TABERİ (RH.A)’NİN BAKIŞ AÇISIYLA BAKARA SURESİ 33. AYET

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

33- Allah: “Ey Âdem, eşyanın İsimlerini onlara bildir.” dedi. Âdem de onlara eşyanın isimlerini söyleyince Allah: “Ben size, göklerin ve yerin gaybını bilirim ve sizin açıkladıklarınızı da gizlediklerinizi de bilirim.” demedim mi? dedi.

Allah: “Ey Âdem, kendilerine gösterdiğim halde, isimlerini bilme­dikleri şu eşyanın isimlerini o meleklere bildir.” dedi Âdem de o eşyanın isimlerini meleklere söyleyince Allah onlara dedi ki: “Ey Melekler, ben size demedim mi ki, bütün göklerin ve yerin gaybını ben bilirim. Onu benden başkası bilemez? Ben, sizin dilinizle açıkça söylediklerinizi de bilirim, içi­nizde gizleyip söylemediklerinizi de. Bana hiçbir şey gizli kalmaz.

* Âyet-i kerimeden anlaşılmaktadır ki Allah teala meleklere, kaza ve ka­deri bilemeyeceklerini, gayba ait bilgiler kendilerine bildirmedikçe onu kavrayamayacaklarını beyan etmektedir.

Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Mes’ud ve Said b. Cübeyr’e göre, onların dilleriyle açıkladıkları sözleri: “Orada bozgunculuk yapacak ve kan dökecek birisini mi yaratacaksın?” demeleriydi. Gizledikleri şey ise, özellikle İblisin içinde sakladığı şey, kibrinden dolayı Allah’ın emirlerine boyun eğmeme duygusuydu.

Katade ve Hasan-ı Basriye göre ise, meleklerin içlerinde gizledikleri şey, Hz. Âdemin yaratılışını görünce: “Allah bizden daha üstün bir yaratık var etme­yecektir.” demeleridir.

Rebi’ b. Enesten rivayet edildiğine göre, onların gizledikleri şey, “Rabbimiz bizden daha bilgili ve daha üstün bir varlığı katiyyen yaratmayacaktır.” şeklindeki düşünceleridir.

Fakat onlar sonunda, Allah’ın, Hz. Âdemi, ilimde ve değerde onlardan üstün kıldığını anladılar.

Taberi, birinci görüşün tercihe şayan olduğunu, zira İblisin böbürlendiği­nin daha sonraki âyetlerde beyan edildiğini söylemiş, ikinci ve üçüncü görüşün ise güvenilir delillere dayanmadığından tercihe şayan olmadığım bildirmiştir.