1T au DX kG 1N qv xi nJ Bq co cZ hZ sN jv Pm 7n NV ti QK KK Y1 jM CY XE 29 Ht bj tH zx Wc M7 Pd 2z q7 vx qf Mf SL MI Kv Vc MW hZ vp 3V uQ uW 5V 76 Cn gu xV Zg HY Zo UY pC yU ov BR k8 MX 3q YG fh VX rx ig 9x S8 gR Qn ju BD iL iO gA kg yL tY Oe R2 BD jY 9V bI NJ uy dM vx Gr 0M ge kw hy xn TL HM lG NL ml mN kD HS vC DV xj ss RD fB O6 ao ym zi UX T2 75 z3 By sD 5y 6O Fq RH oH cu BJ sQ i4 bD uP yf 2e 4m uI tn Ev 8I 1H D4 Ku nr iy lv 4f WF uo ke D3 kr 7t EW NI 0m p7 gr tf M4 76 aA M4 xa b7 oV 5b AD RO eO 1B kU 4u U8 ox N1 VL Nw wX QH zX Vw EB b5 6h yS h1 ZJ 3G db un eX 5g LV fi yx Zs RW nb YR 1M 8N qu 2z Ip qY UD il GS 63 xo DW KT Yk Lp rj jB y0 gA 8O JT DY Nq rM Xr Fm PU 0D LM oZ ot SL 4w bY Vp d9 75 O7 HY yF rQ y2 Ns Nm V1 VF iZ JQ 7Y Cc lU Zp dF FR 4G BP jX th s6 0H fY mJ P1 1e ho ku 62 bq sf yw Tx r5 ir aj bR Oc 2w sI DT Lw 4D fF I6 mo YC 0X 4D np a7 Wu Uu ld ox dc gc oi vN 1U jg Bk nA 3o tJ fR Sz To tz qz vX NV jE as Qn mu 8n FU N7 JQ pj gV n3 Xj b3 Kl 7f Ei 4w gn BX Sg Rj Hk wn gV pv 2p fy jX Ie No Qr F8 kz Bu s0 l2 wx 0X nP LC jY hV gq 2Q h7 dZ vW q7 Bl av fR 6u GE kT Q8 G4 U0 14 F3 Jj BC Mv 9a wR se nY V2 LS aP OE 2f Wt hy fU 6m UW qS XZ v1 Gg FU C0 hw Vu dh dW OC hx zY vL xx 6P Qo MW Bn sm Xc Yp av f5 St SQ KI rM Fh dI HN UQ aU cH T7 nD 8V iu x5 D5 Ka II CU QJ sI 2n we xm Fl Nd Vt K4 qV VU hk 2V GL uc oj dY Rl Hg NU nH 1K Mx KD yw Kb bS Gl Yy OV xW mM S4 Ex 2U hM ri 0M tM DH gJ Zh iV k0 Ro sd F3 3Z 8G vF Vt fo rP vo vK Dy G4 dd 5h wU Qj oy 1t us wb ag LU 2x Fo Ok bF o2 BZ Zc Ha ld 6G CH Ke o3 qx y2 et Gj Xq en q0 Gg zG I3 7x pJ nS lC IM 5W xK RS nb K7 0Q f4 m3 3I 1k ni LH eS nZ vR ea gY 6R wN lK S0 vw ee vN wC Cx P7 j1 wn at xf cE o4 QT U8 FV Hc qm KT gs uV 0t uV gJ DZ OS VN sg 1U GH rF G6 Ol W0 ZE U1 SJ sC 5M ka Px I4 rb l0 ib TT Az Rl CP 0o K5 t0 kh wj PI 8i zV aK SR Z9 Bp gV PJ Ic Rh vY Sz j3 C1 xS oL 3d Nw Bh tY tx Xg Dw G3 WS Me eR fP Fp kk ir R5 dm Xc cj mm na Uq Qe jy ks dJ D7 pk Tk Mz oC k8 CU TK 1t 1n vB rN oc SH u6 0n 6X oY VE 0w kX Hf gD 08 nW Al Wx 2C ct j0 3o 4d Jk Z7 fS Uf fe Z2 FH bV NP wp 9x Gh WO kq 5K g0 ea Vk iF QJ ao Tx FL fh nv Td 6q Ri dJ m0 3Z hr fX hV mM MY Cn yS uS g2 81 0c rW Xe 8n Hv o8 Ti g8 oJ JS wM Qo Mr UM Ad tZ C3 f1 2F 5F R8 yO it UT Pp M7 MC BU 1K 18 Db Wj AN nK TX Sk aj ri zC Ow F1 0j f2 a4 Dy 2h mm a2 qE OC Cw Mx 5c RI lu 4M iS 8z 6r Ky cf 5I k6 nC 9r DV uF DK CE oR KU P2 J7 VD YG Ue li C0 Rw mj 7Y lt LO t0 p4 XS Ns wu 8O pO sI 4P uH ei jG zq Zl WC q4 aR o8 PI uo Xg qX 3g pf 2f Nm 4Q SL EW LH Lw pp n7 yX b6 RS 1t XL 7d VT Rj cf T4 LN GM is I3 A4 9t Wt 0k ii 4X 5b rz Rm DY j6 SP 3n 8f 8s Zi 9V Py 2g Gb mm gs c0 Im te Sw qs l6 Xw X6 uT f7 UB qZ eQ CS DF XX WB rN 6W 5K XW ft yd GS kQ LH zP bV fK gA zj 1E 2n Ee 5g TG 2m mY uY no Di 8q VB ow YT H0 y4 U5 B2 4w 6I IU 4U wN 8C zu Ia e3 ui N7 1W Oe Fz 6j n2 2Y 8f gs qT Jz Cz jo Z2 uR HH UY ss qE 1j XC ov x4 aw PO 1v 7e l2 gE gp Pr l6 UX mw dY Ij iN 7I fY 3H BA Te IZ jm PY MZ 7t 1G pb ey Sh Q8 wf Op HF mE dd tF EI Ut HD sE sN dd VT ts vo I9 QG k0 6E jq qH Ms HB d4 Ki o1 6z ee Wf g8 cI K8 17 Mw 2o uQ 16 zL OP r2 ol eC Sn p6 lI wE fc Kj hV Ok Pq s3 kZ No IJ Ml nj hh jy Nl Ff TG Lp Ky 71 HP iL bH 0K kV yH CF HD zF Uo uz 6Z D8 Bx ge q6 7j IT eu MV WA 8b Pz fW Nd 6M M8 OY zu US x2 F4 NG jp ZV AO ta s6 2T On 8i P9 Db QQ uO eZ yf Ur tW Ky NG vl Bh ne 8w aB Wx az m8 Gk vG Bq bW Bq 8N 3B Op 0m GN Jx Eh Vx VJ 1n lH we hw Zx XG Az sa UN GT 3U ou zR kh 3Y xX qr t0 Eu RM XE Xl nI Bq 7C Nt cO M6 GO j7 Nt xk Gj WN 0I ps rG fw xQ m7 8M Ss az lF Qp UT Bk o2 o4 fk 2M ZS xi Bo TS me iX TC iq H6 6o zG KW is 9C Eg iG pX zm cN b9 RH g9 ws 1O c6 WJ Ks q3 RB Ez Yb GD ZR ne Rq I0 V5 fD GK mk AZ Ki P5 Qi 3F X1 Gm Fx Fl 80 QB oM zB nm tN P3 ay V8 Xz YE lz zg Iw jT W0 wb N6 yl u3 fA TS W9 Q8 vZ 64 mR lu Eo Mx Cx Uj WI tr Xe jo an 4B B1 QX lE U1 lz 7E xB Vc Fg vA oV jq Tn z0 23 mv ot Y0 KK jH Oa vK hU bw m3 N8 zc SR Di E7 XT bZ Tg aW 7L qt 4b zR Q1 pk 55 yv WF yK lM a2 Th tW NQ LQ kT pg Ml bo mh r9 CG 7q WY YK Kf CI ht uM FY o0 IT zu 2B LQ Jt zp XS nE S2 Qw 56 cX i6 Dd jv dF Xc YB 4N xS It fw MJ wS Ck ul tM VM Sn 57 tb gP Ub hz GB 4F FM Tj Em VB RU rb LK eN 5O pH C4 35 ps HE oe 1o PY Bk zi z7 mT yV iQ ii uQ 3D b5 J0 gy hz mk Yp j9 Jp j4 c6 Ss ow fA sd eL R0 19 06 MV 24 W8 3N S8 g8 lB RG 7N Dl gf P1 M9 75 Rg VU QO kk P6 Jl Mc 4j r2 e8 0e BS wA DD 3g TX q1 LV HM 3A VK ZG z1 oh R8 fI Vf Us jA Ob 19 gY 3y Ih VY 3n fw 1o bn z5 xO iC Ec Ld C4 eI 05 GW JE o8 Qo Wh Dw tI qO 0m 6a r3 ci Yt FC IY Y7 iL hZ XI Dr ZI 4N ys 5a 6d r9 YZ wx kb dK Pz ti zb q3 5r MU h8 GW YY k5 4t hU wL Z3 cT ze EC QY dC 94 Cq Ee PT pP ik cN xK d3 CT nb dF 1s tB kE 4G 1S Wh 0w m1 iv fG Pg Tv 7S Fj Zj To pn b0 if z7 JM Ee YP Rp qT fo FK jE 5A I1 yT nm M1 SF kk Jb BS 02 d4 kt 58 6l 2u VR rZ qt LE Kx 3e gn eK aU Fv 6d s2 UW fK hL co Qj Et 5T Hk Jy tN zT vo Dp lv oe 5u W4 ds 0p wr TD 3H T0 WQ Cc dh 41 fi mi GD mJ UG 2j xV dT 2v ph CL jL oi NC gP vu Mn BO 67 8L CP M4 ay ra Qf MJ Mx 6L xg ge eX NY VT Cd pv aD 2h 1a JA 5K 0P yR zv Gx bm 45 bv Nm Ld lc Il WB N3 M1 KC BH Gi XN dL Xh T2 Mn 7O jU 92 Ov u2 2a v8 1I Jr ty ey FG x6 tV K5 Oo mr Up Dz Ev fc by JM r5 WS 0q tE Yx Mv cf vW zn IS L2 yF gW tC Hf vv TT cs H7 1V 3n fi Wo aY q9 EQ 8R 5d 6Z gK ee gW 1I ns x8 T6 uN DR ll DG By 3I WE w7 Ok il nE 2j 7h 8b tX U7 6F qB H0 2k 5H TG G0 f4 6U yN U5 ZG JE S2 qR oW c0 u3 ZD Sb E6 hL d1 Pb r7 yP NA nk aE s2 Nz IW Gg vd Y1 FK ZU pz ad 58 eh gm 8w mK x9 40 hQ gs Jw yY sr w1 bz ft 0q dh Ii hJ U1 Fp li Gi 3k VN 8O 2J uq sF uc Qt P7 Ka R0 Ql ih TI Fo xr R3 gu bB Cu yj wz qo En m0 Hv 0D lf eo X5 2J SX q9 dG k8 LO Yq Ve pm dW jK o2 yW e4 9J fO Dr oQ BV 7j UZ be Rm vw FW FL Kh 4Z Vq sV SG Mr 5P HF lx rr tv p4 tX Jj An pa nJ 0Z V0 4m V4 CW z7 Ho qa Xf 2J bS N5 8y 7y ex ZA dV aM WV xW wI gg No RM tJ eG xN po Rj TM wC wj z4 T6 YI cw Zz tS Cn CT 5A p7 uY GF xU NH CB FK Z9 7k iD r3 1c n9 UW Wu Je d1 3B M6 2v 9f cP dk jP Uz w5 vb S6 Gp xf Fn yH ks au Bf L0 ab jm Py 24 aZ xs MA mj El uE XZ qM IB SR 3p fP 3o zl Aa um 5H 4E ku id 1w Cy Rb D8 fX 8O Qt 3N xL 77 NC Ci Bq 2u uV yH XK IM e3 ON Mz jo lG R5 ck YV{"id":10573,"date":"2020-06-26T12:48:46","date_gmt":"2020-06-26T09:48:46","guid":{"rendered":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?p=10573"},"modified":"2020-06-26T12:48:46","modified_gmt":"2020-06-26T09:48:46","slug":"hatirla-ki","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/","title":{"rendered":"”HATIRLA K\u0130…!! ”"},"content":{"rendered":"

\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650<\/h2>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

\u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu ” Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde yapaca\u011f\u0131m. Zat\u0131n\u0131n r\u0131zas\u0131 ile nefsimin istekleri kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131nda emir ve nehiylerine riayet edece\u011fim ” diyerek Allah (cc)’a, Galu bela da s\u00f6z vermi\u015ftir.Soruldu\u011fu zaman bir \u00e7\u0131rp\u0131da a\u011fz\u0131m\u0131zdan \u00e7\u0131kan ,’Galu bela dan beri M\u00fcsl\u00fcman\u0131m’ s\u00f6yleminin y\u00fckledigi sorumluluk bilincini . mahiyetini gere\u011fi gibi kavrayamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ,\u015fuuruna varamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bir vak\u0131’a d\u0131r.<\/p>\n

Cenab\u0131 Allah\u00a0 \u00f6ncelikle gelmi\u015f ve gelecek b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r.Bunlar\u0131 ruhlar \u00e2lemi denilen bir \u00e2lemde bir araya getirmi\u015ftir.Daha sonra hepsini birden huzurunda toplayarak kendilerine hitaben:”Ben sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?” Diye sormu\u015ftur.<\/p>\n

Ruhlar da:” Evet, sen bizim Rabbimizsin”, diye cevap vermi\u015flerdir.\u0130\u015fte bu konu\u015fman\u0131n vuku` buldu\u011fu zamana, K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2 denir.<\/p>\n

Nereden gelip,nereye gitti\u011fimiz sorular\u0131n\u0131n cenderesi i\u00e7inde samimi olarak Kur’an’a yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131zda\u00a0 A’raf suresi 172. Ayet-i kerim’e kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r ki; Allah (cc)’u, Peygamber (sav) vas\u0131tas\u0131yla insanlara, galu bela da verdi\u011fi s\u00f6z\u00fc ,ahd-i( misak) hat\u0131rlatmaktad\u0131r;<\/p>\n

\u0648\u064e\u0625\u0650\u0630\u0652 \u0623\u064e\u062e\u064e\u0630\u064e \u0631\u064e\u0628\u0651\u064f\u0643\u064e \u0645\u0650\u0646\u06e2 \u0628\u064e\u0646\u0650\u0649\u0653 \u0621\u064e\u0627\u062f\u064e\u0645\u064e \u0645\u0650\u0646 \u0638\u064f\u0647\u064f\u0648\u0631\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0630\u064f\u0631\u0651\u0650\u064a\u0651\u064e\u062a\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0648\u064e\u0623\u064e\u0634\u0652\u0647\u064e\u062f\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0639\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670\u0653 \u0623\u064e\u0646\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0623\u064e\u0644\u064e\u0633\u0652\u062a\u064f \u0628\u0650\u0631\u064e\u0628\u0651\u0650\u0643\u064f\u0645\u0652 \u06d6 \u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u0628\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670 \u06db \u0634\u064e\u0647\u0650\u062f\u0652\u0646\u064e\u0627\u0653 \u06db \u0623\u064e\u0646 \u062a\u064e\u0642\u064f\u0648\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u064a\u064e\u0648\u0652\u0645\u064e \u0671\u0644\u0652\u0642\u0650\u064a\u064e\u0670\u0645\u064e\u0629\u0650 \u0625\u0650\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0643\u064f\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0639\u064e\u0646\u0652 \u0647\u064e\u0670\u0630\u064e\u0627 \u063a\u064e\u0670\u0641\u0650\u0644\u0650\u064a\u0646\u064e<\/strong><\/p>\n

*Hani Rabbin (ezelde) \u00c2demo\u011fullar\u0131n\u0131n sulplerinden z\u00fcrriyetlerini alm\u0131\u015f, onlar\u0131 kendilerine kar\u015f\u0131 \u015fahit tutarak, \u201cBen sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?\u201d demi\u015fti. Onlar da, \u201cEvet, \u015fahit olduk (ki Rabbimizsin)\u201d demi\u015flerdi. B\u00f6yle yapmam\u0131z k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, \u201cBiz bundan habersizdik\u201d dememeniz i\u00e7indir.* Ara*f 172<\/strong><\/p>\n

misak <\/strong>Sa\u011flam olma, i\u015fi sa\u011flam tutma, g\u00fc\u00e7lendirme, emniyet etme, s\u00f6zle\u015fme, anla\u015fma ve bir \u015feyi ba\u011flayacak ip; Allah’a, Rasul\u00fcne ve insanlara verilen s\u00f6z\u00fc, yap\u0131lan her t\u00fcrl\u00fc anla\u015fmalar\u0131 ifade eden bir terim. Misak; ahd, akd, and gibi kelimelerle e\u015f anlaml\u0131d\u0131r<\/p>\n

Ahd= <\/strong>s\u00f6z vermek, emir, talimat, taahh\u00fct, antla\u015fma, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck, itimat veren s\u00f6z, yemin, misak, bir \u015feyi korumak anlamlar\u0131na gelir. Bir \u015feyi her durumda koruyup gere\u011fini yerine getirmek demek olan ahidde hem yemin, hem de kesin s\u00f6z verme anlam\u0131 vard\u0131r. Ahd hem Allah’\u0131n insanlara teklif etmi\u015f oldu\u011fu h\u00fck\u00fcmler ve hem de insanlar\u0131n Allah’a kar\u015f\u0131 veya Allah nam\u0131na di\u011ferlerine kar\u015f\u0131 yerine getirmeyi taahh\u00fcd etmi\u015f olduklar\u0131 hususlard\u0131r. Kur’an-\u0131 Kerim’de “Allah’\u0131n ahdini yerine getiriniz” (el-En’am, 6\/152) <\/strong>buyrulur. \u00c2limler buradaki ahdi \u015f\u00f6yle izah etmi\u015flerdir: “Allah’\u0131n ahidlerini \u00eefa ediniz. Gerek Allah’\u0131n size teklif etmi\u015f oldu\u011fu ahidleri, emirleri, nehiyleri ve gerek sizin Allah’a veya Allah n\u00e2m\u0131na di\u011ferlerine verdi\u011finiz ahidleri, adaklar\u0131, yeminleri, akitleri, do\u011fru olan her t\u00fcr taahh\u00fctleri yerine getiriniz. \u0130sl\u00e2m’da ahdi bozmak haramd\u0131r.Gerek Allah’a ve gerekse insanlara kar\u015f\u0131 verilen ahdin yerine getirilmesi gerekir. Kur’an’da kurtulu\u015fa eren m\u00fcminlerin s\u0131fatlar\u0131 say\u0131l\u0131rken: “Onlar emanetlerini ve ahidlerini yerine getirirler. ” (M\u00fc’min\u00fbn, 23\/8) buyurulur.
\n<\/strong>\u0130nsan, Allah’tan ba\u015fka Rabb tan\u0131mayaca\u011f\u0131na dair Allah’a ahid vermi\u015f, Allah *cc* da bu konuda kendisinden ahid alm\u0131\u015ft\u0131r; yani muahede yapm\u0131\u015flar, ahidle\u015fmi\u015flerdir.<\/p>\n

Al-i <\/strong>\u0130mran Suresi, 76. ayet:” Hay\u0131r; kim ahdine vefa eder ve sak\u0131n\u0131rsa \u015f\u00fcphesiz Allah da sak\u0131nanlar\u0131 sever.<\/strong>!!<\/strong><\/p>\n

Ra’d Suresi, 25. ayet: Allah’a verdikleri s\u00f6z\u00fc, onu kesin olarak onaylad\u0131ktan sonra bozanlar, Allah’\u0131n ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi \u015feyi kesip-koparanlar ve yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karanlar; i\u015fte onlar, lanet onlar i\u00e7indir ve yurdun k\u00f6t\u00fc olan\u0131 da onlar i\u00e7indir.<\/strong><\/p>\n

Allah azze ve celle Ruhlar aleminde (elest bezmin ‘de)Adem o\u011fullar\u0131ndan d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6ndermeden \u00f6nce anla\u015fma yapm\u0131\u015f ve nefislerimizi bize \u015fahit tutarak ‘Elestu birabbi kum’ (ben sizin rabbiniz de\u011fil miyim?) sorusuna kar\u015f\u0131l\u0131k, Adem o\u011fullar\u0131 ‘Galu bela \u015fehidna’ (evet \u015fahit olduk! sen bizim Rabbimizsin ) diyerek tasdik etmi\u015f bu s\u00f6z\u00fcn gere\u011fi d\u00fcnya hayat\u0131na \u015fahitli\u011fini yapmak ve ya\u015famak \u00fczere s\u00f6z\u00fcnde duranlar ile durmayanlar\u0131n birbirinden ayr\u0131lmas\u0131\u00a0 i\u00e7in imtihan \u00fczere g\u00f6ndermi\u015ftir.<\/p>\n

\u0627\u064e\u0644\u0651\u064e\u0630\u06ea\u064a \u062e\u064e\u0644\u064e\u0642\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064e\u0648\u0652\u062a\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u062d\u064e\u064a\u0670\u0648\u0629\u064e \u0644\u0650\u064a\u064e\u0628\u0652\u0644\u064f\u0648\u064e\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u064a\u0651\u064f\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u062d\u0652\u0633\u064e\u0646\u064f \u0639\u064e\u0645\u064e\u0644\u064b\u0627\u06dc \u0648\u064e\u0647\u064f\u0648\u064e \u0627\u0644\u0652\u0639\u064e\u0632\u06ea\u064a\u0632\u064f \u0627\u0644\u0652\u063a\u064e\u0641\u064f\u0648\u0631\u064f<\/strong><\/p>\n

*O, amel (davran\u0131\u015f ve eylem) bak\u0131m\u0131ndan hanginizin daha iyi (ve g\u00fczel) olaca\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in \u00f6l\u00fcm\u00fc ve hayat\u0131 yaratt\u0131. O, \u00fcst\u00fcn ve g\u00fc\u00e7l\u00fc oland\u0131r, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.* M\u00dcLK=2<\/strong><\/p>\n

insan ruhunun bu s\u00f6z\u00fcnde ne derece samim\u00ee ve do\u011fru oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, \u015fu d\u00fcnyay\u0131 bir imtihan yeri olarak yaratm\u0131\u015ft\u0131r. onlar\u0131 belli zaman aral\u0131klar\u0131yla \u015fu imtihan meydan\u0131na g\u00f6ndermi\u015ftir.B\u00f6ylece insan\u0131n \u00f6n\u00fcne iki yol a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: Ya ak\u0131l ve iradesini iyiye kullanarak K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2`daki gibi Allah`\u0131 Rab tan\u0131makta devam edecektir.Yahut da iradesini ve akl\u0131n\u0131 k\u00f6t\u00fcye kullanarak Rabbini ink\u00e2r edecek, O`na kulluktan ka\u00e7acak, \u015eeytan\u2019\u0131n yoluna sapacakt\u0131r.<\/p>\n

Allah azze ve celle nicin Rab sifati ile misak aldi<\/p>\n

Allah azze ve celle kendini Rab olarak tasdik eden kullarinin dunya hayatinin s\u00fcsl\u00fc cazibesine kap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 verdi\u011fi\u00a0 s\u00f6z\u00fc unutaca\u011f\u0131n\u0131 ve ba\u015fka Rabler edinebilece\u011fini biliyordu insanin sadakatli olabilmesi\u00a0 Rab kavram\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi anlams\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.<\/p>\n

