Hamd Alemlerin Rabbi Rahman ve Rahim Din g\u00fcn\u00fcn\u00fcn sahibi Allah cc a Salat ve selam Alemlere Rahmet olarak g\u00f6nderilen Hz. Muhammed sav e Aline Ashab\u0131na ve onlar\u0131 takip edenlerin \u00fczerine olsun in\u015fallah.<\/p>\n
i\u00e7inde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u015fu zaman dilimini \u015f\u00f6yle bir m\u00fc\u015fahede etti\u011fimizde genel itibari ile toplumlar\u0131n inan\u00e7 amel ve ya\u015fant\u0131 bak\u0131m\u0131ndan islam ahlak\u0131ndan \u00e7ok uzak bir hayat ya\u015fad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6rmekteyiz. zulm\u00fcn, fah\u015fan\u0131n ve haramlar\u0131n had safhada olmas\u0131 bunun en bariz delillerindendir. bug\u00fcn \u015funun \u00e7ok iyi anla\u015f\u0131lmas\u0131 gerekiyor ki dillerde olan ancak kalplaerde ve hayatlarda olmayan bir din anlay\u0131\u015f\u0131yla hi\u00e7 bir yere var\u0131lamaz. Bu sebeple islam ahlak\u0131n\u0131n \u00e7ok iyi idrak edilmesi gerekmektedir.<\/p>\n
Ahlak ;Huylar, seciyeler, miza\u00e7lar, anlam\u0131nda bir kavram. Hulk, hul\u00fbk kelimelerinin \u00e7o\u011ful \u015feklidir. Hulk veya hul\u00fbk insan\u0131n beden ve ruh b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ile al\u00e2kal\u0131d\u0131r. Ahl\u00e2k bu \u00e7er\u00e7eve i\u00e7inde, “insan\u0131n bir amaca y\u00f6nelik olarak kendi arzusu ile iyi davran\u0131\u015flarda bulunup k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerden uzak olmas\u0131d\u0131r” \u015feklinde tan\u0131mlanabilir.<\/p>\n
\u0130sl\u00e2m ahl\u00e2k\u0131 Kur’an-\u0131 Ker\u00eem’e dayan\u0131r. Yani her y\u00f6n\u00fcyle Cen\u00e2b-\u0131 Allah taraf\u0131ndan vahiy yoluyla belirlenmi\u015f bir davran\u0131\u015flar manzumesidir. Her \u015feyden \u00f6nce \u0130sl\u00e2m ahl\u00e2k\u0131 bir vazife ahl\u00e2k\u0131 \u015feklinde ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Zira Kuran-\u0131 Ker\u00eem’deki her emir, m\u00fcminler i\u00e7in bir g\u00f6rev belirlemi\u015ftir. \u0130nsan\u0131n bir m\u00fcmin olarak bu emirlere muhatap olmay\u0131 kabul etmesi, bunlar\u0131 birer g\u00f6rev olarak tel\u00e2kk\u00ee etmesi anlam\u0131ndad\u0131r. Kur’an-\u0131 Ker\u00eem’de Resulullah (s.a.s.)’a hitaben: “Sen en y\u00fcce bir ahl\u00e2k \u00fczeresin ” (el-Kalem, 68\/4) buyurulmu\u015f ve Hz. Peygamber’in kendisi de: “Ben ahl\u00e2k\u00ee prensipleri tamamlamak \u00fczere g\u00f6nderildim.” buyurmu\u015ftur. (\u0130bn Hanbel, M\u00fcsned, II, 381) Ayn\u0131 \u015feklide Resulullah’\u0131n b\u00fct\u00fcn hadisleri insanlar\u0131n birbirlerine kar\u015f\u0131 daha iyi davranmalar\u0131 konusunda birer emir mahiyetinde olup, M\u00fcsl\u00fcmanlara g\u00f6rev y\u00fcklemektedir. Dolay\u0131s\u0131yla \u0130sl\u00e2m’\u0131n getirdi\u011fi ahl\u00e2k anlay\u0131\u015f\u0131 her \u015feyden \u00f6nce bir g\u00f6rev ahl\u00e2k\u0131d\u0131r.<\/p>\n
