B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/strong><\/p>\n 238-<\/strong> Namazlara ve orta namaza devam edin. G\u00f6n\u00fclden boyun e\u011ferek Allah’\u0131n huzurunda durun.<\/p>\n Farz namazlara ve orta namaza, yani ikindi namaz\u0131na devam edin. Namazlar\u0131n\u0131zda Allan\u0131n huzurunda, g\u00f6n\u00fclden itaat i\u00e7inde, hu\u015fu ile sessizce durun.<\/p>\n M\u00fcfessirler, \u00e2yet-i kerimede zikredilen “Orta namaz”dan neyin kastedil\u00addi\u011fi hususunda farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015fler beyan etmi\u015flerdir.<\/p>\n a-<\/strong> Hz. Ali, Abdullah b. Abbas, Ebu Hureyre, Ebu Said el-Hudri, Hz. Ai-\u015fe, \u00dcmm\u00fc Seleme, Hz. Hafsa, Abdullah b. Mes’ud, Sem\u00fcre b. C\u00fcndeb, \u00dcmm\u00fc Habibe, Hasan-\u0131 Basri, \u0130brahim en-Nehai, R\u00fczeyn b. Hubey\u015f, Katade, Dehhak, M\u00fccahid, Ebu Eyyub ve Z\u0131r b. Hubey\u015fe g\u00f6re bu \u00e2yette zikredilen “Orta na-maz”dan maksat, ikindi namaz\u0131d\u0131r. Bu hususta baz\u0131 sahabilerden \u015fu hadis-i \u015fe\u00adrifler rivayet edilmi\u015ftir:<\/p>\n Hz. Ai\u015fenin azadh k\u00f6lesi Ebu Yunus diyor ki:<\/p>\n “Ai\u015fc (r.anh.) bana, kendisi i\u00e7in bir Kur’an n\u00fcshas\u0131 yazmam\u0131 emretti ve dedi ki: “Namazlara ve orta namaza devam edin.” \u00e2yetine gelince onu bana bildir.” Ben de o \u00e2yete geiincc ona haber verdim. O da bana: “Na\u00admazlara, orta namaza ve ikindi namaz\u0131na devam edin.” \u015fekl\u00eende yazd\u0131rd\u0131 ve dedi ki: “Ben bunu Rcsulullah (s.a.v.)dcn duydum.<\/p>\n \u00dcmm\u00fc Selemenin azadh k\u00f6lesi Abdullah b. Raf\u0131 de \u00dcmm\u00fc Selemenin kendisine Kur’an n\u00fcshas\u0131 yazd\u0131r\u0131rken aynen Hz. Ai\u015feden rivayet edilen \u015fekilde yazd\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131, Naf\u0131 de Hz. Hafsan\u0131n Kur’an n\u00fcshas\u0131 yazd\u0131nrken yazana aynen Hz. Ai\u015fenin s\u00f6yledi\u011fi \u015feyleri s\u00f6yleyip yazd\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 rivayet etmi\u015flerdir.<\/p>\n Bu hususta Semure b. C\u00fcndeb, Resulullah (s.a.v.)’in, “Orta namaz ikin\u00addi namaz\u0131d\u0131r” buyurdu\u011funu rivayet etmi\u015ftir.<\/p>\n Abdullah b. Mes’ud da Resulullah (s.a.v.)’in “Orta nama\/ ikindi nama\u00adz\u0131d\u0131r.” buyurdu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir.<\/p>\n Hz. Aliye (r.anh.) Hendek sava\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda ikindi namaz\u0131 hakk\u0131nda Resu-lullah\u0131n \u015f\u00f6yel buyurdu\u011funu rivayet etmi\u015ftir:<\/p>\n “D\u00fc\u015fmanlar bizi orta namazdan al\u0131koydular. Nihayet g\u00fcne\u015f batt\u0131. Alah onlar\u0131n kabirlerini ve evlerini ate\u015fle doldursun.” (I)i\u011fef bir rivayette, “Kab\u0130rierir\u00eei ve i\u00e7lerini ate\u015fle doldursun,” \u015feklindedir”)\u00a0Hu hadis-i \u015fe\u00adrif Abdullah b. Mes’ud ve Abdullah b. Abbas\u00eean da rivayet edilmi\u015ftir. Bcr\u00e2 b. \u00c2zib ise \u015f\u00f6yle demi\u015ftir: “Bu \u00e2yet indi\u011finde “Namazlara ve ikindi nama\u00adz\u0131na devam edin.” \u015feklindeydi. Ben bunu Rcsulullalnn d\u00f6neminde Allan\u0131n diledi\u011fi kadar okumu\u015ftum. Daha sonra ise Allah teala \u00e2yetin bu \u015feklini neshetti ve “Namazlara ve orta namaza devam edin.” \u015feklinde indirdi.