EBU’L A’LÂ MEVDUDİ’NİN BAKIŞ AÇISIYLA ENBİYA SURESİ 88. VE 92. AYETLER ARASI

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

88- Bunun üzerine duasına icabet ettik ve onu üzüntüden kurtardık. İşte biz, iman edenleri böyle kurtarırız.
89- Zekeriya da; hani Rabbine çağrıda bulunmuştu: “Rabbim, beni yalnız başıma bırakma, sen mirasçıların en hayırlısısın.”
90- Onun duasına icabet ettik, kendisine Yahya’yı armağan ettik, eşini de doğurmaya elverişli kıldık.(86) Gerçekten onlar hayırlarda yarışırlardı, umarak ve korkarak bize dua ederlerdi. Bize derin saygı gösterirlerdi.(87)
91- Irzını koruyan (Meryem) ;(88) biz ona kendi ruhumuzdan üfledik, (89) onu ve çocuğunu insanlığa bir ayet kıldık.(90)
92- Gerçek şu ki, sizin bu ümmetiniz tek bir ümmettir. Ben de sizin Rabbinizim, öyleyse bana ibadet ediniz.

AÇIKLAMA

86. Karısını islah ettik. “Karısının kısırlığını tedavi ettik.” “Sen varislilerin en iyisi” olduğun için bana çocuk vermesen de üzülmem. (Ayrıntılı açıklamalar için bkz. Al-i İmran: 37-41; Meryem: 2-14 ve bunlarla ilgili açıklayıcı notlar.)
87. Peygamber kıssalarının neden burada anlatıldığına bir göz atmamızda fayda vardır:
1) Zekeriyya’nın (a.s) kıssası, bütün peygamberlerin birer insan ve Allah’ın kulları olduklarını ve ilahlıkta hiçbir payları bulunmadığını vurgulamak için anlatılmıştır. Onlar başkalarına çocuk bahşetme kudresine sahip değildirler. Çünkü kendileri de çocuk sahibi olabilmek için Allah’a dua etmek zorundadırlar.
2) Yunus peygamberin kıssası, onun gibi büyük bir peygamberin bile Allah’ın vahyine aykırı bir davranışta bulunması sebebiyle yargılanacağını göstermek için anlatılmıştır. Fakat o tevbe ettiğinde Allah, lutfu ile onu balığın karnından sağ-salim çıkarmıştır.
3) Eyyub’un (a.s) kıssası, peygamberlerin bile zor deneme ve sınavlardan geçirildiklerine, onların da, değil başkalarının hastalıklarını iyileştirmek, kendi sağlıkları için bile Allah’a dua etmek zorunda kaldıklarını göstermek için anlatılmıştır.
Bunların yanısıra vurgulanmak istenen önemli bir gerçek de, bütün peygamberlerin Tehvid’e olan imanlarıdır. İşte bu nedenle onlar ihtiyaç ve istekleri için yalnızca bir tek olan Allah’a dua etmişlerdir. Onlar sınavlarla karşılaşmış olmalarına rağmen, Allah onlara yardım etmiş ve dualarını kabul edip doğa üstü, olağan dışı şekillerde gerçekleştirmiştir.
88. Yani, “Meryem” (Allah’ın selamı onun üzerine olsun)
89. İsa’nın (a.s) doğumunun Adem’inkinden (a.s) farklı olmadığına dikkat edilmelidir. Çünkü her iki durumda da Arapça metindeki ifadeler aynıdır. (Bkz. Sâd: 71-72) Bunun yanı sıra 91. ayette İsa Mesih’in doğuşu anlatılırken hemen hemen aynı kelimeler kullanılmıştır. (Bkz. Nisa 171 ve Tahrim: 12) Bizzat Allah, Hz. İsa’nın yaratılışının Adem’in yaratılışı gibi olduğunu bildirmiştir. “Şüphesiz, Allah katında İsa’nın durumu, Adem’in durumu gibidir. Onu topraktan yarattı, sonra ona “ol” dedi, o da hemen oluverdi.” (Al-i İmran: 59) . Bu ayetlerin ışığında Allah’ın “Ona ruhumuzdan üfledik” gibi sözleri mucizevî doğumlar için kullandığı sonucuna varabiliriz. (Ayrıntılı açıklamalar için bkz. Nisa Suresi an: 212-213.)
90. Yani, “Anne ve oğul Allah’ın ortakları değildi, İlahlıkta bir payları da yoktu, bilakis onlar Allah’ın ayetlerinden birer ayetti.” (Bkz. Meryem, an: 21, Müminun an: 43.)