\u0130sl\u00e2m ahl\u00e2k\u0131n\u0131n di\u011fer bir y\u00f6n\u00fc de davran\u0131\u015flardaki niyet duygusudur. Zira Hz. Peygamber (s.a.s.), “Ameller niyetlere g\u00f6redir” buyururken, \u0130sl\u00e2m’\u0131n \u00f6nemli bir prensibini belirlemi\u015ftir. (Buh\u00e2r\u00ee, \u0130m\u00e2n, 41) M\u00fcsl\u00fcman i\u00e7in bu niyetin arkas\u0131ndaki en b\u00fcy\u00fck y\u00f6nlendirici duygu, m\u00fcminin her davran\u0131\u015f\u0131nda “Allah r\u0131zas\u0131n\u0131” g\u00f6zetme duygusudur. Zira m\u00fcmin herhangi bir davran\u0131\u015fta bulunurken, asla bir d\u00fcnyev\u00ee \u00e7\u0131kar yahut bir uhrev\u00ee sevap beklemeyip g\u00f6nl\u00fcnde sadece Allah r\u0131zas\u0131n\u0131 ve onun sevgisini kazanma arzusunu ta\u015f\u0131maktad\u0131r.<\/p>\n
“Yoksula, yetime ve esire onun r\u0131zas\u0131 i\u00e7in yemek yedirirler ve “biz size s\u0131rf Allah r\u0131zas\u0131 i\u00e7in yediriyoruz. Sizden bir kar\u015f\u0131l\u0131k ve te\u015fekk\u00fcr beklemiyoruz” (derler)” (el-\u0130nsan, 76\/8-9).<\/p>\n
Niyet ve Allah r\u0131zas\u0131 duygular\u0131n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra, Allah’u Te\u00e2l\u00e2’ya kar\u015f\u0131 bir sorumluluk duygusu ta\u015f\u0131mak M\u00fcsl\u00fcman ahl\u00e2k\u0131n\u0131n temel prensiplerindendir. \u0130sl\u00e2m’a g\u00f6re M\u00fcsl\u00fcman\u0131n bu sorumluluk duygusu Allah’u Te\u00e2l\u00e2’dan korkmak, onun emirlerine sayg\u0131 g\u00f6stermek ve bu emirleri asla aksatmaks\u0131z\u0131n yerine getirmek yasaklad\u0131\u011f\u0131 her \u015feyden ka\u00e7\u0131nmak \u0130sl\u00e2m ahl\u00e2k\u0131n\u0131n temel ve ilk prensipleridir. Di\u011fer bir temel prensip de m\u00fcsl\u00fcman\u0131n di\u011fer mahl\u00fbk\u00e2ta kar\u015f\u0131 son derece merhamet, adalet ve \u015fefk\u00e2tle davranmas\u0131, zay\u0131f ve muhta\u00e7 olanlar\u0131na yard\u0131m etmesi, ana ve babaya sayg\u0131l\u0131 olmas\u0131 ve onlar\u0131n g\u00f6n\u00fcllerini kazanmaya \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 v.s. hususlar\u0131d\u0131r.<\/p>\n
B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131n yan\u0131 s\u0131ra insan\u0131n kendi duygular\u0131na hakim olmas\u0131, m\u00fctevaz\u00ee, sab\u0131rl\u0131, edepli, hay\u00e2l\u0131 ve insafl\u0131 olmas\u0131 gibi prensipler de M\u00fcsl\u00fcman\u0131n ba\u015fkas\u0131na kar\u015f\u0131 sorumlu oldu\u011fu hususlard\u0131r.<\/p>\n
\u0130nsan\u0131n, dolay\u0131s\u0131yla M\u00fcsl\u00fcman’\u0131n, toplum i\u00e7inde g\u00fczel ve ho\u015f kar\u015f\u0131lanmayan her t\u00fcrl\u00fc k\u00f6t\u00fc davran\u0131\u015f ve al\u0131\u015fkanl\u0131klar\u0131n\u0131 zamanla de\u011fi\u015ftirebilmesi gerekir. Bu k\u00f6t\u00fc huy ve davran\u0131\u015flardan kurtulman\u0131n tek yolu, iradesini kontrol alt\u0131nda tutup ona tam olarak sahip olmas\u0131d\u0131r. Bu k\u00f6t\u00fc davran\u0131\u015f bi\u00e7imlerinden de ancak Allah’\u0131n bize emretti\u011fi ibadetlere* s\u0131ms\u0131k\u0131 sar\u0131lmak suretiyle kurtulmak