<\/p>\n \u0130brahim b. Yezitl ed-D\u0131m\u0131\u015fk\u00ee diyor ki: “Ben Abdulaziz b. Mervan\u0131n ya\u00adn\u0131nda oturuyordum. O bir adama: “Ey filan, falan adam\u0131n yan\u0131na git ve ona de ki: “Sen Resulullahtan orta namaz hakk\u0131nda ne i\u015fittin?” Bunun \u00fczerine orada oturan bir adam \u015f\u00f6yle dedi: “Ben, k\u00fc\u00e7\u00fck bir \u00e7ocuk iken Ebubekir ve \u00d6mer, orta namaz\u0131n ne demek oldu\u011funu sormam i\u00e7in beni Resulullaha g\u00f6nderdiler. O be\u00adnim, ser\u00e7e parma\u011f\u0131m\u0131 tuttu “\u0130\u015fte sabah namaz\u0131 budur” Sonra ser\u00e7e parma\u011f\u0131m\u0131n yan\u0131ndaki parma\u011f\u0131 tuttu “\u00d6\u011fle namaz\u0131 da budur.” dedi. Sonra ba\u015f parma\u011f\u0131m\u0131 tuttu “Ak\u015fam namaz\u0131 budur.” dedi. Daha sonra onun yanmdakini (\u015fehadet par\u00adma\u011f\u0131n\u0131) tuttu ve “Yats\u0131 namaz\u0131 budur” dedi. Sonra da “Hangi parma\u011f\u0131n kald\u0131?” dedi. Dedim ki: “Orta parma\u011f\u0131m.” Dedi ki: Hangi namaz kald\u0131?” Dedim ki: “\u0130kindi namaz\u0131.” dedi ki: “\u0130\u015fte orta namaz budur.”<\/p>\n Resulullah, ikindi namaz\u0131n\u0131 k\u0131lmayanlar i\u00e7in b\u00fcy\u00fck bir ceza bulundu\u011funu haber vermi\u015ftir.<\/p>\n Abdullah b. \u00d6merResulullah\u0131n, ikindi namaz\u0131n\u0131 ge\u00e7iren kimse i\u00e7in<\/p>\n “O adam, ailesi ve mal\u0131 helak edilmi\u015f gibidir.” buyurdu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir<\/p>\n b-<\/strong> Abdullah b. \u00d6mer ve Zeyd b. Sabit’ten nakledilen di\u011fer bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6\u00adre bu \u00e2yette zikredilen “Orta namaz”dan maksat, \u00f6\u011fle namaz\u0131d\u0131r. Zeyd b. Sabit diyor ki: “Resulullah \u00f6\u011fle namaz\u0131n\u0131 s\u0131caktan dolay\u0131 insanlar\u0131n ortal\u0131ktan \u00e7ekil\u00addikleri zamanda k\u0131lard\u0131. Resulullah\u0131n k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 namazlar i\u00e7inde, sahabilere bundan daha zor gelen bir namaz yoktu. Onlar\u0131n bu zorlanmalar\u0131 \u00fczerine “Namazlara ve orta namaza devam edin.” \u00e2yeti nazil oldu. Zeyd b. Sabit, diyor ki: “\u00d6\u011fleden \u00f6nce de iki namaz vard\u0131r. Ondan sonra da iki namaz vard\u0131r.<\/p>\n Hz. Hafsamn Kur’an-\u0131 Kerim n\u00fcshas\u0131 yazd\u0131r\u0131rken bu \u00e2yeti: “Namazlara, orta namaza ve ikindi namaz\u0131na devam edin.” \u015feklinde yazd\u0131rd\u0131\u011f\u0131 ve bunu Resu\u00adlullahtan i\u015fitti\u011fi rivayet edilmektedir. G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi bu rivayete g\u00f6re ikindi na\u00admaz\u0131, orta namazdan ayn bir namaz olarak zikredilmi\u015ftir. Bu da orta namaz\u0131n, \u00f6\u011fle namaz\u0131 oldu\u011funu g\u00f6stermektedir.