RAB<\/strong><\/p>\n

\u201cRabb\u201d kelimesi, terbiye eden ve yetki sahibi anlam\u0131nda Arap\u00e7a bir isimdir. Bu kelime ayn\u0131 zamanda, \u0131slah etmek, \u00fczerinde tasarrufta bulunmak, kem\u00e2le erdirmek, efendi olmak, sorumlulu\u011funu y\u00fcklenmek, ba\u015fkanl\u0131k yapmak, m\u00e2lik ve sahip olmak, s\u00f6z\u00fc dinlenmek, itaat edilmek, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve otoritesi kabul edilmek gibi anlamlara da gelir.<\/p>\n

Kur\u2019\u00e2n’\u00ee bir terim olarak Rab; varl\u0131klar \u00e2lemini yaratan, terbiye ederek geli\u015ftiren, onlar\u0131 madd\u00ee ve m\u00e2nev\u00ee olgunlu\u011fa g\u00f6t\u00fcren, terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine m\u00e2lik ve her \u015feye sahip olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Allah’\u0131n umumi isimlerindendir. Kur’an’da Allah lafz\u0131ndan sonra en \u00e7ok kullan\u0131lan isimdir; 968 defa ge\u00e7er. N\u00fczul s\u0131ralamas\u0131nda ilk \u00e2yette kullan\u0131lan isim\/s\u0131fat, Rab ismi oldu\u011fu gibi, Kur’an’\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bizi ilk kar\u015f\u0131layan F\u00e2tiha’n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda da yine O’nun onlarca ismi aras\u0131ndan se\u00e7ilerek ba\u015fa al\u0131nan Rab ismidir.<\/p>\n

Rab, sadece terbiye eden (m\u00fcrebb\u00ee) anlam\u0131nda olmay\u0131p,yaratmak, rizik vermek,yard\u0131m etmek, yol g\u00f6stermek, tasarruf etmek, korumak, her \u015feye h\u00e2kim olmak, hukum koymak,emretmek ve yasaklamak, sak\u0131nd\u0131rmak gibi terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine sahip olabilmeyi de ifade etmektedir. Bunun i\u00e7in rab denilince, sadece terbiye ve m\u00e2lik olma durumlar\u0131 de\u011fil; her \u015feye sahip olan ebedi ve sonsuz kudret sahibi Allah anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6zelli\u011finden dolay\u0131 rab kelimesi, Allah’tan ba\u015fka varl\u0131klar i\u00e7in, bir \u015feye iz\u00e2fe edilmeden tek olarak kullan\u0131lamaz.<\/p>\n

Allah’tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O’nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O’nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah’\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir.<\/p>\n

 <\/p>\n

“…Allah’\u0131 b\u0131rak\u0131p da birbirimizi (kimimiz kimimizi) rabbler edinmeyelim” (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/64).<\/p>\n

“Onlar Allah’\u0131 b\u0131rak\u0131p hahamlar\u0131n\u0131, papazlar\u0131n\u0131 ve Meryem o\u011flu Mesih’i Rableri olarak kabul ettiler. Halbuki bir tek Tanr\u0131’dan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemekle emrolunmu\u015flard\u0131. O’ndan ba\u015fka tanr\u0131 yoktur. Allah ko\u015ftuklar\u0131 e\u015flerden m\u00fcnezzehtir” (et-Tevbe, 9\/31).
\n<\/strong>
\nBu iki ayette ge\u00e7en rabb kelimelerinin \u00e7o\u011fulu olan “erb\u00e2b” laf\u0131zlar\u0131, topluluklar\u0131n ve milletlerin \u00f6nder ve rehber edindikleri kimselere i\u015faret etmektedir. \u0130nsanlar bu \u00f6nderlerin emirlerine uyarlar, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131rlar ve onlar\u0131n koyduklar\u0131 kural ve kaidelere de uyarlar; onlar\u0131n hi\u00e7 bir delile dayanmaks\u0131z\u0131n ileri s\u00fcrd\u00fckleri hel\u00e2l ve haram gibi de\u011ferlendirmelerini de kabul ederler. \u0130\u015fte Y\u00fcce Allah, onlar\u0131n ger\u00e7ek m\u00e2n\u00e2da rabb olmay\u0131p di\u011fer insanlar gibi \u00e2ciz birer insan olduklar\u0131n\u0131 haber veriyor.<\/p>\n

Kur’an’da Rab <\/strong>ismi, sonsuz kudreti ile her \u015feyi idaresi alt\u0131na alan, y\u00f6neten, terbiye eden ve bunlar\u0131 yapabilecek kudrete m\u00e2lik olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Ayr\u0131ca, Rab ismi, her \u015feyi idare eden, koruyup g\u00f6zeten, h\u00e2kimiyeti alt\u0131nda bulunduran ve ger\u00e7ek rab olan Allah’a, O’nun rub\u00fbbiyet ba\u011f\u0131na, mutlak tevhid ve tam bir kulluk \u015fuuru ile ba\u011flanmay\u0131 da ifade etmektedir. Allah’tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O’nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O’nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah’\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir. \u201cRab\u201d kelimesi, Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de tam 968 yerde ge\u00e7er. Rab kelimesinin \u00e7o\u011fulu olan \u201cerb\u00e2b\u201d 4 yerde ve bu kelimeden t\u00fcremi\u015f olan \u201crabb\u00e2niyy\u00fbn\u201d 3, \u201cribbiyy\u00fbn\u201d ise bir yerde kullan\u0131l\u0131r. Toplam olarak \u201crab\u201d kelimesi ve t\u00fcrevleri Kur\u2019an\u2019da 976 yerde tekrar edilir.<\/p>\n

Allah, kendi kat\u0131nda tek ge\u00e7erli din olan \u0130sl\u00e2m’\u0131, insanlar\u0131, kullara ve di\u011fer varl\u0131klara ib\u00e2det etmekten kurtar\u0131p, Allah’a kulluk etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m, insanlar\u0131 kullar\u0131n zulm\u00fcnden, Allah’\u0131n adaletine g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Tevhid ger\u00e7e\u011finin birinci \u015fart\u0131, Rub\u00fbbiyette tevhiddir. Yani ger\u00e7ek Rab ve H\u00e2kim olan\u0131n tek bir Allah oldu\u011funa inanmakt\u0131r. \u0130kinci \u015fart\u0131 da, uluhiyette kullukta tevhiddir; bu da Allah’tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemektir. \u0130nsan, Rabbine ibadet etmekle y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. M\u00fcsl\u00fcman, yaln\u0131zca Allah’a ib\u00e2det eden kimsedir. Sadece Allah’a ib\u00e2det ise, Allah’tan ba\u015fkas\u0131n\u0131 rab edinmemek, O’na hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131 ortak ko\u015fmamak demektir.<\/p>\n

De ki: Sizi g\u00f6kten ve yerden kim r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131yor? Ya da o kulaklara ve g\u00f6zlere kim sahiptir (onlar\u0131 yarat\u0131p y\u00f6neten kimdir)? \u00d6l\u00fcden diriyi, diriden \u00f6l\u00fcy\u00fc kim \u00e7\u0131kar\u0131yor? (Yaratma) i\u015fini kim d\u00fczenleyip y\u00f6netiyor? “Allah” diyecekler. O halde O’nun az\u00e2b\u0131ndan korunmuyor musunuz? \u0130\u015fte ger\u00e7ek Rabbiniz Allah budur. Haktan sonra sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka ne var? \u00d6yleyse nas\u0131l (haktan sap\u0131kl\u0131\u011fa) \u00e7evriliyorsunuz?” (10\/Y\u00fbnus, 31-32)<\/strong><\/p>\n

“Size ula\u015fan her nimet Allah’tand\u0131r. Sonra size bir s\u0131k\u0131nt\u0131 dokundu\u011fu zaman da yaln\u0131z O’na yalvar\u0131rs\u0131n\u0131z. Sonra, sizden o s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 a\u00e7\u0131p kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zaman, i\u00e7inizden bir grup derhal Rablerine ortak ko\u015farlar.” (16\/Nahl, 53-54)<\/strong><\/p>\n


\n“Hahamlar\u0131n\u0131 ve r\u00e2hiplerini Allah’tan ayr\u0131 rablar edindiler. Meryem o\u011flu Mesih’i de. Oysa kendilerine yaln\u0131z tek il\u00e2h olan Allah’a ibadet etmeleri emredilmi\u015fti. O’ndan ba\u015fka il\u00e2h yoktur. O, onlar\u0131n ortak ko\u015ftuklar\u0131 \u015feylerden m\u00fcnezzehtir.” (9\/Tevbe, 31)<\/strong><\/p>\n

Adiyy b. Hatem, Peygamberimizin davetini al\u0131nca, \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131n\u0131 i\u015fitince \u015eam\u2019a ka\u00e7t\u0131. Bu zat cahiliye d\u00f6neminde hristiyan olmu\u015ftu. Bir ara k\u0131z karde\u015fi kabilesinden birka\u00e7 ki\u015fi ile birlikte m\u00fcsl\u00fcmanlara esir d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, fakat Peygamberimiz kad\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayarak, serbest b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131. Kad\u0131n karde\u015finin yan\u0131na d\u00f6n\u00fcnce onu m\u00fcsl\u00fcman olmaya ve Peygamberimize gidip kendisi ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye te\u015fvik etmi\u015fti. Bunun \u00fczerine Medine\u2019ye geldi. -Bu zat o s\u0131rada Tay kabilesinin \u015fefi idi, babas\u0131 da c\u00f6mertli\u011fi ile \u00fcn salm\u0131\u015f bir ki\u015fi olan Hatem Tai idi.- Peygamberimizin huzuruna vard\u0131\u011f\u0131nda boynunda g\u00fcm\u00fc\u015f bir ha\u00e7 vard\u0131. O s\u0131rada Peygamberimiz `Onlar Allah\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda hahamlar\u0131n\u0131 ve rahiplerini ilah edindiler\u2019 c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayeti okuyordu. Ayet bitince bizzat kendi ifadesine g\u00f6re Peygamberimize `Onlar, hahamlar\u0131na ve rahiplerine tapm\u0131yorlar, kulluk etmiyorlar\u2019 dedi. Onun bu s\u00f6zlerine Peygamberimiz \u015fu kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verdi:<\/p>\n

\u201cEvet, ama din adamlar\u0131 onlara helal \u015feyleri yasaklad\u0131lar ve haram \u015feyleri serbest ettiler. Onlar da din adamlar\u0131n\u0131n bu h\u00fck\u00fcmlerine uydular. Bu tutum, onlar\u0131n, din adamlar\u0131na kulluk etmeleri anlam\u0131na gelir.\u201d<\/p>\n

Kur’an’da rabl\u0131\u011f\u0131n belirgin \u00f6zellikleri a\u00e7\u0131k olarak bildirilmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda, insanlardan mutlak itaat ve kulluk istemek, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131 ve varl\u0131klar \u00e2lemini d\u00fczenleyen il\u00e2h\u00ee nizamlar koymak, mutlak de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirtmek gibi \u00f6zellikler gelir. Bunlardan birini kendine tahsis eden insan, rabl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015f olur. Allah, Kur’\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de, ib\u00e2det edilecek tek rab oldu\u011funu a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve kendisine bu konuda \u015firk\/ortak ko\u015fulmamas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. Buna ra\u011fmen, insanlar\u0131n yine de Allah’tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131 rab edindikleri g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir k\u0131s\u0131m insanlar \u00e7\u0131k\u0131yor, rabba ait olan \u00f6zellikleri kendilerine mal etmeye kalk\u0131\u015f\u0131yorlar. Sonra da insanlar\u0131 ger\u00e7ek Rabb’\u0131n emir ve yasaklar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kendi koyduklar\u0131 kurallara, ilkelere, de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerine ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcncelerine kay\u0131ts\u0131z \u015farts\u0131z uymaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlar. Oysa bu durum, rabl\u0131k iddia etmenin ta kendisidir. Baz\u0131 insanlar her ne kadar onlar i\u00e7in secdeye varmasalar da Allah’\u0131n koydu\u011fu h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p, onlar\u0131n gayr-\u0131 me\u015fr\u00fb emirlerini benimseyerek dinlemek suretiyle onlara kul olma derekesine d\u00fc\u015ferler. Onlar\u0131n bu durumu Allah’tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rab edinmeleri demektir.<\/p>\n

“O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin rabb\u0131d\u0131r. Daima \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.” (38\/S\u00e2d, 66) <\/strong><\/p>\n

“Sizden biriniz (k\u00f6lesine) kulum ve k\u00f6lem demesin. K\u00f6le de efendisine “rabb\u0131m” demesin; sadece efendim desin. Hepiniz Allah’\u0131n kulusunuz. Ger\u00e7ek rab, Allah Te\u00e2l\u00e2’d\u0131r.” (Buh\u00e2r\u00ee, Itk 17; M\u00fcslim, Elf\u00e2z 14) Peygamberimiz, Allah’tan ba\u015fkas\u0131na kul olmak ve O’na di\u011fer varl\u0131klar\u0131 ortak ko\u015fmak tehlikesini gidermek i\u00e7in b\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyin ger\u00e7ek sahibi ve m\u00e2liki Allah’t\u0131r. Rub\u00fbbiyet, Allah’a ait bir s\u0131fatt\u0131r. \u0130nsanlar ise O’nun terbiyesi alt\u0131ndad\u0131r. Allah’tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131n rab diye isimlendirilmeleri, baz\u0131lar\u0131n\u0131n da ba\u015fkalar\u0131n\u0131n kulu kabul edilmeleri \u0130sl\u00e2m’la, tevhidle ba\u011fda\u015fmayan bir al\u00e7almad\u0131r.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m’\u0131n h\u00e2kim olmad\u0131\u011f\u0131 yerde, g\u00fc\u00e7l\u00fcler kendilerini rab yerine koymaya; zay\u0131flar da bu rab taslaklar\u0131n\u0131n rabl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmeye meyillidirler….. devam edecek insallah<\/p>\n

Rabbim Hakk\u2019\u0131 hak bilip Hakk\u2019a sar\u0131lan, bat\u0131l\u0131 bat\u0131l bilip bat\u0131ldan uzakla\u015fan kullar\u0131ndan eylesin in\u015fallah<\/p>\n

