ALLAH(C.C.) SIFATLARI
EI-Hannan Hannan: kökünden türeyen mübalağalı ism-i faildir, çoğu kez mastarıda aynı şekilde okunur. Kelime olarak; merhamet etmek, şefkatli olmak, iltifat etmek, özlemek ve yönelmek gibi manalara gelir. Yüce Allah’ın sıfatı olarak el-Hannan; çok merhametli, kullarına çok şefkatli, lütfeden ve ikram sahibi olandır. Yüce Allah’ın bu ism-i şerifi İmam-ı...
Eş-Şedidul İkab Şedidul İkab: evvela şedid; kökünden türeyen feilun vezninden gelen mübalağa manası içeren bir ism-i faildir. Kelime olarak; sağlam bağlamak, kuvvetlendirmek, şiddetli olmak, çok kuvvetli olmak ve yardım etmek gibi manalara gelir. İkab ise; kökünden mufa’ale babından gelen ikinci mastardır. Kelime olarak; cezalandırma, sonuçlandırma, ard arda dizme,...
El-Cemil Cemil: kökünden türeyen ve mübalağa manası içeren feilun vezninden gelir, mastan “cemal” okunur. Kelime olarak; güzellik, iyilik ve ihsan gibi manalara gelir. Yüce Allah’ın sıfatı olarak el-Cemil; güzel olan, iyilik ve ihsan sahibi olan, zatı, sıfatları, fiilleri ve isimleri güzel olandır. Yüce Allah’ın el-Cemil ismiyle ilgili olarak...
El-Fatır Fatır: kökünden türeyen ism-i faildir, mastan aynı lafızda “fatr” olarak okunur. Kelime olarak; yaratmak, icad etmek, yarmak, açmak ve iftar etmek gibi manalara gelir. Yüce Allah’ın sıfatı olarak el-Fatır; yaratan, yoktan var eden, bir şeyi icad eden ve yeri göğü birbirinden ayırandır. Yüce Allah’ın el-Fatır ism-i şerifi Kur’an-ı...
Te’cil Hayata son verilmesidir. Allah (c.c) mahlukata ömür tayin etmiş, bu ömre bir sınır belirlemiştir. Bu sınıra ecel denir, ecelin geliş anına maturidi ulemaya göre kaza denir. Başka bir tabirle ecel ölüm için takdir ve tayin olunan vakittir. Bu vakit ( ecel) takdiri ilahi iledir. Ecel değişmez. Takdir edilen...
Takdir Sınırlandırmaktır. Bütün yaratıkların mevcudiyet ve hayatlarının her safhasının mebde ve menşei bakımından usul ve furuuyla Yüce Allah tarafından sınırlandırılmasıdır. Hepsinin bir ölçüye göre takdir ve tayin edilmesidir. Bu konuda geniş bilgi kadere iman bahsinde görülecektir. Burada sadece takdir sıfatıyla ilgili tanımlama ve tasnif bakımından delil olarak bir ayet-i...
Ta’zib Allah (c.c)’ın azablandırmasıdır. Yüce Allah kullarından dilediğine dünya ve ahiret hayatlarından azab eder. Hiç kimsenin itiraza hakkı olmadığı gibi Allahu Teala’nın üzerinde bir vucubiyet yoktur. Allahu Teala dilediği kulunu azablandırır, dilediği kulunu affeder ve mükafatlandırır. Kimsenin müdahaleye hakkı ve yetkisi yoktur. Allah (c.c) azab tehtidine vaid denilir. Yüce...
Ten’im Allah(c.c)’ın kullarını nimetlendirmesidir. Allah (c.c) dilediğine rızkı bol bol verir, dilediğine kısar. Allah için hiçbir vucubiyet yoktur. Buna göre Tenim sıfatı da Allah (c.c) için caiz olan efali sıfatlardandır. Kur’an’ı Kerimde Yüce Allah’ın nimetlendirmesiyle ilgi ayet-i kerimeler pek çoktur. Hatta “En’am” diye bir sure-i celile mevcuttur. Burada sadece...
Ba’s Allah’ın diriltmesidir. Bütün canlılar öldükten sonra Allah (c.c)’ın onları kıyamet gününde yeniden diriltmesidir. Haşr ise Allah (c.c)’ın onları dirilttikten sonra o gün (kıyamet günü) bir araya toplamasıdır. Mahşer ise toplanma yeridir. Mahşer yerinin toplanma alanına arafat meydanı denir. Allah ( c.c) kullarını hesaba çekmek için kıyamet günü diriltip...
