B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n

65-66-<\/strong> \u0130\u00e7inizden, cumartesi yasa\u011f\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fneyenleri elbette biliyorsu\u00adnuz. Biz onlara “Hor ve zelil olarak maymunlar olun” demi\u015ftik. Biz onlar\u0131n bu hallerini, o zamana da bulunanlara ve gelecek olanlara bir ibret ve m\u00fcttakiler i\u00e7in de bir nasihat yapt\u0131k.<\/p>\n

Ey Yahudiler, sizden, emrime kar\u015f\u0131 gelmeye cesaret edip cumartesi yasa\u011f\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fneyerek avlanmaya \u00e7\u0131kanlar\u0131 \u00e7ok iyi biliyorsunuz. Onlara ne yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131 da biliyorsunuz. Onlara “Maymunlar, hakir ve al\u00e7aklar, uzakla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015flar, ko\u00advulmu\u015flar olun” demi\u015ftik. Biz onlar\u0131n bu hallerini, yani onlarda yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu \u015fekil de\u011fi\u015fikli\u011fini, ge\u00e7mi\u015fteki g\u00fcnahlar\u0131na ceza olarak, onlardan sonra gelecek\u00adlere de, ayn\u0131 \u015fekilde davrand\u0131klar\u0131 takdirde onlar gibi olacaklar\u0131n\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in yapt\u0131k. Bunu, \u00f6\u011f\u00fct al\u0131p hat\u0131rlar\u0131ndan \u00e7\u0131karmamalar\u0131 i\u00e7in, m\u00fcttakilere bir uyan ve m\u00fcminlere bir ibret yapt\u0131k.<\/p>\n

Taberi diyor ki: “Bu ve bundan sonra gelen ve Resulullah’m zaman\u0131n da Medine’nin \u00e7evresinde bulunan Yahudilere hitabeden bu \u00e2yetler Rasulullah’\u0131n zaman\u0131ndaki Yahudileri uyarmakta, onlar\u0131, Allah’\u0131n emir ve yasaklar\u0131na uyarak Hz. Muhammed (s.a.v.) in Peygamberli\u011fini kabul etmeye davet etmekte\u00addir. Aksi takdirde Allah’\u0131n emir ve yasaklar\u0131na kar\u015f\u0131 gelen atalar\u0131 maymunlara d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fclerek cezaland\u0131r\u0131ld\u0131klar\u0131 gibi onlar\u0131n da Allah taraf\u0131ndan cezaland\u0131r\u0131la\u00adcaklar\u0131n\u0131 bildirmektedir.<\/p>\n

\u0130srailo\u011fullar\u0131na Allah Teala taraf\u0131ndan konmu\u015f olan cumartesi g\u00fcn\u00fc avlan\u00adma yasa\u011f\u0131 hususunda di\u011fer \u00e2yeti kerimelerde de \u015f\u00f6yle buyurulmaktad\u0131r: “Ey Muhammed, onlara, deniz kenar\u0131ndaki \u015fehir halk\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131na gelenleri sor. Hani onlar, cumartesi g\u00fcn\u00fc haddi a\u015f\u0131yorlard\u0131. Tatil yapt\u0131klar\u0131 cumartesi g\u00fcn\u00fc bal\u0131klar ak\u0131n ak\u0131n kendilerine geliyor, tatil yapmad\u0131klar\u0131 di\u011fer g\u00fcn\u00adlerde ise onlara yakla\u015fm\u0131yorlard\u0131. \u0130\u015fte biz, yoldan \u00e7\u0131kmalar\u0131 sebebiyle onla\u00adr\u0131 b\u00f6ylece imtihan ediyorduk. Ey kendilerine kitap verilenler, bir k\u0131\u00ads\u0131m y\u00fczleri silip belirsiz yaparak \u00f6n\u00fcn\u00fc arkas\u0131na \u00e7evirmeden veya cumar\u00adtesi ehline lanet etti\u011fimiz gibi onlara lanet etmeden, yan\u0131n\u0131zdaki kitaplar\u0131 tasdik eder oldu\u011fu halde indirdi\u011fimiz Kur’an’a iman edin. Allah’\u0131n emri mutlaka yerine gelir. “S\u00f6z vermeleri i\u00e7in Tur da\u011f\u0131n\u0131 \u00fczerlerine kal\u00add\u0131rd\u0131k. Onlara “O kap\u0131dan secde ederek girin” dedik. “Cumartesi g\u00fcn\u00fc yasa\u011f\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fnemeyin.” dedik. Ve onlardan sa\u011flam bir s\u00f6z ald\u0131k.^{\u00a0<\/sup><\/p>\n}