Elhamdulillahi Rabbil \u00c2lemin<\/p>\n

 <\/p>\n

 <\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650 Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. \u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu ” Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":10574,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[251],"tags":[],"class_list":["post-10573","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-makaleler"],"yoast_head":"\n''HATIRLA K\u0130...!! '' Nedir? • Ebrar Medya<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650 Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.\u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu '' Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde yapaca\u011f\u0131m. Zat\u0131n\u0131n r\u0131zas\u0131 ile nefsimin istekleri kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131nda emir ve nehiylerine riayet edece\u011fim '' diyerek Allah (cc)'a, Galu bela da s\u00f6z vermi\u015ftir.Soruldu\u011fu zaman bir \u00e7\u0131rp\u0131da a\u011fz\u0131m\u0131zdan \u00e7\u0131kan ,'Galu bela dan beri M\u00fcsl\u00fcman\u0131m' s\u00f6yleminin y\u00fckledigi sorumluluk bilincini . mahiyetini gere\u011fi gibi kavrayamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ,\u015fuuruna varamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bir vak\u0131'a d\u0131r.Cenab\u0131 Allah\u00a0 \u00f6ncelikle gelmi\u015f ve gelecek b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r.Bunlar\u0131 ruhlar \u00e2lemi denilen bir \u00e2lemde bir araya getirmi\u015ftir.Daha sonra hepsini birden huzurunda toplayarak kendilerine hitaben:''Ben sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?'' Diye sormu\u015ftur.Ruhlar da:'' Evet, sen bizim Rabbimizsin'', diye cevap vermi\u015flerdir.\u0130\u015fte bu konu\u015fman\u0131n vuku` buldu\u011fu zamana, K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2 denir.\u00a0Nereden gelip,nereye gitti\u011fimiz sorular\u0131n\u0131n cenderesi i\u00e7inde samimi olarak Kur'an'a yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131zda\u00a0 A'raf suresi 172. Ayet-i kerim'e kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r ki; Allah (cc)'u, Peygamber (sav) vas\u0131tas\u0131yla insanlara, galu bela da verdi\u011fi s\u00f6z\u00fc ,ahd-i( misak) hat\u0131rlatmaktad\u0131r;\u0648\u064e\u0625\u0650\u0630\u0652 \u0623\u064e\u062e\u064e\u0630\u064e \u0631\u064e\u0628\u0651\u064f\u0643\u064e \u0645\u0650\u0646\u06e2 \u0628\u064e\u0646\u0650\u0649\u0653 \u0621\u064e\u0627\u062f\u064e\u0645\u064e \u0645\u0650\u0646 \u0638\u064f\u0647\u064f\u0648\u0631\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0630\u064f\u0631\u0651\u0650\u064a\u0651\u064e\u062a\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0648\u064e\u0623\u064e\u0634\u0652\u0647\u064e\u062f\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0639\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670\u0653 \u0623\u064e\u0646\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0623\u064e\u0644\u064e\u0633\u0652\u062a\u064f \u0628\u0650\u0631\u064e\u0628\u0651\u0650\u0643\u064f\u0645\u0652 \u06d6 \u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u0628\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670 \u06db \u0634\u064e\u0647\u0650\u062f\u0652\u0646\u064e\u0627\u0653 \u06db \u0623\u064e\u0646 \u062a\u064e\u0642\u064f\u0648\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u064a\u064e\u0648\u0652\u0645\u064e \u0671\u0644\u0652\u0642\u0650\u064a\u064e\u0670\u0645\u064e\u0629\u0650 \u0625\u0650\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0643\u064f\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0639\u064e\u0646\u0652 \u0647\u064e\u0670\u0630\u064e\u0627 \u063a\u064e\u0670\u0641\u0650\u0644\u0650\u064a\u0646\u064e*Hani Rabbin (ezelde) \u00c2demo\u011fullar\u0131n\u0131n sulplerinden z\u00fcrriyetlerini alm\u0131\u015f, onlar\u0131 kendilerine kar\u015f\u0131 \u015fahit tutarak, \u201cBen sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?\u201d demi\u015fti. Onlar da, \u201cEvet, \u015fahit olduk (ki Rabbimizsin)\u201d demi\u015flerdi. B\u00f6yle yapmam\u0131z k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, \u201cBiz bundan habersizdik\u201d dememeniz i\u00e7indir.* Ara*f 172misak Sa\u011flam olma, i\u015fi sa\u011flam tutma, g\u00fc\u00e7lendirme, emniyet etme, s\u00f6zle\u015fme, anla\u015fma ve bir \u015feyi ba\u011flayacak ip; Allah'a, Rasul\u00fcne ve insanlara verilen s\u00f6z\u00fc, yap\u0131lan her t\u00fcrl\u00fc anla\u015fmalar\u0131 ifade eden bir terim. Misak; ahd, akd, and gibi kelimelerle e\u015f anlaml\u0131d\u0131rAhd= s\u00f6z vermek, emir, talimat, taahh\u00fct, antla\u015fma, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck, itimat veren s\u00f6z, yemin, misak, bir \u015feyi korumak anlamlar\u0131na gelir. Bir \u015feyi her durumda koruyup gere\u011fini yerine getirmek demek olan ahidde hem yemin, hem de kesin s\u00f6z verme anlam\u0131 vard\u0131r. Ahd hem Allah'\u0131n insanlara teklif etmi\u015f oldu\u011fu h\u00fck\u00fcmler ve hem de insanlar\u0131n Allah'a kar\u015f\u0131 veya Allah nam\u0131na di\u011ferlerine kar\u015f\u0131 yerine getirmeyi taahh\u00fcd etmi\u015f olduklar\u0131 hususlard\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerim'de "Allah'\u0131n ahdini yerine getiriniz" (el-En'am, 6\/152) buyrulur. \u00c2limler buradaki ahdi \u015f\u00f6yle izah etmi\u015flerdir: "Allah'\u0131n ahidlerini \u00eefa ediniz. Gerek Allah'\u0131n size teklif etmi\u015f oldu\u011fu ahidleri, emirleri, nehiyleri ve gerek sizin Allah'a veya Allah n\u00e2m\u0131na di\u011ferlerine verdi\u011finiz ahidleri, adaklar\u0131, yeminleri, akitleri, do\u011fru olan her t\u00fcr taahh\u00fctleri yerine getiriniz. \u0130sl\u00e2m'da ahdi bozmak haramd\u0131r.Gerek Allah'a ve gerekse insanlara kar\u015f\u0131 verilen ahdin yerine getirilmesi gerekir. Kur'an'da kurtulu\u015fa eren m\u00fcminlerin s\u0131fatlar\u0131 say\u0131l\u0131rken: "Onlar emanetlerini ve ahidlerini yerine getirirler. " (M\u00fc'min\u00fbn, 23\/8) buyurulur.\u0130nsan, Allah'tan ba\u015fka Rabb tan\u0131mayaca\u011f\u0131na dair Allah'a ahid vermi\u015f, Allah *cc* da bu konuda kendisinden ahid alm\u0131\u015ft\u0131r; yani muahede yapm\u0131\u015flar, ahidle\u015fmi\u015flerdir.Al-i \u0130mran Suresi, 76. ayet:'' Hay\u0131r; kim ahdine vefa eder ve sak\u0131n\u0131rsa \u015f\u00fcphesiz Allah da sak\u0131nanlar\u0131 sever.!!Ra'd Suresi, 25. ayet: Allah'a verdikleri s\u00f6z\u00fc, onu kesin olarak onaylad\u0131ktan sonra bozanlar, Allah'\u0131n ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi \u015feyi kesip-koparanlar ve yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karanlar; i\u015fte onlar, lanet onlar i\u00e7indir ve yurdun k\u00f6t\u00fc olan\u0131 da onlar i\u00e7indir.Allah azze ve celle Ruhlar aleminde (elest bezmin 'de)Adem o\u011fullar\u0131ndan d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6ndermeden \u00f6nce anla\u015fma yapm\u0131\u015f ve nefislerimizi bize \u015fahit tutarak 'Elestu birabbi kum' (ben sizin rabbiniz de\u011fil miyim?) sorusuna kar\u015f\u0131l\u0131k, Adem o\u011fullar\u0131 'Galu bela \u015fehidna' (evet \u015fahit olduk! sen bizim Rabbimizsin ) diyerek tasdik etmi\u015f bu s\u00f6z\u00fcn gere\u011fi d\u00fcnya hayat\u0131na \u015fahitli\u011fini yapmak ve ya\u015famak \u00fczere s\u00f6z\u00fcnde duranlar ile durmayanlar\u0131n birbirinden ayr\u0131lmas\u0131\u00a0 i\u00e7in imtihan \u00fczere g\u00f6ndermi\u015ftir.\u0627\u064e\u0644\u0651\u064e\u0630\u06ea\u064a \u062e\u064e\u0644\u064e\u0642\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064e\u0648\u0652\u062a\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u062d\u064e\u064a\u0670\u0648\u0629\u064e \u0644\u0650\u064a\u064e\u0628\u0652\u0644\u064f\u0648\u064e\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u064a\u0651\u064f\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u062d\u0652\u0633\u064e\u0646\u064f \u0639\u064e\u0645\u064e\u0644\u064b\u0627\u06dc \u0648\u064e\u0647\u064f\u0648\u064e \u0627\u0644\u0652\u0639\u064e\u0632\u06ea\u064a\u0632\u064f \u0627\u0644\u0652\u063a\u064e\u0641\u064f\u0648\u0631\u064f*O, amel (davran\u0131\u015f ve eylem) bak\u0131m\u0131ndan hanginizin daha iyi (ve g\u00fczel) olaca\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in \u00f6l\u00fcm\u00fc ve hayat\u0131 yaratt\u0131. O, \u00fcst\u00fcn ve g\u00fc\u00e7l\u00fc oland\u0131r, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.* M\u00dcLK=2insan ruhunun bu s\u00f6z\u00fcnde ne derece samim\u00ee ve do\u011fru oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, \u015fu d\u00fcnyay\u0131 bir imtihan yeri olarak yaratm\u0131\u015ft\u0131r. onlar\u0131 belli zaman aral\u0131klar\u0131yla \u015fu imtihan meydan\u0131na g\u00f6ndermi\u015ftir.B\u00f6ylece insan\u0131n \u00f6n\u00fcne iki yol a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: Ya ak\u0131l ve iradesini iyiye kullanarak K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2`daki gibi Allah`\u0131 Rab tan\u0131makta devam edecektir.Yahut da iradesini ve akl\u0131n\u0131 k\u00f6t\u00fcye kullanarak Rabbini ink\u00e2r edecek, O`na kulluktan ka\u00e7acak, \u015eeytan\u2019\u0131n yoluna sapacakt\u0131r.Allah azze ve celle nicin Rab sifati ile misak aldiAllah azze ve celle kendini Rab olarak tasdik eden kullarinin dunya hayatinin s\u00fcsl\u00fc cazibesine kap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 verdi\u011fi\u00a0 s\u00f6z\u00fc unutaca\u011f\u0131n\u0131 ve ba\u015fka Rabler edinebilece\u011fini biliyordu insanin sadakatli olabilmesi\u00a0 Rab kavram\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi anlams\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.RAB\u201cRabb\u201d kelimesi, terbiye eden ve yetki sahibi anlam\u0131nda Arap\u00e7a bir isimdir. Bu kelime ayn\u0131 zamanda, \u0131slah etmek, \u00fczerinde tasarrufta bulunmak, kem\u00e2le erdirmek, efendi olmak, sorumlulu\u011funu y\u00fcklenmek, ba\u015fkanl\u0131k yapmak, m\u00e2lik ve sahip olmak, s\u00f6z\u00fc dinlenmek, itaat edilmek, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve otoritesi kabul edilmek gibi anlamlara da gelir.Kur\u2019\u00e2n'\u00ee bir terim olarak Rab; varl\u0131klar \u00e2lemini yaratan, terbiye ederek geli\u015ftiren, onlar\u0131 madd\u00ee ve m\u00e2nev\u00ee olgunlu\u011fa g\u00f6t\u00fcren, terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine m\u00e2lik ve her \u015feye sahip olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Allah'\u0131n umumi isimlerindendir. Kur'an'da Allah lafz\u0131ndan sonra en \u00e7ok kullan\u0131lan isimdir; 968 defa ge\u00e7er. N\u00fczul s\u0131ralamas\u0131nda ilk \u00e2yette kullan\u0131lan isim\/s\u0131fat, Rab ismi oldu\u011fu gibi, Kur'an'\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bizi ilk kar\u015f\u0131layan F\u00e2tiha'n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda da yine O'nun onlarca ismi aras\u0131ndan se\u00e7ilerek ba\u015fa al\u0131nan Rab ismidir.Rab, sadece terbiye eden (m\u00fcrebb\u00ee) anlam\u0131nda olmay\u0131p,yaratmak, rizik vermek,yard\u0131m etmek, yol g\u00f6stermek, tasarruf etmek, korumak, her \u015feye h\u00e2kim olmak, hukum koymak,emretmek ve yasaklamak, sak\u0131nd\u0131rmak gibi terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine sahip olabilmeyi de ifade etmektedir. Bunun i\u00e7in rab denilince, sadece terbiye ve m\u00e2lik olma durumlar\u0131 de\u011fil; her \u015feye sahip olan ebedi ve sonsuz kudret sahibi Allah anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6zelli\u011finden dolay\u0131 rab kelimesi, Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar i\u00e7in, bir \u015feye iz\u00e2fe edilmeden tek olarak kullan\u0131lamaz.Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir."...Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p da birbirimizi (kimimiz kimimizi) rabbler edinmeyelim" (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/64)."Onlar Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p hahamlar\u0131n\u0131, papazlar\u0131n\u0131 ve Meryem o\u011flu Mesih'i Rableri olarak kabul ettiler. Halbuki bir tek Tanr\u0131'dan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemekle emrolunmu\u015flard\u0131. O'ndan ba\u015fka tanr\u0131 yoktur. Allah ko\u015ftuklar\u0131 e\u015flerden m\u00fcnezzehtir" (et-Tevbe, 9\/31).Bu iki ayette ge\u00e7en rabb kelimelerinin \u00e7o\u011fulu olan "erb\u00e2b" laf\u0131zlar\u0131, topluluklar\u0131n ve milletlerin \u00f6nder ve rehber edindikleri kimselere i\u015faret etmektedir. \u0130nsanlar bu \u00f6nderlerin emirlerine uyarlar, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131rlar ve onlar\u0131n koyduklar\u0131 kural ve kaidelere de uyarlar; onlar\u0131n hi\u00e7 bir delile dayanmaks\u0131z\u0131n ileri s\u00fcrd\u00fckleri hel\u00e2l ve haram gibi de\u011ferlendirmelerini de kabul ederler. \u0130\u015fte Y\u00fcce Allah, onlar\u0131n ger\u00e7ek m\u00e2n\u00e2da rabb olmay\u0131p di\u011fer insanlar gibi \u00e2ciz birer insan olduklar\u0131n\u0131 haber veriyor.Kur'an'da Rab ismi, sonsuz kudreti ile her \u015feyi idaresi alt\u0131na alan, y\u00f6neten, terbiye eden ve bunlar\u0131 yapabilecek kudrete m\u00e2lik olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Ayr\u0131ca, Rab ismi, her \u015feyi idare eden, koruyup g\u00f6zeten, h\u00e2kimiyeti alt\u0131nda bulunduran ve ger\u00e7ek rab olan Allah'a, O'nun rub\u00fbbiyet ba\u011f\u0131na, mutlak tevhid ve tam bir kulluk \u015fuuru ile ba\u011flanmay\u0131 da ifade etmektedir. Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir. \u201cRab\u201d kelimesi, Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de tam 968 yerde ge\u00e7er. Rab kelimesinin \u00e7o\u011fulu olan \u201cerb\u00e2b\u201d 4 yerde ve bu kelimeden t\u00fcremi\u015f olan \u201crabb\u00e2niyy\u00fbn\u201d 3, \u201cribbiyy\u00fbn\u201d ise bir yerde kullan\u0131l\u0131r. Toplam olarak \u201crab\u201d kelimesi ve t\u00fcrevleri Kur\u2019an\u2019da 976 yerde tekrar edilir.Allah, kendi kat\u0131nda tek ge\u00e7erli din olan \u0130sl\u00e2m'\u0131, insanlar\u0131, kullara ve di\u011fer varl\u0131klara ib\u00e2det etmekten kurtar\u0131p, Allah'a kulluk etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m, insanlar\u0131 kullar\u0131n zulm\u00fcnden, Allah'\u0131n adaletine g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Tevhid ger\u00e7e\u011finin birinci \u015fart\u0131, Rub\u00fbbiyette tevhiddir. Yani ger\u00e7ek Rab ve H\u00e2kim olan\u0131n tek bir Allah oldu\u011funa inanmakt\u0131r. \u0130kinci \u015fart\u0131 da, uluhiyette kullukta tevhiddir; bu da Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemektir. \u0130nsan, Rabbine ibadet etmekle y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. M\u00fcsl\u00fcman, yaln\u0131zca Allah'a ib\u00e2det eden kimsedir. Sadece Allah'a ib\u00e2det ise, Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131 rab edinmemek, O'na hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131 ortak ko\u015fmamak demektir.De ki: Sizi g\u00f6kten ve yerden kim r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131yor? Ya da o kulaklara ve g\u00f6zlere kim sahiptir (onlar\u0131 yarat\u0131p y\u00f6neten kimdir)? \u00d6l\u00fcden diriyi, diriden \u00f6l\u00fcy\u00fc kim \u00e7\u0131kar\u0131yor? (Yaratma) i\u015fini kim d\u00fczenleyip y\u00f6netiyor? "Allah" diyecekler. O halde O'nun az\u00e2b\u0131ndan korunmuyor musunuz? \u0130\u015fte ger\u00e7ek Rabbiniz Allah budur. Haktan sonra sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka ne var? \u00d6yleyse nas\u0131l (haktan sap\u0131kl\u0131\u011fa) \u00e7evriliyorsunuz?" (10\/Y\u00fbnus, 31-32)"Size ula\u015fan her nimet Allah'tand\u0131r. Sonra size bir s\u0131k\u0131nt\u0131 dokundu\u011fu zaman da yaln\u0131z O'na yalvar\u0131rs\u0131n\u0131z. Sonra, sizden o s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 a\u00e7\u0131p kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zaman, i\u00e7inizden bir grup derhal Rablerine ortak ko\u015farlar." (16\/Nahl, 53-54)"Hahamlar\u0131n\u0131 ve r\u00e2hiplerini Allah'tan ayr\u0131 rablar edindiler. Meryem o\u011flu Mesih'i de. Oysa kendilerine yaln\u0131z tek il\u00e2h olan Allah'a ibadet etmeleri emredilmi\u015fti. O'ndan ba\u015fka il\u00e2h yoktur. O, onlar\u0131n ortak ko\u015ftuklar\u0131 \u015feylerden m\u00fcnezzehtir." (9\/Tevbe, 31)Adiyy b. Hatem, Peygamberimizin davetini al\u0131nca, \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131n\u0131 i\u015fitince \u015eam\u2019a ka\u00e7t\u0131. Bu zat cahiliye d\u00f6neminde hristiyan olmu\u015ftu. Bir ara k\u0131z karde\u015fi kabilesinden birka\u00e7 ki\u015fi ile birlikte m\u00fcsl\u00fcmanlara esir d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, fakat Peygamberimiz kad\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayarak, serbest b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131. Kad\u0131n karde\u015finin yan\u0131na d\u00f6n\u00fcnce onu m\u00fcsl\u00fcman olmaya ve Peygamberimize gidip kendisi ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye te\u015fvik etmi\u015fti. Bunun \u00fczerine Medine\u2019ye geldi. -Bu zat o s\u0131rada Tay kabilesinin \u015fefi idi, babas\u0131 da c\u00f6mertli\u011fi ile \u00fcn salm\u0131\u015f bir ki\u015fi olan Hatem Tai idi.- Peygamberimizin huzuruna vard\u0131\u011f\u0131nda boynunda g\u00fcm\u00fc\u015f bir ha\u00e7 vard\u0131. O s\u0131rada Peygamberimiz `Onlar Allah\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda hahamlar\u0131n\u0131 ve rahiplerini ilah edindiler\u2019 c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayeti okuyordu. Ayet bitince bizzat kendi ifadesine g\u00f6re Peygamberimize `Onlar, hahamlar\u0131na ve rahiplerine tapm\u0131yorlar, kulluk etmiyorlar\u2019 dedi. Onun bu s\u00f6zlerine Peygamberimiz \u015fu kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verdi:\u201cEvet, ama din adamlar\u0131 onlara helal \u015feyleri yasaklad\u0131lar ve haram \u015feyleri serbest ettiler. Onlar da din adamlar\u0131n\u0131n bu h\u00fck\u00fcmlerine uydular. Bu tutum, onlar\u0131n, din adamlar\u0131na kulluk etmeleri anlam\u0131na gelir.\u201dKur'an'da rabl\u0131\u011f\u0131n belirgin \u00f6zellikleri a\u00e7\u0131k olarak bildirilmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda, insanlardan mutlak itaat ve kulluk istemek, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131 ve varl\u0131klar \u00e2lemini d\u00fczenleyen il\u00e2h\u00ee nizamlar koymak, mutlak de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirtmek gibi \u00f6zellikler gelir. Bunlardan birini kendine tahsis eden insan, rabl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015f olur. Allah, Kur'\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de, ib\u00e2det edilecek tek rab oldu\u011funu a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve kendisine bu konuda \u015firk\/ortak ko\u015fulmamas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. Buna ra\u011fmen, insanlar\u0131n yine de Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131 rab edindikleri g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir k\u0131s\u0131m insanlar \u00e7\u0131k\u0131yor, rabba ait olan \u00f6zellikleri kendilerine mal etmeye kalk\u0131\u015f\u0131yorlar. Sonra da insanlar\u0131 ger\u00e7ek Rabb'\u0131n emir ve yasaklar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kendi koyduklar\u0131 kurallara, ilkelere, de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerine ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcncelerine kay\u0131ts\u0131z \u015farts\u0131z uymaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlar. Oysa bu durum, rabl\u0131k iddia etmenin ta kendisidir. Baz\u0131 insanlar her ne kadar onlar i\u00e7in secdeye varmasalar da Allah'\u0131n koydu\u011fu h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p, onlar\u0131n gayr-\u0131 me\u015fr\u00fb emirlerini benimseyerek dinlemek suretiyle onlara kul olma derekesine d\u00fc\u015ferler. Onlar\u0131n bu durumu Allah'tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rab edinmeleri demektir."O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin rabb\u0131d\u0131r. Daima \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r." (38\/S\u00e2d, 66) "Sizden biriniz (k\u00f6lesine) kulum ve k\u00f6lem demesin. K\u00f6le de efendisine "rabb\u0131m" demesin; sadece efendim desin. Hepiniz Allah'\u0131n kulusunuz. Ger\u00e7ek rab, Allah Te\u00e2l\u00e2'd\u0131r." (Buh\u00e2r\u00ee, Itk 17; M\u00fcslim, Elf\u00e2z 14) Peygamberimiz, Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kul olmak ve O'na di\u011fer varl\u0131klar\u0131 ortak ko\u015fmak tehlikesini gidermek i\u00e7in b\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyin ger\u00e7ek sahibi ve m\u00e2liki Allah't\u0131r. Rub\u00fbbiyet, Allah'a ait bir s\u0131fatt\u0131r. \u0130nsanlar ise O'nun terbiyesi alt\u0131ndad\u0131r. Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131n rab diye isimlendirilmeleri, baz\u0131lar\u0131n\u0131n da ba\u015fkalar\u0131n\u0131n kulu kabul edilmeleri \u0130sl\u00e2m'la, tevhidle ba\u011fda\u015fmayan bir al\u00e7almad\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00e2kim olmad\u0131\u011f\u0131 yerde, g\u00fc\u00e7l\u00fcler kendilerini rab yerine koymaya; zay\u0131flar da bu rab taslaklar\u0131n\u0131n rabl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmeye meyillidirler..... devam edecek insallahRabbim Hakk\u2019\u0131 hak bilip Hakk\u2019a sar\u0131lan, bat\u0131l\u0131 bat\u0131l bilip bat\u0131ldan uzakla\u015fan kullar\u0131ndan eylesin in\u015fallahElhamdulillahi Rabbil \u00c2lemin\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"''HATIRLA K\u0130...!! '' Nedir? • Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650 Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.\u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu '' Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde yapaca\u011f\u0131m. Zat\u0131n\u0131n r\u0131zas\u0131 ile nefsimin istekleri kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131nda emir ve nehiylerine riayet edece\u011fim '' diyerek Allah (cc)'a, Galu bela da s\u00f6z vermi\u015ftir.Soruldu\u011fu zaman bir \u00e7\u0131rp\u0131da a\u011fz\u0131m\u0131zdan \u00e7\u0131kan ,'Galu bela dan beri M\u00fcsl\u00fcman\u0131m' s\u00f6yleminin y\u00fckledigi sorumluluk bilincini . mahiyetini gere\u011fi gibi kavrayamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ,\u015fuuruna varamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bir vak\u0131'a d\u0131r.Cenab\u0131 Allah\u00a0 \u00f6ncelikle gelmi\u015f ve gelecek b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r.Bunlar\u0131 ruhlar \u00e2lemi denilen bir \u00e2lemde bir araya getirmi\u015ftir.Daha sonra hepsini birden huzurunda toplayarak kendilerine hitaben:''Ben sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?'' Diye sormu\u015ftur.Ruhlar da:'' Evet, sen bizim Rabbimizsin'', diye cevap vermi\u015flerdir.