. Onun bu şiddetli arzusunu bilen Allah teala, daha önce iman edecekleri yazılı olanlardan başkasının iman etmeyeceğini ve daha önce iman etmeyecekleri ya­zılı olanlardan başkasının da sapıklığa düşmeyeceğini bildirdi.

Rebi’ b. Enes ise bu âyette zikredilen “Kâfırler”den maksadın. Bedir sa­vaşında öldürülen küfrün ele başıları olduklarını ve bunların şu âyette de zikre-dildiklerini söylemiştir. “Kâfirlerin, Allah’ın nimetlerine şükredecekleri yer­de, Allah’ı inkâr ettiklerini, kavimlerini helak yurduna sürüklediklerini görmez misiniz?” “Helak yurdu cehennemdir. Onlar oraya gireceklerdir. O, ne kötü bir yerdir. Rebi’ b. Enes’in bu görüşünün dayanağı şudur: Al­lah teala bu âyette, kötüleri uyarıp uyarmamanın, onlara hiçbir fayda vermeye­ceğini, onların kalblerinin mühürlendiğini beyan etmiştir. Halbuki kâfirlerden bir kısmı, daha sonra, Resulullah’ın uyarısından faydalanarak iman etmişlerdir. Bundan anlaşılmıştır ki, âyette zikredilen kâfirlerden maksat, iman etmeden. Bedirde öldürülen küfrün ele başılarıdır.

Taberi, Abdullah b. Abbastan nakledilen birinci görüşün tercihe şayan ol­duğunu zikretmiş ve gerekçe olarak şunları özetle söylemiştir. “Allah teala bun­dan önceki âyetlerde ehl-i kitabın iman edenlerini övmüştür. Bu âyetlerde de yi­ne ehl-i kitabin iman etmeyenlerinden haber vermesi ve onları kınaması uygun­dur. Zira onların sıfatları farklı olsa da hepsi de ehl-i kitaptır. Böylece Allah tea­la, ehl-i kitabın iman edenleriyle iman etmeyenlerini karşılaştırarak birlikte zik­retmiştir.

Allah teala bu âyetlerle, Resulullahın hak peygamber olduğunu gizleyen Yahudi hahamlarına karşı onu desteklemiştir. Bunu böylece bilmiş olsunlar ki, Tcvratı Hz. Musaya gönderen Allah teala Hz. Muhammenle ele bunları öğretmiştir. Zira, ne Muhammed ne de kavmi, Kur’an inmeden önce bu gibi şeyleri bili­yorlardı. Bu hal de, Yahudilerin, Hz. Muhammedin Peygamberliği hakkında şüpheye düşmelerini bertaraf eder, Onun, Allah tarafından getirdiklerinin hak olduğunu ortaya koyar. Zira onlar, okur yazarlığı olmayan bir millet içerisinde ortaya çıkan ve okur yazarlığı olmayan bir kişinin onların gizlemiş oldukları ha­berleri ortaya çıkarması durumunda onun peygamberliği hakkında nasıl şüpheye düşebilirler ki?

Resulullahın okur yazarlığı yoktu. O bir takım hesaplan da bilmiyordu. Bu itibarla ona, “Kitapları okudu da öğrendi.” Yahut: “Hesap yaparak kâhinlik yaptı.” Veya “Resulullah ile ilgili bir kısım haberleri gizleyen Hahamlardan okuyarak bu tür bilgilere sahip oldu.” şeklinde iddialar onun hakkında hiç yakı­şık almayan iddialardır.

Taberi diyor ki: “Bu âyette zikredilen kâfirlerden maksadın ehl-i kitap olan kâfirler olduğunun diğer bir delili de şudur ki: “Allah teala, bundan sonra gelen âyetlerele, münafıklara ve Hz. Âdem ve Havva kıssasına değindikten son­ra tekrar ehl-i kitap’tan bahsetmiştir. Madem ki önce ehl-i kitabın müminleri söz konusu edilmiş ve yine ehl-i kitaba dönülmüştür. O halde bunların arasında zik­redilen kâfirlerden maksat ta, ehl-i kitap olan kâfirlerdir.

“Küfür” kelimesinin lügat mânâsı “Örtmek” demektir. Bundan dolayıdir-ki, karanlığı ile bütün eşyayı örten geceye de “Kâfir” denmiştir, Yahudiler de Resulullahın hak Peygamber olduğunu bildikleri halde o gerçeği gizlemeleri se­bebiyle kendilerine “Gerçeği örten” anlamına “Kâfir” denmiştir. Nitekim Allah teala bunlar hakkında başka bir âyette şöyle buyurmuştur: “İndirdiğimiz apa­çık delilleri ve hidayeti, biz, insanlara kitapta açıkladıktan sonra onları gizleyenlere, işte onlara Allah lanet eder. Hem de bütün lanet edenler lanet cdcr. Bu âyeti kerimede de: “Şüphe yok ki kâfirleri uyarsan da uyar-masan da birdir. Onlar iman etmezler” buyurulmaktadır.

– Taberi diyor ki “Âyet-i kerimenin mânâsı şöyledir: “Ey Muhammed. Medine’de yaşayan Yahudi hahamlarından, senin peygamberliğini bildikleri hal­de ve ben de kendilerinden, gönderdiğim şeyleri gizlemeyeceklerine dair ahit al­dığım halde, senin hak Peygamber olduğunu gizleyen ve seni inkâr eden bu ; Kâfirleri uyarsan da uyarmasan da aynıdır. Çünkü onlar iman etmezler. Hakka dönmezler. Seni ve senin getirdiğin şeyleri doğrulamazlar.

Abdullah b. Abbas ta bu âyeti şöyle izah etmiştir: “Onlar, kendilerinde bulunan ilmi ve Allanın, kendilerinden aldığı ahdi inkâr ederek hem kendi bilgi­lerini hem de senin getirdiklerimi inkâr etmişlerdir. Artık onlar senin uyarmanı ve korkutmanı nasıl dinleyeceklerdir?-..