EBU’L A’LÂ MEVDUDİ’NİN BAKIŞ AÇISIYLA ENBİYA SURESİ 20. VE 27. AYETLER ARASI

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

20- Gece ve gündüz, hiç durmaksızın tesbih ederler.
21- Yoksa onlar, yerden birtakım ilahlar edindiler de, onlar mı (ölüleri) diriltecekler?(21)
22- Eğer her ikisinde (gökte ve yerde) Allah’ın dışında ilahlar olsaydı, hiç tartışmasız, ikisi de bozulup gitmişti.(22) Arşın Rabbi olan Allah(23) onların nitelendiregeldikleri şeylerden yücedir.
23- O, yaptıklarından sorulmaz, oysa onlar sorguya çekilirler.
24- Yoksa O’ndan başka ilahlar mı edindiler? De ki: “Kesin-kanıt (burhan) ınızı getirin. İşte benimle birlikte olanların zikri (Kitabı) ve benden öncekilerin de zikri.”(24) Hayır, onların çoğu hakkı bilmiyorlar, bundan dolayı yüz çevirmektedirler.(25)
25- Senden önce hiç bir peygamber göndermedik ki, ona şunu vahyetmiş olmayalım: “Benden başka ilah yoktur, öyleyse bana ibadet edin.”
26- “Rahman (olan Allah) çocuk edindi” dediler.(26) O, (bu yakıştırmadan) yücedir. Hayır, onlar (melekler) ikrama layık görülmüş kullardır.
27- Onlar sözle (bile olsa) O’nun önüne geçmezler ve onlar O’nun emriyle yapıp-etmektedirler.

AÇIKLAMA

21. Bu soru, kafirlerin, cansız maddeye Allah’dan başkasının can vermeyeceğine inandıkları halde, neden Allah’ın yanısıra başka ilâhları kabul ettiklerini düşünmeleri için sorulmuştur.
22. Bu kısa cümle iki fikri ihtiva eder:
1) Değil birbirinden uzak binlerce yıldızı içeren evren, bir tek kurum veya ev bile iki efendi olduğunda gereği gibi düzgün bir işleyiş içinde olamaz.
2) Dünyanın düzeni dahil tüm evrendeki sistem, evrensel bir kanuna göre işlemektedir. Çeşitli güçler ve sayısız eşya arasında uyum, ahenk, denge ve işbirliği olmasa bu sistem bir an bile işleyemez. Bu da güç ve varlıkların birbirleriyle mükemmel bir denge ve ahenkle uyum ve işbirliği içinde olmalarını gerektiren evrensel ve herşeye hakim bir kanun ve düzenin var olduğunun apaçık bir delilidir. Eğer birbirinden bağımsız yönetici ve hakimler olsa bu mümkün olamazdı. Böyle bir düzenin olması başlı başına, tüm evreni yöneten ve düzenleyen bir Hakim ve herşeyi yöneten bir Efendinin var olduğunun apaçık bir delilidir. Daha geniş ayrıntılar için bkz. İsra Suresi, an: 47.
23. Yani, “Tüm evrenin sahibi”
24. İlk ikisi akla dayalı bir fikir veya delillerdi. Bu ise tarihsel bir delil. Burada sanki şöyle denilmektedir: “Önceki kitablar incelendiğinde evrenin yaratıcısının bir tek Allah olduğu ve sadece O’nun ibadet ve taate layık olduğu görülür. Oysa sizin dininiz, ne akli delillerle ne de tarihsel delillerle desteklenmiyor.”
25. Onların Peygamber’in mesajına karşı ilgisiz bir tavır takınmalarının sebebi gerçeklik bilgisinden yoksun olmalarıdır. Onların mesaja karşı pervasız ve aldırmaz bir tavır takınmalarının sebebi de budur.
26. Burada “Çocuk” kelimesi ile, 28. ayetten de anlışalacağı üzere, melekler kastedilmektedir. Arap müşrikleri, meleklerin Allah’ın kızları olduklarına inanıyorlardı.