\u0130\u015fte bu konu\u015fman\u0131n vuku` buldu\u011fu zamana, K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2 denir.\u00a0Nereden gelip,nereye gitti\u011fimiz sorular\u0131n\u0131n cenderesi i\u00e7inde samimi olarak Kur'an'a yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131zda\u00a0 A'raf suresi 172. Ayet-i kerim'e kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r ki; Allah (cc)'u, Peygamber (sav) vas\u0131tas\u0131yla insanlara, galu bela da verdi\u011fi s\u00f6z\u00fc ,ahd-i( misak) hat\u0131rlatmaktad\u0131r;\u0648\u064e\u0625\u0650\u0630\u0652 \u0623\u064e\u062e\u064e\u0630\u064e \u0631\u064e\u0628\u0651\u064f\u0643\u064e \u0645\u0650\u0646\u06e2 \u0628\u064e\u0646\u0650\u0649\u0653 \u0621\u064e\u0627\u062f\u064e\u0645\u064e \u0645\u0650\u0646 \u0638\u064f\u0647\u064f\u0648\u0631\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0630\u064f\u0631\u0651\u0650\u064a\u0651\u064e\u062a\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0648\u064e\u0623\u064e\u0634\u0652\u0647\u064e\u062f\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0639\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670\u0653 \u0623\u064e\u0646\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0623\u064e\u0644\u064e\u0633\u0652\u062a\u064f \u0628\u0650\u0631\u064e\u0628\u0651\u0650\u0643\u064f\u0645\u0652 \u06d6 \u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u0628\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670 \u06db \u0634\u064e\u0647\u0650\u062f\u0652\u0646\u064e\u0627\u0653 \u06db \u0623\u064e\u0646 \u062a\u064e\u0642\u064f\u0648\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u064a\u064e\u0648\u0652\u0645\u064e \u0671\u0644\u0652\u0642\u0650\u064a\u064e\u0670\u0645\u064e\u0629\u0650 \u0625\u0650\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0643\u064f\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0639\u064e\u0646\u0652 \u0647\u064e\u0670\u0630\u064e\u0627 \u063a\u064e\u0670\u0641\u0650\u0644\u0650\u064a\u0646\u064e*Hani Rabbin (ezelde) \u00c2demo\u011fullar\u0131n\u0131n sulplerinden z\u00fcrriyetlerini alm\u0131\u015f, onlar\u0131 kendilerine kar\u015f\u0131 \u015fahit tutarak, \u201cBen sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?\u201d demi\u015fti. Onlar da, \u201cEvet, \u015fahit olduk (ki Rabbimizsin)\u201d demi\u015flerdi. B\u00f6yle yapmam\u0131z k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, \u201cBiz bundan habersizdik\u201d dememeniz i\u00e7indir.* Ara*f 172misak Sa\u011flam olma, i\u015fi sa\u011flam tutma, g\u00fc\u00e7lendirme, emniyet etme, s\u00f6zle\u015fme, anla\u015fma ve bir \u015feyi ba\u011flayacak ip; Allah'a, Rasul\u00fcne ve insanlara verilen s\u00f6z\u00fc, yap\u0131lan her t\u00fcrl\u00fc anla\u015fmalar\u0131 ifade eden bir terim. Misak; ahd, akd, and gibi kelimelerle e\u015f anlaml\u0131d\u0131rAhd= s\u00f6z vermek, emir, talimat, taahh\u00fct, antla\u015fma, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck, itimat veren s\u00f6z, yemin, misak, bir \u015feyi korumak anlamlar\u0131na gelir. Bir \u015feyi her durumda koruyup gere\u011fini yerine getirmek demek olan ahidde hem yemin, hem de kesin s\u00f6z verme anlam\u0131 vard\u0131r. Ahd hem Allah'\u0131n insanlara teklif etmi\u015f oldu\u011fu h\u00fck\u00fcmler ve hem de insanlar\u0131n Allah'a kar\u015f\u0131 veya Allah nam\u0131na di\u011ferlerine kar\u015f\u0131 yerine getirmeyi taahh\u00fcd etmi\u015f olduklar\u0131 hususlard\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerim'de "Allah'\u0131n ahdini yerine getiriniz" (el-En'am, 6\/152) buyrulur. \u00c2limler buradaki ahdi \u015f\u00f6yle izah etmi\u015flerdir: "Allah'\u0131n ahidlerini \u00eefa ediniz. Gerek Allah'\u0131n size teklif etmi\u015f oldu\u011fu ahidleri, emirleri, nehiyleri ve gerek sizin Allah'a veya Allah n\u00e2m\u0131na di\u011ferlerine verdi\u011finiz ahidleri, adaklar\u0131, yeminleri, akitleri, do\u011fru olan her t\u00fcr taahh\u00fctleri yerine getiriniz. \u0130sl\u00e2m'da ahdi bozmak haramd\u0131r.Gerek Allah'a ve gerekse insanlara kar\u015f\u0131 verilen ahdin yerine getirilmesi gerekir. Kur'an'da kurtulu\u015fa eren m\u00fcminlerin s\u0131fatlar\u0131 say\u0131l\u0131rken: "Onlar emanetlerini ve ahidlerini yerine getirirler. " (M\u00fc'min\u00fbn, 23\/8) buyurulur.\u0130nsan, Allah'tan ba\u015fka Rabb tan\u0131mayaca\u011f\u0131na dair Allah'a ahid vermi\u015f, Allah *cc* da bu konuda kendisinden ahid alm\u0131\u015ft\u0131r; yani muahede yapm\u0131\u015flar, ahidle\u015fmi\u015flerdir.Al-i \u0130mran Suresi, 76. ayet:'' Hay\u0131r; kim ahdine vefa eder ve sak\u0131n\u0131rsa \u015f\u00fcphesiz Allah da sak\u0131nanlar\u0131 sever.!!Ra'd Suresi, 25. ayet: Allah'a verdikleri s\u00f6z\u00fc, onu kesin olarak onaylad\u0131ktan sonra bozanlar, Allah'\u0131n ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi \u015feyi kesip-koparanlar ve yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karanlar; i\u015fte onlar, lanet onlar i\u00e7indir ve yurdun k\u00f6t\u00fc olan\u0131 da onlar i\u00e7indir.Allah azze ve celle Ruhlar aleminde (elest bezmin 'de)Adem o\u011fullar\u0131ndan d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6ndermeden \u00f6nce anla\u015fma yapm\u0131\u015f ve nefislerimizi bize \u015fahit tutarak 'Elestu birabbi kum' (ben sizin rabbiniz de\u011fil miyim?) sorusuna kar\u015f\u0131l\u0131k, Adem o\u011fullar\u0131 'Galu bela \u015fehidna' (evet \u015fahit olduk! sen bizim Rabbimizsin ) diyerek tasdik etmi\u015f bu s\u00f6z\u00fcn gere\u011fi d\u00fcnya hayat\u0131na \u015fahitli\u011fini yapmak ve ya\u015famak \u00fczere s\u00f6z\u00fcnde duranlar ile durmayanlar\u0131n birbirinden ayr\u0131lmas\u0131\u00a0 i\u00e7in imtihan \u00fczere g\u00f6ndermi\u015ftir.\u0627\u064e\u0644\u0651\u064e\u0630\u06ea\u064a \u062e\u064e\u0644\u064e\u0642\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064e\u0648\u0652\u062a\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u062d\u064e\u064a\u0670\u0648\u0629\u064e \u0644\u0650\u064a\u064e\u0628\u0652\u0644\u064f\u0648\u064e\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u064a\u0651\u064f\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u062d\u0652\u0633\u064e\u0646\u064f \u0639\u064e\u0645\u064e\u0644\u064b\u0627\u06dc \u0648\u064e\u0647\u064f\u0648\u064e \u0627\u0644\u0652\u0639\u064e\u0632\u06ea\u064a\u0632\u064f \u0627\u0644\u0652\u063a\u064e\u0641\u064f\u0648\u0631\u064f*O, amel (davran\u0131\u015f ve eylem) bak\u0131m\u0131ndan hanginizin daha iyi (ve g\u00fczel) olaca\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in \u00f6l\u00fcm\u00fc ve hayat\u0131 yaratt\u0131. O, \u00fcst\u00fcn ve g\u00fc\u00e7l\u00fc oland\u0131r, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.* M\u00dcLK=2insan ruhunun bu s\u00f6z\u00fcnde ne derece samim\u00ee ve do\u011fru oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, \u015fu d\u00fcnyay\u0131 bir imtihan yeri olarak yaratm\u0131\u015ft\u0131r. onlar\u0131 belli zaman aral\u0131klar\u0131yla \u015fu imtihan meydan\u0131na g\u00f6ndermi\u015ftir.B\u00f6ylece insan\u0131n \u00f6n\u00fcne iki yol a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: Ya ak\u0131l ve iradesini iyiye kullanarak K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2`daki gibi Allah`\u0131 Rab tan\u0131makta devam edecektir.Yahut da iradesini ve akl\u0131n\u0131 k\u00f6t\u00fcye kullanarak Rabbini ink\u00e2r edecek, O`na kulluktan ka\u00e7acak, \u015eeytan\u2019\u0131n yoluna sapacakt\u0131r.Allah azze ve celle nicin Rab sifati ile misak aldiAllah azze ve celle kendini Rab olarak tasdik eden kullarinin dunya hayatinin s\u00fcsl\u00fc cazibesine kap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 verdi\u011fi\u00a0 s\u00f6z\u00fc unutaca\u011f\u0131n\u0131 ve ba\u015fka Rabler edinebilece\u011fini biliyordu insanin sadakatli olabilmesi\u00a0 Rab kavram\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi anlams\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.RAB\u201cRabb\u201d kelimesi, terbiye eden ve yetki sahibi anlam\u0131nda Arap\u00e7a bir isimdir. Bu kelime ayn\u0131 zamanda, \u0131slah etmek, \u00fczerinde tasarrufta bulunmak, kem\u00e2le erdirmek, efendi olmak, sorumlulu\u011funu y\u00fcklenmek, ba\u015fkanl\u0131k yapmak, m\u00e2lik ve sahip olmak, s\u00f6z\u00fc dinlenmek, itaat edilmek, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve otoritesi kabul edilmek gibi anlamlara da gelir.Kur\u2019\u00e2n'\u00ee bir terim olarak Rab; varl\u0131klar \u00e2lemini yaratan, terbiye ederek geli\u015ftiren, onlar\u0131 madd\u00ee ve m\u00e2nev\u00ee olgunlu\u011fa g\u00f6t\u00fcren, terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine m\u00e2lik ve her \u015feye sahip olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Allah'\u0131n umumi isimlerindendir. Kur'an'da Allah lafz\u0131ndan sonra en \u00e7ok kullan\u0131lan isimdir; 968 defa ge\u00e7er. N\u00fczul s\u0131ralamas\u0131nda ilk \u00e2yette kullan\u0131lan isim\/s\u0131fat, Rab ismi oldu\u011fu gibi, Kur'an'\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bizi ilk kar\u015f\u0131layan F\u00e2tiha'n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda da yine O'nun onlarca ismi aras\u0131ndan se\u00e7ilerek ba\u015fa al\u0131nan Rab ismidir.Rab, sadece terbiye eden (m\u00fcrebb\u00ee) anlam\u0131nda olmay\u0131p,yaratmak, rizik vermek,yard\u0131m etmek, yol g\u00f6stermek, tasarruf etmek, korumak, her \u015feye h\u00e2kim olmak, hukum koymak,emretmek ve yasaklamak, sak\u0131nd\u0131rmak gibi terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine sahip olabilmeyi de ifade etmektedir. Bunun i\u00e7in rab denilince, sadece terbiye ve m\u00e2lik olma durumlar\u0131 de\u011fil; her \u015feye sahip olan ebedi ve sonsuz kudret sahibi Allah anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6zelli\u011finden dolay\u0131 rab kelimesi, Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar i\u00e7in, bir \u015feye iz\u00e2fe edilmeden tek olarak kullan\u0131lamaz.Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir."...Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p da birbirimizi (kimimiz kimimizi) rabbler edinmeyelim" (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/64)."Onlar Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p hahamlar\u0131n\u0131, papazlar\u0131n\u0131 ve Meryem o\u011flu Mesih'i Rableri olarak kabul ettiler. Halbuki bir tek Tanr\u0131'dan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemekle emrolunmu\u015flard\u0131. O'ndan ba\u015fka tanr\u0131 yoktur. Allah ko\u015ftuklar\u0131 e\u015flerden m\u00fcnezzehtir" (et-Tevbe, 9\/31).Bu iki ayette ge\u00e7en rabb kelimelerinin \u00e7o\u011fulu olan "erb\u00e2b" laf\u0131zlar\u0131, topluluklar\u0131n ve milletlerin \u00f6nder ve rehber edindikleri kimselere i\u015faret etmektedir. \u0130nsanlar bu \u00f6nderlerin emirlerine uyarlar, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131rlar ve onlar\u0131n koyduklar\u0131 kural ve kaidelere de uyarlar; onlar\u0131n hi\u00e7 bir delile dayanmaks\u0131z\u0131n ileri s\u00fcrd\u00fckleri hel\u00e2l ve haram gibi de\u011ferlendirmelerini de kabul ederler. \u0130\u015fte Y\u00fcce Allah, onlar\u0131n ger\u00e7ek m\u00e2n\u00e2da rabb olmay\u0131p di\u011fer insanlar gibi \u00e2ciz birer insan olduklar\u0131n\u0131 haber veriyor.Kur'an'da Rab ismi, sonsuz kudreti ile her \u015feyi idaresi alt\u0131na alan, y\u00f6neten, terbiye eden ve bunlar\u0131 yapabilecek kudrete m\u00e2lik olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Ayr\u0131ca, Rab ismi, her \u015feyi idare eden, koruyup g\u00f6zeten, h\u00e2kimiyeti alt\u0131nda bulunduran ve ger\u00e7ek rab olan Allah'a, O'nun rub\u00fbbiyet ba\u011f\u0131na, mutlak tevhid ve tam bir kulluk \u015fuuru ile ba\u011flanmay\u0131 da ifade etmektedir. Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir. \u201cRab\u201d kelimesi, Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de tam 968 yerde ge\u00e7er. Rab kelimesinin \u00e7o\u011fulu olan \u201cerb\u00e2b\u201d 4 yerde ve bu kelimeden t\u00fcremi\u015f olan \u201crabb\u00e2niyy\u00fbn\u201d 3, \u201cribbiyy\u00fbn\u201d ise bir yerde kullan\u0131l\u0131r. Toplam olarak \u201crab\u201d kelimesi ve t\u00fcrevleri Kur\u2019an\u2019da 976 yerde tekrar edilir.Allah, kendi kat\u0131nda tek ge\u00e7erli din olan \u0130sl\u00e2m'\u0131, insanlar\u0131, kullara ve di\u011fer varl\u0131klara ib\u00e2det etmekten kurtar\u0131p, Allah'a kulluk etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m, insanlar\u0131 kullar\u0131n zulm\u00fcnden, Allah'\u0131n adaletine g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Tevhid ger\u00e7e\u011finin birinci \u015fart\u0131, Rub\u00fbbiyette tevhiddir. Yani ger\u00e7ek Rab ve H\u00e2kim olan\u0131n tek bir Allah oldu\u011funa inanmakt\u0131r. \u0130kinci \u015fart\u0131 da, uluhiyette kullukta tevhiddir; bu da Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemektir. \u0130nsan, Rabbine ibadet etmekle y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. M\u00fcsl\u00fcman, yaln\u0131zca Allah'a ib\u00e2det eden kimsedir. Sadece Allah'a ib\u00e2det ise, Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131 rab edinmemek, O'na hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131 ortak ko\u015fmamak demektir.De ki: Sizi g\u00f6kten ve yerden kim r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131yor? Ya da o kulaklara ve g\u00f6zlere kim sahiptir (onlar\u0131 yarat\u0131p y\u00f6neten kimdir)? \u00d6l\u00fcden diriyi, diriden \u00f6l\u00fcy\u00fc kim \u00e7\u0131kar\u0131yor? (Yaratma) i\u015fini kim d\u00fczenleyip y\u00f6netiyor? "Allah" diyecekler. O halde O'nun az\u00e2b\u0131ndan korunmuyor musunuz? \u0130\u015fte ger\u00e7ek Rabbiniz Allah budur. Haktan sonra sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka ne var? \u00d6yleyse nas\u0131l (haktan sap\u0131kl\u0131\u011fa) \u00e7evriliyorsunuz?" (10\/Y\u00fbnus, 31-32)"Size ula\u015fan her nimet Allah'tand\u0131r. Sonra size bir s\u0131k\u0131nt\u0131 dokundu\u011fu zaman da yaln\u0131z O'na yalvar\u0131rs\u0131n\u0131z. Sonra, sizden o s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 a\u00e7\u0131p kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zaman, i\u00e7inizden bir grup derhal Rablerine ortak ko\u015farlar." (16\/Nahl, 53-54)"Hahamlar\u0131n\u0131 ve r\u00e2hiplerini Allah'tan ayr\u0131 rablar edindiler. Meryem o\u011flu Mesih'i de. Oysa kendilerine yaln\u0131z tek il\u00e2h olan Allah'a ibadet etmeleri emredilmi\u015fti. O'ndan ba\u015fka il\u00e2h yoktur. O, onlar\u0131n ortak ko\u015ftuklar\u0131 \u015feylerden m\u00fcnezzehtir." (9\/Tevbe, 31)Adiyy b. Hatem, Peygamberimizin davetini al\u0131nca, \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131n\u0131 i\u015fitince \u015eam\u2019a ka\u00e7t\u0131. Bu zat cahiliye d\u00f6neminde hristiyan olmu\u015ftu. Bir ara k\u0131z karde\u015fi kabilesinden birka\u00e7 ki\u015fi ile birlikte m\u00fcsl\u00fcmanlara esir d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, fakat Peygamberimiz kad\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayarak, serbest b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131. Kad\u0131n karde\u015finin yan\u0131na d\u00f6n\u00fcnce onu m\u00fcsl\u00fcman olmaya ve Peygamberimize gidip kendisi ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye te\u015fvik etmi\u015fti. Bunun \u00fczerine Medine\u2019ye geldi. -Bu zat o s\u0131rada Tay kabilesinin \u015fefi idi, babas\u0131 da c\u00f6mertli\u011fi ile \u00fcn salm\u0131\u015f bir ki\u015fi olan Hatem Tai idi.- Peygamberimizin huzuruna vard\u0131\u011f\u0131nda boynunda g\u00fcm\u00fc\u015f bir ha\u00e7 vard\u0131. O s\u0131rada Peygamberimiz `Onlar Allah\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda hahamlar\u0131n\u0131 ve rahiplerini ilah edindiler\u2019 c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayeti okuyordu. Ayet bitince bizzat kendi ifadesine g\u00f6re Peygamberimize `Onlar, hahamlar\u0131na ve rahiplerine tapm\u0131yorlar, kulluk etmiyorlar\u2019 dedi. Onun bu s\u00f6zlerine Peygamberimiz \u015fu kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verdi:\u201cEvet, ama din adamlar\u0131 onlara helal \u015feyleri yasaklad\u0131lar ve haram \u015feyleri serbest ettiler. Onlar da din adamlar\u0131n\u0131n bu h\u00fck\u00fcmlerine uydular. Bu tutum, onlar\u0131n, din adamlar\u0131na kulluk etmeleri anlam\u0131na gelir.\u201dKur'an'da rabl\u0131\u011f\u0131n belirgin \u00f6zellikleri a\u00e7\u0131k olarak bildirilmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda, insanlardan mutlak itaat ve kulluk istemek, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131 ve varl\u0131klar \u00e2lemini d\u00fczenleyen il\u00e2h\u00ee nizamlar koymak, mutlak de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirtmek gibi \u00f6zellikler gelir. Bunlardan birini kendine tahsis eden insan, rabl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015f olur. Allah, Kur'\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de, ib\u00e2det edilecek tek rab oldu\u011funu a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve kendisine bu konuda \u015firk\/ortak ko\u015fulmamas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. Buna ra\u011fmen, insanlar\u0131n yine de Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131 rab edindikleri g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir k\u0131s\u0131m insanlar \u00e7\u0131k\u0131yor, rabba ait olan \u00f6zellikleri kendilerine mal etmeye kalk\u0131\u015f\u0131yorlar. Sonra da insanlar\u0131 ger\u00e7ek Rabb'\u0131n emir ve yasaklar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kendi koyduklar\u0131 kurallara, ilkelere, de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerine ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcncelerine kay\u0131ts\u0131z \u015farts\u0131z uymaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlar. Oysa bu durum, rabl\u0131k iddia etmenin ta kendisidir. Baz\u0131 insanlar her ne kadar onlar i\u00e7in secdeye varmasalar da Allah'\u0131n koydu\u011fu h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p, onlar\u0131n gayr-\u0131 me\u015fr\u00fb emirlerini benimseyerek dinlemek suretiyle onlara kul olma derekesine d\u00fc\u015ferler. Onlar\u0131n bu durumu Allah'tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rab edinmeleri demektir."O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin rabb\u0131d\u0131r. Daima \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r." (38\/S\u00e2d, 66) "Sizden biriniz (k\u00f6lesine) kulum ve k\u00f6lem demesin. K\u00f6le de efendisine "rabb\u0131m" demesin; sadece efendim desin. Hepiniz Allah'\u0131n kulusunuz. Ger\u00e7ek rab, Allah Te\u00e2l\u00e2'd\u0131r." (Buh\u00e2r\u00ee, Itk 17; M\u00fcslim, Elf\u00e2z 14) Peygamberimiz, Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kul olmak ve O'na di\u011fer varl\u0131klar\u0131 ortak ko\u015fmak tehlikesini gidermek i\u00e7in b\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyin ger\u00e7ek sahibi ve m\u00e2liki Allah't\u0131r. Rub\u00fbbiyet, Allah'a ait bir s\u0131fatt\u0131r. \u0130nsanlar ise O'nun terbiyesi alt\u0131ndad\u0131r. Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131n rab diye isimlendirilmeleri, baz\u0131lar\u0131n\u0131n da ba\u015fkalar\u0131n\u0131n kulu kabul edilmeleri \u0130sl\u00e2m'la, tevhidle ba\u011fda\u015fmayan bir al\u00e7almad\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00e2kim olmad\u0131\u011f\u0131 yerde, g\u00fc\u00e7l\u00fcler kendilerini rab yerine koymaya; zay\u0131flar da bu rab taslaklar\u0131n\u0131n rabl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmeye meyillidirler..... devam edecek insallahRabbim Hakk\u2019\u0131 hak bilip Hakk\u2019a sar\u0131lan, bat\u0131l\u0131 bat\u0131l bilip bat\u0131ldan uzakla\u015fan kullar\u0131ndan eylesin in\u015fallahElhamdulillahi Rabbil \u00c2lemin\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Ebrar Medya\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2020-06-26T09:48:46+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"730\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"360\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ebrarmedyacom\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"EBRAR MEDYA\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"12 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"Article\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#article\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/\"},\"author\":{\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\"},\"headline\":\"”HATIRLA K\u0130…!! ”\",\"datePublished\":\"2020-06-26T09:48:46+00:00\",\"mainEntityOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/\"},\"wordCount\":2420,\"commentCount\":0,\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg\",\"articleSection\":[\"MAKALELER\"],\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"CommentAction\",\"name\":\"Comment\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#respond\"]}]},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/\",\"name\":\"''HATIRLA K\u0130...!! '' Nedir? • Ebrar Medya\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\"},\"primaryImageOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg\",\"datePublished\":\"2020-06-26T09:48:46+00:00\",\"description\":\"\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650 Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.