TABERİ (RH.A)’NİN BAKIŞ AÇISIYLA ENAM SURESİ 26. VE 30. AYETLER

26- Onlar (insanları) ondan (Kur’andan) alikoyarlar ve kendileri de ondan uzaklaşırlar. Böylece ancak kendilerini helak ederler. Fakat bunun farkında değildirler.

Onlar, insanları Kur’ana boyun eğmekten, hakka uymaktan ve Peygambe­ri tasdik etmekten alikoyarlar. Kendileri de onlardan uzaklaşırlar. Böylece hem kendileri faydalanmaz hem de diğer insanların faydalanmalarına engel olurlar. Bu halleriyle ancak kendilerini helake sürüklemiş olurlar. Fakat bunun farkında değildirler.

Âyet-i kerimede: “Onlar, ondan alikoyarlar” Duyurulmaktadır. Muham­med b. el-Hanefiyye, Abdullah b. Abbas ve Katadeye göre bu ifadenin manası şöyledir: “Allahım ayetlerini yalanlayan müşrikler, insanları, Muhammede tabi olmaktan ve onun Peygamberliğini kabul etmekten alikoyarlar. Kendileri de o peygamberlerden uzak dururlar. Böylece hem insanları saptırmış hem de kendi­leri sapmış olurlar.

Katade Mücahid ve İbn-i Zeyd’e göre ise bu ifadenin mânâsı şöyledir: “O müşrikler, insanları, Kur’an’ı dinlemekten alikoyarlar. Kendileri de ondan uzak dururlar.”

Abdullah b. Abbas, Kasım b. Muhaymire ve Habib b. Ebi Sabit’e göre ise bu ifadenin mânâsı şöyledir: “O müşrikler, hem insanların Muhammede eziyet etmelerine engel olurlar hem de kendileri ondan uzak dururlar.” Bu görüşte olanlara göre bu âyet-i kerime, Ebu Talip hakkında nazil olmuştur. O, hem Re-, sulullahı, müşriklerin eziyetlerine karşı savunuyor hem de ona iman etmekten uzak duruyordu.

Taberi diyor ki: Bu görüşlerden tercihe şayan olanı, bu ifadeyi şu şekilde izah eden görüştür: “Müşrikler, insanları, Muhammed (s.a.v.)’e tabi olmaktan alikoyarlar. Kendileri de ondan uzak dururlar.” Taberinin, bu görüşü tercih et­mesinin sebebi, bundan önceki âyetlerin, genel olarak, müşriklerden ve onların, Peygamberi yalanlamalarından bahsetmiş olmasıdır. Ayetin genel ifadesini, bel­li bir kişiye tahsis etmek isabetli değildir. ^[1][30]

27- Ateşin üzerinde durduruldukları zamanı: “Ne olurdu tekrar dünyaya döndürülseydik, rabbimi/.in âyetlerini yalanlamasaydık da Mü­minlerden olsaydık” dediklerini bir görsen.

Ey Muhammed, sen, kafirlerin, kıyamet gününde, cehennem ateşi üzerin­de durdurulup oradaki dehşet verici halleri gördükleri zaman: “Keşke dünyaya tekrar döndürüîsek te yaptıklarımızdan vazgeçerek rabbimizin âyetlerini yalanlamasak ve Müminlerden olsak dediklerini bir görsen. ^[2][31]

28- Hayır, daha önce gizledikleri onlara göründü. Tekrar dünyaya döndürülseler yine kendilerine yasak edilen şeylere dönerler. Doğrusu on­lar, yalancıdırlar.

Hayır, onlar dünyaya dönmeyeceklerdir. Dünyadayken gizlemiş oldukları kötü amelleri, artık ortaya çıkmıştır. Tekrar dünyaya döndürülseler bile, kendi­lerine yasaklanan şeyleri yine yapacaklardır. Şüphesiz ki onlar: “Ne olurdu tek­rar dünyaya döndürülseydik, rabbimizin âyetlerini yalanlamasaydık ta Mümin­lerden olsaydık.” sözlerinde yalancıdırlar. ^[3][32]

29- Onlar: “Hayat ancak dünya hayatıdır, biz tekrar diriltilecek de­ğiliz.” dediler.

Putları Allaha denk tutan bu kâfirler, “Dünya hayatından başka bir hayat yoktur. Biz tekrar diriltilmeyeceğiz” derler. Bu nedenle âhirette kendilerini aza­ba sürükleyecek inkâr ve isyanları işlemekten çekinmezler. Çünkü onlar, iyi amellerinden dolayı sevap, kötü amellerinden dolayı da günah kazandıklarına inanmazlar. ^[4][33]

30- Rablcrinin huzurunda durduruldukları zaman onları bir görsen, Rableri onlara şöyle der: “Bu gerçek değil midir?” Onlar da: “Evet, rabbi-mizc yemin olsun ki gerçektir.” derler. Rableri de onlara: “Öyleyse inkârınız sebebiyle tadın azabı” der.

Ey Muhammed, onların, rableri huzurunda hesap vermek için durdurul­duklarını bir görsen, o zaman rableri onlara: “Dünyadayken inkâr ettiğiniz tek­rar dirilme” bir gerçek değilmiymiş?” diyecek. Onlar da: “Evet, rabbimize ye­min olsun ki bu bir gerçekmiş” diyeceklerdir. Bunun üzerine rableri de onlara: “Dünyadaki inkâr ve yalanlamalarınız sebebiyle tadın bu azabı” diyecektir. ^[5][34]