\u0130zah\u0131n\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu Bakara suresinin altm\u0131\u015f be\u015finci \u00e2yetinde, Yahudilerin, maymunlara \u00e7evrildi\u011fi beyan edilmektedir. Bu hususta di\u011fer \u00e2yetlerde de \u015f\u00f6yle buyurulmaktad\u0131r: “0c ki “Allah taraf\u0131ndan bir eczaya \u00e7arpt\u0131r\u0131lma ba\u00adk\u0131m\u0131ndan size bunlardan daha k\u00f6t\u00fcs\u00fcn\u00fc haber vereyim mi? Allah, kime la\u00adnet eder ve gazab\u0131na u\u011frat\u0131rsa ve kimlerden de maymunlar, domuzlar ve Ta\u011futa tapanlar yaparsa, i\u015fte bunlar, makamlar\u0131 en k\u00f6t\u00fc, yollar\u0131 da en sa\u00adp\u0131k olanlard\u0131r. ^{\u00a0<\/sup>Kendilerine yasak edilen \u015feylerden vaz ge\u00e7memekte \u0131srar edince onlara “Hor ve hakir maymunlar olun” dedik.\u00a0<\/sup><\/p>\n}

Bu hususta Abdullah b. Mes’uddan rivayet edilen bir hadis-i \u015ferifte \u015f\u00f6yle bu vuruluyor:<\/p>\n

“Bir g\u00fcn rasulullah (s.a.v.)den, maymun ve domuzlar hakk\u0131nda “Acaba bu hayvanlar, bunlar\u0131n \u015fekline giren Yahudilerin soyundan m\u0131 gel\u00admedir?” diye sorduk. Peygamber efendimizde \u015fu cevab\u0131 verdi: “Allah’\u0131n, la\u00adnetine u\u011fratarak ba\u015fka yarat\u0131klar \u015fekline d\u00f6nd\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc her topluluk yok olup gitmi\u015ftir, soylar\u0131 kalmam\u0131\u015ft\u0131r. Bu maymun ve domuzlar, ise daha \u00f6nce var olan soylar\u0131n\u0131n devam\u0131d\u0131r. Allah, Yahudilere gazap edince onlar\u0131, may\u00admunlar ve domuzlar \u015fekline \u00e7evirmi\u015ftir.^{\u00a0<\/sup><\/p>\n}

Dehhak, Yahudilerin ge\u00e7mi\u015fte maymunlara d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fclme hadisesini, Ab\u00addullah b. Abbastan \u00f6zetle \u015fu \u015fekilde nakletmi\u015ftir: Abdullah b. Abbas demi\u015ftir ki: “Allah Teala hi\u00e7bir Peygamber g\u00f6ndermemi\u015ftir ki ona cuma g\u00fcn\u00fcn\u00fcn faziletini, g\u00f6klerdeki yarat\u0131klar ve melekler nezdindeki \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ve k\u0131yametin o g\u00fcn\u00adde kopaca\u011f\u0131n\u0131 bildirmi\u015f olmas\u0131n. \u00dcmmetinin Hz. Muhammed’e tabi olmas\u0131 gibi, ge\u00e7mi\u015f Peygamberlerin kendilerine tabi olan \u00fcmmetleri de cuma g\u00fcn\u00fcn\u00fcn kut\u00adsall\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenmi\u015fler, ona sayg\u0131 g\u00f6stermi\u015fler ve cuma g\u00fcn\u00fcn\u00fc haftan\u0131n kutsal g\u00fcn\u00fc olarak devam ettirmi\u015flerdir. Cuma g\u00fcn\u00fcn\u00fc b\u00f6yle kabul etmeyenler ise, \u00e2yet-i kerimede zikredildi\u011fi gibi, Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131n a\u015fm\u0131\u015flar ve neticede en a\u015fa\u011f\u0131lat\u0131c\u0131 cezalara u\u011fram\u0131\u015flard\u0131r. \u015e\u00f6yle ki: Hz. Musa. Yahudilere cuma g\u00fcn\u00fc tatil yapmalar\u0131n\u0131 emretmi\u015f ve onun faziletli bir g\u00fcn oldu\u011funu kendilerine bil\u00addirmi\u015ftir. Fakat Yahudiler: “Ey Musa, sen bize nas\u0131l cuma g\u00fcn\u00fc tatil yapmam\u0131z\u0131 emrediyor, onun di\u011fer g\u00fcnlerden \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu s\u00f6yl\u00fcyorsun? Halbuki g\u00fcnle\u00adrin en \u00fcst\u00fcn\u00fc cumartesi g\u00fcn\u00fcd\u00fcr. Zira Allah Teala g\u00f6kleri, yeri ve r\u0131z\u0131klan alt\u0131 g\u00fcnde yaratm\u0131\u015f alt\u0131 g\u00fcn\u00fcn nihayetinde cumartesi g\u00fcn\u00fcnde her yarat\u0131k itaat ede\u00adrek Allah’a boyun e\u011fmi\u015ftir” demi\u015flerdir. Bunun \u00fczerine Allah Teala Hz. Musa-ya. “B\u0131rak onlar\u0131 cumartesi g\u00fcn\u00fc tatil yaps\u0131nlar. Fakat o g\u00fcnde ne bal\u0131k avlas\u0131nlar ne de ba\u015fka bir \u015fey. S\u00f6yledikleri gibi herhangi bir i\u015f de yapma\u00ads\u0131nlar.” buyurdu.<\/p>\n