\u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu '' Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde yapaca\u011f\u0131m. Zat\u0131n\u0131n r\u0131zas\u0131 ile nefsimin istekleri kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131nda emir ve nehiylerine riayet edece\u011fim '' diyerek Allah (cc)'a, Galu bela da s\u00f6z vermi\u015ftir.Soruldu\u011fu zaman bir \u00e7\u0131rp\u0131da a\u011fz\u0131m\u0131zdan \u00e7\u0131kan ,'Galu bela dan beri M\u00fcsl\u00fcman\u0131m' s\u00f6yleminin y\u00fckledigi sorumluluk bilincini . mahiyetini gere\u011fi gibi kavrayamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ,\u015fuuruna varamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bir vak\u0131'a d\u0131r.Cenab\u0131 Allah\u00a0 \u00f6ncelikle gelmi\u015f ve gelecek b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r.Bunlar\u0131 ruhlar \u00e2lemi denilen bir \u00e2lemde bir araya getirmi\u015ftir.Daha sonra hepsini birden huzurunda toplayarak kendilerine hitaben:''Ben sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?'' Diye sormu\u015ftur.Ruhlar da:'' Evet, sen bizim Rabbimizsin'', diye cevap vermi\u015flerdir.\u0130\u015fte bu konu\u015fman\u0131n vuku` buldu\u011fu zamana, K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2 denir.\u00a0Nereden gelip,nereye gitti\u011fimiz sorular\u0131n\u0131n cenderesi i\u00e7inde samimi olarak Kur'an'a yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131zda\u00a0 A'raf suresi 172. Ayet-i kerim'e kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r ki; Allah (cc)'u, Peygamber (sav) vas\u0131tas\u0131yla insanlara, galu bela da verdi\u011fi s\u00f6z\u00fc ,ahd-i( misak) hat\u0131rlatmaktad\u0131r;\u0648\u064e\u0625\u0650\u0630\u0652 \u0623\u064e\u062e\u064e\u0630\u064e \u0631\u064e\u0628\u0651\u064f\u0643\u064e \u0645\u0650\u0646\u06e2 \u0628\u064e\u0646\u0650\u0649\u0653 \u0621\u064e\u0627\u062f\u064e\u0645\u064e \u0645\u0650\u0646 \u0638\u064f\u0647\u064f\u0648\u0631\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0630\u064f\u0631\u0651\u0650\u064a\u0651\u064e\u062a\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0648\u064e\u0623\u064e\u0634\u0652\u0647\u064e\u062f\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0639\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670\u0653 \u0623\u064e\u0646\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0623\u064e\u0644\u064e\u0633\u0652\u062a\u064f \u0628\u0650\u0631\u064e\u0628\u0651\u0650\u0643\u064f\u0645\u0652 \u06d6 \u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u0628\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670 \u06db \u0634\u064e\u0647\u0650\u062f\u0652\u0646\u064e\u0627\u0653 \u06db \u0623\u064e\u0646 \u062a\u064e\u0642\u064f\u0648\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u064a\u064e\u0648\u0652\u0645\u064e \u0671\u0644\u0652\u0642\u0650\u064a\u064e\u0670\u0645\u064e\u0629\u0650 \u0625\u0650\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0643\u064f\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0639\u064e\u0646\u0652 \u0647\u064e\u0670\u0630\u064e\u0627 \u063a\u064e\u0670\u0641\u0650\u0644\u0650\u064a\u0646\u064e*Hani Rabbin (ezelde) \u00c2demo\u011fullar\u0131n\u0131n sulplerinden z\u00fcrriyetlerini alm\u0131\u015f, onlar\u0131 kendilerine kar\u015f\u0131 \u015fahit tutarak, \u201cBen sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?\u201d demi\u015fti. Onlar da, \u201cEvet, \u015fahit olduk (ki Rabbimizsin)\u201d demi\u015flerdi. B\u00f6yle yapmam\u0131z k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, \u201cBiz bundan habersizdik\u201d dememeniz i\u00e7indir.* Ara*f 172misak Sa\u011flam olma, i\u015fi sa\u011flam tutma, g\u00fc\u00e7lendirme, emniyet etme, s\u00f6zle\u015fme, anla\u015fma ve bir \u015feyi ba\u011flayacak ip; Allah'a, Rasul\u00fcne ve insanlara verilen s\u00f6z\u00fc, yap\u0131lan her t\u00fcrl\u00fc anla\u015fmalar\u0131 ifade eden bir terim. Misak; ahd, akd, and gibi kelimelerle e\u015f anlaml\u0131d\u0131rAhd= s\u00f6z vermek, emir, talimat, taahh\u00fct, antla\u015fma, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck, itimat veren s\u00f6z, yemin, misak, bir \u015feyi korumak anlamlar\u0131na gelir. Bir \u015feyi her durumda koruyup gere\u011fini yerine getirmek demek olan ahidde hem yemin, hem de kesin s\u00f6z verme anlam\u0131 vard\u0131r. Ahd hem Allah'\u0131n insanlara teklif etmi\u015f oldu\u011fu h\u00fck\u00fcmler ve hem de insanlar\u0131n Allah'a kar\u015f\u0131 veya Allah nam\u0131na di\u011ferlerine kar\u015f\u0131 yerine getirmeyi taahh\u00fcd etmi\u015f olduklar\u0131 hususlard\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerim'de \\\"Allah'\u0131n ahdini yerine getiriniz\\\" (el-En'am, 6\/152) buyrulur. \u00c2limler buradaki ahdi \u015f\u00f6yle izah etmi\u015flerdir: \\\"Allah'\u0131n ahidlerini \u00eefa ediniz. Gerek Allah'\u0131n size teklif etmi\u015f oldu\u011fu ahidleri, emirleri, nehiyleri ve gerek sizin Allah'a veya Allah n\u00e2m\u0131na di\u011ferlerine verdi\u011finiz ahidleri, adaklar\u0131, yeminleri, akitleri, do\u011fru olan her t\u00fcr taahh\u00fctleri yerine getiriniz. \u0130sl\u00e2m'da ahdi bozmak haramd\u0131r.Gerek Allah'a ve gerekse insanlara kar\u015f\u0131 verilen ahdin yerine getirilmesi gerekir. Kur'an'da kurtulu\u015fa eren m\u00fcminlerin s\u0131fatlar\u0131 say\u0131l\u0131rken: \\\"Onlar emanetlerini ve ahidlerini yerine getirirler. \\\" (M\u00fc'min\u00fbn, 23\/8) buyurulur.\u0130nsan, Allah'tan ba\u015fka Rabb tan\u0131mayaca\u011f\u0131na dair Allah'a ahid vermi\u015f, Allah *cc* da bu konuda kendisinden ahid alm\u0131\u015ft\u0131r; yani muahede yapm\u0131\u015flar, ahidle\u015fmi\u015flerdir.Al-i \u0130mran Suresi, 76. ayet:'' Hay\u0131r; kim ahdine vefa eder ve sak\u0131n\u0131rsa \u015f\u00fcphesiz Allah da sak\u0131nanlar\u0131 sever.!!Ra'd Suresi, 25. ayet: Allah'a verdikleri s\u00f6z\u00fc, onu kesin olarak onaylad\u0131ktan sonra bozanlar, Allah'\u0131n ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi \u015feyi kesip-koparanlar ve yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karanlar; i\u015fte onlar, lanet onlar i\u00e7indir ve yurdun k\u00f6t\u00fc olan\u0131 da onlar i\u00e7indir.Allah azze ve celle Ruhlar aleminde (elest bezmin 'de)Adem o\u011fullar\u0131ndan d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6ndermeden \u00f6nce anla\u015fma yapm\u0131\u015f ve nefislerimizi bize \u015fahit tutarak 'Elestu birabbi kum' (ben sizin rabbiniz de\u011fil miyim?) sorusuna kar\u015f\u0131l\u0131k, Adem o\u011fullar\u0131 'Galu bela \u015fehidna' (evet \u015fahit olduk! sen bizim Rabbimizsin ) diyerek tasdik etmi\u015f bu s\u00f6z\u00fcn gere\u011fi d\u00fcnya hayat\u0131na \u015fahitli\u011fini yapmak ve ya\u015famak \u00fczere s\u00f6z\u00fcnde duranlar ile durmayanlar\u0131n birbirinden ayr\u0131lmas\u0131\u00a0 i\u00e7in imtihan \u00fczere g\u00f6ndermi\u015ftir.\u0627\u064e\u0644\u0651\u064e\u0630\u06ea\u064a \u062e\u064e\u0644\u064e\u0642\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064e\u0648\u0652\u062a\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u062d\u064e\u064a\u0670\u0648\u0629\u064e \u0644\u0650\u064a\u064e\u0628\u0652\u0644\u064f\u0648\u064e\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u064a\u0651\u064f\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u062d\u0652\u0633\u064e\u0646\u064f \u0639\u064e\u0645\u064e\u0644\u064b\u0627\u06dc \u0648\u064e\u0647\u064f\u0648\u064e \u0627\u0644\u0652\u0639\u064e\u0632\u06ea\u064a\u0632\u064f \u0627\u0644\u0652\u063a\u064e\u0641\u064f\u0648\u0631\u064f*O, amel (davran\u0131\u015f ve eylem) bak\u0131m\u0131ndan hanginizin daha iyi (ve g\u00fczel) olaca\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in \u00f6l\u00fcm\u00fc ve hayat\u0131 yaratt\u0131. O, \u00fcst\u00fcn ve g\u00fc\u00e7l\u00fc oland\u0131r, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.* M\u00dcLK=2insan ruhunun bu s\u00f6z\u00fcnde ne derece samim\u00ee ve do\u011fru oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, \u015fu d\u00fcnyay\u0131 bir imtihan yeri olarak yaratm\u0131\u015ft\u0131r. onlar\u0131 belli zaman aral\u0131klar\u0131yla \u015fu imtihan meydan\u0131na g\u00f6ndermi\u015ftir.B\u00f6ylece insan\u0131n \u00f6n\u00fcne iki yol a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: Ya ak\u0131l ve iradesini iyiye kullanarak K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2`daki gibi Allah`\u0131 Rab tan\u0131makta devam edecektir.Yahut da iradesini ve akl\u0131n\u0131 k\u00f6t\u00fcye kullanarak Rabbini ink\u00e2r edecek, O`na kulluktan ka\u00e7acak, \u015eeytan\u2019\u0131n yoluna sapacakt\u0131r.Allah azze ve celle nicin Rab sifati ile misak aldiAllah azze ve celle kendini Rab olarak tasdik eden kullarinin dunya hayatinin s\u00fcsl\u00fc cazibesine kap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 verdi\u011fi\u00a0 s\u00f6z\u00fc unutaca\u011f\u0131n\u0131 ve ba\u015fka Rabler edinebilece\u011fini biliyordu insanin sadakatli olabilmesi\u00a0 Rab kavram\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi anlams\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.RAB\u201cRabb\u201d kelimesi, terbiye eden ve yetki sahibi anlam\u0131nda Arap\u00e7a bir isimdir. Bu kelime ayn\u0131 zamanda, \u0131slah etmek, \u00fczerinde tasarrufta bulunmak, kem\u00e2le erdirmek, efendi olmak, sorumlulu\u011funu y\u00fcklenmek, ba\u015fkanl\u0131k yapmak, m\u00e2lik ve sahip olmak, s\u00f6z\u00fc dinlenmek, itaat edilmek, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve otoritesi kabul edilmek gibi anlamlara da gelir.Kur\u2019\u00e2n'\u00ee bir terim olarak Rab; varl\u0131klar \u00e2lemini yaratan, terbiye ederek geli\u015ftiren, onlar\u0131 madd\u00ee ve m\u00e2nev\u00ee olgunlu\u011fa g\u00f6t\u00fcren, terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine m\u00e2lik ve her \u015feye sahip olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Allah'\u0131n umumi isimlerindendir. Kur'an'da Allah lafz\u0131ndan sonra en \u00e7ok kullan\u0131lan isimdir; 968 defa ge\u00e7er. N\u00fczul s\u0131ralamas\u0131nda ilk \u00e2yette kullan\u0131lan isim\/s\u0131fat, Rab ismi oldu\u011fu gibi, Kur'an'\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bizi ilk kar\u015f\u0131layan F\u00e2tiha'n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda da yine O'nun onlarca ismi aras\u0131ndan se\u00e7ilerek ba\u015fa al\u0131nan Rab ismidir.Rab, sadece terbiye eden (m\u00fcrebb\u00ee) anlam\u0131nda olmay\u0131p,yaratmak, rizik vermek,yard\u0131m etmek, yol g\u00f6stermek, tasarruf etmek, korumak, her \u015feye h\u00e2kim olmak, hukum koymak,emretmek ve yasaklamak, sak\u0131nd\u0131rmak gibi terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine sahip olabilmeyi de ifade etmektedir. Bunun i\u00e7in rab denilince, sadece terbiye ve m\u00e2lik olma durumlar\u0131 de\u011fil; her \u015feye sahip olan ebedi ve sonsuz kudret sahibi Allah anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6zelli\u011finden dolay\u0131 rab kelimesi, Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar i\u00e7in, bir \u015feye iz\u00e2fe edilmeden tek olarak kullan\u0131lamaz.Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir.\\\"...Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p da birbirimizi (kimimiz kimimizi) rabbler edinmeyelim\\\" (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/64).\\\"Onlar Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p hahamlar\u0131n\u0131, papazlar\u0131n\u0131 ve Meryem o\u011flu Mesih'i Rableri olarak kabul ettiler. Halbuki bir tek Tanr\u0131'dan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemekle emrolunmu\u015flard\u0131. O'ndan ba\u015fka tanr\u0131 yoktur. Allah ko\u015ftuklar\u0131 e\u015flerden m\u00fcnezzehtir\\\" (et-Tevbe, 9\/31).Bu iki ayette ge\u00e7en rabb kelimelerinin \u00e7o\u011fulu olan \\\"erb\u00e2b\\\" laf\u0131zlar\u0131, topluluklar\u0131n ve milletlerin \u00f6nder ve rehber edindikleri kimselere i\u015faret etmektedir. \u0130nsanlar bu \u00f6nderlerin emirlerine uyarlar, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131rlar ve onlar\u0131n koyduklar\u0131 kural ve kaidelere de uyarlar; onlar\u0131n hi\u00e7 bir delile dayanmaks\u0131z\u0131n ileri s\u00fcrd\u00fckleri hel\u00e2l ve haram gibi de\u011ferlendirmelerini de kabul ederler. \u0130\u015fte Y\u00fcce Allah, onlar\u0131n ger\u00e7ek m\u00e2n\u00e2da rabb olmay\u0131p di\u011fer insanlar gibi \u00e2ciz birer insan olduklar\u0131n\u0131 haber veriyor.Kur'an'da Rab ismi, sonsuz kudreti ile her \u015feyi idaresi alt\u0131na alan, y\u00f6neten, terbiye eden ve bunlar\u0131 yapabilecek kudrete m\u00e2lik olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Ayr\u0131ca, Rab ismi, her \u015feyi idare eden, koruyup g\u00f6zeten, h\u00e2kimiyeti alt\u0131nda bulunduran ve ger\u00e7ek rab olan Allah'a, O'nun rub\u00fbbiyet ba\u011f\u0131na, mutlak tevhid ve tam bir kulluk \u015fuuru ile ba\u011flanmay\u0131 da ifade etmektedir. Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir. \u201cRab\u201d kelimesi, Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de tam 968 yerde ge\u00e7er. Rab kelimesinin \u00e7o\u011fulu olan \u201cerb\u00e2b\u201d 4 yerde ve bu kelimeden t\u00fcremi\u015f olan \u201crabb\u00e2niyy\u00fbn\u201d 3, \u201cribbiyy\u00fbn\u201d ise bir yerde kullan\u0131l\u0131r. Toplam olarak \u201crab\u201d kelimesi ve t\u00fcrevleri Kur\u2019an\u2019da 976 yerde tekrar edilir.Allah, kendi kat\u0131nda tek ge\u00e7erli din olan \u0130sl\u00e2m'\u0131, insanlar\u0131, kullara ve di\u011fer varl\u0131klara ib\u00e2det etmekten kurtar\u0131p, Allah'a kulluk etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m, insanlar\u0131 kullar\u0131n zulm\u00fcnden, Allah'\u0131n adaletine g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Tevhid ger\u00e7e\u011finin birinci \u015fart\u0131, Rub\u00fbbiyette tevhiddir. Yani ger\u00e7ek Rab ve H\u00e2kim olan\u0131n tek bir Allah oldu\u011funa inanmakt\u0131r. \u0130kinci \u015fart\u0131 da, uluhiyette kullukta tevhiddir; bu da Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemektir. \u0130nsan, Rabbine ibadet etmekle y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. M\u00fcsl\u00fcman, yaln\u0131zca Allah'a ib\u00e2det eden kimsedir. Sadece Allah'a ib\u00e2det ise, Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131 rab edinmemek, O'na hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131 ortak ko\u015fmamak demektir.De ki: Sizi g\u00f6kten ve yerden kim r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131yor? Ya da o kulaklara ve g\u00f6zlere kim sahiptir (onlar\u0131 yarat\u0131p y\u00f6neten kimdir)? \u00d6l\u00fcden diriyi, diriden \u00f6l\u00fcy\u00fc kim \u00e7\u0131kar\u0131yor? (Yaratma) i\u015fini kim d\u00fczenleyip y\u00f6netiyor? \\\"Allah\\\" diyecekler. O halde O'nun az\u00e2b\u0131ndan korunmuyor musunuz? \u0130\u015fte ger\u00e7ek Rabbiniz Allah budur. Haktan sonra sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka ne var? \u00d6yleyse nas\u0131l (haktan sap\u0131kl\u0131\u011fa) \u00e7evriliyorsunuz?\\\" (10\/Y\u00fbnus, 31-32)\\\"Size ula\u015fan her nimet Allah'tand\u0131r. Sonra size bir s\u0131k\u0131nt\u0131 dokundu\u011fu zaman da yaln\u0131z O'na yalvar\u0131rs\u0131n\u0131z. Sonra, sizden o s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 a\u00e7\u0131p kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zaman, i\u00e7inizden bir grup derhal Rablerine ortak ko\u015farlar.\\\" (16\/Nahl, 53-54)\\\"Hahamlar\u0131n\u0131 ve r\u00e2hiplerini Allah'tan ayr\u0131 rablar edindiler. Meryem o\u011flu Mesih'i de. Oysa kendilerine yaln\u0131z tek il\u00e2h olan Allah'a ibadet etmeleri emredilmi\u015fti. O'ndan ba\u015fka il\u00e2h yoktur. O, onlar\u0131n ortak ko\u015ftuklar\u0131 \u015feylerden m\u00fcnezzehtir.\\\" (9\/Tevbe, 31)Adiyy b. Hatem, Peygamberimizin davetini al\u0131nca, \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131n\u0131 i\u015fitince \u015eam\u2019a ka\u00e7t\u0131. Bu zat cahiliye d\u00f6neminde hristiyan olmu\u015ftu. Bir ara k\u0131z karde\u015fi kabilesinden birka\u00e7 ki\u015fi ile birlikte m\u00fcsl\u00fcmanlara esir d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, fakat Peygamberimiz kad\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayarak, serbest b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131. Kad\u0131n karde\u015finin yan\u0131na d\u00f6n\u00fcnce onu m\u00fcsl\u00fcman olmaya ve Peygamberimize gidip kendisi ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye te\u015fvik etmi\u015fti. Bunun \u00fczerine Medine\u2019ye geldi. -Bu zat o s\u0131rada Tay kabilesinin \u015fefi idi, babas\u0131 da c\u00f6mertli\u011fi ile \u00fcn salm\u0131\u015f bir ki\u015fi olan Hatem Tai idi.- Peygamberimizin huzuruna vard\u0131\u011f\u0131nda boynunda g\u00fcm\u00fc\u015f bir ha\u00e7 vard\u0131. O s\u0131rada Peygamberimiz `Onlar Allah\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda hahamlar\u0131n\u0131 ve rahiplerini ilah edindiler\u2019 c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayeti okuyordu. Ayet bitince bizzat kendi ifadesine g\u00f6re Peygamberimize `Onlar, hahamlar\u0131na ve rahiplerine tapm\u0131yorlar, kulluk etmiyorlar\u2019 dedi. Onun bu s\u00f6zlerine Peygamberimiz \u015fu kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verdi:\u201cEvet, ama din adamlar\u0131 onlara helal \u015feyleri yasaklad\u0131lar ve haram \u015feyleri serbest ettiler. Onlar da din adamlar\u0131n\u0131n bu h\u00fck\u00fcmlerine uydular. Bu tutum, onlar\u0131n, din adamlar\u0131na kulluk etmeleri anlam\u0131na gelir.\u201dKur'an'da rabl\u0131\u011f\u0131n belirgin \u00f6zellikleri a\u00e7\u0131k olarak bildirilmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda, insanlardan mutlak itaat ve kulluk istemek, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131 ve varl\u0131klar \u00e2lemini d\u00fczenleyen il\u00e2h\u00ee nizamlar koymak, mutlak de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirtmek gibi \u00f6zellikler gelir. Bunlardan birini kendine tahsis eden insan, rabl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015f olur. Allah, Kur'\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de, ib\u00e2det edilecek tek rab oldu\u011funu a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve kendisine bu konuda \u015firk\/ortak ko\u015fulmamas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. Buna ra\u011fmen, insanlar\u0131n yine de Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131 rab edindikleri g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir k\u0131s\u0131m insanlar \u00e7\u0131k\u0131yor, rabba ait olan \u00f6zellikleri kendilerine mal etmeye kalk\u0131\u015f\u0131yorlar. Sonra da insanlar\u0131 ger\u00e7ek Rabb'\u0131n emir ve yasaklar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kendi koyduklar\u0131 kurallara, ilkelere, de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerine ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcncelerine kay\u0131ts\u0131z \u015farts\u0131z uymaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlar. Oysa bu durum, rabl\u0131k iddia etmenin ta kendisidir. Baz\u0131 insanlar her ne kadar onlar i\u00e7in secdeye varmasalar da Allah'\u0131n koydu\u011fu h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p, onlar\u0131n gayr-\u0131 me\u015fr\u00fb emirlerini benimseyerek dinlemek suretiyle onlara kul olma derekesine d\u00fc\u015ferler. Onlar\u0131n bu durumu Allah'tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rab edinmeleri demektir.\\\"O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin rabb\u0131d\u0131r. Daima \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.\\\" (38\/S\u00e2d, 66) \\\"Sizden biriniz (k\u00f6lesine) kulum ve k\u00f6lem demesin. K\u00f6le de efendisine \\\"rabb\u0131m\\\" demesin; sadece efendim desin. Hepiniz Allah'\u0131n kulusunuz. Ger\u00e7ek rab, Allah Te\u00e2l\u00e2'd\u0131r.\\\" (Buh\u00e2r\u00ee, Itk 17; M\u00fcslim, Elf\u00e2z 14) Peygamberimiz, Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kul olmak ve O'na di\u011fer varl\u0131klar\u0131 ortak ko\u015fmak tehlikesini gidermek i\u00e7in b\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyin ger\u00e7ek sahibi ve m\u00e2liki Allah't\u0131r. Rub\u00fbbiyet, Allah'a ait bir s\u0131fatt\u0131r. \u0130nsanlar ise O'nun terbiyesi alt\u0131ndad\u0131r. Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131n rab diye isimlendirilmeleri, baz\u0131lar\u0131n\u0131n da ba\u015fkalar\u0131n\u0131n kulu kabul edilmeleri \u0130sl\u00e2m'la, tevhidle ba\u011fda\u015fmayan bir al\u00e7almad\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00e2kim olmad\u0131\u011f\u0131 yerde, g\u00fc\u00e7l\u00fcler kendilerini rab yerine koymaya; zay\u0131flar da bu rab taslaklar\u0131n\u0131n rabl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmeye meyillidirler..... devam edecek insallahRabbim Hakk\u2019\u0131 hak bilip Hakk\u2019a sar\u0131lan, bat\u0131l\u0131 bat\u0131l bilip bat\u0131ldan uzakla\u015fan kullar\u0131ndan eylesin in\u015fallahElhamdulillahi Rabbil \u00c2lemin\",\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/\"]}]},{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg\",\"width\":730,\"height\":360},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Ana sayfa\",\"item\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"”HATIRLA K\u0130…!! ”\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"description\":\"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z\",\"publisher\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\"},\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":{\"@type\":\"PropertyValueSpecification\",\"valueRequired\":true,\"valueName\":\"search_term_string\"}}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Organization\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization\",\"name\":\"Ebrar Medya\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/\",\"logo\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"contentUrl\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png\",\"width\":244,\"height\":90,\"caption\":\"Ebrar Medya\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/\"},\"sameAs\":[\"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/\",\"https:\/\/x.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom\",\"https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/\",\"https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/\"]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6\",\"name\":\"EBRAR MEDYA\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g\",\"caption\":\"EBRAR MEDYA\"},\"url\":\"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"''HATIRLA K\u0130...!! '' Nedir? • Ebrar Medya","description":"\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650 Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.