<\/p>\n\n\n\n

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n\n\n\n

<\/p>\n\n\n\n

15- Rabbin denemek i\u00e7in bir insana iyilik edip, nimet verdi\u011fi zaman o:\n“Rabbim beni \u015ferefli k\u0131ld\u0131 “<\/em><\/strong> der.<\/strong><\/em><\/p>\n\n\n\n

16- Fakat onu s\u0131namak i\u00e7in r\u0131zk\u0131n\u0131 daralt\u0131p bir \u00f6l\u00e7\u00fcye g\u00f6re verdi\u011fi\nzaman: “Rabbim bana hor bakt\u0131” der.<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

Allah’\u0131n insan\u0131 bir durumdan di\u011ferine sokarak, vererek ya da mahrum\nb\u0131rakarak, r\u0131zk\u0131n\u0131 geni\u015fletip ya da daraltarak s\u0131namas\u0131na insan\u0131n bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131\nve de\u011ferlendirmesi budur \u0130\u015fte… Allah insano\u011flunu nimet vererek ve ona ikram\nederek dener. Ama insano\u011flu verilecek kar\u015f\u0131l\u0131\u011fa \u00f6n haz\u0131rl\u0131k olmak \u00fczere bunun\nbir imtihan oldu\u011funu kavrayamaz. Aksine verilen r\u0131zk\u0131 ve bah\u015fedilen mertebeyi\ny\u00fcce Allah’\u0131n kat\u0131nda bu ikram\u0131 hak etmi\u015f oldu\u011funa bir delil ve Allah’\u0131n\nkendisini se\u00e7ip tercih etti\u011fine bir g\u00f6sterge sayar. Bu bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131ndan hareketle,\nkendisine verilen belay\u0131 “ceza” yap\u0131lan imtihan\u0131 da sonu\u00e7 olarak\nde\u011ferlendirir. Y\u00fcce Allah’\u0131n kat\u0131ndaki \u015ferefi d\u00fcnya mal\u0131 ile de\u011ferlendirir. \u00d6te\nyandan y\u00fcce Allah insano\u011flunun r\u0131zk\u0131n\u0131 daraltmak sureti ile deneyince bu\nimtihan\u0131 da ceza olarak de\u011ferlendirir, bu s\u0131namay\u0131 ceza sayar ve r\u0131zk\u0131n\u0131n\ndaralt\u0131lmas\u0131n\u0131 y\u00fcce Allah’\u0131n kat\u0131nda \u00f6nemsiz say\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u015feklinde yorumlar. \u015eayet\nAllah kat\u0131nda k\u00fc\u00e7\u00fcmsenmeseydi r\u0131zk\u0131 daralt\u0131lmazd\u0131 diye d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr.<\/p>\n\n\n\n

Ama insano\u011flu her iki durumda da, bu konuya yanl\u0131\u015f yakla\u015f\u0131yor ve de\u011ferlendirmesi\nhatal\u0131 oluyor. Gerek r\u0131zk\u0131n bollu\u011fu ve gerekse darl\u0131\u011f\u0131 y\u00fcce Allah’\u0131n kulunu\nimtihan etmek i\u00e7indir. Bununla verilen nimete kar\u015f\u0131 \u015f\u00fckredip \u015f\u00fckretmeyece\u011finin,\n\u015f\u0131mar\u0131p \u015f\u0131marmayaca\u011f\u0131n\u0131n belli olmas\u0131 hedeflenmi\u015ftir. \u00c7ile ve s\u0131k\u0131nt\u0131\nkar\u015f\u0131s\u0131nda dayan\u0131p dayanmayaca\u011f\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131 ama\u00e7lanm\u0131\u015ft\u0131r. Verilecek\nkar\u015f\u0131l\u0131k ise kulun davran\u0131\u015flar\u0131 ile belli olan sonuca g\u00f6re olacakt\u0131r. O halde\nne kula verilen d\u00fcnya mal\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131kt\u0131r ne de verilmeyen… Bir kulun y\u00fcce\nAllah’\u0131n kat\u0131ndaki de\u011ferinin elindeki d\u00fcnya mal\u0131 ile kesinlikle bir ilintisi\nyoktur. Y\u00fcce Allah’\u0131n bir kimseden ho\u015fnut oldu\u011fu ya da ona gazap etti\u011fi ona bu\nd\u00fcnyada d\u00fcnya mal\u0131 veriyor mu vermiyor mu diye bak\u0131larak \u00e7\u0131kar\u0131lamaz. \u00c7\u00fcnk\u00fc\nAllah bu d\u00fcnyada iyi ki\u015fiye de verir azg\u0131na da verir. \u0130yi ki\u015fiyi de vermeyip\nmahrum b\u0131rak\u0131r azg\u0131n\u0131 da… Ancak ne var ki as\u0131l \u00fczerinde durulmas\u0131 gereken\nbunlar\u0131n \u00f6tesidir. y\u00fcce Allah’\u0131n veri\u015fi de mahrum edi\u015fi de s\u0131namak i\u00e7indir.\n\u00d6nemli olan bu imtihan\u0131n sonucudur.<\/p>\n\n\n\n