Cumartesi g\u00fcn\u00fc olunca onlara bal\u0131klar suyun \u00fczerinde y\u00fczerek geliyorlar\u00add\u0131. Cumartesi g\u00fcn\u00fcn\u00fcn d\u0131\u015f\u0131ndaki g\u00fcnlerde ise avc\u0131lardan kendilerini sak\u0131n\u0131yor\u00adlard\u0131. Nitekim bu husus \u015fu \u00e2yeti kerimede zikredilmektedir: “… Tatil yapt\u0131kla\u00adr\u0131 di\u011fer g\u00fcnler de ise onlara yakla\u015fm\u0131yorlard\u0131. \u00a0Bal\u0131klar bu \u015fekilde de\u00advam edince Yahudiler hem onlar\u0131 avlamak istiyor hem de Allah’\u0131n kendilerini cezaland\u0131rmas\u0131ndan korkuyorlard\u0131. Baz\u0131lar\u0131 bu yasa\u011f\u0131 ihlal ettiler. Hz. Musa\u2019n\u0131n, kendilerini sak\u0131nd\u0131rd\u0131\u011f\u0131 cezaland\u0131rma tehdidine ald\u0131r\u0131\u015f etmediler. Bal\u0131klar\u0131 ko\u00adlayca yakalad\u0131lar. Allah’\u0131n kendilerini hemen cezaland\u0131rmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcnce de birbirlerine, bal\u0131k avlad\u0131klar\u0131n\u0131, buna ra\u011fmen cezaland\u0131r\u0131lmad\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00f6ylediler. B\u00f6ylece cumartesi g\u00fcn\u00fc bal\u0131k avlayanlar gittik\u00e7e \u00e7o\u011fald\u0131. Onlar, Musa’n\u0131n ken\u00addilerine bildirdi\u011fi ihtarlar\u0131n as\u0131ls\u0131z oldu\u011funu zannediyorlard\u0131. \u0130\u015fte b\u00f6ylece, \u00e2yet-i kerimenin bildirdi\u011fi gibi, isyanlar\u0131ndan dolay\u0131 Allah onlar\u0131 maymunlara \u00e7evirdi. Onlar, yery\u00fcz\u00fcnde sadece \u00fc\u00e7 g\u00fcn ya\u015fayabildiler. Bu \u00fc\u00e7 g\u00fcnde de ne ye\u00addiler ne i\u00e7tiler ne de cinsel temasta bulundular. Allah Teala. As\u0131l maymunlar\u0131 domuzlar\u0131 ve di\u011fer yarat\u0131klar\u0131, Kur’an-\u0131 kerimde zikretti\u011fi gibi alt\u0131 g\u00fcn\u00fcn i\u00e7inde yaratm\u0131\u015ft\u0131r. Yahudileri ise insan \u015feklinden \u00e7evirip maymun yapm\u0131\u015ft\u0131r. Allah, di\u00adledi\u011fine diledi\u011fini yapar ve diledi\u011fini diledi\u011fi \u015fekle sokar.<\/p>\n

