VAHDET<\/strong><\/p>\n Vahdet kelimesi, e\u015fsizlik, yaln\u0131zl\u0131k, tek anlam\u0131na gelir. Vahid s\u00f6zc\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn ger\u00e7ek anlam\u0131 kesinlikle par\u00e7alanma ve b\u00f6l\u00fcnme kabul etmeyen \u015feydir. Bu s\u00f6zc\u00fc\u011f\u00fc alt\u0131 de\u011fi\u015fik \u015fekilde kullan\u0131labilen m\u00fc\u015fterek \u00e7ok anlaml\u0131 bir kelimedir.<\/p>\n Birinci anlam\u0131; <\/strong>Cins veya t\u00fcrde bir olanlar. \u0130nsan ve at ayn\u0131 cinstendir. Zeyd ve Amr ayn\u0131 t\u00fcrden denmesi gibi.<\/p>\n \u0130kinci anlam\u0131; <\/strong>Ba\u011fl\u0131l\u0131k biti\u015fiklik ve b\u00fct\u00fcnl\u00fck a\u00e7\u0131s\u0131ndan bir olanlar. Bu, birlik yarat\u0131l\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131ndan olabilir. Bir tek adam s\u00f6z\u00fc gibi. Bir tek meslek denmesi gibi.<\/p>\n \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc anlam\u0131; <\/strong>E\u015fi benzeri dengi olmad\u0131\u011f\u0131ndan bir olanlar. Bu da yarat\u0131l\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131ndan e\u015fsizdir. S\u00f6z gelimi; g\u00fcne\u015f bir tanedir s\u00f6z\u00fc gibi ya da \u00fcst\u00fcnl\u00fck iddias\u0131nda e\u015fi ve benzeri olmaz. Mesela, falan zaman\u0131n tek adam\u0131d\u0131r.<\/p>\n D\u00f6rd\u00fcnc\u00fc anlam\u0131; <\/strong>B\u00f6l\u00fcnme kabul etmedi\u011finden bir olanlar. Bu da ya hava \u00e7ok k\u00fc\u00e7\u00fck oldu\u011fundan ya da elmas \u00e7ok sert oldu\u011fundan b\u00f6l\u00fcnemeyen \u015feylerdir.<\/p>\n Be\u015finci anlam\u0131; <\/strong>Ba\u015fta bulundu\u011fundan bir olanlar. Bu da say\u0131lar\u0131n ba\u015f\u0131nda bulunur. S\u00f6z gelimi, bir, iki,.., denmesi gibi ya da \u00e7izginin ba\u015flang\u0131c\u0131nda bulundu\u011funda bir olur. Mesela birinci nokta denmesi gibi.<\/p>\n Alt\u0131nc\u0131 anlam\u0131; <\/strong>Bunlar\u0131n hepsi birlik g\u00f6relidir. Y\u00fcce Allah i\u00e7in kullan\u0131lan vahid s\u00f6zc\u00fc\u011f\u00fc ise herhangi bir b\u00f6l\u00fcnme ve \u00e7o\u011falma kabul etmeyen varl\u0131k demektir. Bu birli\u011fin zorlu\u011fundan dolay\u0131 Y\u00fcce Allah;<\/p>\n \u201cB\u00f6yleyken Allah bir olarak an\u0131ld\u0131\u011f\u0131 zaman, ahirete inanmayanlar\u0131n kalbi \u00f6fkeyle kabar\u0131r. Oysa O’ndan ba\u015fkalar\u0131 an\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda hemen sevince kap\u0131l\u0131rlar.\u201d (Z\u00fcmer\/45) buyurur.[1]<\/a><\/p>\n \u201cAllah’\u0131n ipine hepiniz s\u0131ms\u0131k\u0131 sar\u0131l\u0131n. Da\u011f\u0131l\u0131p ayr\u0131lmay\u0131n. Ve Allah’\u0131n sizin \u00fczenizdeki nimetini hat\u0131rlay\u0131n. Hani siz d\u00fc\u015fmanlar idiniz. O, kalplerinizin aras\u0131n\u0131 uzla\u015ft\u0131r\u0131p-\u0131s\u0131nd\u0131rd\u0131 ve siz O’nun nimetiyle karde\u015fler olarak sabahlad\u0131n\u0131z. Yine siz, tam ate\u015f \u00e7ukurunun k\u0131y\u0131s\u0131ndayken, oradan sizi kurtard\u0131. Umulur ki hidayete erersiniz diye, Allah, size ayetlerini b\u00f6yle a\u00e7\u0131klar.