Ancak \u015fu kadar var ki insan\u0131n kalbi imandan yoksun olunca, ne y\u00fcce Allah’\u0131n\nvermesindeki ve mahrum b\u0131rakmas\u0131ndaki hedefi, ne de O’nun \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcnde as\u0131l nelere\nde\u011fer verdi\u011fini kavrayamaz. Ama kalbi imanla canlan\u0131nca y\u00fcceler y\u00fccesine\nba\u011flan\u0131r ve orada nelere de\u011fer verildi\u011fini anlar. Art\u0131k onun \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcnde basit\nde\u011ferlere yer yoktur ve imtihan\u0131n gerisindeki kar\u015f\u0131l\u0131\u011fa g\u00f6z diker. \u0130ster r\u0131zk\u0131\ndaralt\u0131ls\u0131n ister geni\u015fletilsin onun hedefi imtihan\u0131n gerisindeki kar\u015f\u0131l\u0131k\noldu\u011fundan, onu elde etmek i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015f\u0131r. Her iki durumda da y\u00fcce Allah’\u0131n\nkendisi i\u00e7in yapt\u0131\u011f\u0131 plana g\u00fcveni tamd\u0131r. Y\u00fcce Allah’\u0131n kat\u0131ndaki de\u011ferini bu\nanlams\u0131z ve g\u00f6zle g\u00f6r\u00fclen d\u00fcnya de\u011ferlerinden ba\u015fka de\u011ferlerle \u00f6l\u00e7er ve\n\u00f6\u011frenir.<\/p>\n\n\n\n

MAL SEVG\u0130S\u0130<\/strong><\/p>\n\n\n\n

Kur’an-\u0131 Kerim Mekke’de, r\u0131zk\u0131n daralt\u0131lmas\u0131 ve bolla\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 konusunda\nRabblerini b\u00f6yle de\u011ferlendiren bir z\u00fcmreye seslenmekteydi. Ger\u00e7i bunlar\u0131n\nbenzerleri yery\u00fcz\u00fcnde daha \u00fcst\u00fcn ve daha geni\u015f bir alemle ba\u011flar\u0131n\u0131 yitirmi\u015f\nher cahiliyet sisteminde bulunabilir. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar\u0131n yery\u00fcz\u00fcnde insanlar\u0131n\nde\u011ferlerini belirlemede ba\u015fvurduklar\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc buydu. \u015e\u00f6ylesine ki onlar\u0131n kat\u0131nda\nd\u00fcnya mal\u0131 ve makam her\u015fey demekti. Bunlar\u0131n \u00f6tesinde ba\u015fka hi\u00e7bir \u00f6l\u00e7\u00fc yoktu.\nO y\u00fczden mala kar\u015f\u0131 a\u015f\u0131r\u0131 bir d\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fckleri vard\u0131. Mal tutkular\u0131 frenlenmez\nta\u015fk\u0131n bir h\u0131rsa d\u00f6n\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fc. Zaten kendilerine, a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc, h\u0131rs\u0131, mal\nd\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve cimrili\u011fi veren de bunlard\u0131. Bundan dolay\u0131 Kur’an-\u0131 Kerim,\nonlar\u0131n bu alanda i\u00e7lerinden ge\u00e7enleri a\u00e7\u0131\u011fa \u00e7\u0131kar\u0131yor. R\u0131zklar\u0131n bolla\u015ft\u0131r\u0131l\u0131p\ngeni\u015fletilmesinin gerisindeki imtihana \u00e7ekilmenin anlam\u0131n\u0131 kavramada hataya\nd\u00fc\u015fmelerinin nedenlerinin \u0130\u015fte,bu a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck ve cimrilik oldu\u011funu belirtiyor.<\/p>\n\n\n\n

17- Hay\u0131r yetime kar\u015f\u0131 c\u00f6mert davranm\u0131yorsunuz.<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

18- Yoksulu yedirmek konusunda birbirinize \u00f6zendirmiyorsunuz.<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

19- Size kalan miras\u0131 hak g\u00f6zetmeden yiyorsunuz.<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

20- Mal\u0131 pek \u00e7ok seviyorsunuz.”<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