Abdullah b. Abbas’\u0131n azatl\u0131 k\u00f6lesi \u0130krime ise bu hususta Abdullah b. Abbas’\u0131n \u00f6zetle \u015funlar\u0131 s\u00f6yledi\u011fini rivayet etmi\u015ftir: “Allah Teala sizlere cuma g\u00fc\u00adn\u00fcnde namaz k\u0131lmay\u0131 farz k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ve o g\u00fcnde tatil yapmay\u0131 emretti\u011fi gibi \u0130srailo\u011fullar\u0131na da o g\u00fcn de ibadet etmeyi farz k\u0131lm\u0131\u015f o g\u00fcn\u00fc. haftan\u0131n bayram g\u00fcn\u00fc yapm\u0131\u015ft\u0131r. Fakat \u0130srailo\u011fullar\u0131 cuma g\u00fcn\u00fcn\u00fc b\u0131rak\u0131p cumartesi g\u00fcn\u00fcne sayg\u0131 g\u00f6stermi\u015fler, onu kutsalla\u015ft\u0131rmalar ve bunda \u0131srar etmi\u015flerdir. Bunun \u00fczerine Allah Teala onlar\u0131 imtihan etti, kendileri i\u00e7in helal olan baz\u0131 \u015feyleri haram k\u0131ld\u0131. Onlar “Eyle” ile “Tur” aras\u0131nda bulunan Medyen kasabas\u0131nda kal\u0131yorlard\u0131. Al\u00adlah onlara, cumartesi g\u00fcn\u00fcnde bal\u0131k avlamay\u0131 ve onu yemeyi haran\u0131 k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Cumartesi g\u00fcn\u00fcnde denizin kenar\u0131na ak\u0131n ak\u0131n bal\u0131k geliyor cumartesi bitince de b\u00fcy\u00fck k\u00fc\u00e7\u00fck hi\u00e7bir bal\u0131k kalmay\u0131p gidiyorlard\u0131. Daha sonraki cumartesi g\u00fc\u00adn\u00fcne kadar durum b\u00f6yle devam ediyor, cumartesi olunca da yine bal\u0131klar ak\u0131n ak\u0131n geliyorlard\u0131. Durum uzun bir m\u00fcddet b\u00f6yle devam etti. Yahudiler bal\u0131k yemeyi \u00e7ok \u00f6zlemi\u015flerdi. Onlardan biri cumartesi g\u00fcn\u00fc bir bal\u0131k yakalay\u0131p ipe ba\u011flayarak suya att\u0131. \u0130pin ucunu da sahile \u00e7akt\u0131\u011f\u0131 bir kaz\u0131\u011fa ba\u011flad\u0131. Onu bu va\u00adziyette b\u0131rakarak ertesi g\u00fcn geldi ald\u0131 ve g\u00f6t\u00fcr\u00fcp yedi. Daha sonraki cumartesin\u00adde de ayn\u0131 \u015feyi yapt\u0131. \u0130nsanlar bal\u0131k kokusunu ald\u0131lar. Kasaba halk\u0131 “Vallahi biz bal\u0131k kokusunu al\u0131yoruz” dediler. Ve bal\u0131k tutan adam\u0131n ne yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6\u011frendi\u00adler. Kendileri de onun yapt\u0131\u011f\u0131 gibi yapt\u0131lar. Uzun zaman b\u00f6yle gizli bir \u015fekilde bal\u0131k yediler. Allah onlar\u0131 derhal cezaland\u0131rmam\u0131\u015ft\u0131. Nihayet onlar a\u00e7\u0131k\u00e7a bal\u0131k avlay\u0131p \u00e7ar\u015f\u0131da satmaya ba\u015flad\u0131lar. \u0130\u00e7lerinden takva ehli olan bir gurup: “Vay halinize, Allah’tan korkun” diyor ve yap\u0131lan \u015feyin yasakland\u0131\u011f\u0131m s\u00f6yl\u00fcyorlard\u0131. Di\u011fer gurup ise ne bal\u0131k yiyor ne de bal\u0131k yiyenlere m\u00fcdahale ediyordu. Onlar \u015f\u00f6yle diyorlard\u0131: Allah’\u0131n helak edece\u011fi yahut ta \u015fiddetli bir azaba \u00e7arpt\u0131raca\u011f\u0131 kavme ne diye vaaz ediyorsunuz?” Vaaz edenler ise “Rabbinize bir \u00d6z\u00fcr beyan edelim, ayr\u0131ca Allah’a kar\u015f\u0131 gelmekten de sak\u0131n\u0131rlar \u00fcmidiyle vaaz ediyoruz.”^{\u00a0<\/sup><\/p>\n}