<\/p>\n c-<\/strong> Kubeyse b. Z\u00fceyb’e g\u00f6re ise “Orta namaz”dan maksat, ak\u015fam namaz\u0131\u00add\u0131r. Zira, rekatlar\u0131n\u0131n say\u0131s\u0131 bak\u0131m\u0131ndan namazlar\u0131n ne en az\u0131 ne de en \u00e7o\u011fudur. Onlar\u0131n ortas\u0131ndaki bir say\u0131dad\u0131r. Ayr\u0131ca, yolculukta dahi k\u0131salt\u0131lmaz. Keza Re\u00adsulullah onun ne vaktini ertelemi\u015f ne de onu acele ederek k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n d- Abdullah b. Abbas, Cabir b. Abdullah, Ata, \u0130krime, M\u00fceahid, Abdullan b. \u015eeddad ve Rebi’ b. Enesten nakledilen di\u011fer bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re burada zikre\u00addilen “Orta namaz”dan maksat, sabah namaz\u0131d\u0131r. Taberi diyor ki: “Bunlar\u0131n, “Orta namaz”dan maksad\u0131n sabah namaz\u0131 oldu\u011funu s\u00f6ylemelerinin sebebi, \u015fu\u00addur: “Bunlar \u00e2yetin devam\u0131nda gelen ve “G\u00f6n\u00fclden boyun e\u011ferek.” \u015feklinde ter\u00adc\u00fcme edilen ifadesini “Kunut duas\u0131 yapanlar” \u015feklinde izah etmi\u015flerdir. Buradaki “Orta namaz”dan maksad\u0131n da sabah namaz\u0131 oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015flerdir.<\/p>\n c-<\/strong> Abdullah b. \u00d6mer, Rebi’ b. Haysem ve Said b. el-M\u00fcseyyebden nakle\u00addilen di\u011fer bir rivayete g\u00f6re bu \u00e2yette zikredilen “Orta namaz” be\u015f vakit namaz i\u00e7inde herhangi bir vakittir. Bu vaktin hangi vakit oldu\u011fu belirtilmemi\u015ftir. Zira bu vakit belirtilecek olsayd\u0131 insanlar sadece ona titizlik g\u00f6sterir di\u011ferlerini ih\u00admal ederlerdi. Bu nedenle “Orta namaz”dan maksad\u0131n hangi vakitte k\u0131lman na\u00admaz oldu\u011fu belirtilmedi. Ta ki kullar b\u00fct\u00fcn vakitlere devam etmek suretiyle ona da devam etmi\u015f olsunlar.<\/p>\n Taberi diyor ki: “Zikretti\u011fimiz bu g\u00f6r\u00fc\u015fler i\u00e7erisinde do\u011fru olan\u0131, hakk\u0131n\u00adda Resulullahtan birbirini destekleyen \u00e7ok\u00e7a haberler zikredilenidir. O da ikindi namaz\u0131d\u0131r.”<\/p>\n Allah teala, kullar\u0131n\u0131 \u00f6zellikle bu vakitte namaz k\u0131lmaya te\u015fvik etli\u011fi gibi Resulullah da bu vakitte namaz k\u0131lmaya te\u015fvik etmi\u015ftir.<\/p>\n Ebu Basra el-\u011eifari diyor ki:<\/p>\n “Resulullah “Muhammas” denen yerde bizlere ikindi namaz\u0131n\u0131 k\u0131ld\u0131rd\u0131. Sonra buyurdu ki: “Bu namaz, sizden \u00f6ncekilere arzcdilmi\u015fti. Fakat onlar bunu zayi ettiler. Kim bu namaza devam edecek olursa onun i\u00e7in iki kat n\u0131\u00fck\u00e2faat vard\u0131r. \u015eahit do\u011funcaya kadar bu namazdan ba\u015fka namaz yok: tur. (Yani ba\u015fka namaz k\u0131l\u0131nmaz) \u015eahit ise y\u0131ld\u0131zd\u0131r.<\/p>\n Resulullah (s.a.v.) ikindi namaz\u0131n\u0131 ge\u00e7iren kimse i\u00e7in “O adam, ailesi ve mal\u0131 helak edilmi\u015f gibidir. buyunnu\u015ftur.<\/p>\n Umare b. R\u00fceybe eliyor ki:<\/p>\n “Resulullah (s.a.v.)’in g\u00fcne\u015fin do\u011fmas\u0131ndan \u00f6nce ve batmas\u0131ndan \u00f6nce namaz k\u0131lan bir kimse asla cehennem ate\u015fine girmeyecektir. “Yani sabah ve ikindi namaz\u0131n\u0131 k\u0131lan bir kimse asla cehennem ate\u015fi g\u00f6rmeyecektir.” buyurdu\u00ad\u011funu i\u015fittim.