\u201d (\u00c2li-\u0130mran\/103)<\/p>\n Allah yolunda hakk\u0131yla, g\u00fcc\u00fcn\u00fcn yetti\u011fi kadar gayret etmek ve bu konuda hi\u00e7 kimsenin k\u0131namas\u0131ndan korkmamak, hatta anas\u0131, babas\u0131 veya kendi aleyhinde bile olsa Allah i\u00e7in adalet ve do\u011fruluktan ayr\u0131lmamakt\u0131r ki; bu hak, v\u00fccub (l\u00fczumlu, gerekli) ve sabit olmak m\u00e2n\u00e2s\u0131nad\u0131r. Ve bu \u015fekilde \u00e2yeti, bunun a\u00e7\u0131klamas\u0131d\u0131r. Allah’tan hakk\u0131yla korkmak ve her halde m\u00fcsl\u00fcman olarak \u00f6lebilmek i\u00e7in de her \u015feyden \u00f6nce Allah’\u0131n ipine toptan yap\u0131\u015farak tevhid \u00fczere toplanmak ve ayr\u0131l\u0131klardan \u00e7ekinmek laz\u0131md\u0131r. Anla\u015f\u0131l\u0131yor ki, hacc\u0131n farz olu\u015fu, bu toplanman\u0131n hem sebeplerinden, hem de maksatlar\u0131ndan birini te\u015fkil eder. \u015eu halde \u00f6nce kalplerin birle\u015fmesi, ikinci olarak fiillerin birle\u015fmesi hak dinin esaslar\u0131n\u0131n en b\u00fcy\u00fcklerindendir. “Ben, kendi ba\u015f\u0131ma, yaln\u0131zca dinimi, iman\u0131m\u0131 koruyabilirim.” demek tehlikelidir. Kendi ba\u015f\u0131na kalmak isteyen fertlerin, iman ve \u0130sl\u00e2m \u00fczere h\u00fcsn-i hatime (iyi sonu\u00e7) ile ahirete gidebilmesi \u015f\u00fcpheli olur. Ferd zorlama ve bask\u0131 alt\u0131nda her \u015feyini kaybedebilir. \u00c7\u00fcnk\u00fc “Allah’\u0131n kudreti toplumla beraberdir.” Ve dinin d\u00fcnyada en b\u00fcy\u00fck feyzi de bu toplumun kurulu\u015fundad\u0131r. Bunun i\u00e7indir ki, toplumlar\u0131n\u0131 yitiren veya peri\u015fan edenler muhakkak peri\u015fan olurlar. Fiil\u00ee sebepler kar\u015f\u0131s\u0131nda ilm\u00ee deliller, \u00e7o\u011funlukla h\u00fck\u00fcmlerini yerine getiremezler. Nitekim Hz. \u0130sa bile “Allah yolunda bana yard\u0131mc\u0131 olacaklar kimlerdir?” (\u00c2l-i \u0130mran, 3\/52) dedi. Her m\u00fcmin, Hakk’\u0131n bir izaf\u00ee tecellisine ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. Hakk tecell\u00ee ise b\u00fct\u00fcn ba\u011flar\u0131n toplanmas\u0131yla hakk tevhidin ortaya\u00e7\u0131kmas\u0131ndad\u0131r. \u015eu halde b\u00fct\u00fcn iman ehli, tek kelime \u00fczerinde fiillerini birle\u015ftirmedik\u00e7e ittik\u00e2 (lay\u0131k\u0131yla Allah’tan korkma)ya eremez, Allah’a kavu\u015famazlar.<\/p>\n Hablullah (Allah’\u0131n ipi), Allah Te\u00e2l\u00e2’ya kavu\u015fma sebebi olan delil ve vas\u0131ta demektir ki, Kur’\u00e2n, Allah’\u0131n emrini yerine getirme ve cemaat, ihlas, \u0130sl\u00e2m, Allah’a s\u00f6z verme, Allah’\u0131n emri diye rivayetlerle tefsir edilmi\u015ftir ve hepsi birbirine yak\u0131nd\u0131r. Bu \u00e2yetin cemaat ve ictimaiyyet (toplum bilim, sosyoloji) ile emir oldu\u011funda ku\u015fku yoktur. Bununla beraber burada cemaat, hablullah (Allah ipin)\u0131n ayn\u0131 de\u011fil, ona