m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Ama iradesine hakim olamayan bir kimsenin bu gibi k\u00f6t\u00fc huy ve al\u0131\u015fkanl\u0131klardan uzakla\u015fmas\u0131 kolay de\u011fildir. \u0130badetlere s\u0131k\u0131 s\u0131k\u0131ya ba\u011flanmak, Allah’\u0131 daima bizi g\u00f6r\u00fcyor gibi hissedip onu hat\u0131rda tutmak, s\u00fcrekli olarak iyi insanlarla oturup k\u00f6t\u00fclerden uzak kalmak, as\u00ee insanlar\u0131n bulundu\u011fu yerlere gitmemek, Allah’\u0131n emirlerine sar\u0131l\u0131p yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131nmak suretiyle \u0130sl\u00e2m\u00ee anlamda bir ahl\u00e2ka sahip olunabilir.<\/p>\n
B\u00fct\u00fcn bu \u00e7izilen prensiplere g\u00f6z att\u0131\u011f\u0131m\u0131zda \u0130sl\u00e2m ahl\u00e2k\u0131n\u0131n saf ve sa\u011flam bir iyi niyete dayand\u0131\u011f\u0131; Allah’\u0131n r\u0131zas\u0131na \u00f6nem vermesi m\u00fcntesibinden d\u00fcnyev\u00ee hi\u00e7bir \u00e7\u0131kar beklemeyip uhrev\u00ee bir fayda pe\u015finde de olmaks\u0131z\u0131n s\u0131rf Allah r\u0131zas\u0131 ve sevgisini g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurmas\u0131n\u0131 talep etmesi gibi \u00f6zellikleri ile her t\u00fcrl\u00fc \u015fekilci ve pragmatist ahl\u00e2k anlay\u0131\u015f\u0131ndan uzak oldu\u011fu g\u00f6r\u00fclmektedir.<\/p>\n
\u0130sl\u00e2m’da Emr-i Bi’l-Ma’ruf ve Nehy-i Ani’l-M\u00fcnker* prensibi insanlar\u0131n ahl\u00e2k\u0131n\u0131 daima iyiye do\u011fru y\u00f6nlendirmek i\u00e7indir. Hz. Peygamber’in “Ahl\u00e2k\u0131n\u0131z\u0131 g\u00fczelle\u015ftiriniz.”, “Allah’\u0131n ve Resul\u00fc’n\u00fcn ahl\u00e2k\u0131 ile ahl\u00e2klan\u0131n\u0131z.” diye tavsiyelerde bulunmas\u0131 M\u00fcsl\u00fcman\u0131n daima ahl\u00e2k\u0131n\u0131 g\u00fczelle\u015ftirmesi gerekti\u011fini dile getirmektedir. Bunun yan\u0131 s\u0131ra, Kur’an-\u0131 Ker\u00eem’in bir\u00e7ok yerinde \u0130sl\u00e2m toplumunun daha m\u00fckemmel bir ahl\u00e2k\u00ee yap\u0131ya kavu\u015fmas\u0131 i\u00e7in bir hayli emir ve nehiylerin s\u0131raland\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve M\u00fcsl\u00fcman i\u00e7in Allah’\u0131n raz\u0131 olaca\u011f\u0131 bir hayat tarz\u0131n\u0131n belirlendi\u011fini biliyoruz. Bu gibi ahl\u00e2k\u00ee emir ve yasaklamalar\u0131n baz\u0131lar\u0131n\u0131 \u015f\u00f6yle s\u0131ralayabiliriz:<\/p>\n
“Rabbin yaln\u0131z kendisine ib\u00e2det etmenizi, anneye ve babaya iyilik etmenizi emretti. \u0130kisinden birisi yahut her ikisi senin yan\u0131nda ihtiyarl\u0131k \u00e7a\u011f\u0131na ula\u015f\u0131r, ya\u015flan\u0131r, yan\u0131nda kal\u0131rlarsa sak\u0131n onlara “\u00f6f” bile deme, onlar\u0131 azarlama, onlara g\u00fczel s\u00f6z s\u00f6yle. Onlara ac\u0131madan dolay\u0131, tevazu kanatlar\u0131n\u0131 indir (onlara kar\u015f\u0131 al\u00e7ak g\u00f6n\u00fcll\u00fc ol) ve “ey (her varl\u0131\u011f\u0131 terbiye edip yeti\u015ftiren) Rabbim! Bunlar beni k\u00fc\u00e7\u00fckken nas\u0131l (ac\u0131y\u0131p) yeti\u015ftirdilerse sen de bunlara ac\u0131 ” de… Seninle akrabal\u0131\u011f\u0131 olana, yoksula ve yolcuya hakk\u0131n\u0131 ver. (Mal\u0131n\u0131 gereksiz yere) sa\u00e7\u0131p savurma. \u00c7\u00fcnk\u00fc (gereksiz yere mallar\u0131n\u0131) sa\u00e7\u0131p savuranlar \u015eeytan’\u0131n karde\u015fleri olmu\u015flard\u0131r. \u015eeytan ise Rabbi’ne kar\u015f\u0131 \u00e7ok nank\u00f6rd\u00fcr. E\u011fer (elin dar oldu\u011fu i\u00e7in) Rabb’inden umdu\u011fun bir rahmeti bekleyerek onlardan y\u00fcz \u00e7evirecek (onlara bir \u015fey vermeyecek) olursan, bari onlara yumu\u015fak s\u00f6z s\u00f6yle, g\u00f6n\u00fcllerini al, bollu\u011fa kavu\u015fmalar\u0131 i\u00e7in Allah’a dua et. Ellerini boynuna ba\u011flanm\u0131\u015f k\u0131lma, tamamen de a\u00e7ma, sonra k\u0131nan\u0131r, hasret i\u00e7inde kal\u0131rs\u0131n. (Ellerin boyna ba\u011flanmas\u0131 cimrili\u011fi temsil eder. Ellerin a\u00e7\u0131lmas\u0131 da israfi ifade eder. Yani cimrilik de israf da \u0130sl\u00e2m nazar\u0131nda k\u00f6t\u00fc bir al\u0131\u015fkanl\u0131k olup her iki durumda da insan\u0131n pi\u015fmanl\u0131k duymas\u0131na yol a\u00e7ar.)… Fakirlik korkusuyla \u00e7ocuklar\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeyiniz. Onlar\u0131 da sizi de biz besliyoruz. Onlar\u0131 \u00f6ld\u00fcrmek b\u00fcy\u00fck g\u00fcnaht\u0131r.<\/p>\n
Zinaya yakla\u015fmay\u0131n\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc o, a\u00e7\u0131k bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr, \u00e7ok k\u00f6t\u00fc bir yoldur.<\/p>\n
Allah’\u0131n haram k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 can\u0131 haks\u0131z yere \u00f6ld\u00fcrmeyiniz. Kim zulmen birini \u00f6ld\u00fcr\u00fcrse, onun velisi (olan miras\u00e7\u0131s\u0131)’na yetki vermi\u015fizdir. (\u00d6ld\u00fcr\u00fclenin hakk\u0131n\u0131 arar. Ancak o da) \u00f6ld\u00fcrmede a\u015f\u0131n gitmesin. (Katil yerine katilin akrabas\u0131n\u0131 veya katille beraber bir ba\u015fkas\u0131n\u0131 \u00f6ld\u00fcrmesin). \u00c7\u00fcnk\u00fc kendisine yard\u0131m edilmi\u015f (yetki verilmi\u015f) tir. Katilin akrabas\u0131 kendisine verilen bu yetkiyi k\u00f6t\u00fcye kullanmas\u0131n.<\/p>\n
Yetimin mal\u0131na yakla\u015fmay\u0131n, ancak erginlik \u00e7a\u011f\u0131na (ya\u015f\u0131na) eri\u015finceye kadar en g\u00fczel tarzda (onun mal\u0131n\u0131 kullan\u0131p geli\u015ftirebilirsiniz). Ahdi de yerine getirin. \u00c7\u00fcnk\u00fc insana ahdi sorulacakt\u0131r.<\/p>\n
\u00d6l\u00e7t\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz zaman \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc tam yap\u0131n, do\u011fru terazi ile tart\u0131n. Bu daha iyidir. Sonu da daha g\u00fczeldir.<\/p>\n
Bilmedi\u011fin bir \u015feyin ard\u0131na d\u00fc\u015fme. \u00c7\u00fcnk\u00fc kulak, g\u00f6z ve g\u00f6n\u00fcl, bunlar\u0131n hepsi ondan (o yapt\u0131\u011f\u0131n k\u00f6t\u00fc \u015feyden) sorumludur.<\/p>\n
