161-<\/strong> Hi\u00e7bir Peygambere, ganimet mal\u0131na (\u00dcmmet mal\u0131na) h\u0131yanet etmesi yak\u0131\u015fmaz. Kim, h\u0131yanet ederse, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde h\u0131yanet etti\u011fi \u015feyle gelir. Sonra herkese kazand\u0131\u011f\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 tan\u0131 olarak verilir. Onlara zul\u00admedilmez.<\/p>\n Hi\u00e7bir Peygabere, ganimet mal\u0131ndan bir \u015feye h\u0131yanet etmesi yak\u0131\u015fmaz. Kim, m\u00fcsl\u00fcmanlara ait ganimet mal\u0131ndan bir \u015feye h\u0131yanet ederse, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc o h\u0131yanet etti\u011fi \u015feyi boynunda ta\u015f\u0131yarak mah\u015fer yerine gelecektir. Sonra herkese kazand\u0131\u011f\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u011f\u0131 tam olarak verilecek ve hi\u00e7bir kimseye zulmedil meyecek-tir<\/p>\n Kurralar, bu \u00e2yette ge\u00e7en ve “H\u0131yanet etme” diye terc\u00fcme edilen fiilini iki \u015fekilde okumu\u015flard\u0131r.<\/p>\n 1-<\/strong> Hicaz ve Irak kurralar\u0131ndan bir topluluk bu fiili, Kur’an-i Kerimede tesbit edildi\u011fi \u015fekliyle \u015feklinde okumu\u015flard\u0131r. Bu k\u0131raati esas alan m\u00fcfessirler ayet-i kerimenin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc, \u00e7e\u015fitli \u015fekillerde izah etmi\u015flerdir.<\/p>\n a-<\/strong> Abdullah b. Abbas ve Said b. C\u00fcbeyr, bu \u00e2yet-i kerimenin Bedir sava\u00ad\u015f\u0131ndaki ganimet mallar\u0131ndan, k\u0131rm\u0131z\u0131 renkli bir kadife kuma\u015f\u0131n kaybolmas\u0131 \u00fcze\u00adrine, bir k\u0131s\u0131m insanlar\u0131n “Belki de onu Resulullah alm\u0131\u015ft\u0131r.” demeleri \u00fczerine nazil oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015flerdir.<\/p>\n Bu hususta Abdullah b. Abbas diyor ki:<\/p>\n “Bu \u00e2yet-i kerime Bedir sava\u015f\u0131nda nazil olmu\u015ftur. Sava\u015ftan sonra gani\u00admet mallar\u0131ndan, k\u0131rm\u0131z\u0131 renkli bir kadife kuma\u015f kaybolmu\u015f ve baz\u0131 ki\u015filer \u015f\u00f6y\u00adle demi\u015flerdi. “Belki onu, Allan\u0131n Resul\u00fc alm\u0131\u015ft\u0131r.” i\u015fte bunun \u00fczerine bu \u00e2yet n\u00e2zii olmu\u015ftur. [1]<\/a>[301]<\/sup><\/p>\n b- Yine Abdullah b. Abbas ve Dehhaktan nakledilen di\u011fer bir g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6\u00adre, onlar, \u00e2yetin bu k\u0131raat \u015feklini esas alm\u0131\u015flar ve bu \u00e2yetin ini\u015f sebebinin, Resu-lullah\u0131n g\u00f6ndermi\u015f oldu\u011fu bir m\u00fcfrezenin getirdi\u011fi ganimetleri al\u0131p onlara tes\u00adlim etmemesi \u00fczerine nazil olmu\u015ftur.<\/p>\n Bunlara g\u00f6re \u00e2yet-i kerime, Resulullaha gelen ganimetleri, m\u00fcfrezeler da\u00adhi getirmi\u015f olsa, o ganimeti, hak edenlere adil bir \u015fekilde da\u011f\u0131tmas\u0131n\u0131 emret\u00admektedir.<\/p>\n c-<\/strong> Yine bu k\u0131raati esas alan \u0130bn-i \u0130shak, S\u00fcddi ve M\u00fccahide g\u00f6re Allah te-ala bu \u00e2yet-i kerimede Hz. Muhammedin, kendisine vahyedilen \u015feylerden her\u00adhangi bir \u015feye ihanet etmedi\u011fini bildim\u0131ektedir. Bunlara g\u00f6re fiili mut\u00adlak ihanet etmek m\u00e2n\u00e2s nidad\u0131r.<\/p>\n 2-<\/strong> Medine kurralann\u0131n \u00e7o\u011funlu\u011fu ile K\u00fcfe kurralan ise bu fiili \u015feklinde okumu\u015flard\u0131r. Bu k\u0131raati esas alanlar da kendi aralar\u0131nda \u00e2yete farkl\u0131 m\u00e2n\u00e2lar vermi\u015flerdir.