<\/p>\n Taberi diyor ki: “B\u00fct\u00fcn namazlara devam etmek farz lodu\u011fu halde Resu-lullal\u0131\u0131n \u00f6zellikle ikindi namaz\u0131na devam etmeyi te\u015fvik etmesi g\u00f6steriyor ki Al\u00adlah teala da “Orta namaza devam edin” buyurarak ikindi namaz\u0131na devam etme\u00adyi te\u015fvik etmi\u015ftir. Taberi devamla diyor ki: “Di\u011fer vakitler aras\u0131nda, \u00f6zellikle ikindi namaz\u0131na devam edilmesinin emredilmesi \u015fu hikmete binaen olmal\u0131d\u0131r. Ak\u015fam yats\u0131 ve sabah namazlar\u0131 insanlar\u0131n \u00e7o\u011funun i\u015flerini b\u0131rakt\u0131klar\u0131 ve din\u00adlendikleri vakitlerde oldu\u011fu i\u00e7in onlar\u0131 k\u0131lmalar\u0131 kendileri i\u00e7in bir zorlu\u011fa sebep olmaz. \u00d6\u011flen namaz\u0131 da s\u0131ca\u011f\u0131n \u015fiddetli anma rast geldi\u011finden, insanlar\u0131n istira\u00adhata \u00e7ekilme anlar\u0131nda k\u0131l\u0131n\u0131r. Bu da onlar i\u00e7in zor de\u011fildir. \u0130kindi namaz\u0131 ise. insanlar\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n yo\u011fun oldu\u011fu bir zamana rastlar. Bu bak\u0131mdan onu ih\u00admal etme durumu tlaha \u00e7oktur. Bu sebeple Allah teala b\u00fct\u00fcn namazlara devam edilmesini emrederken, \u00f6zellikle ikindi namaz\u0131na da devam etmelerini emret\u00admi\u015ftir. \u0130kindi namaz\u0131na “Orta namaz” denmesinin sebebi ise, kendisinden \u00d6nce iki vakit kendisinden sonra iki vaktin bulunmas\u0131 ve kendisinin be\u015f vakit nama\u00adz\u0131n tam ortas\u0131nda bulunmas\u0131ndand\u0131r.<\/p>\n \u00c2yet-i kerimenin devam\u0131nda zikredilen ve “G\u00f6n\u00fclden boyun e\u011ferek Alla\u00adn\u0131n huzurunda durun.” diye terc\u00fcme edilen c\u00fcmlesinde ge\u00ad\u00e7en ve “G\u00f6n\u00fclden boyun e\u011ferek” diye terc\u00fcme edilen kelimesinden ne\u00adyin kastedildi\u011fi hakk\u0131nda m\u00fcfessirler farkl\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015fler zikretmi\u015flerdir:<\/p>\n a-<\/strong> \u015ea’bi, Ata, Said b. C\u00fcbeyr, Dehhak, Abdullah b. Abbas, Hasan b. Ebil Hasan, M\u00fccahid, Atiyye, Said b. Abd\u00fclaziz, T\u00e2v\u00fbs ve Ebu Said eMIudriden ri\u00advayet edilen bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re bu \u00e2yette zikredilen kelimesinin m\u00e2n\u00e2s\u0131 “\u0130taat ediciler” demektir. Bu hususta Ebu Said el-Hudri, Resulullah\u0131n:<\/p>\n “Kur’anda zikredilen her kelimesinden maksat, “\u0130taattir. buyurdu\u011funu rivayet etmi\u015ftir.<\/p>\n b-<\/strong> S\u00fcddi, Abdullah b. Mes’ud, Zeyd b. Erkam, \u0130krime ve \u0130bn-i Zeyd’den rivayet edilen di\u011fer bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re bu \u00e2yette zikredilen kelimesinden maksat “S\u00fckut edenler, konu\u015fmayanlar.” demektir.<\/p>\n Bu hususta Abdullah b. Mes’ud diyor ki: “Resulullah beni, namazda iken selam\u0131m\u0131 almaya al\u0131\u015ft\u0131rd\u0131. (O namazda iken selam verdi\u011fimde selam\u0131m\u0131 al\u0131rd\u0131) Yine bir g\u00fcn onun yanma var\u0131p namazda iken selam verdim. Selam\u0131m\u0131 almad\u0131. (Namaz\u0131 bitirince) \u015f\u00f6yle buyurdu: “Allah, diledi\u011fi zaman i\u015finde yeni\u00fck ya\u00adpar. O namazda, AHah\u0131 zikretme, onu \u015fan\u0131na lay\u0131k bir \u015fekilde te\u015fbih etme ve y\u00fcceltme d\u0131\u015f\u0131nda herhangi bir kimsenin herhangi bir \u015fey konu\u015fmamas\u0131 esas\u0131n\u0131 \u0130hdas etti. Siz, Allah i\u00e7in s\u00fckut ederek namaz k\u0131l\u0131n.”