Abdullah b. Abbas diyor ki: “Onlar b\u00f6yle devam ederken di\u011fer gurup, meclislerinde ve mescitlerinde bulunuyorlard\u0131. Allah’\u0131n yasa\u011f\u0131n\u0131 ihlal edenleri g\u00f6remez oldular ve birbirlerine: “Galiba bu adamlar\u0131n ba\u015f\u0131na bir \u015fey geldi, bak\u0131\u00adn\u0131z ne oldu?” dediler. Gidip evlerine bakt\u0131lar, kap\u0131lar arkas\u0131ndan kilitliydi. On\u00adlar geceleyin evlerine girip herkesin yapt\u0131\u011f\u0131 gibi kap\u0131lar\u0131 arkas\u0131ndan kilitlemi\u015flerdi. Onlar i\u015fte o evlerinde maymunlara d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015flerdi. Onlar\u0131 bakmaya gidenler, maymuna d\u00f6n\u00fc\u015fen erkekleri, kad\u0131nlar\u0131 ve \u00e7ocuklar\u0131 tan\u0131yorlard\u0131.<\/p>\n

Abdullah b. Abbas diyor ki: “\u0130\u015fte bu kasaba, Allah Tealan\u0131n Hz. Muhammed’e: “Muhammed, onlara, deniz kenar\u0131ndaki \u015fehir halk\u0131n\u0131n ba\u015f\u0131na gelen\u00adleri sor. buyurdu\u011fu kasabad\u0131r.<\/p>\n

Ebu Neciyh, M\u00fccahidin: “Biz onlara hor ve zelil maymunlar olun” dedik.” Ayet-i kerimesini \u015fu \u015fekilde izah etti\u011fini rivayet etmi\u015ftir. “Allah onlar\u0131n \u015fekillerini de\u011fil, kalblerini maymunlar\u0131n kalbleri gibi k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Allah Teala, Tevrat\u0131 kabullenip sonra terkeden Yahudileri, s\u0131rt\u0131nda kitap ta\u015f\u0131yan merkeplere benzetti\u011fi gibi bu \u00e2yeti kerimede de onlar\u0131, maymunlara benzetmi\u015ftir. Onlar\u0131n \u015fekli ger\u00e7ekte maymuna d\u00f6n\u00fc\u015fmemi\u015ftir.”<\/p>\n

Taberi, M\u00fccahidin bu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn, Allah Tealan\u0131n kitab\u0131n\u0131n zahirine ters d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc s\u00f6ylemi\u015ftir. Zira Allah Teala Kur’an-\u0131 Kerimde, Yahudilerin bir k\u0131sm\u0131n\u0131 maymunlara bir k\u0131sm\u0131n\u0131 domuzlara \u00e7evirdi\u011fini ve onlardan bir k\u0131sm\u0131n\u0131 Ta\u011futa tapanlar k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131, Yahudilerin, Hz. Musaya “Allah’\u0131 bize a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6ster de onu a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6relim.” dediklerini, buza\u011f\u0131ya tapmalar\u0131ndan sonra tevbelerinin birbirlerini \u00d6ld\u00fcrmek \u015feklinde oldu\u011funu, Kud\u00fcse girmelerim emretti\u011finde Musaya: “Git de o zorbalarla sen ve rabbin sava\u015f\u0131n, biz burada oturup kalanlar\u0131z” dedik\u00adlerini, bunun \u00fczerine Allah’\u0131n onlar\u0131 \u00e7\u00f6lde \u015fa\u015fk\u0131n vaziyette dola\u015ft\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 beyan etmi\u015ftir. Yahduilerin maymuna \u00e7evirmediklerini s\u00f6ylemek, bunlar hakk\u0131nda Kur’an-i kerimde zikredilen di\u011fer \u015feylerin de meydana gelmedi\u011fini s\u00f6ylemek gibidir. \u015eayet di\u011fer \u015feyler kabul edilir de sadece maymuna \u00e7evrilmedikleri s\u00f6y\u00adlenecek olursa buna dair delil g\u00f6sterilmesi gerekir. Aksi halde iddia delilsizdir, bu sebeple de reddedilir.<\/p>\n