<\/p>\n a-<\/strong> Hasan-\u0131 Basri, Katade ve Rebi’ b. Enese g\u00f6re \u00e2yetin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn m\u00e2n\u00e2s\u0131 \u015f\u00f6yledir. “Sahabilerinin, ganimet mal\u0131n\u0131 alarak peygambere ihanet etme\u00adleri onlara yak\u0131\u015fmaz. Bu g\u00f6r\u00fc\u015fte olanlara g\u00f6re bu \u00e2yet-i kerime, Bedir sava\u015f\u0131nda elde edilen ganimet mallar\u0131ndan bir k\u0131sm\u0131n\u0131 saklayan sahabiier hakk\u0131nda nazil olmu\u015f ve onlar Peygambere kar\u015f\u0131 olan bu davran\u0131\u015flar\u0131ndan dolay\u0131 uyanlmi\u015flar-<\/p>\n b-<\/strong> Di\u011fer baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re, \u00e2yetin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn m\u00e2n\u00e2s\u0131 “Bir Peygamberin ganimetten mal almakla itham edilmesi yak\u0131\u015fmaz.” demektir.<\/p>\n Taberi birinci k\u0131raat \u015feklini tercih etmi\u015f ve \u00e2yetin m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131n da “Ganimet mallar\u0131ndan herhangi bir \u015feye ihanet etmek. Peygamberlerin s\u0131fatlar\u0131ndan de\u011fil\u00addir. B\u00f6yle bir \u015feyi yapan da Peygamber de\u011fildir.” demek oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir. Zira, \u00e2yetin son b\u00f6l\u00fcm\u00fc, bu m\u00e2n\u00e2ya uygun d\u00fc\u015fmektedir.<\/p>\n \u00c2yet-i kerimede “Kim h\u0131yanet ederse k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde h\u0131yanet etti\u011fi \u015fey\u00adle gelir.” Duyurulmaktad\u0131r. Resulullah\u0131n, ganimet mailanndan herhangi bir \u015feye ihanet edenin, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcndeki halini beyan ederek \u015f\u00f6yle buyurdu\u011fu rivayet edilmektedir. Ebu Hureyre (r.a.) diyor ki:<\/p>\n “Resulullah bir g\u00fcn kalk\u0131p aram\u0131zda bir hutbe irad etti. Ganimetten bir \u015feye ihanet etme meselesini anlatt\u0131 ve bu hususun b\u00fcy\u00fck bir mesele oldu\u011funu bildirdi ve \u015f\u00f6yle buyurdu: “Sak\u0131n sizden birinizi, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde boynunun \u00fczerinde meleyen bir koyunla veya ki\u015fneyen bir at ile kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015f olm\u0131yay\u0131m. O kimse “Ey Allahm Resul\u00fc, sen beni kurtar.” diyecek ben de “Sana bir \u015fey yapa\u00adcak g\u00fc\u00e7te de\u011filim. \u00c7\u00fcnk\u00fc ben sana tebli\u011f etmi\u015ftim.” diyece\u011fim. Yine sizden bi\u00adrinizi boynunun \u00fczerinde b\u00f6\u011f\u00fcren bir deve ile kar\u015f\u0131lam\u0131\u015f olm\u0131yay\u0131m. O ki\u015fi ba\u00adna “Ey Allan\u0131n Resul\u00fc, beni kurtar.” diyecek ben de ona: “Sana bir \u015fey yapacak g\u00fc\u00e7te de\u011filim. \u00c7\u00fcnk\u00fc ben sana tebli\u011f etmi\u015ftim.” diyece\u011fim. Yine sizden birini\u00adzi, boynunun \u00fczerinde, alt\u0131n veya g\u00fcm\u00fc\u015f bulunarak kar\u015f\u0131la\u015fm\u0131\u015f olm\u0131yay\u0131m.” O ki\u015fi bana “Ey Allah\u0131n Resul\u00fc, beni kurtar.” diyecek ben de ona “Sana bir \u015fey ya\u00adpacak g\u00fc\u00e7te de\u011filim. \u00c7\u00fcnk\u00fc sana tebli\u011f etmi\u015ftim.” diyece\u011fim veya sizden biri\u00adnizi, boynunun \u00fczerinde sallanan bir par\u00e7a elbise ile kar\u015f\u0131lam\u0131\u015f olm\u0131yay\u0131m. O kimse “Ey Allahm Resul\u00fc beni kurtar” diyecek. Ben de ona: “Sana bir \u015fey yapa\u00adcak g\u00fc\u00e7te de\u011filim. \u00c7\u00fcnk\u00fc sana tebli\u011f etmi\u015ftim.” diyece\u011fim[2]<\/sup><\/a>[302]<\/sup><\/p>\n Ebu Humeyd es-Saidi diyor ki:<\/p>\n “Resulullah, Esed kabilesinden, \u0130bn-i el-Lutbiyye isimli bir ki\u015fiyi zekat toplamak i\u00e7in memur tayin etti. O ki\u015fi