Yery\u00fcz\u00fcnde kabara kabara (b\u00f6b\u00fcrlenerek) y\u00fcr\u00fcme. \u00c7\u00fcnk\u00fc sen yeri y\u0131rtamazs\u0131n. Boyca da da\u011flara eri\u015femezsin.<\/p>\n
B\u00fct\u00fcn bunlar hepsi k\u00f6t\u00fc olan ve Rabbi’nin kat\u0131nda ho\u015f g\u00f6r\u00fclmeyen \u015feylerdir. ” (el-\u0130sr\u00e2, 17\/23-38).<\/p>\n
\u0130sl\u00e2m’da ahl\u00e2k\u0131 iman’dan ay\u0131rmak m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Zira b\u00fct\u00fcn Kur’an\u00ee emirlere boyun e\u011fmek iman\u0131n gere\u011fidir. Bu emirlere uymakla da en \u00fcst\u00fcn ahl\u00e2k\u00ee de\u011ferler elde edilir. Resulullah (s.a.s.):<\/p>\n
“M\u00fcminlerin iman* a\u00e7\u0131s\u0131ndan en m\u00fckemmel olan\u0131, ahl\u00e2k\u0131 en iyi olan\u0131d\u0131r.” (Buh\u00e2r\u00ee, Edeb, 39) buyurmu\u015ftur. Bu duruma g\u00f6re ahl\u00e2k\u00ee a\u00e7\u0131dan m\u00fckemmel bir anlay\u0131\u015f ve davran\u0131\u015fa sahip olmayan ki\u015fi iman a\u00e7\u0131s\u0131ndan da kem\u00e2le ermi\u015f olamaz. Di\u011fer bir hadiste de \u015f\u00f6yle buyurur:<\/p>\n
“\u0130man yetmi\u015f t\u00fcrd\u00fcr. En \u00fcst\u00fcn\u00fc ‘L\u00e2 il\u00e2he ill\u00e2llah’t\u0131r en a\u015fa\u011f\u0131s\u0131 da yol \u00fczerinde insanlara eziyet verecek bir \u015feyi kald\u0131rmakt\u0131r. Hay\u00e2 da iman\u0131n bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcd\u00fcr.” (Eb\u00fb D\u00e2vud, S\u00fcnnet, 14).<\/p>\n
“Allah’a yemin olsun ki, hi\u00e7 bir kul, kendi nefsi i\u00e7in istedi\u011fi g\u00fczelli\u011fi karde\u015fi i\u00e7in de istemedik\u00e7e tam iman etmi\u015f olmaz. ” (Buh\u00e2r\u00ee, \u0130man, 7; M\u00fcslim, \u0130man, 71-72).<\/p>\n
“Hakl\u0131 oldu\u011fu halde bile \u00e7eki\u015fmeyi b\u0131rakan kimseye Cennet’in avlusunda bir k\u00f6\u015fk verilece\u011fine, yalan s\u00f6ylemekten ka\u00e7\u0131nan kimseye Cennet’in ortas\u0131nda bir k\u00f6\u015fk takdim edilece\u011fine, ahl\u00e2k\u0131 g\u00fczel olan kimseye de Cennet’in en g\u00fczel yerinde bir k\u00f6\u015fk sunulaca\u011f\u0131na ben kefilim. ” (Eb\u00fb D\u00e2vud, Edeb, 7).<\/p>\n
“M\u00eezana konan ameller aras\u0131nda g\u00fczel ahl\u00e2ktan daha a\u011f\u0131r gelecek hi\u00e7 bir pey yoktur. \u0130nsan g\u00fczel ahl\u00e2k\u0131 sayesinde, oru\u00e7 tutup namaz k\u0131lan kimseler derecesine y\u00fckselir. (Tirmiz\u00ee, Birr, 62 ).<\/p>\n
Bu ve buna benzer hadislerde Hz. Peygamber g\u00fczel ahl\u00e2k\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc dile getirmi\u015ftir.<\/p>\n
Ayr\u0131ca: “M\u00fcsl\u00fcman, m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n onun elinden ve dilinden emin olduklar\u0131 kimsedir.” (M\u00fcslim, \u0130man, 14). “\u0130nsanlar\u0131n en hay\u0131rl\u0131s\u0131 \u00f6mr\u00fc uzun olup amelleri de g\u00fczel oland\u0131r. ” buyurmakla iyi m\u00fcsl\u00fcman\u0131 tarif etmi\u015ftir.<\/p>\n
Sah\u00e2bilerden biri Resulullah’a \u015f\u00f6yle sorar:<\/p>\n
