B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n 234-<\/strong> Sizden, \u00f6len ve geride e\u015f b\u0131rakan erkeklerin e\u015fleri d\u00f6rt ay on g\u00fcn iddet beklerler. \u0130dctlcrini tamamlay\u0131nca, kendileri i\u00e7in me\u015fru bir su\u00adrette yapt\u0131klar\u0131 i\u015flerden size bir g\u00fcnah yoktur. Allah, yapt\u0131klar\u0131n\u0131zdan ha\u00adberdard\u0131r.<\/p>\n \u00d6len erkeklerin e\u015fleri, kendilerine me\u015fru olan baz\u0131 \u015feylerden, idde\u00ee s\u00fcresi i\u00e7erisinde, \u00f6len kocalar\u0131na h\u00fcrmeten kendilerini \u00e7ekmek zorundad\u0131rlar. Yani on\u00adlar, evlenemez, koku s\u00fcr\u00fcnemez. S\u00fcsl\u00fc elbiseler giyemezler ve bu duruma d\u00f6rt ay on g\u00fcn devam etmek zorundad\u0131rlar. Hamile olanlar ise bu duruma do\u011fum ya\u00adp\u0131ncaya kadar devam ederler. Ey kad\u0131nlar\u0131n velileri, onlar iddet s\u00fcrelerini ta\u00admamlay\u0131nca evlenmeleri, koku s\u00fcr\u00fcnmeleri, s\u00fcslenmeleri ve Allan\u0131n kendileri i\u00e7in mubah k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 di\u011fer i\u015fleri yapmalar\u0131na m\u00fcsaade etmenizde sizin i\u00e7in bir zorluk ve g\u00fcnah yoktur. Bilin ki sizin i\u015flerinizden hi\u00e7bir \u015fey Allaha gizli kal\u00admaz.<\/p>\n Bu \u00e2yet-i kerime, kocas\u0131 \u00f6len kad\u0131n\u0131n d\u00f6rt ay on g\u00fcn iddet beklemek zorunda oldu\u011funu beyan etmektedir. Ancak kocas\u0131 \u00f6len kad\u0131n hamile ise bunun iddeti do\u011fum yapmas\u0131 ile sona erer. Bu s\u00fcre, do\u011fumun meydana gelmesine g\u00f6re d\u00f6rt ay on g\u00fcnden az da olabilir \u00e7ok ta. Bu hususta Abdullah b. Utbe diyor ki:<\/p>\n “S\u00fcbey’a” ismindeki bir kad\u0131n Sa’d b. Havlenin kar\u0131s\u0131 idi. Sa’d, Amir o\u011fullar\u0131ndan ve Bedir sava\u015f\u0131na kat\u0131lanlardan bir kimse idi. S\u00fcbey’a hamile iken Sa’d Veda hacc\u0131nda vefat etti. Sa’d\u0131n vefat\u0131ndan k\u0131sa bir s\u00fcre sonra kad\u0131n do\u011fum yapt\u0131. Nifas halinden temizlenince kendisini istemeye gelenlere kar\u015f\u0131 s\u00fcslenme\u00adye ba\u015flad\u0131. Abd\u00fcddar o\u011fullar\u0131ndan Ebu es-Senabil b. Ba’kek, S\u00fcbey’an\u0131n yan\u0131na gitti ve ona: “Bak\u0131yorum s\u00fcsleniyorsun. Belki de evlenme \u00fcmidindesin. Vallahi sen kocan\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fcnden sonra d\u00f6rt ay on g\u00fcn ge\u00e7medik\u00e7e evlenemeyeceksin.” dedi.<\/p>\n S\u00fcbey’a diyor ki: “Ebu es-Senabil bunu bana s\u00f6yleyince ak\u015fam d\u0131\u015f kiyafetlerimi giydim. Resulullaha gittim ve ona bu meselenin h\u00fckm\u00fcn\u00fc sordum. Re-sulullah bana, do\u011fum yapmamdan sonra ba\u015fkalar\u0131yla evlenmemin helal oldu\u011fu\u00adnu ve imk\u00e2n \u00e7\u0131karsa hemen evlenebilece\u011fimi emretti.<\/p>\n \u00d6len kocalar\u0131 i\u00e7in, hamile olmad\u0131klar\u0131 takdirde d\u00f6rt ay on g\u00fcn iddet bek\u00adleyen kad\u0131nlara nelerin yasakland\u0131\u011f\u0131 hususunda m\u00fcfessirler farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015fler zik\u00adretmi\u015flerdir:<\/p>\n a-<\/strong> \u00dcmm\u00fc Seleme, Hafsa, \u00dcmm\u00fc Habibe, Hz. Ai\u015fe, Abdullah b. \u00d6mer ve Abdullah b. Abbastan nakledilen bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re, kocas\u0131n\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fc sebebiyle id\u00addet bekleyen kad\u0131n, iddeti bitmeden evlenemez, s\u00fcslenemez, g\u00fczel kokular s\u00fc-r\u00fcnemez ve kocas\u0131 \u00f6lmeden \u00f6nceki bulundu\u011fu evden aynl\u0131p ba\u015fka bir eve gide\u00admez. 