yap\u0131\u015fman\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fcd\u00fcr. Ebu Said el-Hudr\u00ee hazretlerinden rivayet edildi\u011fi \u00fczere Allah Res\u00fbl\u00fc \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur: “G\u00f6kten yery\u00fcz\u00fcne indirilmi\u015f olan hablullah (Allah’\u0131n ipi), Allah’\u0131n kitab\u0131d\u0131r.” Korkun\u00e7 bir yolun kenar\u0131na \u00e7ekilmi\u015f olan bir ip veya bir kuyuya d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f olanlar\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in uzat\u0131lm\u0131\u015f bir ip ve ona gere\u011fince iyice tutunmu\u015f bir toplum d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn\u00fcz. \u0130\u015fte bu tasavvurdan meydana gelen hey’et-i ictimaiyye (sosyal kurul) Kur’\u00e2n etraf\u0131nda devaml\u0131 y\u00fckselen bir \u0130sl\u00e2m cemaatinin misalini te\u015fkil edecektir.[2]<\/a><\/p>\n Muhammed ibn Cerir et-Taberi, Allahu Te\u00e2l\u00e2\u2019n\u0131n ipinden maksat; \u0130slam Cemaati\u2019dir diyerek m\u00fcthi\u015f bir a\u00e7\u0131dan bakm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n Ebu \u00c2liye ve ibn-i Zeyde g\u00f6re ise burada zikredilen “Allah\u0131n ipi”nden maksat, Allah\u0131 samimi bir \u015fekilde birlemektir.<\/p>\n \u00c2yet-i kerimede, M\u00fcminlere, ayr\u0131l\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmemeleri emredilmektedir. Bu hususta Katade \u015f\u00f6yle demi\u015ftir: “Allah, sizlerin ayr\u0131l\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmenizi \u00e7irkin g\u00f6rm\u00fc\u015f, sizi ondan sak\u0131nd\u0131rm\u0131\u015f ve size onu yasaklam\u0131\u015ft\u0131r. Buna mukabil Allah sizin dinleyip itaat etmenizi, birbirinizle kayna\u015fman\u0131z\u0131 ve bir cemaat olman\u0131z\u0131 istemektedir. Sizler de g\u00fcc\u00fcn\u00fcz yetti\u011fi kadar kendiniz i\u00e7in, Allah\u0131n raz\u0131 oldu\u011fu durumu se\u00e7in. Kuvvet ancak Allah\u2019a aittir.<\/p>\n Enes b. M\u00e2lik te Resulullah\u0131n \u015f\u00f6yle buyurdu\u011funu rivayet etmi\u015ftir:<\/p>\n “\u015e\u00fcphesiz ki \u0130sraio\u011fullar\u0131 yetmi\u015f bir f\u0131rkaya ayr\u0131lm\u0131\u015flard\u0131r. \u00dcmmetim ise yetmi\u015f iki f\u0131rkaya ayr\u0131lacakt\u0131r. Onlar\u0131n hepsi cehennem ate\u015finde olacak sadece bir f\u0131rkas\u0131 olmayacakt\u0131r. O da cemaat halinde olan f\u0131rkad\u0131r.[3]<\/a><\/p>\n \u201cAllah’a ve Res\u00fbl\u00fc’ne itaat edin ve \u00e7eki\u015fip birbirinize d\u00fc\u015fmeyin, \u00e7\u00f6z\u00fcl\u00fcp y\u0131lg\u0131nla\u015f\u0131rs\u0131n\u0131z, g\u00fcc\u00fcn\u00fcz gider. Sabredin. \u015e\u00fcphesiz Allah, sabredenlerle beraberdir.\u201d\u00a0 (Enfal\/46)<\/p>\n Hz. Peygamber (aleyhissal\u00e2tu vessel\u00e2m) M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 bir taraftan birli\u011fe \u00e7a\u011f\u0131r\u0131rken, di\u011fer taraftan da ayr\u0131lanlar\u0131, nifak ve ihtil\u00e2f \u00e7\u0131karanlar\u0131 l\u00e2netlemektedir. Bu mevzuda da pek \u00e7ok riv\u00e2yet gelmi\u015ftir.