TABERİ (RH.A)’NİN BAKIŞ AÇISIYLA ENAM SURESİ 116. VE 120. AYETLER

116- Eğer ycryüzündckilcrin çoğunluğuna uyarsan seni Allah yolun­dan saptırırlar. Çünkü onlar sadece “Zan’a uyarlar ve sadece tahmin yü­rütürler.

Bu âyet-i Kerime, yeryüzünde yaşayan insanların çoğunluğunun görü­şünün hakkı temsil etmediğini, çünkü bunların birtakım hayal ve kuruntulara dayandığını, bu itibarla çoğunluğun, doğru olmayan görüşüne uyuldtığu takdir­de, insanları Allanın yolundan saptıracaklarını bizlere Öğretmekte, azınlık tara­fından benimsenmiş olsa da, gerçeğe uymak gerektiğini bildirmektedir. O halde “Çoğunluk böyle düşünüyor öyleyse bu doğrudur” mantığı geçersizdir. ^[1][155]

117- Şüphesiz ki rabbin, yolundan kimin saptığını çok iyi bilir. O, doğru yolda olanları da çok iyi bilir.

Ey Muhammed, senin, putian Allaha denk tutan bu müşriklere uymanı yasaklayan rabbin, doğru yolundan kimlerin saptıklarını senden de diğer bütün yaratıklardan da çok iyi bilir. Doğru yolda olanları da herkesten daha iyi bilir. O halde ey Resulüm, sana emrettiklerime uy ve yasakladıklarımdan kaçın. Sana karşı çıkanlara aldırma. Zira ben, yarattıklarımı çok iyi bilmekteyim. ^[2][156]

118- Eğer, Allanın âyetlerine iman ediyorsanız, Allahin adı zikredile­rek kesilen hayvanlardan yeyin.

Ey Müminler, eğer gerçekten, Allanın âyetleri olan Kur’ana iman ediyor­sanız, üzerine Allanın ismi anılarak sizin tarafınızdan veya ehl-i kitap tarafından kesilen hayvanlardan yeyin. Putperestlerin kestiklerini yemeyin. ^[3][157]

119- Size ne oluyor da, üzerine Allanın adı zikredilerek kesilenlerden yemiyorsunuz? Halbuki o sîze, mecbur kalmanızın dışında haram olan şey­leri geniş olarak açıklamıştır. Doğrusu, birçokları heveslerine uyarak, hiç­bir ilme dayanmaksızın, insanları doğru yoldan saptırırlar. Muhakkak kî rabbin, haddi tecavüz edenleri çok iyi bilir.

Ey insanlar size ne oluyor da üzerine Allahm İsmi zikredilerek kesilen hayvanların etinden yemiyorsunuz? Halbuki Allah sizlere haram kılmış olduğu şeyleri genişçe açıklamıştır. Zaruret halinde bulunursanız haram olan şeylerden zaruret miktannea yemeniz caizdir. Birçokları hiçbir bilgiye dayanmadan sırf heva ve heveslerine uyarak insanları doğru yoklan saptırırlar. Leşlerin ve üzeri­ne Allanın adı anılmayarak kesilen hayvanların etlerinin helal olduğunu söyler­ler. Şüphesiz ki rabbin, haddi aşanları çok iyi bilir. Ve onları ona güre cezalan­dıracaktır. ^[4][158]

120- Günahın açığını da gizlisini de terkedin. Şüphesiz ki günah ka­zananlar, yaptıklarından dolayı cezalandırılacaklardır.

Ey insanlar, gizli olsun açık olsun, Allaha karşı günah işlemekten kaçının Çünkü Allanın yasak kılmış olduğu günahları işleyenler, kıyamet gününde bu­nun cezasını göreceklerdir.

Müfessirler, burada zikredilen, günahın açığından hangi günahların ve gizlisinden hangi günahların kastedildiği hususunda farklı izahlarda bulunmuş­lardır.

1. a) Said b. Cübeyre göre burada ifade edilen, açık günahlardan maksat, Allah tealanin, evlenmelerini Nisa suresinin yirmi ikinci ve yirmi üçüncü âyetlerinde haram kıldığı kadınlarla evlenmektir. Gizli olan günahlardan maksat ise zina etmektir.
2. b) Süddi, Dehhak ve Mücahide göre ise açık günahtan maksat, cahil iye döneminde fuhuş yapmak için bayrak asıp açıkça ilan eden kadınlarla zina etmektir. Gizli günahtan maksat ise, bir kısım kadınları dost edinerek gizlice zina etmektir.
3. c) İbn-i Zeyd’e göre ise, açık günahtan maksat, Kabeyi tavaf ederken, so­yunmak ve avret mahallini Örtecek bir şey giymemektir. Gizli günahtan maksat ise zina etmektir.

Taberi, âyetin umumi ifadesinin bütün bu görüşleri kapsadığı gibi açık ve gizli yapılan diğer bütün günahları da kapsadığını söylemiştir. ^[5][159]