2ira \u00e2yet-i kerime genel bir ifade beyan etmi\u015f ve kad\u0131n\u0131n iddet beklemesi\u00adni emretmi\u015ftir. Koku s\u00fcrme, s\u00fcslenme ve kocas\u0131n\u0131n evini terkedip ba\u015fka yerde kalma meseleleri de evlenmeme emrinde oldu\u011fu gibi \u00e2yetin genel ifadesine ta\u00adbidir. Zira koku s\u00fcr\u00fcnmeme, s\u00fcslenmeme ve kocan\u0131n evinden ba\u015fka yerde kal\u00admama hakk\u0131nda Resulullah (s.a.v.)den sahih olan \u015fu hadis-i \u015ferifler zikredilmi\u015f\u00adtir.<\/p>\n \u00dcmm\u00fc Seleme diyor ki:<\/p>\n “Bir kad\u0131n Resulullaha geldi ve dedi ki: “Ey Allah\u0131n Resul\u00fc, k\u0131z\u0131m\u0131n ko\u00adcas\u0131 \u00d6ld\u00fc. Onun g\u00f6zleri a\u011fr\u0131yor o g\u00f6zlerine s\u00fcrme \u00e7ekebilir mi?” Resulullah (s.a.v.) iki veya \u00fc\u00e7 defa “Hay\u0131r” dedi. Soran devamla buyurdu ki: “Onun iddeti d\u00f6rt ay on g\u00fcnd\u00fcr. Sizler cahiiiye d\u00f6neminde ancak bir y\u0131l bekledikten sonra k\u0131-\u011f\u0131lar\u0131 (deve, koyun, ke\u00e7i gibi hayvanlar\u0131n d\u0131\u015fk\u0131lar\u0131n\u0131) serpiyordunuz. “H\u00fcmeyd diyor ki: “Ben, hadisi \u00dcmm\u00fc Selcmeden rivayet eden Zeynebe dedim ki: “Bir y\u0131l sonra k\u0131\u011f\u0131lan sa\u00e7man\u0131n m\u00e2n\u00e2s\u0131 nedir? Zeyneb dedi ki: “Bir kad\u0131n\u0131n kocas\u0131 \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc zaman evlerin en k\u00f6t\u00fcs\u00fcne girer ve elbiselerin en \u00e7irkinini giyerdi, koku s\u00fcr\u00fcnmezdi B\u00f6ylece bir y\u0131l ge\u00e7irirdi. Sonra ona e\u015fek veya koyun yahut ku\u015f gibi bir hayvan getirilirdi. Kad\u0131n, \u00e2det kan\u0131n\u0131 ona s\u00fcrerdi. Kad\u0131n\u0131n \u00e2det kan\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fc\u00ad\u011f\u00fc hayvanlardan pek az\u0131 \u00f6lmezdi. Sonra kad\u0131n evden d\u0131\u015far\u0131 \u00e7\u0131kard\u0131. Ona k\u0131\u011f\u0131 ge\u00adtirilirdi, onu serperdi ve ondan sonra koku s\u00fcrme ve di\u011fer \u015feylerden diledi\u011fini yapmaya tekrar d\u00f6nerdi.<\/p>\n Hz. Hafsa ve Hz, Ai\u015fe, Resulullah (s.a.v.)’in \u015f\u00f6yie buyurdu\u011funu rivayet etmi\u015flerdir:<\/p>\n “Allaha ve \u00e2hiret g\u00fcn\u00fcne iman eden herhangi bir kad\u0131n\u0131n, kocas\u0131 d\u0131\u00ad\u015f\u0131nda herhangi bir \u00f6l\u00fc i\u00e7in \u00fc\u00e7 g\u00fcnden fazla yas tutmas\u0131 helal de\u011fildir.<\/p>\n Taberi diyor ki: “Kadimn kocas\u0131n\u0131n evinden ta\u015f\u0131nmayaca\u011f\u0131na dal\u0131 delil olarak su hadis-i \u015ferif zikredilmi\u015ftir:<\/p>\n “Ebu Said el-H\u0131\u0131dnnin bac\u0131s\u0131 F\u00fcrey’a bint-i M\u00e2lik demi\u015ftir ki:<\/p>\n Kocas\u0131, kendisine ait, yabanc\u0131 adamlar\u0131 (k\u00f6lelerini) getirmeye gitmi\u015f sonra “Kaddum” denen yerde \u00f6ld\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015f.” F\u00fcrey’a diyor ki: “Resulullaha gittim ona, bulundu\u011fum evden \u00e7\u0131k\u0131p