\u00a0 Birka\u00e7 tanesini\u00a0 daha kaydedece\u011fiz:<\/p>\n “Benden sonra bir tak\u0131m \u015ferler,\u00a0 fesadlar ortaya \u00e7\u0131kacak. Bu zamanda, her kimin cemaatten ayr\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 veya -birlik halinde olan- \u00fcmmet-i Muhammed’in birli\u011fini bozmay\u0131 arzu etti\u011fini g\u00f6recek olursan\u0131z, kim olursa olsun\u00a0 onu \u00f6ld\u00fcr\u00fcn. Z\u00eera Allah’\u0131n eli (h\u0131fz\u0131, yard\u0131m\u0131) (birlik i\u00e7inde olan) cemaatle beraberdir, z\u00eera \u015feytan, cemaatten ayr\u0131lanla beraberdir.”<\/p>\n M\u00fcslim’in bir riv\u00e2yetinde ayn\u0131 m\u00e2na \u015fu \u015fekilde tekrar edilir: “Siz bir lider etraf\u0131nda birlik haline iken, kim size gelerek birli\u011finizi bozmak, cemaatinizi da\u011f\u0131tmak isterse, onu mutlaka \u00f6ld\u00fcr\u00fcn.”<\/p>\n Hz. Peygamber (aleyhissal\u00e2tu vessel\u00e2m) \u015fu hadiste cemaatte \u0131srar edi\u015finin, M\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in cemaatin l\u00fczumunun iki m\u00fchim sebebini de a\u00e7\u0131klar: “Allah \u00fcmmetimi veya Muhammed \u00fcmmetini dal\u00e2let \u00fczere birle\u015ftirmeyecektir ve Allah’\u0131n eli (himayesi, yard\u0131m\u0131, zaferi vs.) cemaat \u00fczerindedir. Kim ayr\u0131l\u0131rsa, gidece\u011fi yer ate\u015ftir.”[4]<\/a><\/p>\n Cemaat ve tebli\u011f \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131nda usul<\/strong><\/p>\n \u201cRabbinin yoluna hikmetle ve g\u00fczel \u00f6\u011f\u00fctle \u00e7a\u011f\u0131r ve onlarla en g\u00fczel bir bi\u00e7imde m\u00fccadele et.\u201d (Nahl 125)<\/p>\n Bu emir, \u0130sl\u00e2m’\u0131n tebli\u011fi ile ilgilenenler i\u00e7in \u00e7ok \u00f6nemlidir. Onlar \u015fu iki \u015feyi de g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulundurmal\u0131d\u0131rlar: “Hikmet” ve “g\u00fczel \u00f6\u011f\u00fct” Hikmet; ki\u015finin tebli\u011fi s\u0131ras\u0131nda dikkatli ve basiretli olmas\u0131, bunu k\u00f6r\u00fck\u00f6r\u00fcne yapmamas\u0131d\u0131r. Hikmet, hitabedilen ki\u015finin zihin, yetenek ve \u015fartlar\u0131n\u0131n g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulundurulmas\u0131n\u0131 ve Mesaj’\u0131n bunlara uygun bir \u015fekilde iletilmesini gerektirir. Bundan ba\u015fka ayn\u0131 metod herkese veya her gruba uygulanmamal\u0131, aksine \u00f6nce muhatab\u0131n hastal\u0131\u011f\u0131 te\u015fhis edilmeli, ona g\u00f6re zihin ve kalbi uyar\u0131larak tedavi edilmelidir. “G\u00fczel \u00f6\u011f\u00fct” iki noktay\u0131 vurgulamak ister:<\/p>\n 1) Ki\u015fi muhatab\u0131n\u0131 sadece mant\u0131ki ikna metodlar\u0131yla de\u011fil ayn\u0131 zamanda duygular\u0131n\u0131 cezbederek de inand\u0131rmaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Ayn\u0131 \u015fekilde ki\u015fi sadece sap\u0131kl\u0131k ve k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin yasak oldu\u011fu konusu \u00fczerinde durmamal\u0131, ayn\u0131 zamanda insan do\u011fas\u0131nda varolan k\u00f6t\u00fcl\u00fck aleyhtar\u0131 tutumu, kar\u015f\u0131s\u0131ndaki insanda da uyand\u0131rmaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r. Bu k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerin sonu\u00e7lar\u0131yla da muhatab\u0131n\u0131 uyarmal\u0131d\u0131r. Bunun yan\u0131s\u0131ra ki\u015fi kar\u015f\u0131s\u0131ndakine hidayetin ve iyi amellerin m\u00fckemmel ve do\u011fru oldu\u011funu mant\u0131ken kabul ettirmeye \u00e7al\u0131\u015fmakla kalmay\u0131p ayn\u0131 zamanda onu sevdirmeye de \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n 2) \u00d6\u011f\u00fct, kar\u015f\u0131dakinin mutlulu\u011fu ve refah\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc g\u00f6sterir bir tarzda olmal\u0131d\u0131r. \u00d6\u011f\u00fct verenin kar\u015f\u0131s\u0131ndakini k\u00fc\u00e7\u00fck g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc veya kendi \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ile \u00f6v\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc g\u00f6sterecek hi\u00e7 bir davran\u0131\u015f\u0131 olmamal\u0131d\u0131r. Aksine kar\u015f\u0131daki kimse, \u00f6\u011f\u00fct verenin kendisini d\u00fczeltmeye ve mutlulu\u011fa ula\u015ft\u0131rmaya \u00e7abalad\u0131\u011f\u0131n\u0131 hissetmelidir.<\/p>\n “En g\u00fczel \u015fekilde m\u00fccadele et” emri, ki\u015finin tatl\u0131 bir dile sahip olmas\u0131, soylu bir davran\u0131\u015f g\u00f6stermesi, akli ve cezbedici fikirler \u00f6ne s\u00fcrmesi ve polemik, tart\u0131\u015fma ve kar\u015f\u0131tl\u0131klar i\u00e7ine d\u00fc\u015fmemesi gerekti\u011fini ifade etmektedir. Ba\u015fkalar\u0131yla en g\u00fczel \u015fekilde m\u00fccadele eden kimse, su\u00e7lamalara, \u00e7arp\u0131k fikir ve i\u011fneli s\u00f6zlere y\u00f6nelmez; kar\u015f\u0131s\u0131ndakini matetmek ve tart\u0131\u015fmada kendi \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn alk\u0131\u015flanmas\u0131 i\u00e7in onunla alay da etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu t\u00fcr davran\u0131\u015flar inat\u00e7\u0131l\u0131k ve dikba\u015fl\u0131l\u0131\u011fa neden olur. Bunun tam tersine \u00f6\u011f\u00fct veren ki\u015fi kar\u015f\u0131s\u0131ndakini al\u00e7ak g\u00f6n\u00fcll\u00fc ve basit bir \u015fekilde ikna etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131r ve kar\u015f\u0131s\u0131ndakinin \u00e7arp\u0131k fikir ve k\u0131s\u0131r d\u00f6ng\u00fclere girdi\u011fini g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc zaman onun daha \u00e7ok sap\u0131tmamas\u0131 i\u00e7in tart\u0131\u015fmay\u0131 b\u0131rak\u0131r.