\u00c2yet-i kerimede “Biz onlar\u0131n bu hallerini, o zamanda bulunanlara ve gelecek olanlara bir ibret ve m\u00fcttakiler i\u00e7in de bir nasihat yapt\u0131k.” Duyurul\u00admaktad\u0131r. \u00c2yet-i kerimede zikredilen ve “Onlar\u0131n bu durumu” diye terc\u00fcme etlilen c\u00fcmlesindeki ( u ) zamiri m\u00fcfessirler taraf\u0131ndan \u00e7e\u015fitli \u015fekillerde izah edilmi\u015ftir:<\/p>\n

Abdullah b. Abbastan nakledilen bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re buradaki zamir “May\u00admuna \u00e7evrilme cezas\u0131n\u0131 ifade etmektedir.” Buna g\u00f6re bu c\u00fcmlenin m\u00e2n\u00e2s\u0131: “Biz onlar\u0131n maymuna \u00e7evrilme cezas\u0131n\u0131, o zamanda bulunanlara ve gelecek olanla\u00adra bir ibret ve m\u00fcttakiler i\u00e7in de bir nasihat yapt\u0131k.” demektir.<\/p>\n

Abdullah b. Abbastan nakledilen ba\u015fka bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re burada ge\u00e7en (ti ) zamirinden maksat, “Bal\u0131klar”d\u0131r.<\/p>\n

Ba\u015fka, bir k\u0131s\u0131m \u00e2limlere g\u00f6re, halk\u0131, cumartesi g\u00fcn\u00fc yasa\u011f\u0131n\u0131 ihlal eden \u015fehirdir. Di\u011fer bir guruba g\u00f6re “Maymuna \u00e7evrilen insanlard\u0131r\u201d. Ba\u015fka bir g\u00f6\u00adr\u00fc\u015fe g\u00f6re de, cumartesi g\u00fcn\u00fc yasa\u011f\u0131m ihlal eden \u00fcmmettir. Bu izahlara g\u00f6re \u00e2yetin m\u00e2n\u00e2s\u0131 \u015fu sekildedir. “Biz, cumartesi g\u00fcnlerinde ak\u0131n ak\u0131n gelen o bal\u0131klan veya sakinleri, cumartesi yasa\u011f\u0131n\u0131 ihlal eden ve beldeyi yahut kendilerini maymuna \u00e7evirdi\u011fimiz o insanlar\u0131 ya da cumartesi yasa\u011f\u0131n\u0131 ihlal eden o \u00fcmme\u00adti, o zamanda buluna onlara bir ibret ve m\u00fcttakiler i\u00e7in de bir nasihat yap\u00adt\u0131k.”<\/p>\n

\u00c2yet-i kerimede ge\u00e7en ve “O zamanda bulunanlar” diye terc\u00fcme edi\u00adlen ifadesi de m\u00fcfessirler taraf\u0131ndan farkl\u0131 \u015fekiller\u00adde izah edilmi\u015ftir.<\/p>\n

Dehhak, Abdullah b. Abbas\u0131n, \u00e2yetin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc \u015f\u00f6yle izah etti\u011fini ri\u00advayet etmi\u015ftir. “Biz bu durumu, maymuna \u00e7evirilen o kavimden sonra gelenler i\u00e7in ve onlarla birlikte olup ta maymuna \u00e7evrilmeyenler i\u00e7in bir ibret k\u0131ld\u0131k ki bu duruma d\u00fc\u015fmekten sak\u0131ns\u0131nlar.”<\/p>\n