\u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu '' Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde yapaca\u011f\u0131m. Zat\u0131n\u0131n r\u0131zas\u0131 ile nefsimin istekleri kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131nda emir ve nehiylerine riayet edece\u011fim '' diyerek Allah (cc)'a, Galu bela da s\u00f6z vermi\u015ftir.Soruldu\u011fu zaman bir \u00e7\u0131rp\u0131da a\u011fz\u0131m\u0131zdan \u00e7\u0131kan ,'Galu bela dan beri M\u00fcsl\u00fcman\u0131m' s\u00f6yleminin y\u00fckledigi sorumluluk bilincini . mahiyetini gere\u011fi gibi kavrayamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ,\u015fuuruna varamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bir vak\u0131'a d\u0131r.Cenab\u0131 Allah\u00a0 \u00f6ncelikle gelmi\u015f ve gelecek b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r.Bunlar\u0131 ruhlar \u00e2lemi denilen bir \u00e2lemde bir araya getirmi\u015ftir.Daha sonra hepsini birden huzurunda toplayarak kendilerine hitaben:''Ben sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?'' Diye sormu\u015ftur.Ruhlar da:'' Evet, sen bizim Rabbimizsin'', diye cevap vermi\u015flerdir.\u0130\u015fte bu konu\u015fman\u0131n vuku` buldu\u011fu zamana, K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2 denir.\u00a0Nereden gelip,nereye gitti\u011fimiz sorular\u0131n\u0131n cenderesi i\u00e7inde samimi olarak Kur'an'a yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131zda\u00a0 A'raf suresi 172. Ayet-i kerim'e kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r ki; Allah (cc)'u, Peygamber (sav) vas\u0131tas\u0131yla insanlara, galu bela da verdi\u011fi s\u00f6z\u00fc ,ahd-i( misak) hat\u0131rlatmaktad\u0131r;\u0648\u064e\u0625\u0650\u0630\u0652 \u0623\u064e\u062e\u064e\u0630\u064e \u0631\u064e\u0628\u0651\u064f\u0643\u064e \u0645\u0650\u0646\u06e2 \u0628\u064e\u0646\u0650\u0649\u0653 \u0621\u064e\u0627\u062f\u064e\u0645\u064e \u0645\u0650\u0646 \u0638\u064f\u0647\u064f\u0648\u0631\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0630\u064f\u0631\u0651\u0650\u064a\u0651\u064e\u062a\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0648\u064e\u0623\u064e\u0634\u0652\u0647\u064e\u062f\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0639\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670\u0653 \u0623\u064e\u0646\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0623\u064e\u0644\u064e\u0633\u0652\u062a\u064f \u0628\u0650\u0631\u064e\u0628\u0651\u0650\u0643\u064f\u0645\u0652 \u06d6 \u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u0628\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670 \u06db \u0634\u064e\u0647\u0650\u062f\u0652\u0646\u064e\u0627\u0653 \u06db \u0623\u064e\u0646 \u062a\u064e\u0642\u064f\u0648\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u064a\u064e\u0648\u0652\u0645\u064e \u0671\u0644\u0652\u0642\u0650\u064a\u064e\u0670\u0645\u064e\u0629\u0650 \u0625\u0650\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0643\u064f\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0639\u064e\u0646\u0652 \u0647\u064e\u0670\u0630\u064e\u0627 \u063a\u064e\u0670\u0641\u0650\u0644\u0650\u064a\u0646\u064e*Hani Rabbin (ezelde) \u00c2demo\u011fullar\u0131n\u0131n sulplerinden z\u00fcrriyetlerini alm\u0131\u015f, onlar\u0131 kendilerine kar\u015f\u0131 \u015fahit tutarak, \u201cBen sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?\u201d demi\u015fti. Onlar da, \u201cEvet, \u015fahit olduk (ki Rabbimizsin)\u201d demi\u015flerdi. B\u00f6yle yapmam\u0131z k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, \u201cBiz bundan habersizdik\u201d dememeniz i\u00e7indir.* Ara*f 172misak Sa\u011flam olma, i\u015fi sa\u011flam tutma, g\u00fc\u00e7lendirme, emniyet etme, s\u00f6zle\u015fme, anla\u015fma ve bir \u015feyi ba\u011flayacak ip; Allah'a, Rasul\u00fcne ve insanlara verilen s\u00f6z\u00fc, yap\u0131lan her t\u00fcrl\u00fc anla\u015fmalar\u0131 ifade eden bir terim. Misak; ahd, akd, and gibi kelimelerle e\u015f anlaml\u0131d\u0131rAhd= s\u00f6z vermek, emir, talimat, taahh\u00fct, antla\u015fma, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck, itimat veren s\u00f6z, yemin, misak, bir \u015feyi korumak anlamlar\u0131na gelir. Bir \u015feyi her durumda koruyup gere\u011fini yerine getirmek demek olan ahidde hem yemin, hem de kesin s\u00f6z verme anlam\u0131 vard\u0131r. Ahd hem Allah'\u0131n insanlara teklif etmi\u015f oldu\u011fu h\u00fck\u00fcmler ve hem de insanlar\u0131n Allah'a kar\u015f\u0131 veya Allah nam\u0131na di\u011ferlerine kar\u015f\u0131 yerine getirmeyi taahh\u00fcd etmi\u015f olduklar\u0131 hususlard\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerim'de \"Allah'\u0131n ahdini yerine getiriniz\" (el-En'am, 6\/152) buyrulur. \u00c2limler buradaki ahdi \u015f\u00f6yle izah etmi\u015flerdir: \"Allah'\u0131n ahidlerini \u00eefa ediniz. Gerek Allah'\u0131n size teklif etmi\u015f oldu\u011fu ahidleri, emirleri, nehiyleri ve gerek sizin Allah'a veya Allah n\u00e2m\u0131na di\u011ferlerine verdi\u011finiz ahidleri, adaklar\u0131, yeminleri, akitleri, do\u011fru olan her t\u00fcr taahh\u00fctleri yerine getiriniz. \u0130sl\u00e2m'da ahdi bozmak haramd\u0131r.Gerek Allah'a ve gerekse insanlara kar\u015f\u0131 verilen ahdin yerine getirilmesi gerekir. Kur'an'da kurtulu\u015fa eren m\u00fcminlerin s\u0131fatlar\u0131 say\u0131l\u0131rken: \"Onlar emanetlerini ve ahidlerini yerine getirirler. \" (M\u00fc'min\u00fbn, 23\/8) buyurulur.\u0130nsan, Allah'tan ba\u015fka Rabb tan\u0131mayaca\u011f\u0131na dair Allah'a ahid vermi\u015f, Allah *cc* da bu konuda kendisinden ahid alm\u0131\u015ft\u0131r; yani muahede yapm\u0131\u015flar, ahidle\u015fmi\u015flerdir.Al-i \u0130mran Suresi, 76. ayet:'' Hay\u0131r; kim ahdine vefa eder ve sak\u0131n\u0131rsa \u015f\u00fcphesiz Allah da sak\u0131nanlar\u0131 sever.!!Ra'd Suresi, 25. ayet: Allah'a verdikleri s\u00f6z\u00fc, onu kesin olarak onaylad\u0131ktan sonra bozanlar, Allah'\u0131n ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi \u015feyi kesip-koparanlar ve yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karanlar; i\u015fte onlar, lanet onlar i\u00e7indir ve yurdun k\u00f6t\u00fc olan\u0131 da onlar i\u00e7indir.Allah azze ve celle Ruhlar aleminde (elest bezmin 'de)Adem o\u011fullar\u0131ndan d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6ndermeden \u00f6nce anla\u015fma yapm\u0131\u015f ve nefislerimizi bize \u015fahit tutarak 'Elestu birabbi kum' (ben sizin rabbiniz de\u011fil miyim?) sorusuna kar\u015f\u0131l\u0131k, Adem o\u011fullar\u0131 'Galu bela \u015fehidna' (evet \u015fahit olduk! sen bizim Rabbimizsin ) diyerek tasdik etmi\u015f bu s\u00f6z\u00fcn gere\u011fi d\u00fcnya hayat\u0131na \u015fahitli\u011fini yapmak ve ya\u015famak \u00fczere s\u00f6z\u00fcnde duranlar ile durmayanlar\u0131n birbirinden ayr\u0131lmas\u0131\u00a0 i\u00e7in imtihan \u00fczere g\u00f6ndermi\u015ftir.\u0627\u064e\u0644\u0651\u064e\u0630\u06ea\u064a \u062e\u064e\u0644\u064e\u0642\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064e\u0648\u0652\u062a\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u062d\u064e\u064a\u0670\u0648\u0629\u064e \u0644\u0650\u064a\u064e\u0628\u0652\u0644\u064f\u0648\u064e\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u064a\u0651\u064f\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u062d\u0652\u0633\u064e\u0646\u064f \u0639\u064e\u0645\u064e\u0644\u064b\u0627\u06dc \u0648\u064e\u0647\u064f\u0648\u064e \u0627\u0644\u0652\u0639\u064e\u0632\u06ea\u064a\u0632\u064f \u0627\u0644\u0652\u063a\u064e\u0641\u064f\u0648\u0631\u064f*O, amel (davran\u0131\u015f ve eylem) bak\u0131m\u0131ndan hanginizin daha iyi (ve g\u00fczel) olaca\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in \u00f6l\u00fcm\u00fc ve hayat\u0131 yaratt\u0131. O, \u00fcst\u00fcn ve g\u00fc\u00e7l\u00fc oland\u0131r, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.* M\u00dcLK=2insan ruhunun bu s\u00f6z\u00fcnde ne derece samim\u00ee ve do\u011fru oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, \u015fu d\u00fcnyay\u0131 bir imtihan yeri olarak yaratm\u0131\u015ft\u0131r. onlar\u0131 belli zaman aral\u0131klar\u0131yla \u015fu imtihan meydan\u0131na g\u00f6ndermi\u015ftir.B\u00f6ylece insan\u0131n \u00f6n\u00fcne iki yol a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: Ya ak\u0131l ve iradesini iyiye kullanarak K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2`daki gibi Allah`\u0131 Rab tan\u0131makta devam edecektir.Yahut da iradesini ve akl\u0131n\u0131 k\u00f6t\u00fcye kullanarak Rabbini ink\u00e2r edecek, O`na kulluktan ka\u00e7acak, \u015eeytan\u2019\u0131n yoluna sapacakt\u0131r.Allah azze ve celle nicin Rab sifati ile misak aldiAllah azze ve celle kendini Rab olarak tasdik eden kullarinin dunya hayatinin s\u00fcsl\u00fc cazibesine kap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 verdi\u011fi\u00a0 s\u00f6z\u00fc unutaca\u011f\u0131n\u0131 ve ba\u015fka Rabler edinebilece\u011fini biliyordu insanin sadakatli olabilmesi\u00a0 Rab kavram\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi anlams\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.RAB\u201cRabb\u201d kelimesi, terbiye eden ve yetki sahibi anlam\u0131nda Arap\u00e7a bir isimdir. Bu kelime ayn\u0131 zamanda, \u0131slah etmek, \u00fczerinde tasarrufta bulunmak, kem\u00e2le erdirmek, efendi olmak, sorumlulu\u011funu y\u00fcklenmek, ba\u015fkanl\u0131k yapmak, m\u00e2lik ve sahip olmak, s\u00f6z\u00fc dinlenmek, itaat edilmek, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve otoritesi kabul edilmek gibi anlamlara da gelir.Kur\u2019\u00e2n'\u00ee bir terim olarak Rab; varl\u0131klar \u00e2lemini yaratan, terbiye ederek geli\u015ftiren, onlar\u0131 madd\u00ee ve m\u00e2nev\u00ee olgunlu\u011fa g\u00f6t\u00fcren, terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine m\u00e2lik ve her \u015feye sahip olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Allah'\u0131n umumi isimlerindendir. Kur'an'da Allah lafz\u0131ndan sonra en \u00e7ok kullan\u0131lan isimdir; 968 defa ge\u00e7er. N\u00fczul s\u0131ralamas\u0131nda ilk \u00e2yette kullan\u0131lan isim\/s\u0131fat, Rab ismi oldu\u011fu gibi, Kur'an'\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bizi ilk kar\u015f\u0131layan F\u00e2tiha'n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda da yine O'nun onlarca ismi aras\u0131ndan se\u00e7ilerek ba\u015fa al\u0131nan Rab ismidir.Rab, sadece terbiye eden (m\u00fcrebb\u00ee) anlam\u0131nda olmay\u0131p,yaratmak, rizik vermek,yard\u0131m etmek, yol g\u00f6stermek, tasarruf etmek, korumak, her \u015feye h\u00e2kim olmak, hukum koymak,emretmek ve yasaklamak, sak\u0131nd\u0131rmak gibi terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine sahip olabilmeyi de ifade etmektedir. Bunun i\u00e7in rab denilince, sadece terbiye ve m\u00e2lik olma durumlar\u0131 de\u011fil; her \u015feye sahip olan ebedi ve sonsuz kudret sahibi Allah anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6zelli\u011finden dolay\u0131 rab kelimesi, Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar i\u00e7in, bir \u015feye iz\u00e2fe edilmeden tek olarak kullan\u0131lamaz.Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir.\"...Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p da birbirimizi (kimimiz kimimizi) rabbler edinmeyelim\" (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/64).\"Onlar Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p hahamlar\u0131n\u0131, papazlar\u0131n\u0131 ve Meryem o\u011flu Mesih'i Rableri olarak kabul ettiler. Halbuki bir tek Tanr\u0131'dan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemekle emrolunmu\u015flard\u0131. O'ndan ba\u015fka tanr\u0131 yoktur. Allah ko\u015ftuklar\u0131 e\u015flerden m\u00fcnezzehtir\" (et-Tevbe, 9\/31).Bu iki ayette ge\u00e7en rabb kelimelerinin \u00e7o\u011fulu olan \"erb\u00e2b\" laf\u0131zlar\u0131, topluluklar\u0131n ve milletlerin \u00f6nder ve rehber edindikleri kimselere i\u015faret etmektedir. \u0130nsanlar bu \u00f6nderlerin emirlerine uyarlar, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131rlar ve onlar\u0131n koyduklar\u0131 kural ve kaidelere de uyarlar; onlar\u0131n hi\u00e7 bir delile dayanmaks\u0131z\u0131n ileri s\u00fcrd\u00fckleri hel\u00e2l ve haram gibi de\u011ferlendirmelerini de kabul ederler. \u0130\u015fte Y\u00fcce Allah, onlar\u0131n ger\u00e7ek m\u00e2n\u00e2da rabb olmay\u0131p di\u011fer insanlar gibi \u00e2ciz birer insan olduklar\u0131n\u0131 haber veriyor.Kur'an'da Rab ismi, sonsuz kudreti ile her \u015feyi idaresi alt\u0131na alan, y\u00f6neten, terbiye eden ve bunlar\u0131 yapabilecek kudrete m\u00e2lik olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Ayr\u0131ca, Rab ismi, her \u015feyi idare eden, koruyup g\u00f6zeten, h\u00e2kimiyeti alt\u0131nda bulunduran ve ger\u00e7ek rab olan Allah'a, O'nun rub\u00fbbiyet ba\u011f\u0131na, mutlak tevhid ve tam bir kulluk \u015fuuru ile ba\u011flanmay\u0131 da ifade etmektedir. Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir. \u201cRab\u201d kelimesi, Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de tam 968 yerde ge\u00e7er. Rab kelimesinin \u00e7o\u011fulu olan \u201cerb\u00e2b\u201d 4 yerde ve bu kelimeden t\u00fcremi\u015f olan \u201crabb\u00e2niyy\u00fbn\u201d 3, \u201cribbiyy\u00fbn\u201d ise bir yerde kullan\u0131l\u0131r. Toplam olarak \u201crab\u201d kelimesi ve t\u00fcrevleri Kur\u2019an\u2019da 976 yerde tekrar edilir.Allah, kendi kat\u0131nda tek ge\u00e7erli din olan \u0130sl\u00e2m'\u0131, insanlar\u0131, kullara ve di\u011fer varl\u0131klara ib\u00e2det etmekten kurtar\u0131p, Allah'a kulluk etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m, insanlar\u0131 kullar\u0131n zulm\u00fcnden, Allah'\u0131n adaletine g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Tevhid ger\u00e7e\u011finin birinci \u015fart\u0131, Rub\u00fbbiyette tevhiddir. Yani ger\u00e7ek Rab ve H\u00e2kim olan\u0131n tek bir Allah oldu\u011funa inanmakt\u0131r. \u0130kinci \u015fart\u0131 da, uluhiyette kullukta tevhiddir; bu da Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemektir. \u0130nsan, Rabbine ibadet etmekle y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. M\u00fcsl\u00fcman, yaln\u0131zca Allah'a ib\u00e2det eden kimsedir. Sadece Allah'a ib\u00e2det ise, Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131 rab edinmemek, O'na hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131 ortak ko\u015fmamak demektir.De ki: Sizi g\u00f6kten ve yerden kim r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131yor? Ya da o kulaklara ve g\u00f6zlere kim sahiptir (onlar\u0131 yarat\u0131p y\u00f6neten kimdir)? \u00d6l\u00fcden diriyi, diriden \u00f6l\u00fcy\u00fc kim \u00e7\u0131kar\u0131yor? (Yaratma) i\u015fini kim d\u00fczenleyip y\u00f6netiyor? \"Allah\" diyecekler. O halde O'nun az\u00e2b\u0131ndan korunmuyor musunuz? \u0130\u015fte ger\u00e7ek Rabbiniz Allah budur. Haktan sonra sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka ne var? \u00d6yleyse nas\u0131l (haktan sap\u0131kl\u0131\u011fa) \u00e7evriliyorsunuz?\" (10\/Y\u00fbnus, 31-32)\"Size ula\u015fan her nimet Allah'tand\u0131r. Sonra size bir s\u0131k\u0131nt\u0131 dokundu\u011fu zaman da yaln\u0131z O'na yalvar\u0131rs\u0131n\u0131z. Sonra, sizden o s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 a\u00e7\u0131p kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zaman, i\u00e7inizden bir grup derhal Rablerine ortak ko\u015farlar.\" (16\/Nahl, 53-54)\"Hahamlar\u0131n\u0131 ve r\u00e2hiplerini Allah'tan ayr\u0131 rablar edindiler. Meryem o\u011flu Mesih'i de. Oysa kendilerine yaln\u0131z tek il\u00e2h olan Allah'a ibadet etmeleri emredilmi\u015fti. O'ndan ba\u015fka il\u00e2h yoktur. O, onlar\u0131n ortak ko\u015ftuklar\u0131 \u015feylerden m\u00fcnezzehtir.\" (9\/Tevbe, 31)Adiyy b. Hatem, Peygamberimizin davetini al\u0131nca, \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131n\u0131 i\u015fitince \u015eam\u2019a ka\u00e7t\u0131. Bu zat cahiliye d\u00f6neminde hristiyan olmu\u015ftu. Bir ara k\u0131z karde\u015fi kabilesinden birka\u00e7 ki\u015fi ile birlikte m\u00fcsl\u00fcmanlara esir d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, fakat Peygamberimiz kad\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayarak, serbest b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131. Kad\u0131n karde\u015finin yan\u0131na d\u00f6n\u00fcnce onu m\u00fcsl\u00fcman olmaya ve Peygamberimize gidip kendisi ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye te\u015fvik etmi\u015fti. Bunun \u00fczerine Medine\u2019ye geldi. -Bu zat o s\u0131rada Tay kabilesinin \u015fefi idi, babas\u0131 da c\u00f6mertli\u011fi ile \u00fcn salm\u0131\u015f bir ki\u015fi olan Hatem Tai idi.- Peygamberimizin huzuruna vard\u0131\u011f\u0131nda boynunda g\u00fcm\u00fc\u015f bir ha\u00e7 vard\u0131. O s\u0131rada Peygamberimiz `Onlar Allah\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda hahamlar\u0131n\u0131 ve rahiplerini ilah edindiler\u2019 c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayeti okuyordu. Ayet bitince bizzat kendi ifadesine g\u00f6re Peygamberimize `Onlar, hahamlar\u0131na ve rahiplerine tapm\u0131yorlar, kulluk etmiyorlar\u2019 dedi. Onun bu s\u00f6zlerine Peygamberimiz \u015fu kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verdi:\u201cEvet, ama din adamlar\u0131 onlara helal \u015feyleri yasaklad\u0131lar ve haram \u015feyleri serbest ettiler. Onlar da din adamlar\u0131n\u0131n bu h\u00fck\u00fcmlerine uydular. Bu tutum, onlar\u0131n, din adamlar\u0131na kulluk etmeleri anlam\u0131na gelir.\u201dKur'an'da rabl\u0131\u011f\u0131n belirgin \u00f6zellikleri a\u00e7\u0131k olarak bildirilmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda, insanlardan mutlak itaat ve kulluk istemek, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131 ve varl\u0131klar \u00e2lemini d\u00fczenleyen il\u00e2h\u00ee nizamlar koymak, mutlak de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirtmek gibi \u00f6zellikler gelir. Bunlardan birini kendine tahsis eden insan, rabl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015f olur. Allah, Kur'\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de, ib\u00e2det edilecek tek rab oldu\u011funu a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve kendisine bu konuda \u015firk\/ortak ko\u015fulmamas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. Buna ra\u011fmen, insanlar\u0131n yine de Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131 rab edindikleri g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir k\u0131s\u0131m insanlar \u00e7\u0131k\u0131yor, rabba ait olan \u00f6zellikleri kendilerine mal etmeye kalk\u0131\u015f\u0131yorlar. Sonra da insanlar\u0131 ger\u00e7ek Rabb'\u0131n emir ve yasaklar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kendi koyduklar\u0131 kurallara, ilkelere, de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerine ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcncelerine kay\u0131ts\u0131z \u015farts\u0131z uymaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlar. Oysa bu durum, rabl\u0131k iddia etmenin ta kendisidir. Baz\u0131 insanlar her ne kadar onlar i\u00e7in secdeye varmasalar da Allah'\u0131n koydu\u011fu h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p, onlar\u0131n gayr-\u0131 me\u015fr\u00fb emirlerini benimseyerek dinlemek suretiyle onlara kul olma derekesine d\u00fc\u015ferler. Onlar\u0131n bu durumu Allah'tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rab edinmeleri demektir.\"O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin rabb\u0131d\u0131r. Daima \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.\" (38\/S\u00e2d, 66) \"Sizden biriniz (k\u00f6lesine) kulum ve k\u00f6lem demesin. K\u00f6le de efendisine \"rabb\u0131m\" demesin; sadece efendim desin. Hepiniz Allah'\u0131n kulusunuz. Ger\u00e7ek rab, Allah Te\u00e2l\u00e2'd\u0131r.\" (Buh\u00e2r\u00ee, Itk 17; M\u00fcslim, Elf\u00e2z 14) Peygamberimiz, Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kul olmak ve O'na di\u011fer varl\u0131klar\u0131 ortak ko\u015fmak tehlikesini gidermek i\u00e7in b\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyin ger\u00e7ek sahibi ve m\u00e2liki Allah't\u0131r. Rub\u00fbbiyet, Allah'a ait bir s\u0131fatt\u0131r. \u0130nsanlar ise O'nun terbiyesi alt\u0131ndad\u0131r. Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131n rab diye isimlendirilmeleri, baz\u0131lar\u0131n\u0131n da ba\u015fkalar\u0131n\u0131n kulu kabul edilmeleri \u0130sl\u00e2m'la, tevhidle ba\u011fda\u015fmayan bir al\u00e7almad\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00e2kim olmad\u0131\u011f\u0131 yerde, g\u00fc\u00e7l\u00fcler kendilerini rab yerine koymaya; zay\u0131flar da bu rab taslaklar\u0131n\u0131n rabl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmeye meyillidirler..... devam edecek insallahRabbim Hakk\u2019\u0131 hak bilip Hakk\u2019a sar\u0131lan, bat\u0131l\u0131 bat\u0131l bilip bat\u0131ldan uzakla\u015fan kullar\u0131ndan eylesin in\u015fallahElhamdulillahi Rabbil \u00c2lemin","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"''HATIRLA K\u0130...!! '' Nedir? • Ebrar Medya","og_description":"\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650 Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.\u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu '' Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde yapaca\u011f\u0131m. Zat\u0131n\u0131n r\u0131zas\u0131 ile nefsimin istekleri kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131nda emir ve nehiylerine riayet edece\u011fim '' diyerek Allah (cc)'a, Galu bela da s\u00f6z vermi\u015ftir.Soruldu\u011fu zaman bir \u00e7\u0131rp\u0131da a\u011fz\u0131m\u0131zdan \u00e7\u0131kan ,'Galu bela dan beri M\u00fcsl\u00fcman\u0131m' s\u00f6yleminin y\u00fckledigi sorumluluk bilincini . mahiyetini gere\u011fi gibi kavrayamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ,\u015fuuruna varamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bir vak\u0131'a d\u0131r.Cenab\u0131 Allah\u00a0 \u00f6ncelikle gelmi\u015f ve gelecek b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r.Bunlar\u0131 ruhlar \u00e2lemi denilen bir \u00e2lemde bir araya getirmi\u015ftir.Daha sonra hepsini birden huzurunda toplayarak kendilerine hitaben:''Ben sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?'' Diye sormu\u015ftur.Ruhlar da:'' Evet, sen bizim Rabbimizsin'', diye cevap vermi\u015flerdir.\u0130\u015fte bu konu\u015fman\u0131n vuku` buldu\u011fu zamana, K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2 denir.