<\/p>\n Zeyd b. Erkam diyor ki:<\/p>\n “Biz, daha \u00f6nceleri namaz k\u0131larken birbirimizle konu\u015fuyorduk. \u00d6yle ki baz\u0131m\u0131z di\u011fer karde\u015finden ihtiyac\u0131 oldu\u011fu \u015feyi istiyordu. Nihayet, “Na\u00admazlara ve orta namaza devam edin ve sukut ederek Allan\u0131n huzurunda durun.” \u00e2yeti indi ve namaz\u0131n i\u00e7inde iken susmam\u0131z emredildi.<\/p>\n c-<\/strong> M\u00fccahid ve Rebi” b. Enese g\u00f6re, burada zikredilen kelime\u00adsinden maksat, “R\u00fcku eden, hu\u015fu i\u00e7inde olan” demektir. Bu hususta M\u00fccahidin \u015funlar\u0131 s\u00f6yledi\u011fi rivayet edilmektedir. “Namazda rtikuun uzun olu\u015fu, g\u00f6zlerin kapal\u0131 olmas\u0131, namaz k\u0131lan kimsenin rabbine kar\u015fj kendisini zelil hissetmesi ve Allah korkusundan dolay\u0131 hu\u015fu i\u00e7inde olmas\u0131 (Bunlar\u0131n hepsi) kunuttard\u0131r. Alimlerden biri namaz k\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda Rahman olan Allan\u0131n huzurunda ondan \u00e7eki\u00adnerek et\u0131af\u0131na bakamazd\u0131. Secde yerindeki \u00e7ak\u0131l ta\u015flar\u0131n\u0131 dahi bir tarafa ilemez\u00addi. Herhangi bir \u015feyle oynayamaz hatta d\u00fcnyaya ait bir i\u015fi hat\u0131r\u0131ndan bile ge\u00e7iremezdi. Ancak dalg\u0131n oldu\u011fu durumlarda b\u00f6yle bir \u015fey olurdu.<\/p>\n d-<\/strong> Abdullah b. Abbastan nakledilen ba\u015fka bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re bu \u00e2yette zik\u00adredilen kelimesinden maksat “Dua edenler” demektir. Buna g\u00f6re \u00e2yetin m\u00e2n\u00e2s\u0131 “Siz, namaz\u0131, AUaha yalvararak onun i\u00e7in k\u0131l\u0131n” demektir. Bu hususta Ebu Reca diyor ki: “Ben, Basra Mescidinde Abdullah b. Abbas\u0131n arkas\u0131nda sa\u00adbah namaz\u0131n\u0131 k\u0131ld\u0131m. O, r\u00fckudan \u00d6nce kunut yapt\u0131. Sonra dedi ki: “Allah teala-n\u0131n “Kunut yapanlar” olarak Allah i\u00e7in namaz k\u0131l\u0131n.” buyurdu\u011fu orta namaz i\u015f\u00adte budur.” dedi.<\/p>\n Teberi diyor ki: “Bu \u00e2yetin tefsirinde tercihe \u015fayan olan g\u00f6r\u00fc\u015f kelimesinden maksat “\u0130taat edenler”dir, diyen g\u00f6r\u00fc\u015ft\u00fcr.. Allaha itaat, namazda susmay\u0131 da hu\u015fu i\u00e7inde olmay\u0131 da Allaha yalvarmay\u0131 da kapsar. Bu nedenle, \u00e2yeti geni\u015f \u015fekilde yorumlamak daha evlad\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 238- Namazlara ve orta namaza devam edin. G\u00f6n\u00fclden boyun e\u011ferek Allah’\u0131n huzurunda durun. Farz namazlara ve orta namaza, yani ikindi namaz\u0131na devam edin. Namazlar\u0131n\u0131zda Allan\u0131n huzurunda, […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":37952,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-37950","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-gundem"],"yoast_head":"\n