-\u0130sl\u00e2m’da en hay\u0131rl\u0131 i\u015f nedir? Peygamber Efendimiz \u015f\u00f6yle cevap verir: “Yemek yedirmen, tan\u0131d\u0131\u011f\u0131n ve tan\u0131mad\u0131\u011f\u0131na sel\u00e2m vermendir.” Ash\u00e2b\u0131n ileri gelenlerinden Abdullah \u0130bn Mes’ud da buna benzer bir soru sorunca Resulullah \u015f\u00f6yle buyurmu\u015flard\u0131r:<\/p>\n
“Vaktinde k\u0131l\u0131nan namaz,* ana babaya itaat*, Allah yolunda cihad*” \u0130sl\u00e2m ahl\u00e2k\u0131n\u0131n temel prensipleri olarak sadece bunlarla amel eden ve bu prensipler \u00e7er\u00e7evesinde hareket eden bir toplum her zaman dimdik olarak ayakta durabilir.<\/p>\n
\u0130nsanlara kar\u015f\u0131 daima yumu\u015fak davranmak, hatalar\u0131na rastlad\u0131\u011f\u0131nda, bu hatalar\u0131n\u0131 son derece yumu\u015fak bir ifadeyle ve onlar\u0131 \u00fczmeyecek bir tarz ve usl\u00fcpla s\u00f6ylemek gerekir. \u0130nsanlar\u0131 ikaz ederken de ayn\u0131 \u00fcsl\u00fbbu uygulamak m\u00fcsl\u00fcman\u0131n prensibi olmal\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m’\u0131n insanlar\u0131n hayatlar\u0131nda g\u00f6r\u00fclen pratik ahl\u00e2k\u0131 insan\u0131n kendisine, hemcinslerine, \u00e7evresinde ve Allah’a kar\u015f\u0131 olan b\u00fct\u00fcn g\u00f6revlerini i\u00e7ine al\u0131r. B\u00fct\u00fcn bunlara bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda \u0130sl\u00e2m ahl\u00e2k\u0131 h\u00fcrmet, hizmet, merhamet, edep, hay\u00e2, nefse h\u00e2kimiyet, tevazu, adalet, ve benzeri hususlar \u00fczerinde y\u00fckselmi\u015ftir .<\/p>\n
Ayr\u0131ca \u0130sl\u00e2m yalan, k\u00fcf\u00fcr, l\u00e2net okuma, alay etme, kibirlenme, ko\u011fuculuk yapma, g\u0131ybet etme, riy\u00e2, cimrilik, k\u0131skan\u00e7l\u0131k, vs. gibi duygu ve davran\u0131\u015flar\u0131n kesinlikle yasakland\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirerek, m\u00fcsl\u00fcman\u0131n b\u00fct\u00fcn bunlardan da uzak kalmas\u0131 gerekti\u011fini a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r .
\nRabbim islam Ahlak\u0131yla Ahlaklanmay\u0131 hepimize nasip etsin. AM\u0130N.<\/p>\n
VELHAMDUL\u0130LLAH\u0130RABB\u0130LALEM\u0130N.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd Alemlerin Rabbi Rahman ve Rahim Din g\u00fcn\u00fcn\u00fcn sahibi Allah cc a Salat ve selam Alemlere Rahmet olarak g\u00f6nderilen Hz. Muhammed sav e Aline Ashab\u0131na ve onlar\u0131 takip edenlerin \u00fczerine olsun in\u015fallah. i\u00e7inde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u015fu zaman dilimini \u015f\u00f6yle bir m\u00fc\u015fahede etti\u011fimizde genel itibari ile toplumlar\u0131n inan\u00e7 amel ve ya\u015fant\u0131 bak\u0131m\u0131ndan islam ahlak\u0131ndan \u00e7ok […]<\/p>\n","protected":false},"author":8,"featured_media":18267,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1,251],"tags":[],"class_list":["post-18266","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-gundem","category-makaleler"],"yoast_head":"\n