\u00a0Nereden gelip,nereye gitti\u011fimiz sorular\u0131n\u0131n cenderesi i\u00e7inde samimi olarak Kur'an'a yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131zda\u00a0 A'raf suresi 172. Ayet-i kerim'e kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r ki; Allah (cc)'u, Peygamber (sav) vas\u0131tas\u0131yla insanlara, galu bela da verdi\u011fi s\u00f6z\u00fc ,ahd-i( misak) hat\u0131rlatmaktad\u0131r;\u0648\u064e\u0625\u0650\u0630\u0652 \u0623\u064e\u062e\u064e\u0630\u064e \u0631\u064e\u0628\u0651\u064f\u0643\u064e \u0645\u0650\u0646\u06e2 \u0628\u064e\u0646\u0650\u0649\u0653 \u0621\u064e\u0627\u062f\u064e\u0645\u064e \u0645\u0650\u0646 \u0638\u064f\u0647\u064f\u0648\u0631\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0630\u064f\u0631\u0651\u0650\u064a\u0651\u064e\u062a\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0648\u064e\u0623\u064e\u0634\u0652\u0647\u064e\u062f\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0639\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670\u0653 \u0623\u064e\u0646\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0623\u064e\u0644\u064e\u0633\u0652\u062a\u064f \u0628\u0650\u0631\u064e\u0628\u0651\u0650\u0643\u064f\u0645\u0652 \u06d6 \u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u0628\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670 \u06db \u0634\u064e\u0647\u0650\u062f\u0652\u0646\u064e\u0627\u0653 \u06db \u0623\u064e\u0646 \u062a\u064e\u0642\u064f\u0648\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u064a\u064e\u0648\u0652\u0645\u064e \u0671\u0644\u0652\u0642\u0650\u064a\u064e\u0670\u0645\u064e\u0629\u0650 \u0625\u0650\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0643\u064f\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0639\u064e\u0646\u0652 \u0647\u064e\u0670\u0630\u064e\u0627 \u063a\u064e\u0670\u0641\u0650\u0644\u0650\u064a\u0646\u064e*Hani Rabbin (ezelde) \u00c2demo\u011fullar\u0131n\u0131n sulplerinden z\u00fcrriyetlerini alm\u0131\u015f, onlar\u0131 kendilerine kar\u015f\u0131 \u015fahit tutarak, \u201cBen sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?\u201d demi\u015fti. Onlar da, \u201cEvet, \u015fahit olduk (ki Rabbimizsin)\u201d demi\u015flerdi. B\u00f6yle yapmam\u0131z k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, \u201cBiz bundan habersizdik\u201d dememeniz i\u00e7indir.* Ara*f 172misak Sa\u011flam olma, i\u015fi sa\u011flam tutma, g\u00fc\u00e7lendirme, emniyet etme, s\u00f6zle\u015fme, anla\u015fma ve bir \u015feyi ba\u011flayacak ip; Allah'a, Rasul\u00fcne ve insanlara verilen s\u00f6z\u00fc, yap\u0131lan her t\u00fcrl\u00fc anla\u015fmalar\u0131 ifade eden bir terim. Misak; ahd, akd, and gibi kelimelerle e\u015f anlaml\u0131d\u0131rAhd= s\u00f6z vermek, emir, talimat, taahh\u00fct, antla\u015fma, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck, itimat veren s\u00f6z, yemin, misak, bir \u015feyi korumak anlamlar\u0131na gelir. Bir \u015feyi her durumda koruyup gere\u011fini yerine getirmek demek olan ahidde hem yemin, hem de kesin s\u00f6z verme anlam\u0131 vard\u0131r. Ahd hem Allah'\u0131n insanlara teklif etmi\u015f oldu\u011fu h\u00fck\u00fcmler ve hem de insanlar\u0131n Allah'a kar\u015f\u0131 veya Allah nam\u0131na di\u011ferlerine kar\u015f\u0131 yerine getirmeyi taahh\u00fcd etmi\u015f olduklar\u0131 hususlard\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerim'de \"Allah'\u0131n ahdini yerine getiriniz\" (el-En'am, 6\/152) buyrulur. \u00c2limler buradaki ahdi \u015f\u00f6yle izah etmi\u015flerdir: \"Allah'\u0131n ahidlerini \u00eefa ediniz. Gerek Allah'\u0131n size teklif etmi\u015f oldu\u011fu ahidleri, emirleri, nehiyleri ve gerek sizin Allah'a veya Allah n\u00e2m\u0131na di\u011ferlerine verdi\u011finiz ahidleri, adaklar\u0131, yeminleri, akitleri, do\u011fru olan her t\u00fcr taahh\u00fctleri yerine getiriniz. \u0130sl\u00e2m'da ahdi bozmak haramd\u0131r.Gerek Allah'a ve gerekse insanlara kar\u015f\u0131 verilen ahdin yerine getirilmesi gerekir. Kur'an'da kurtulu\u015fa eren m\u00fcminlerin s\u0131fatlar\u0131 say\u0131l\u0131rken: \"Onlar emanetlerini ve ahidlerini yerine getirirler. \" (M\u00fc'min\u00fbn, 23\/8) buyurulur.\u0130nsan, Allah'tan ba\u015fka Rabb tan\u0131mayaca\u011f\u0131na dair Allah'a ahid vermi\u015f, Allah *cc* da bu konuda kendisinden ahid alm\u0131\u015ft\u0131r; yani muahede yapm\u0131\u015flar, ahidle\u015fmi\u015flerdir.Al-i \u0130mran Suresi, 76. ayet:'' Hay\u0131r; kim ahdine vefa eder ve sak\u0131n\u0131rsa \u015f\u00fcphesiz Allah da sak\u0131nanlar\u0131 sever.!!Ra'd Suresi, 25. ayet: Allah'a verdikleri s\u00f6z\u00fc, onu kesin olarak onaylad\u0131ktan sonra bozanlar, Allah'\u0131n ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi \u015feyi kesip-koparanlar ve yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karanlar; i\u015fte onlar, lanet onlar i\u00e7indir ve yurdun k\u00f6t\u00fc olan\u0131 da onlar i\u00e7indir.Allah azze ve celle Ruhlar aleminde (elest bezmin 'de)Adem o\u011fullar\u0131ndan d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6ndermeden \u00f6nce anla\u015fma yapm\u0131\u015f ve nefislerimizi bize \u015fahit tutarak 'Elestu birabbi kum' (ben sizin rabbiniz de\u011fil miyim?) sorusuna kar\u015f\u0131l\u0131k, Adem o\u011fullar\u0131 'Galu bela \u015fehidna' (evet \u015fahit olduk! sen bizim Rabbimizsin ) diyerek tasdik etmi\u015f bu s\u00f6z\u00fcn gere\u011fi d\u00fcnya hayat\u0131na \u015fahitli\u011fini yapmak ve ya\u015famak \u00fczere s\u00f6z\u00fcnde duranlar ile durmayanlar\u0131n birbirinden ayr\u0131lmas\u0131\u00a0 i\u00e7in imtihan \u00fczere g\u00f6ndermi\u015ftir.\u0627\u064e\u0644\u0651\u064e\u0630\u06ea\u064a \u062e\u064e\u0644\u064e\u0642\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064e\u0648\u0652\u062a\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u062d\u064e\u064a\u0670\u0648\u0629\u064e \u0644\u0650\u064a\u064e\u0628\u0652\u0644\u064f\u0648\u064e\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u064a\u0651\u064f\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u062d\u0652\u0633\u064e\u0646\u064f \u0639\u064e\u0645\u064e\u0644\u064b\u0627\u06dc \u0648\u064e\u0647\u064f\u0648\u064e \u0627\u0644\u0652\u0639\u064e\u0632\u06ea\u064a\u0632\u064f \u0627\u0644\u0652\u063a\u064e\u0641\u064f\u0648\u0631\u064f*O, amel (davran\u0131\u015f ve eylem) bak\u0131m\u0131ndan hanginizin daha iyi (ve g\u00fczel) olaca\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in \u00f6l\u00fcm\u00fc ve hayat\u0131 yaratt\u0131. O, \u00fcst\u00fcn ve g\u00fc\u00e7l\u00fc oland\u0131r, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.* M\u00dcLK=2insan ruhunun bu s\u00f6z\u00fcnde ne derece samim\u00ee ve do\u011fru oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, \u015fu d\u00fcnyay\u0131 bir imtihan yeri olarak yaratm\u0131\u015ft\u0131r. onlar\u0131 belli zaman aral\u0131klar\u0131yla \u015fu imtihan meydan\u0131na g\u00f6ndermi\u015ftir.B\u00f6ylece insan\u0131n \u00f6n\u00fcne iki yol a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: Ya ak\u0131l ve iradesini iyiye kullanarak K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2`daki gibi Allah`\u0131 Rab tan\u0131makta devam edecektir.Yahut da iradesini ve akl\u0131n\u0131 k\u00f6t\u00fcye kullanarak Rabbini ink\u00e2r edecek, O`na kulluktan ka\u00e7acak, \u015eeytan\u2019\u0131n yoluna sapacakt\u0131r.Allah azze ve celle nicin Rab sifati ile misak aldiAllah azze ve celle kendini Rab olarak tasdik eden kullarinin dunya hayatinin s\u00fcsl\u00fc cazibesine kap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 verdi\u011fi\u00a0 s\u00f6z\u00fc unutaca\u011f\u0131n\u0131 ve ba\u015fka Rabler edinebilece\u011fini biliyordu insanin sadakatli olabilmesi\u00a0 Rab kavram\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi anlams\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.RAB\u201cRabb\u201d kelimesi, terbiye eden ve yetki sahibi anlam\u0131nda Arap\u00e7a bir isimdir. Bu kelime ayn\u0131 zamanda, \u0131slah etmek, \u00fczerinde tasarrufta bulunmak, kem\u00e2le erdirmek, efendi olmak, sorumlulu\u011funu y\u00fcklenmek, ba\u015fkanl\u0131k yapmak, m\u00e2lik ve sahip olmak, s\u00f6z\u00fc dinlenmek, itaat edilmek, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve otoritesi kabul edilmek gibi anlamlara da gelir.Kur\u2019\u00e2n'\u00ee bir terim olarak Rab; varl\u0131klar \u00e2lemini yaratan, terbiye ederek geli\u015ftiren, onlar\u0131 madd\u00ee ve m\u00e2nev\u00ee olgunlu\u011fa g\u00f6t\u00fcren, terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine m\u00e2lik ve her \u015feye sahip olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Allah'\u0131n umumi isimlerindendir. Kur'an'da Allah lafz\u0131ndan sonra en \u00e7ok kullan\u0131lan isimdir; 968 defa ge\u00e7er. N\u00fczul s\u0131ralamas\u0131nda ilk \u00e2yette kullan\u0131lan isim\/s\u0131fat, Rab ismi oldu\u011fu gibi, Kur'an'\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bizi ilk kar\u015f\u0131layan F\u00e2tiha'n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda da yine O'nun onlarca ismi aras\u0131ndan se\u00e7ilerek ba\u015fa al\u0131nan Rab ismidir.Rab, sadece terbiye eden (m\u00fcrebb\u00ee) anlam\u0131nda olmay\u0131p,yaratmak, rizik vermek,yard\u0131m etmek, yol g\u00f6stermek, tasarruf etmek, korumak, her \u015feye h\u00e2kim olmak, hukum koymak,emretmek ve yasaklamak, sak\u0131nd\u0131rmak gibi terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine sahip olabilmeyi de ifade etmektedir. Bunun i\u00e7in rab denilince, sadece terbiye ve m\u00e2lik olma durumlar\u0131 de\u011fil; her \u015feye sahip olan ebedi ve sonsuz kudret sahibi Allah anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6zelli\u011finden dolay\u0131 rab kelimesi, Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar i\u00e7in, bir \u015feye iz\u00e2fe edilmeden tek olarak kullan\u0131lamaz.Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir.\"...Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p da birbirimizi (kimimiz kimimizi) rabbler edinmeyelim\" (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/64).\"Onlar Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p hahamlar\u0131n\u0131, papazlar\u0131n\u0131 ve Meryem o\u011flu Mesih'i Rableri olarak kabul ettiler. Halbuki bir tek Tanr\u0131'dan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemekle emrolunmu\u015flard\u0131. O'ndan ba\u015fka tanr\u0131 yoktur. Allah ko\u015ftuklar\u0131 e\u015flerden m\u00fcnezzehtir\" (et-Tevbe, 9\/31).Bu iki ayette ge\u00e7en rabb kelimelerinin \u00e7o\u011fulu olan \"erb\u00e2b\" laf\u0131zlar\u0131, topluluklar\u0131n ve milletlerin \u00f6nder ve rehber edindikleri kimselere i\u015faret etmektedir. \u0130nsanlar bu \u00f6nderlerin emirlerine uyarlar, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131rlar ve onlar\u0131n koyduklar\u0131 kural ve kaidelere de uyarlar; onlar\u0131n hi\u00e7 bir delile dayanmaks\u0131z\u0131n ileri s\u00fcrd\u00fckleri hel\u00e2l ve haram gibi de\u011ferlendirmelerini de kabul ederler. \u0130\u015fte Y\u00fcce Allah, onlar\u0131n ger\u00e7ek m\u00e2n\u00e2da rabb olmay\u0131p di\u011fer insanlar gibi \u00e2ciz birer insan olduklar\u0131n\u0131 haber veriyor.Kur'an'da Rab ismi, sonsuz kudreti ile her \u015feyi idaresi alt\u0131na alan, y\u00f6neten, terbiye eden ve bunlar\u0131 yapabilecek kudrete m\u00e2lik olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Ayr\u0131ca, Rab ismi, her \u015feyi idare eden, koruyup g\u00f6zeten, h\u00e2kimiyeti alt\u0131nda bulunduran ve ger\u00e7ek rab olan Allah'a, O'nun rub\u00fbbiyet ba\u011f\u0131na, mutlak tevhid ve tam bir kulluk \u015fuuru ile ba\u011flanmay\u0131 da ifade etmektedir. Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir. \u201cRab\u201d kelimesi, Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de tam 968 yerde ge\u00e7er. Rab kelimesinin \u00e7o\u011fulu olan \u201cerb\u00e2b\u201d 4 yerde ve bu kelimeden t\u00fcremi\u015f olan \u201crabb\u00e2niyy\u00fbn\u201d 3, \u201cribbiyy\u00fbn\u201d ise bir yerde kullan\u0131l\u0131r. Toplam olarak \u201crab\u201d kelimesi ve t\u00fcrevleri Kur\u2019an\u2019da 976 yerde tekrar edilir.Allah, kendi kat\u0131nda tek ge\u00e7erli din olan \u0130sl\u00e2m'\u0131, insanlar\u0131, kullara ve di\u011fer varl\u0131klara ib\u00e2det etmekten kurtar\u0131p, Allah'a kulluk etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m, insanlar\u0131 kullar\u0131n zulm\u00fcnden, Allah'\u0131n adaletine g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Tevhid ger\u00e7e\u011finin birinci \u015fart\u0131, Rub\u00fbbiyette tevhiddir. Yani ger\u00e7ek Rab ve H\u00e2kim olan\u0131n tek bir Allah oldu\u011funa inanmakt\u0131r. \u0130kinci \u015fart\u0131 da, uluhiyette kullukta tevhiddir; bu da Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemektir. \u0130nsan, Rabbine ibadet etmekle y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. M\u00fcsl\u00fcman, yaln\u0131zca Allah'a ib\u00e2det eden kimsedir. Sadece Allah'a ib\u00e2det ise, Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131 rab edinmemek, O'na hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131 ortak ko\u015fmamak demektir.De ki: Sizi g\u00f6kten ve yerden kim r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131yor? Ya da o kulaklara ve g\u00f6zlere kim sahiptir (onlar\u0131 yarat\u0131p y\u00f6neten kimdir)? \u00d6l\u00fcden diriyi, diriden \u00f6l\u00fcy\u00fc kim \u00e7\u0131kar\u0131yor? (Yaratma) i\u015fini kim d\u00fczenleyip y\u00f6netiyor? \"Allah\" diyecekler. O halde O'nun az\u00e2b\u0131ndan korunmuyor musunuz? \u0130\u015fte ger\u00e7ek Rabbiniz Allah budur. Haktan sonra sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka ne var? \u00d6yleyse nas\u0131l (haktan sap\u0131kl\u0131\u011fa) \u00e7evriliyorsunuz?\" (10\/Y\u00fbnus, 31-32)\"Size ula\u015fan her nimet Allah'tand\u0131r. Sonra size bir s\u0131k\u0131nt\u0131 dokundu\u011fu zaman da yaln\u0131z O'na yalvar\u0131rs\u0131n\u0131z. Sonra, sizden o s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 a\u00e7\u0131p kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zaman, i\u00e7inizden bir grup derhal Rablerine ortak ko\u015farlar.\" (16\/Nahl, 53-54)\"Hahamlar\u0131n\u0131 ve r\u00e2hiplerini Allah'tan ayr\u0131 rablar edindiler. Meryem o\u011flu Mesih'i de. Oysa kendilerine yaln\u0131z tek il\u00e2h olan Allah'a ibadet etmeleri emredilmi\u015fti. O'ndan ba\u015fka il\u00e2h yoktur. O, onlar\u0131n ortak ko\u015ftuklar\u0131 \u015feylerden m\u00fcnezzehtir.\" (9\/Tevbe, 31)Adiyy b. Hatem, Peygamberimizin davetini al\u0131nca, \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131n\u0131 i\u015fitince \u015eam\u2019a ka\u00e7t\u0131. Bu zat cahiliye d\u00f6neminde hristiyan olmu\u015ftu. Bir ara k\u0131z karde\u015fi kabilesinden birka\u00e7 ki\u015fi ile birlikte m\u00fcsl\u00fcmanlara esir d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, fakat Peygamberimiz kad\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayarak, serbest b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131. Kad\u0131n karde\u015finin yan\u0131na d\u00f6n\u00fcnce onu m\u00fcsl\u00fcman olmaya ve Peygamberimize gidip kendisi ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye te\u015fvik etmi\u015fti. Bunun \u00fczerine Medine\u2019ye geldi. -Bu zat o s\u0131rada Tay kabilesinin \u015fefi idi, babas\u0131 da c\u00f6mertli\u011fi ile \u00fcn salm\u0131\u015f bir ki\u015fi olan Hatem Tai idi.- Peygamberimizin huzuruna vard\u0131\u011f\u0131nda boynunda g\u00fcm\u00fc\u015f bir ha\u00e7 vard\u0131. O s\u0131rada Peygamberimiz `Onlar Allah\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda hahamlar\u0131n\u0131 ve rahiplerini ilah edindiler\u2019 c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayeti okuyordu. Ayet bitince bizzat kendi ifadesine g\u00f6re Peygamberimize `Onlar, hahamlar\u0131na ve rahiplerine tapm\u0131yorlar, kulluk etmiyorlar\u2019 dedi. Onun bu s\u00f6zlerine Peygamberimiz \u015fu kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verdi:\u201cEvet, ama din adamlar\u0131 onlara helal \u015feyleri yasaklad\u0131lar ve haram \u015feyleri serbest ettiler. Onlar da din adamlar\u0131n\u0131n bu h\u00fck\u00fcmlerine uydular. Bu tutum, onlar\u0131n, din adamlar\u0131na kulluk etmeleri anlam\u0131na gelir.\u201dKur'an'da rabl\u0131\u011f\u0131n belirgin \u00f6zellikleri a\u00e7\u0131k olarak bildirilmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda, insanlardan mutlak itaat ve kulluk istemek, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131 ve varl\u0131klar \u00e2lemini d\u00fczenleyen il\u00e2h\u00ee nizamlar koymak, mutlak de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirtmek gibi \u00f6zellikler gelir. Bunlardan birini kendine tahsis eden insan, rabl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015f olur. Allah, Kur'\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de, ib\u00e2det edilecek tek rab oldu\u011funu a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve kendisine bu konuda \u015firk\/ortak ko\u015fulmamas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. Buna ra\u011fmen, insanlar\u0131n yine de Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131 rab edindikleri g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir k\u0131s\u0131m insanlar \u00e7\u0131k\u0131yor, rabba ait olan \u00f6zellikleri kendilerine mal etmeye kalk\u0131\u015f\u0131yorlar. Sonra da insanlar\u0131 ger\u00e7ek Rabb'\u0131n emir ve yasaklar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kendi koyduklar\u0131 kurallara, ilkelere, de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerine ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcncelerine kay\u0131ts\u0131z \u015farts\u0131z uymaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlar. Oysa bu durum, rabl\u0131k iddia etmenin ta kendisidir. Baz\u0131 insanlar her ne kadar onlar i\u00e7in secdeye varmasalar da Allah'\u0131n koydu\u011fu h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p, onlar\u0131n gayr-\u0131 me\u015fr\u00fb emirlerini benimseyerek dinlemek suretiyle onlara kul olma derekesine d\u00fc\u015ferler. Onlar\u0131n bu durumu Allah'tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rab edinmeleri demektir.\"O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin rabb\u0131d\u0131r. Daima \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.\" (38\/S\u00e2d, 66) \"Sizden biriniz (k\u00f6lesine) kulum ve k\u00f6lem demesin. K\u00f6le de efendisine \"rabb\u0131m\" demesin; sadece efendim desin. Hepiniz Allah'\u0131n kulusunuz. Ger\u00e7ek rab, Allah Te\u00e2l\u00e2'd\u0131r.\" (Buh\u00e2r\u00ee, Itk 17; M\u00fcslim, Elf\u00e2z 14) Peygamberimiz, Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kul olmak ve O'na di\u011fer varl\u0131klar\u0131 ortak ko\u015fmak tehlikesini gidermek i\u00e7in b\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyin ger\u00e7ek sahibi ve m\u00e2liki Allah't\u0131r. Rub\u00fbbiyet, Allah'a ait bir s\u0131fatt\u0131r. \u0130nsanlar ise O'nun terbiyesi alt\u0131ndad\u0131r. Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131n rab diye isimlendirilmeleri, baz\u0131lar\u0131n\u0131n da ba\u015fkalar\u0131n\u0131n kulu kabul edilmeleri \u0130sl\u00e2m'la, tevhidle ba\u011fda\u015fmayan bir al\u00e7almad\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00e2kim olmad\u0131\u011f\u0131 yerde, g\u00fc\u00e7l\u00fcler kendilerini rab yerine koymaya; zay\u0131flar da bu rab taslaklar\u0131n\u0131n rabl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmeye meyillidirler..... devam edecek insallahRabbim Hakk\u2019\u0131 hak bilip Hakk\u2019a sar\u0131lan, bat\u0131l\u0131 bat\u0131l bilip bat\u0131ldan uzakla\u015fan kullar\u0131ndan eylesin in\u015fallahElhamdulillahi Rabbil \u00c2lemin","og_url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/","og_site_name":"Ebrar Medya","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","article_published_time":"2020-06-26T09:48:46+00:00","og_image":[{"width":730,"height":360,"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"EBRAR MEDYA","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ebrarmedyacom","twitter_site":"@ebrarmedyacom","twitter_misc":{"Yazan:":"EBRAR MEDYA","Tahmini okuma s\u00fcresi":"12 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"Article","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#article","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/"},"author":{"name":"EBRAR MEDYA","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6"},"headline":"”HATIRLA K\u0130…!! ”","datePublished":"2020-06-26T09:48:46+00:00","mainEntityOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/"},"wordCount":2420,"commentCount":0,"publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg","articleSection":["MAKALELER"],"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"CommentAction","name":"Comment","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#respond"]}]},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/","name":"''HATIRLA K\u0130...!! '' Nedir? • Ebrar Medya","isPartOf":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg","datePublished":"2020-06-26T09:48:46+00:00","description":"\u0628\u0650\u0633\u0652\u0645\u0650 \u0627\u0644\u0644\u0647\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0652\u0645\u0670\u0646\u0650 \u0627\u0644\u0631\u0651\u064e\u062d\u0650\u064a\u0645\u0650 Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.\u0130stedi\u011fini yapmak ile istenileni yapmak,istedi\u011fi gibi ya\u015famak ile istenilen gibi ya\u015famak aras\u0131nda,kendisine verilen irade(ak\u0131l) ile tercih etmekte muhayyer b\u0131rak\u0131lan insano\u011flu '' Emretti\u011fini emretti\u011fin \u015fekilde yapaca\u011f\u0131m. Zat\u0131n\u0131n r\u0131zas\u0131 ile nefsimin istekleri kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131nda emir ve nehiylerine riayet edece\u011fim '' diyerek Allah (cc)'a, Galu bela da s\u00f6z vermi\u015ftir.Soruldu\u011fu zaman bir \u00e7\u0131rp\u0131da a\u011fz\u0131m\u0131zdan \u00e7\u0131kan ,'Galu bela dan beri M\u00fcsl\u00fcman\u0131m' s\u00f6yleminin y\u00fckledigi sorumluluk bilincini . mahiyetini gere\u011fi gibi kavrayamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z ,\u015fuuruna varamad\u0131\u011f\u0131m\u0131z bir vak\u0131'a d\u0131r.Cenab\u0131 Allah\u00a0 \u00f6ncelikle gelmi\u015f ve gelecek b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131 yaratm\u0131\u015ft\u0131r.Bunlar\u0131 ruhlar \u00e2lemi denilen bir \u00e2lemde bir araya getirmi\u015ftir.Daha sonra hepsini birden huzurunda toplayarak kendilerine hitaben:''Ben sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?'' Diye sormu\u015ftur.Ruhlar da:'' Evet, sen bizim Rabbimizsin'', diye cevap vermi\u015flerdir.