d\u00f6n\u00fcp gelince zekattan toplad\u0131\u011f\u0131 mallar i\u00e7in “Bu sizindir. Bu da bana aittir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu bana hediye edilmi\u015ftir.” dedi. Bu\u00adnun \u00fczerine Resulullah (s.a.v.) minbere \u00e7\u0131kt\u0131. Allaha hamdedip onu \u00f6vd\u00fckten sonra \u015f\u00f6yle buyurdu: “Ne oluyor bir vazifeliye ki, ben onu g\u00f6nderiyorum o da d\u00f6nd\u00fc\u011f\u00fcnde “Bu mallar sizindir, bunlar da bana hediye edildi.” diyor. Babas\u0131n\u0131n veya annesinin evinde otursun da g\u00f6rs\u00fcn bakal\u0131m, ona hediye ediliyor mu, edil\u00admiyor mu? Muhammedin nefsi, kudret elinden olan Allaha yemin olsun ki, siz\u00adden herhangi bir kimse o sadakalardan bir \u015fey olacak olursa o kimse, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde o sadakay\u0131 mutlaka boynunda ta\u015f\u0131yarak gelecektir. Onun boynunda, b\u00f6\u011f\u00fcren bir deve veya b\u00f6\u011f\u00fcren bir s\u0131\u011f\u0131r, yahut meleyen bir koyun \u015feklinde ola\u00adcakt\u0131r.” Sonra Resulullah ellerini yukan kald\u0131rd\u0131. \u00d6yle ki biz onun koltuk alt\u0131 beyazlan\u0131n g\u00f6rd\u00fck. O \u015f\u00f6yle buyurdu: “Ey Allah\u0131m tebli\u011f ettim mi? Ey Ailahim tebli\u011f ettim mi? [3]<\/a>[303]<\/sup><\/p>\n Abdullah b. \u00d6mer diyor ki: “Bir zaman Resulullah, Sa’d b. Ubadeyi zekat toplamakla vazifelendirdi ve ona “Ey Sa’d, sak\u0131n sen k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde b\u00f6\u011f\u00fcren bir deveyi s\u0131rt\u0131nda ta\u015f\u0131yarak gelmi\u015f olma.” dedi. Sa’d da “Ben ne o deveyi al\u0131r\u0131m ne de k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde onu y\u00fcklenerek getiririm.” dedi. Bunun \u00fczerine Resulul\u00adlah onu vazifeden muaf tuttu. [4]<\/a>[304]<\/sup><\/p>\n \u00a0<\/strong><\/p>\n 162-<\/strong> Allah\u0131n r\u0131zas\u0131na tabi olanla Allahm gazab\u0131na u\u011frayan kimse bir olur mu? Gazaba u\u011frayan\u0131n yeri cehennemdir. O ne k\u00f6t\u00fc bir var\u0131lacak yerdir.<\/p>\n Allahm emirlerini tutup yasaklar\u0131ndan ka\u00e7arak, onun r\u0131zas\u0131n\u0131 kazananla, onun gazab\u0131na u\u011frayan hi\u00e7 bir olur mu? Gazab\u0131na u\u011fray\u0131n\u0131n s\u0131\u011f\u0131na\u011f\u0131 cehennem\u00addir. O cehennem ne k\u00f6t\u00fc bir yerdir.<\/p>\n Dehhak, bu \u00e2yet-i kerimeyi, bir \u00f6nceki \u00e2yetle i iti bati ayarak buna \u015fu \u015fe\u00adkilde m\u00e2n\u00e2 vermi\u015ftir. “Ganimetten herhangi bir \u015feye ihanet etmeyerek Allah\u0131n r\u0131zas\u0131na tabi olan kimse, ganimetten herhangi bir \u015feye ihanet ederek, Allah\u0131n ga\u00adzab\u0131na u\u011frayan kimse gibi olur mu? Allah\u0131n gazab\u0131na u\u011frayan\u0131n, varaca\u011f\u0131 yer cehennemdir. Oras\u0131 ne k\u00f6t\u00fc var\u0131lacak bir yerdir.<\/p>\n \u0130bn-i \u0130shak ise bu \u00e2yeti genel m\u00e2n\u00e2da alarak \u015fu \u015fekilde m\u00e2n\u00e2 vermi\u015ftir. “\u0130nsanlar\u0131n ho\u015funa gitse de gitmese de, Allah\u0131n r\u0131zas\u0131na tabi olan kimse ile s\u0131rf insanlar\u0131 raz\u0131 etmek ve onlar\u0131 k\u0131zd\u0131nnamak i\u00e7in Allahm gazab\u0131na u\u011frayan kimse bir midir? Allah\u0131n gazab\u0131na u\u011frayan\u0131n s\u0131\u011f\u0131naca\u011f\u0131 yer cehennemdir. Oras\u0131 ne k\u00f6\u00adt\u00fc var\u0131lacak bir yerdir.<\/p>\n Taberi, \u00d6nceki \u00e2yetle irtibatl\u0131 olmas\u0131 hasebiyle, birinci izah \u015feklinin terci\u00adhe \u015fayan oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir. [5]<\/a>[305]<\/sup><\/p>\n <\/p>\n