Rebi’ b. Enes ise \u00e2yet-i kerimenin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc \u015f\u00f6yle izah etmi\u015ftir: “O kavmi maymunlara \u00e7evirme i\u015fini biz, ge\u00e7mi\u015fte i\u015fledikleri g\u00fcnahlar\u0131 i\u00e7in bir ce\u00adza, geride kalan insanlar i\u00e7in de bir ibret k\u0131ld\u0131k. Takva sahipleri i\u00e7in de bir nasi\u00adhat yapt\u0131k.”<\/p>\n

\u0130krime ise, \u00e2yetin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fc \u015fu \u015fekilde izah etmi\u015ftir: “biz bu hadiseyi, onlar\u0131n ya\u015fad\u0131klar\u0131 \u015fehirin \u00f6n\u00fcnde ve arkas\u0131nda bulunan \u015fehirler i\u00e7in bir ibret ve takva sahipleri i\u00e7in de bir nasihat yapt\u0131k.”<\/p>\n

Katade de \u00e2yetin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc \u015f\u00f6yle izah etmi\u015ftir: “Onlar\u0131 maymuna \u00e7e\u00advirmemiz, bizim onlar\u0131, i\u015fledikleri g\u00fcnahlardan ve avlad\u0131klar\u0131 bal\u0131klardan dolay\u0131 cezaland\u0131rmam\u0131zdand\u0131r.”<\/p>\n

M\u00fccahid ise bu \u00e2yeti \u015f\u00f6yle izah etmi\u015ftir: “Onlar\u0131 maymuna \u00e7evirmemiz, daha \u00f6nce i\u015fledikleri g\u00fcnahlar\u0131 ve helak olmalar\u0131na sebep olan son g\u00fcnahlar\u0131 se\u00adbebiyle cezalandimnam\u0131zdand\u0131r.”<\/p>\n

Ba\u015fka bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re Abdullah b. Abbas \u00e2yetin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc \u015fu \u015fekilde izah etmi\u015ftir: “Bizim, bal\u0131klar\u0131 cumartesi g\u00fcn\u00fc ak\u0131n ak\u0131n g\u00f6nderip di\u011fer g\u00fcnlerde g\u00f6nderemememiz, onlar\u0131n, bal\u0131klar\u0131n bu halinden \u00f6nce i\u015fledikleri g\u00fcnahlar\u0131 ve ondan sonra i\u015fledikleri g\u00fcnahlar\u0131 sebebiyle cezaland\u0131rmam\u0131zdand\u0131r.”<\/p>\n

Tuberi bu g\u00f6r\u00fc\u015flerden birinci g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc tercih etmi\u015f ve \u00e2yet-i kerimeyi \u015fu \u015fekilde izah etmi\u015ftir: “Biz, cumartesi g\u00fcn\u00fc yasa\u011f\u0131n\u0131 ihlal eden o Yahudilere “Hor ve hakir maymunlar olun” dedik. Bizim onlar\u0131 cezaland\u0131rmam\u0131z, maymu\u00adna \u00e7evrilmeden \u00f6nce i\u015flemi\u015f olduklar\u0131 g\u00fcnahlardan dolay\u0131d\u0131r. Bir de onlar\u0131n i\u015f\u00adledikleri gibi bir g\u00fcnah\u0131 i\u015fleyecek olanlar\u0131 ayn\u0131 cezaya \u00e7arpt\u0131raca\u011f\u0131m\u0131z\u0131 bildir\u00admek i\u00e7indir.<\/p>\n

Taberi, \u00e2yette zikredilen “M\u00fcttekiler” ifadesinden maksad\u0131n, Muhammed \u00fcmmeti oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015f, \u0130bn-i C\u00fcreyc ise, maymuna \u00e7evirileri bu Yahudi’ler den sonra gelen b\u00fct\u00fcn m\u00fcttakileri kapsad\u0131\u011f\u0131n\u0131 zikretmi\u015f Abdullah b. Abbas da buradaki “Takva sahiplerinden maksad\u0131n, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar devam edecek olan takva sahipleri oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 65-66- \u0130\u00e7inizden, cumartesi yasa\u011f\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fneyenleri elbette biliyorsu\u00adnuz. Biz onlara “Hor ve zelil olarak maymunlar olun” demi\u015ftik. Biz onlar\u0131n bu hallerini, o zamana da bulunanlara ve gelecek […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":33885,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-33884","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-gundem"],"yoast_head":"\n