\u0130\u015fte bu konu\u015fman\u0131n vuku` buldu\u011fu zamana, K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2 denir.\u00a0Nereden gelip,nereye gitti\u011fimiz sorular\u0131n\u0131n cenderesi i\u00e7inde samimi olarak Kur'an'a yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131zda\u00a0 A'raf suresi 172. Ayet-i kerim'e kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r ki; Allah (cc)'u, Peygamber (sav) vas\u0131tas\u0131yla insanlara, galu bela da verdi\u011fi s\u00f6z\u00fc ,ahd-i( misak) hat\u0131rlatmaktad\u0131r;\u0648\u064e\u0625\u0650\u0630\u0652 \u0623\u064e\u062e\u064e\u0630\u064e \u0631\u064e\u0628\u0651\u064f\u0643\u064e \u0645\u0650\u0646\u06e2 \u0628\u064e\u0646\u0650\u0649\u0653 \u0621\u064e\u0627\u062f\u064e\u0645\u064e \u0645\u0650\u0646 \u0638\u064f\u0647\u064f\u0648\u0631\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0630\u064f\u0631\u0651\u0650\u064a\u0651\u064e\u062a\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0648\u064e\u0623\u064e\u0634\u0652\u0647\u064e\u062f\u064e\u0647\u064f\u0645\u0652 \u0639\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670\u0653 \u0623\u064e\u0646\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u0623\u064e\u0644\u064e\u0633\u0652\u062a\u064f \u0628\u0650\u0631\u064e\u0628\u0651\u0650\u0643\u064f\u0645\u0652 \u06d6 \u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u0628\u064e\u0644\u064e\u0649\u0670 \u06db \u0634\u064e\u0647\u0650\u062f\u0652\u0646\u064e\u0627\u0653 \u06db \u0623\u064e\u0646 \u062a\u064e\u0642\u064f\u0648\u0644\u064f\u0648\u0627\u06df \u064a\u064e\u0648\u0652\u0645\u064e \u0671\u0644\u0652\u0642\u0650\u064a\u064e\u0670\u0645\u064e\u0629\u0650 \u0625\u0650\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0643\u064f\u0646\u0651\u064e\u0627 \u0639\u064e\u0646\u0652 \u0647\u064e\u0670\u0630\u064e\u0627 \u063a\u064e\u0670\u0641\u0650\u0644\u0650\u064a\u0646\u064e*Hani Rabbin (ezelde) \u00c2demo\u011fullar\u0131n\u0131n sulplerinden z\u00fcrriyetlerini alm\u0131\u015f, onlar\u0131 kendilerine kar\u015f\u0131 \u015fahit tutarak, \u201cBen sizin Rabbiniz de\u011fil miyim?\u201d demi\u015fti. Onlar da, \u201cEvet, \u015fahit olduk (ki Rabbimizsin)\u201d demi\u015flerdi. B\u00f6yle yapmam\u0131z k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, \u201cBiz bundan habersizdik\u201d dememeniz i\u00e7indir.* Ara*f 172misak Sa\u011flam olma, i\u015fi sa\u011flam tutma, g\u00fc\u00e7lendirme, emniyet etme, s\u00f6zle\u015fme, anla\u015fma ve bir \u015feyi ba\u011flayacak ip; Allah'a, Rasul\u00fcne ve insanlara verilen s\u00f6z\u00fc, yap\u0131lan her t\u00fcrl\u00fc anla\u015fmalar\u0131 ifade eden bir terim. Misak; ahd, akd, and gibi kelimelerle e\u015f anlaml\u0131d\u0131rAhd= s\u00f6z vermek, emir, talimat, taahh\u00fct, antla\u015fma, y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck, itimat veren s\u00f6z, yemin, misak, bir \u015feyi korumak anlamlar\u0131na gelir. Bir \u015feyi her durumda koruyup gere\u011fini yerine getirmek demek olan ahidde hem yemin, hem de kesin s\u00f6z verme anlam\u0131 vard\u0131r. Ahd hem Allah'\u0131n insanlara teklif etmi\u015f oldu\u011fu h\u00fck\u00fcmler ve hem de insanlar\u0131n Allah'a kar\u015f\u0131 veya Allah nam\u0131na di\u011ferlerine kar\u015f\u0131 yerine getirmeyi taahh\u00fcd etmi\u015f olduklar\u0131 hususlard\u0131r. Kur'an-\u0131 Kerim'de \"Allah'\u0131n ahdini yerine getiriniz\" (el-En'am, 6\/152) buyrulur. \u00c2limler buradaki ahdi \u015f\u00f6yle izah etmi\u015flerdir: \"Allah'\u0131n ahidlerini \u00eefa ediniz. Gerek Allah'\u0131n size teklif etmi\u015f oldu\u011fu ahidleri, emirleri, nehiyleri ve gerek sizin Allah'a veya Allah n\u00e2m\u0131na di\u011ferlerine verdi\u011finiz ahidleri, adaklar\u0131, yeminleri, akitleri, do\u011fru olan her t\u00fcr taahh\u00fctleri yerine getiriniz. \u0130sl\u00e2m'da ahdi bozmak haramd\u0131r.Gerek Allah'a ve gerekse insanlara kar\u015f\u0131 verilen ahdin yerine getirilmesi gerekir. Kur'an'da kurtulu\u015fa eren m\u00fcminlerin s\u0131fatlar\u0131 say\u0131l\u0131rken: \"Onlar emanetlerini ve ahidlerini yerine getirirler. \" (M\u00fc'min\u00fbn, 23\/8) buyurulur.\u0130nsan, Allah'tan ba\u015fka Rabb tan\u0131mayaca\u011f\u0131na dair Allah'a ahid vermi\u015f, Allah *cc* da bu konuda kendisinden ahid alm\u0131\u015ft\u0131r; yani muahede yapm\u0131\u015flar, ahidle\u015fmi\u015flerdir.Al-i \u0130mran Suresi, 76. ayet:'' Hay\u0131r; kim ahdine vefa eder ve sak\u0131n\u0131rsa \u015f\u00fcphesiz Allah da sak\u0131nanlar\u0131 sever.!!Ra'd Suresi, 25. ayet: Allah'a verdikleri s\u00f6z\u00fc, onu kesin olarak onaylad\u0131ktan sonra bozanlar, Allah'\u0131n ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi \u015feyi kesip-koparanlar ve yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk \u00e7\u0131karanlar; i\u015fte onlar, lanet onlar i\u00e7indir ve yurdun k\u00f6t\u00fc olan\u0131 da onlar i\u00e7indir.Allah azze ve celle Ruhlar aleminde (elest bezmin 'de)Adem o\u011fullar\u0131ndan d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6ndermeden \u00f6nce anla\u015fma yapm\u0131\u015f ve nefislerimizi bize \u015fahit tutarak 'Elestu birabbi kum' (ben sizin rabbiniz de\u011fil miyim?) sorusuna kar\u015f\u0131l\u0131k, Adem o\u011fullar\u0131 'Galu bela \u015fehidna' (evet \u015fahit olduk! sen bizim Rabbimizsin ) diyerek tasdik etmi\u015f bu s\u00f6z\u00fcn gere\u011fi d\u00fcnya hayat\u0131na \u015fahitli\u011fini yapmak ve ya\u015famak \u00fczere s\u00f6z\u00fcnde duranlar ile durmayanlar\u0131n birbirinden ayr\u0131lmas\u0131\u00a0 i\u00e7in imtihan \u00fczere g\u00f6ndermi\u015ftir.\u0627\u064e\u0644\u0651\u064e\u0630\u06ea\u064a \u062e\u064e\u0644\u064e\u0642\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064e\u0648\u0652\u062a\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u062d\u064e\u064a\u0670\u0648\u0629\u064e \u0644\u0650\u064a\u064e\u0628\u0652\u0644\u064f\u0648\u064e\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u064a\u0651\u064f\u0643\u064f\u0645\u0652 \u0627\u064e\u062d\u0652\u0633\u064e\u0646\u064f \u0639\u064e\u0645\u064e\u0644\u064b\u0627\u06dc \u0648\u064e\u0647\u064f\u0648\u064e \u0627\u0644\u0652\u0639\u064e\u0632\u06ea\u064a\u0632\u064f \u0627\u0644\u0652\u063a\u064e\u0641\u064f\u0648\u0631\u064f*O, amel (davran\u0131\u015f ve eylem) bak\u0131m\u0131ndan hanginizin daha iyi (ve g\u00fczel) olaca\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in \u00f6l\u00fcm\u00fc ve hayat\u0131 yaratt\u0131. O, \u00fcst\u00fcn ve g\u00fc\u00e7l\u00fc oland\u0131r, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.* M\u00dcLK=2insan ruhunun bu s\u00f6z\u00fcnde ne derece samim\u00ee ve do\u011fru oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, \u015fu d\u00fcnyay\u0131 bir imtihan yeri olarak yaratm\u0131\u015ft\u0131r. onlar\u0131 belli zaman aral\u0131klar\u0131yla \u015fu imtihan meydan\u0131na g\u00f6ndermi\u015ftir.B\u00f6ylece insan\u0131n \u00f6n\u00fcne iki yol a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: Ya ak\u0131l ve iradesini iyiye kullanarak K\u00e2l\u00fb Bel\u00e2`daki gibi Allah`\u0131 Rab tan\u0131makta devam edecektir.Yahut da iradesini ve akl\u0131n\u0131 k\u00f6t\u00fcye kullanarak Rabbini ink\u00e2r edecek, O`na kulluktan ka\u00e7acak, \u015eeytan\u2019\u0131n yoluna sapacakt\u0131r.Allah azze ve celle nicin Rab sifati ile misak aldiAllah azze ve celle kendini Rab olarak tasdik eden kullarinin dunya hayatinin s\u00fcsl\u00fc cazibesine kap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 verdi\u011fi\u00a0 s\u00f6z\u00fc unutaca\u011f\u0131n\u0131 ve ba\u015fka Rabler edinebilece\u011fini biliyordu insanin sadakatli olabilmesi\u00a0 Rab kavram\u0131n\u0131 \u00e7ok iyi anlams\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.RAB\u201cRabb\u201d kelimesi, terbiye eden ve yetki sahibi anlam\u0131nda Arap\u00e7a bir isimdir. Bu kelime ayn\u0131 zamanda, \u0131slah etmek, \u00fczerinde tasarrufta bulunmak, kem\u00e2le erdirmek, efendi olmak, sorumlulu\u011funu y\u00fcklenmek, ba\u015fkanl\u0131k yapmak, m\u00e2lik ve sahip olmak, s\u00f6z\u00fc dinlenmek, itaat edilmek, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve otoritesi kabul edilmek gibi anlamlara da gelir.Kur\u2019\u00e2n'\u00ee bir terim olarak Rab; varl\u0131klar \u00e2lemini yaratan, terbiye ederek geli\u015ftiren, onlar\u0131 madd\u00ee ve m\u00e2nev\u00ee olgunlu\u011fa g\u00f6t\u00fcren, terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine m\u00e2lik ve her \u015feye sahip olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Allah'\u0131n umumi isimlerindendir. Kur'an'da Allah lafz\u0131ndan sonra en \u00e7ok kullan\u0131lan isimdir; 968 defa ge\u00e7er. N\u00fczul s\u0131ralamas\u0131nda ilk \u00e2yette kullan\u0131lan isim\/s\u0131fat, Rab ismi oldu\u011fu gibi, Kur'an'\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bizi ilk kar\u015f\u0131layan F\u00e2tiha'n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131nda da yine O'nun onlarca ismi aras\u0131ndan se\u00e7ilerek ba\u015fa al\u0131nan Rab ismidir.Rab, sadece terbiye eden (m\u00fcrebb\u00ee) anlam\u0131nda olmay\u0131p,yaratmak, rizik vermek,yard\u0131m etmek, yol g\u00f6stermek, tasarruf etmek, korumak, her \u015feye h\u00e2kim olmak, hukum koymak,emretmek ve yasaklamak, sak\u0131nd\u0131rmak gibi terbiyenin b\u00fct\u00fcn gereklerine sahip olabilmeyi de ifade etmektedir. Bunun i\u00e7in rab denilince, sadece terbiye ve m\u00e2lik olma durumlar\u0131 de\u011fil; her \u015feye sahip olan ebedi ve sonsuz kudret sahibi Allah anla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6zelli\u011finden dolay\u0131 rab kelimesi, Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar i\u00e7in, bir \u015feye iz\u00e2fe edilmeden tek olarak kullan\u0131lamaz.Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir.\"...Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p da birbirimizi (kimimiz kimimizi) rabbler edinmeyelim\" (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/64).\"Onlar Allah'\u0131 b\u0131rak\u0131p hahamlar\u0131n\u0131, papazlar\u0131n\u0131 ve Meryem o\u011flu Mesih'i Rableri olarak kabul ettiler. Halbuki bir tek Tanr\u0131'dan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemekle emrolunmu\u015flard\u0131. O'ndan ba\u015fka tanr\u0131 yoktur. Allah ko\u015ftuklar\u0131 e\u015flerden m\u00fcnezzehtir\" (et-Tevbe, 9\/31).Bu iki ayette ge\u00e7en rabb kelimelerinin \u00e7o\u011fulu olan \"erb\u00e2b\" laf\u0131zlar\u0131, topluluklar\u0131n ve milletlerin \u00f6nder ve rehber edindikleri kimselere i\u015faret etmektedir. \u0130nsanlar bu \u00f6nderlerin emirlerine uyarlar, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131rlar ve onlar\u0131n koyduklar\u0131 kural ve kaidelere de uyarlar; onlar\u0131n hi\u00e7 bir delile dayanmaks\u0131z\u0131n ileri s\u00fcrd\u00fckleri hel\u00e2l ve haram gibi de\u011ferlendirmelerini de kabul ederler. \u0130\u015fte Y\u00fcce Allah, onlar\u0131n ger\u00e7ek m\u00e2n\u00e2da rabb olmay\u0131p di\u011fer insanlar gibi \u00e2ciz birer insan olduklar\u0131n\u0131 haber veriyor.Kur'an'da Rab ismi, sonsuz kudreti ile her \u015feyi idaresi alt\u0131na alan, y\u00f6neten, terbiye eden ve bunlar\u0131 yapabilecek kudrete m\u00e2lik olan Allah anlam\u0131na gelmektedir. Ayr\u0131ca, Rab ismi, her \u015feyi idare eden, koruyup g\u00f6zeten, h\u00e2kimiyeti alt\u0131nda bulunduran ve ger\u00e7ek rab olan Allah'a, O'nun rub\u00fbbiyet ba\u011f\u0131na, mutlak tevhid ve tam bir kulluk \u015fuuru ile ba\u011flanmay\u0131 da ifade etmektedir. Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fckm\u00fcn\u00fc h\u00fck\u00fcm edinmemek, O'nun dinini her \u015feyden \u00fcst\u00fcn tutmak, b\u00fct\u00fcn mahl\u00fbkat\u0131 O'nun mutlak h\u00e2kimiyetine teslim olmu\u015f bilmek, Allah'\u0131 ger\u00e7ek rab olarak tan\u0131mak demektir. \u201cRab\u201d kelimesi, Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de tam 968 yerde ge\u00e7er. Rab kelimesinin \u00e7o\u011fulu olan \u201cerb\u00e2b\u201d 4 yerde ve bu kelimeden t\u00fcremi\u015f olan \u201crabb\u00e2niyy\u00fbn\u201d 3, \u201cribbiyy\u00fbn\u201d ise bir yerde kullan\u0131l\u0131r. Toplam olarak \u201crab\u201d kelimesi ve t\u00fcrevleri Kur\u2019an\u2019da 976 yerde tekrar edilir.Allah, kendi kat\u0131nda tek ge\u00e7erli din olan \u0130sl\u00e2m'\u0131, insanlar\u0131, kullara ve di\u011fer varl\u0131klara ib\u00e2det etmekten kurtar\u0131p, Allah'a kulluk etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m, insanlar\u0131 kullar\u0131n zulm\u00fcnden, Allah'\u0131n adaletine g\u00f6t\u00fcr\u00fcr. Tevhid ger\u00e7e\u011finin birinci \u015fart\u0131, Rub\u00fbbiyette tevhiddir. Yani ger\u00e7ek Rab ve H\u00e2kim olan\u0131n tek bir Allah oldu\u011funa inanmakt\u0131r. \u0130kinci \u015fart\u0131 da, uluhiyette kullukta tevhiddir; bu da Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kulluk etmemektir. \u0130nsan, Rabbine ibadet etmekle y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. M\u00fcsl\u00fcman, yaln\u0131zca Allah'a ib\u00e2det eden kimsedir. Sadece Allah'a ib\u00e2det ise, Allah'tan ba\u015fkas\u0131n\u0131 rab edinmemek, O'na hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131 ortak ko\u015fmamak demektir.De ki: Sizi g\u00f6kten ve yerden kim r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131yor? Ya da o kulaklara ve g\u00f6zlere kim sahiptir (onlar\u0131 yarat\u0131p y\u00f6neten kimdir)? \u00d6l\u00fcden diriyi, diriden \u00f6l\u00fcy\u00fc kim \u00e7\u0131kar\u0131yor? (Yaratma) i\u015fini kim d\u00fczenleyip y\u00f6netiyor? \"Allah\" diyecekler. O halde O'nun az\u00e2b\u0131ndan korunmuyor musunuz? \u0130\u015fte ger\u00e7ek Rabbiniz Allah budur. Haktan sonra sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka ne var? \u00d6yleyse nas\u0131l (haktan sap\u0131kl\u0131\u011fa) \u00e7evriliyorsunuz?\" (10\/Y\u00fbnus, 31-32)\"Size ula\u015fan her nimet Allah'tand\u0131r. Sonra size bir s\u0131k\u0131nt\u0131 dokundu\u011fu zaman da yaln\u0131z O'na yalvar\u0131rs\u0131n\u0131z. Sonra, sizden o s\u0131k\u0131nt\u0131y\u0131 a\u00e7\u0131p kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zaman, i\u00e7inizden bir grup derhal Rablerine ortak ko\u015farlar.\" (16\/Nahl, 53-54)\"Hahamlar\u0131n\u0131 ve r\u00e2hiplerini Allah'tan ayr\u0131 rablar edindiler. Meryem o\u011flu Mesih'i de. Oysa kendilerine yaln\u0131z tek il\u00e2h olan Allah'a ibadet etmeleri emredilmi\u015fti. O'ndan ba\u015fka il\u00e2h yoktur. O, onlar\u0131n ortak ko\u015ftuklar\u0131 \u015feylerden m\u00fcnezzehtir.\" (9\/Tevbe, 31)Adiyy b. Hatem, Peygamberimizin davetini al\u0131nca, \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131n\u0131 i\u015fitince \u015eam\u2019a ka\u00e7t\u0131. Bu zat cahiliye d\u00f6neminde hristiyan olmu\u015ftu. Bir ara k\u0131z karde\u015fi kabilesinden birka\u00e7 ki\u015fi ile birlikte m\u00fcsl\u00fcmanlara esir d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, fakat Peygamberimiz kad\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayarak, serbest b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131. Kad\u0131n karde\u015finin yan\u0131na d\u00f6n\u00fcnce onu m\u00fcsl\u00fcman olmaya ve Peygamberimize gidip kendisi ile g\u00f6r\u00fc\u015fmeye te\u015fvik etmi\u015fti. Bunun \u00fczerine Medine\u2019ye geldi. -Bu zat o s\u0131rada Tay kabilesinin \u015fefi idi, babas\u0131 da c\u00f6mertli\u011fi ile \u00fcn salm\u0131\u015f bir ki\u015fi olan Hatem Tai idi.- Peygamberimizin huzuruna vard\u0131\u011f\u0131nda boynunda g\u00fcm\u00fc\u015f bir ha\u00e7 vard\u0131. O s\u0131rada Peygamberimiz `Onlar Allah\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda hahamlar\u0131n\u0131 ve rahiplerini ilah edindiler\u2019 c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayeti okuyordu. Ayet bitince bizzat kendi ifadesine g\u00f6re Peygamberimize `Onlar, hahamlar\u0131na ve rahiplerine tapm\u0131yorlar, kulluk etmiyorlar\u2019 dedi. Onun bu s\u00f6zlerine Peygamberimiz \u015fu kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verdi:\u201cEvet, ama din adamlar\u0131 onlara helal \u015feyleri yasaklad\u0131lar ve haram \u015feyleri serbest ettiler. Onlar da din adamlar\u0131n\u0131n bu h\u00fck\u00fcmlerine uydular. Bu tutum, onlar\u0131n, din adamlar\u0131na kulluk etmeleri anlam\u0131na gelir.\u201dKur'an'da rabl\u0131\u011f\u0131n belirgin \u00f6zellikleri a\u00e7\u0131k olarak bildirilmi\u015ftir. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda, insanlardan mutlak itaat ve kulluk istemek, insanl\u0131k hayat\u0131n\u0131 ve varl\u0131klar \u00e2lemini d\u00fczenleyen il\u00e2h\u00ee nizamlar koymak, mutlak de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fcleri belirtmek gibi \u00f6zellikler gelir. Bunlardan birini kendine tahsis eden insan, rabl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015f olur. Allah, Kur'\u00e2n-\u0131 Kerim\u2019de, ib\u00e2det edilecek tek rab oldu\u011funu a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve kendisine bu konuda \u015firk\/ortak ko\u015fulmamas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. Buna ra\u011fmen, insanlar\u0131n yine de Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131 rab edindikleri g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir k\u0131s\u0131m insanlar \u00e7\u0131k\u0131yor, rabba ait olan \u00f6zellikleri kendilerine mal etmeye kalk\u0131\u015f\u0131yorlar. Sonra da insanlar\u0131 ger\u00e7ek Rabb'\u0131n emir ve yasaklar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kendi koyduklar\u0131 kurallara, ilkelere, de\u011fer \u00f6l\u00e7\u00fclerine ve kendi d\u00fc\u015f\u00fcncelerine kay\u0131ts\u0131z \u015farts\u0131z uymaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlar. Oysa bu durum, rabl\u0131k iddia etmenin ta kendisidir. Baz\u0131 insanlar her ne kadar onlar i\u00e7in secdeye varmasalar da Allah'\u0131n koydu\u011fu h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p, onlar\u0131n gayr-\u0131 me\u015fr\u00fb emirlerini benimseyerek dinlemek suretiyle onlara kul olma derekesine d\u00fc\u015ferler. Onlar\u0131n bu durumu Allah'tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rab edinmeleri demektir.\"O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin rabb\u0131d\u0131r. Daima \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.\" (38\/S\u00e2d, 66) \"Sizden biriniz (k\u00f6lesine) kulum ve k\u00f6lem demesin. K\u00f6le de efendisine \"rabb\u0131m\" demesin; sadece efendim desin. Hepiniz Allah'\u0131n kulusunuz. Ger\u00e7ek rab, Allah Te\u00e2l\u00e2'd\u0131r.\" (Buh\u00e2r\u00ee, Itk 17; M\u00fcslim, Elf\u00e2z 14) Peygamberimiz, Allah'tan ba\u015fkas\u0131na kul olmak ve O'na di\u011fer varl\u0131klar\u0131 ortak ko\u015fmak tehlikesini gidermek i\u00e7in b\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u015feyin ger\u00e7ek sahibi ve m\u00e2liki Allah't\u0131r. Rub\u00fbbiyet, Allah'a ait bir s\u0131fatt\u0131r. \u0130nsanlar ise O'nun terbiyesi alt\u0131ndad\u0131r. Allah'tan ba\u015fka varl\u0131klar\u0131n rab diye isimlendirilmeleri, baz\u0131lar\u0131n\u0131n da ba\u015fkalar\u0131n\u0131n kulu kabul edilmeleri \u0130sl\u00e2m'la, tevhidle ba\u011fda\u015fmayan bir al\u00e7almad\u0131r.\u0130sl\u00e2m'\u0131n h\u00e2kim olmad\u0131\u011f\u0131 yerde, g\u00fc\u00e7l\u00fcler kendilerini rab yerine koymaya; zay\u0131flar da bu rab taslaklar\u0131n\u0131n rabl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmeye meyillidirler..... devam edecek insallahRabbim Hakk\u2019\u0131 hak bilip Hakk\u2019a sar\u0131lan, bat\u0131l\u0131 bat\u0131l bilip bat\u0131ldan uzakla\u015fan kullar\u0131ndan eylesin in\u015fallahElhamdulillahi Rabbil \u00c2lemin","breadcrumb":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#primaryimage","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2020\/06\/arfa-hatun.jpg","width":730,"height":360},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/hatirla-ki\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Ana sayfa","item":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"”HATIRLA K\u0130…!! ”"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#website","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","name":"Ebrar Medya","description":"Tarafs\u0131z De\u011fil, Hakk'tan Taraf\u0131z","publisher":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization"},"potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":{"@type":"PropertyValueSpecification","valueRequired":true,"valueName":"search_term_string"}}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Organization","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#organization","name":"Ebrar Medya","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/","logo":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/","url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","contentUrl":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-content\/uploads\/2023\/11\/logo-ebm-2.png","width":244,"height":90,"caption":"Ebrar Medya"},"image":{"@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/logo\/image\/"},"sameAs":["https:\/\/www.facebook.com\/ebrarmedyacom\/","https:\/\/x.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.instagram.com\/ebrarmedyacom","https:\/\/www.linkedin.com\/in\/ebrar-medya-343157188\/","https:\/\/tr.pinterest.com\/ebrarmedya\/"]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/465b3fc234a943bf45881579159c57d6","name":"EBRAR MEDYA","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/a46494f0a2df029e2f170500c2a0bf0b?s=96&d=wavatar&r=g","caption":"EBRAR MEDYA"},"url":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/author\/ebrarmedya2\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10573","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/13"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=10573"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10573\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":10576,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10573\/revisions\/10576"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/10574"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=10573"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=10573"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ebrarmedya.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=10573"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}