• Vucud

Vucud, var olmak demektir. Kendisi ile nitelendirlen zatın varlığına muttasıf olup onun varlığına herhangi bir şey eklemeyen sıfattır. Allah’ın varlığı zatının muktezası olduğu için O’na vacibul vücud denir.

Bu sıfatı bazı kelam alimleri selbi sıfatların dışında sıfatı nefsiyye diye ayrı olarak zatı bari üzerine zaid ve mustakil bir sıfattır demişlerdir. Yüce Allah’ın zatı vücudsuz düşünülemeyeceği için Vücud sıfatı bütün sıfatların aslı ve mercidir.

Kelime-i tevhid’de ifade olunan şekliyle Kur’an’ı Kerim’de iki yerde geçmektedir. Ancak Kur’an’ı Kerim’in tümü

kelime-i tevhid’in manasının kapasamındadır. Sıfatı selbiyede ifade olunan nefiy, tevbid kelimesininde başında zikrolunmaktadır. Esasen bu kelimenin başında geçen nefiysi nefyi cinstir. Bundan sonra gelen isminden sonra esasen “La”nın haberi olan mevcudun kelimesi mustatir olarak vardır. Mustatir ve takdiri olarak hükmen nefiy’den sonra Allah’ın vücuduna yani varlığına delalet eder. ile nefiyden sonraki ispat tebarüz ile tahakukuk eder.

Şimdi bu kelimenin geçmiş olduğu bir ayet-i kerimeyi okuyalım;

فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَمَثْوَاكُمْ

Şu halde bil; gerçekten, Allah’tan başka ilah yoktur. Hem kendi günahın, hem Mü’min erkekler ve Mü’min kadınlar için mağfiret dile. Allah, sizin dönüp dolaşacağınız yeri bilir, konaklama yerinizi de.( Muhammed Suresi: 19)

Yüce Allah’ın vucud sıfatının tecellileri herşey deki zuhurunun açıklığıyla zatı ile gaiptir. Bu gaiplik sadece dünyevi nazarının müşahadesindedir. Asıl körlük ise bu zuhurda vacibul vücudu idrak edememektir.

Vucudun zıddı adem (yokluk)’dir. Yokluk Allah için mümteni (düşünülmesi imkansız)’dir, Eşarilere ve mutezileye göre ” vucud; zatın aynı olma hasebiyle zaid (ayrıca) bir sıfat değildir” demişlerdir. Ancak cumhur-u ulema sıfat olduğuna kail olmuşlardır.