[5]<\/a><\/p>\n \u0130htilaflar\u0131n \u00e7\u00f6z\u00fcm \u015fekli<\/strong><\/p>\n \u0130nsanlar\u0131n as\u0131rlar boyu kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 meselelerden birisi toplum i\u00e7inde ortaya \u00e7\u0131kan ihtilaflard\u0131r. As\u0131l mesele ihtilaflar\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 de\u011fildir as\u0131l mesele bu ihtilaflar\u0131n \u00e7\u00f6z\u00fcm kayna\u011f\u0131n\u0131n ne olaca\u011f\u0131d\u0131r. \u0130\u015fte Kur\u2019an \u2018\u0131 Kerim\u2019 in ini\u015f sebebi aralarda \u00e7\u0131kan problemleri Allah cc istedi\u011fi \u015fekilde \u00e7\u00f6z\u00fcmlenmesidir.<\/p>\n \u201cHay\u0131r, \u00f6yle de\u011fil; Rabbine andolsun, aralar\u0131nda \u00e7eki\u015ftikleri \u015feylerde seni hakem k\u0131l\u0131p sonra senin verdi\u011fin h\u00fckme, i\u00e7lerinde hi\u00e7 bir s\u0131k\u0131nt\u0131 bulmaks\u0131z\u0131n, tam bir teslimiyetle teslim olmad\u0131k\u00e7a, iman etmi\u015f olmazlar.\u201d (Nisa 65)<\/p>\n \u201c\u015e\u00fcphesiz Allah, kendi yolunda, sanki birbirlerine kenetlenmi\u015f bir bina gibi saf ba\u011flayarak \u00e7arp\u0131\u015fanlar\u0131 sever.\u201d (Saf 4)<\/p>\n \u201cAllah dinden Nuh’a tavsiye buyurdu\u011fu \u015feyi sizin i\u00e7in de bir kanun yapt\u0131 ve (Ey Muhammed!) sana vahyetti\u011fimizi, \u0130brahim’e, Musa’ya ve \u0130sa’ya tavsiye buyurdu\u011fumuzu da \u015feriat k\u0131ld\u0131. \u015e\u00f6yle ki: Dini do\u011fru tutun ve onda ayr\u0131l\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeyin. Fakat senin kendilerini davet etti\u011fin \u015fey, m\u00fc\u015friklere a\u011f\u0131r geldi. Allah diledi\u011fini kendine se\u00e7er ve kendisine y\u00f6neleni de do\u011fru yola iletir.\u201d (\u015eura 13)<\/p>\n Hak Te\u00e2l\u00e2, dini ayakta tutmay\u0131 ki o, her zaman ve millette o zaman\u0131n \u015feriatidir onun \u00fczerinde bir araya gelmemizi ve onda ayr\u0131l\u0131k \u00e7\u0131karmam\u0131z\u0131 emreyledi. \u00c7\u00fcnk\u00fc “Allah’\u0131n eli cemaatle beraberdir.” Kurt da s\u00fcr\u00fcden ayr\u0131lan koyunu yer ki o da toplulu\u011fun bulundu\u011fu yerden ka\u00e7\u0131p uzakla\u015farak yaln\u0131z kaland\u0131r. Bunun hikmeti \u015fudur: Allah Te\u00e2l\u00e2’n\u0131n mabud bir il\u00e2h olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmesi ancak esma-i h\u00fcsnas\u0131 sebebiyledir. Bu esma-i h\u00fcsnadan uzak olmas\u0131 sebebiyle de\u011fildir. Onun i\u00e7in “esm\u00e2”n\u0131n \u00e7oklu\u011fu ile birlikte zat\u0131n\u0131 birle\u015ftirmek laz\u0131md\u0131r. O, bunlar\u0131n t\u00fcm\u00fc ile il\u00e2ht\u0131r. Bundan dolay\u0131 “Yedullah” yani kuvvet, cemaat iledir. H\u00e2kimlerden (bilge ki\u015filerden) birisi vefat ederken evlad\u0131na vasiyyet etti. Onlar bir topluluk idiler, “Bana bir kucak de\u011fnek getirin.” dedi. Getirdiler, tuttu onlar\u0131 toplay\u0131p bir deste yapt\u0131, “Bunu b\u00f6yle toplu olarak k\u0131r\u0131n.” dedi, k\u0131ramad\u0131lar. Sonra da\u011f\u0131tt\u0131 “Birer birer k\u0131r\u0131n.” dedi k\u0131rd\u0131lar, “\u0130\u015fte dedi, siz de benden sonra b\u00f6ylesiniz, toplu oldu\u011funuz s\u00fcrece ma\u011flup olmaz yenilmezsiniz. Ayr\u0131ld\u0131n\u0131z m\u0131 d\u00fc\u015fman\u0131n\u0131z f\u0131rsat bulur sizi mahveder.” \u0130\u015fte