Bi’set Peygamber göndermektir. Allah (c.c) her topluma itikadi, ameli, ictimai, askeri, siyasi ve dünya hayatının her sahasında örnek olup, insanlığın onların izini takip ederek saadeti dareynlerini temin edebilmeleri ıçın bizzat insanlar içerisinden peygamberler göndermiştir. Bi’set ile ilgili olarak Kur’an’ı Kerimde Allah (c.c)’ın bildirdiği ayetler vardır bunlardan bir tanesini okumakla...
Tarzik Rızıklandırmaktır. Allah (c.c)’ın bütün canlı hayat sahibi olan mahlûkatı rızıklandırmasıdır. Küçük, büyük, insan, cin, hayvan ve her türlü canlıyı ihtiyaçları keyfiyetine göre rızıklandıran ancak Allah (c.c)’dır. Allahu Teala Rezzak’tır, Ondan başka Rezzak yoktur. Rızık ise canlıların hayatını idame ettirmesi için yemek, içmek ve giymekle tüketmiş olduğu meta’ ve...
Sun’ Allah’ın yaratmış olduğu her mahluk ve mahlukat türlerinin var oluş ve hayatlarında bir nizam ve intizam kılmasıdır. Büyük küçük, canlı cansız, zerre ve küre olsun her çeşit yaratıklarda ilahi bir sanat mevcuttur. Buna Sun’ullah da denir. Bu hakikate delalet eden birçok ayet-i kerime vardır. Bir tanesini okuyalım; ...
İbda ve İdlal Hidayet etmek ve delalette bırakmak ancak Allah’a mahsustur. Allah’ın hidayet etmediğine hiçbir kimse hidayet edemez. Allah’ın hidayet ettiği kuluda hiç kimse saptıramaz. أَلَيْسَ اللَّهُ بِكَافٍ عَبْدَهُ وَيُخَوِّفُونَكَ بِالَّذِينَ مِن دُونِهِ وَمَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ وَمَن يَهْدِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّضِلٍّ أَلَيْسَ...
İnşa İnşa kelime olarak; yapma, vücuda getirme, kitapta toplama, terkip etme ve yaratma gibi manalarına gelip Yüce Allah’ın yaratmış olduğu mahlukata ayırıcı özellikler ve şekil vermesidir. Yüce Allah’ın musavvir isminin manası kapasarnında da anlaşılır. وَهُوَ الَّذِيَ أَنشَأَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ ...
Yaratmak demektir. Yaratma Allah (c.c)’a has bir sıfattır. Maddi ve manevi varlıkların tümü Allah (c.c)’ın yaratmasıyla var olmuşlardır. O dilemeden hiç bir şey var olmaz. O’ndan başkasıda hiçbirşey yaratamaz. Yüce Allah’ın tahlik sıfatı mutlak yaratmaktır. Yoktan bir şeyi yaratmak bu sıfatı ilahiyeye dahil olduğu gibi, var kıldığı bir şeyden yine...
İbda’ İbda’ bir şeyi misalsiz yaratmak demektir. Bir mana itibarıyla tahlik sıfatına bağlı olarak Yüce Allah’ın yaratma şekilleri içerisinde olan başka bir sıfattır. İbda’; Yüce Allah’ın bir şeyi yaratırken daha önce bir benzerini ve misalini yaratmamış olmasıdır. Bu Kur’an-ı Kerim’in ifadesinde yerlerin ve göklerin yaratılışını ifade için belirtilmiştir. Bu...
Kıyam Bi-Nefsihi Yüce Allah’ın bizzat kaim olmasıdır. Bizzat yani zatıyla kaim olduğu için bu sıfata kıyam bizatihi de denir ki bu da Yüce Allah için vaciptir. Bunun zıddı ise Kıyam Bi-ğayrihidir ki bu da Allah (c.c) için mustahildir. Allah ‘tan başka her şey var olmada ve varlığını devam ettirmede...
Muhallefe’tun Li’l Havadis Sonradan var olan (hadislere) benzememektedir. Yüce Allah; Zatında, sıfatlarında ve fiillerinde sonradan olan hiçbir şeye benzemez. Allah ( c.c) ‘dan başka istisnasız bütün varlıklar sonradan olmuştur. Bu sıfatın zıddı, misil ve benzerinin bulunmasıdır ki bu misil ve müşabehet Yüce Allah için müstahil ( olması mümkün değil)dir....