ailemin evine gitmek istedi\u011fimi s\u00f6yledim ve kal\u00add\u0131\u011f\u0131m evin durumunun iyi olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 anlatt\u0131m. Resulullah \u00f6nce ta\u015f\u0131nmam i\u00e7in bana izin verdi. Sonra beni geri \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131 ve dedi ki: “V\u00e2de bitinceye kadar ailenin yan\u0131nda kal Bu hususta Hz. Ai\u015fenin, kocas\u0131 \u00f6len kad\u0131n hakk\u0131nda, iddeti bitinceye kadar yas tutmas\u0131na\/renkli ve kokulu elbise giymemesine, i\u00e7inde ko\u00adku bulunan s\u00fcnneyi kullanmamas\u0131na dair fetva verdi\u011fi zikredilmektedir. Abdul\u00adlah b. \u00d6mer’in de, kocas\u0131 \u00d6len kad\u0131n\u0131n s\u00fcrme \u00e7ekemeyece\u011fini, iddet bekledi\u011fi yerden ayr\u0131lamayaca\u011f\u0131n\u0131 ve renkli elbiseler giyemeyece\u011fini s\u00f6yledi\u011fi rivayet edilmektedir.<\/p>\n b-<\/strong> Atan\u0131n, Abdullah b. Abbastan nakletti\u011fine ve Hasan-\u0131 Basriye g\u00f6re ise kocas\u0131 \u00f6len kad\u0131n d\u00f6rt ay on g\u00fcn iddet beklerken yasaklanan \u015fey sadece evlcn-memesidir. Bunlara g\u00f6re kocas\u0131 \u00f6len kad\u0131n koku s\u00fcr\u00fcnebilir, s\u00fcslenebilir, koca\u00ads\u0131n\u0131n evinden \u00e7\u0131k\u0131p ba\u015fka yerde iddet bekleyebilir. Zira Allah teala, kocas\u0131 \u00f6len kad\u0131na, sadece evlenmemesi \u0130\u00e7in iddet beklemesini emretmi\u015ftir. Nitekim Esma bint-i Umeys, kocas\u0131 Cafer \u00f6l\u00fcnce Resulullah\u0131n ona \u015f\u00f6yle s\u00f6yledi\u011fini rivayet et\u00admi\u015ftir. “\u00dc\u00e7 g\u00fcn yas elbisesini giy. Ondan sonra diledi\u011fini yap.”<\/p>\n Taberi birinci g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc tercih etmi\u015f ve bu g\u00f6r\u00fc\u015fte olan \u00e2limlerin, Esma bin-ti Umeysden rivayet edilen hadisi \u015fu \u015fekilde izah ettiklerini s\u00f6ylemi\u015ftir. “Res\u0131\u0131-h\u0131llahm Esmaya \u00fc\u00e7 g\u00fcne kadar yas elbisesini giyip \u00fc\u00e7 g\u00fcnden sonra \u00e7\u0131kannasini emretmesi onun, kocas\u0131 \u00f6len kad\u0131na yas tu\u00fcnasm\u0131 kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 ifade etmez. Bu\u00adrada Resulullah Esmaya \u00fc\u00e7 g\u00fcne kadar belli bir yas elbisesini giymesine izin vermi\u015f \u00fc\u00e7 g\u00fcnden sonra ise her t\u00fcrl\u00fc yas elbisesini giyebilece\u011fini beyan etmi\u015f\u00adtir. Elbetteki bu elbiseler s\u00fcsl\u00fc ve kokulu elbiseler olmayacakt\u0131r. Nitekim bir k\u0131\u00ads\u0131m elbiseler vard\u0131r ki onlar s\u00fcsl\u00fc ve kokulu de\u011fildirler. Bununla birlikte yas i\u00e7in giyilen \u00e7ok \u00f6zel elbiseler gibi de de\u011fildirler. Bunlar\u0131n, yas s\u00fcresi i\u00e7inde gi\u00adyilmeleri Resulullah taraf\u0131ndan serbest b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 234- Sizden, \u00f6len ve geride e\u015f b\u0131rakan erkeklerin e\u015fleri d\u00f6rt ay on g\u00fcn iddet beklerler. \u0130dctlcrini tamamlay\u0131nca, kendileri i\u00e7in me\u015fru bir su\u00adrette yapt\u0131klar\u0131 i\u015flerden size bir […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":37848,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-37847","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-gundem"],"yoast_head":"\n