dini tutacak olanlar da b\u00f6yledir. Dini ayakta tutma hususunda bir araya gelip de da\u011f\u0131lmad\u0131klar\u0131 takdirde d\u00fc\u015fman onlara kahredemez. \u0130nsan kendi nefsinde de b\u00f6yledir. Nefsinde kendini toplay\u0131p da Allah’\u0131n dinini yerine getirmeye azmetti\u011fi zaman, ne insanlardan ne cinlerden bir \u015feytan, verece\u011fi vesvese ile onu iman\u0131n ve mele\u011fin yard\u0131m\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda yenemez.”[6]<\/a><\/p>\n Ama ne yaz\u0131kki Kur\u2019an\u2019\u0131n b\u00fct\u00fcn bu uyar\u0131lar\u0131na Peygamberimizin (sav) b\u00fct\u00fcn tenbihlerine ra\u011fmen \u00fcmmeti Muhammed Hz. Osman\u2019\u0131n halifeli\u011finden sonra f\u0131rkala\u015fmaya ba\u015flad\u0131. Bu tefrika tarih boyunca devam etti ve bug\u00fcnde fazla de\u011fi\u015fen bir \u015fey yoktur. \u015eunu da hat\u0131rlamakta fayda vard\u0131r ki: Ameli konularda ortaya \u00e7\u0131kan mezhepler birer f\u0131k\u0131h ekol\u00fcd\u00fcr ve \u0130slami h\u00fck\u00fcmleri yorumlama ve anlama ve \u0130slam hukukunu tespiti \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131d\u0131r. Kendilerine mezhep nispet edilen hi\u00e7bir alim ben mezhep kuruyorum diyerek ortaya \u00e7\u0131kmam\u0131\u015ft\u0131r. Onlar\u0131n i\u00e7tihatlar\u0131 ve fetvalar\u0131 sonradan toplanm\u0131\u015f, uygulanm\u0131\u015f, benimsenmi\u015f ve bu g\u00f6r\u00fc\u015fler onlara nispet edilmi\u015ftir. B\u00f6ylece g\u00fcn\u00fcm\u00fcz mezhepleri ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Bunula beranber dinde tefrikaya d\u00fc\u015fmek birtek f\u0131rkay\u0131 f\u0131rkalara d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcr. \u0130nsanlar\u0131n bu noktaya d\u00fc\u015fmelerinin sebebi ise hevalar\u0131na uymalar\u0131d\u0131r. Seyyid KUTUB (Rah) dedi\u011fi gibi ; \u201cBana vahdet diyorlar ben ise vahdet\u2019ten \u00f6nce Tevhid diyorum\u201d buradanda as\u0131lda anla\u015f\u0131laca\u011f\u0131 gibi tefrikan\u0131n g\u00fcn y\u00fcz\u00fcne \u00e7\u0131kmamas\u0131 i\u00e7in tefrikan\u0131n iyi anla\u015f\u0131lmas\u0131 gerekir. Tefrika bat\u0131la \u015fahitliktir. Tevhid tefrikay\u0131 de\u011fil vahdet\u2019i getirir. G\u00fcn\u00fcm\u00fczdeki \u00e7a\u011fda\u015f firavunlar hedeflerini ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in insanl\u0131\u011f\u0131 egemen olduklar\u0131 yerlerde f\u0131rkalara ay\u0131rmak isterler. F\u0131rkac\u0131l\u0131k t\u00fcm be\u015feri d\u00fc\u015f\u00fcncelerin sermayesidir.<\/p>\n [1]<\/a> Rag\u0131p el-\u0130sfehani \u2013 V-h-d (el-M\u00fcfredat)<\/p>\n [2]<\/a> Elmal\u0131l\u0131 H. Yaz\u0131r \u2013 Hak Dini Kur\u2019an Dili \/Ali \u2013 \u0130mran\/103<\/p>\n [3]<\/a> Taberi Tefsiri \u2013 Ali-\u0130mran\/103<\/p>\n [4]<\/a> \u0130brahim Canan, Kutub-i Sitte Terc\u00fcme ve \u015eerhi, Ak\u00e7a\u011f Yay\u0131nlar\u0131:6\/442.<\/p>\n [5]<\/a> Tefhimu\u2019l Kur\u2019an Mevdudi ( Nahl 125)<\/p>\n