Hay\u0131r. Durum imandan uzak insanlar\u0131n dedi\u011fi gibi de\u011fildir. R\u0131zk\u0131n geni\u015f\ntutulmas\u0131, y\u00fcce Allah’\u0131n kat\u0131nda o ki\u015finin \u015eerefli oldu\u011funu g\u00f6stergesi\nde\u011fildir. Ayn\u0131 \u015fekilde daralt\u0131lmas\u0131 da o insan\u0131n \u00f6nemsiz oldu\u011fu ve ihmal\nedildi\u011fi anlam\u0131na asla gelmez. As\u0131l \u00fczerinde durulmas\u0131 gereken, sizin\nba\u011f\u0131\u015flaman\u0131n gereklerini yerine getirmemeniz, mal\u0131n hakk\u0131n\u0131 vermemenizdir.\n\u00c7\u00fcnk\u00fc siz babadan yoksun kalmakla koruyucusunu ve deste\u011fini yitirmi\u015f olan\nk\u00fc\u00e7\u00fcc\u00fck bir yetime iyilik etmezsiniz. \u0130htiyac\u0131 oldu\u011fu halde kimseden var\u0131p\nistemeyen yoksulu doyurmaya birbirinizi te\u015fvik etmezsiniz. Dikkat edilecek\nolursa, Kur’an-\u0131 Kerim, yoksulun doyurulmas\u0131n\u0131n te\u015fvik ve tavsiye edilmemesini\n\u00e7irkin ve yad\u0131rganacak bir hareket saymaktad\u0131r. Ayr\u0131ca islam toplumunda, g\u00f6reve\nve toplumun yarar\u0131na olan i\u015flere ko\u015fulmas\u0131na y\u00f6nlendirme konusunda dayan\u0131\u015fman\u0131n\ngereklili\u011fine i\u015faret etmektedir. islam\u0131n ay\u0131r\u0131c\u0131 \u00f6zelli\u011fi de budur zaten.<\/p>\n\n\n\n

Sizler imtihan\u0131n anlam\u0131n\u0131 kavram\u0131yorsunuz. Yetime iyilik ederek, yoksulu\ndoyurma konusunda birbirinizi te\u015fvik ederek imtihanda ba\u015far\u0131l\u0131 olmaya\n\u00e7al\u0131\u015fm\u0131yorsunuz. Tam aksine miras\u0131 oburca ve h\u0131rsla yiyorsunuz. Mal\u0131 \u00f6yle \u00e7ok\n\u00f6yle ta\u015fk\u0131nca yiyorsunuz ki, art\u0131k g\u00f6n\u00fcllerinizde yoksullara kar\u015f\u0131 iyilik\netmeye ve onlar\u0131 doyurmaya g\u00f6t\u00fcrecek ne bir c\u00f6mertlik ve ne de iyilikseverlik\nduygusu kalmam\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Daha \u00f6nce de belirtti\u011fimiz gibi islam Mekke’de her t\u00fcrl\u00fc yola ba\u015fvurularak\nmal toplamaya d\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fck tablosunun kar\u015f\u0131s\u0131nda buldu kendisini. Do\u011fal olarak bu\ndurum kalplere kuruluk ve kat\u0131l\u0131k veren bir olgu idi. Yetimlerin g\u00fc\u00e7s\u00fczl\u00fc\u011f\u00fc,\nmallar\u0131n\u0131n talan edilmesini kam\u00e7\u0131layan bir durumdu. Hele yetim kalan k\u0131z \u00e7ocu\u011fu\nise o zaman \u00e7ok de\u011fi\u015fik \u015fekillerde mallar\u0131 talan ediyorlard\u0131. Bu tefsirimizin\nbir\u00e7ok yerinde belirtti\u011fimiz gibi \u00f6zellikle kendilerine kalan miraslar\u0131 \u00e7e\u015fitli\nd\u00fcmenlerle ellerinden al\u0131n\u0131yordu. Nitekim mal tutkunlu\u011fu, faiz yolu ile ve ba\u015fka\nara\u00e7larla mal biriktirmek islam \u00f6ncesi Mekke toplumunun g\u00f6ze batan ana \u00f6zelli\u011fi\nidi. Asl\u0131nda bu durum, g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar her zaman ve her yerdeki cahiliyet\ntoplumlar\u0131n\u0131n \u00f6zelli\u011fi olmu\u015ftur.<\/p>\n\n\n\n

Bu ayetlerde, onlar\u0131n i\u00e7lerinden ge\u00e7enlerin a\u00e7\u0131klanmas\u0131ndan \u00f6te, bu duygular\u0131n\nk\u0131nand\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rmekteyiz. “Kella” <\/strong>“Asla. Hay\u0131r dikkat\nediniz ha!” kelimesinin ard arda tekrar edilmesinde ve ifadenin yap\u0131s\u0131nda\nve vurgusunda ifadesini bulan cayd\u0131rma ve engel olma yer almaktad\u0131r. \u0130fade ses\ntonu ile bizlere onlar\u0131n mala d\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fcklerinin \u015fiddet ve kat\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131\n\u00e7izmektedir.<\/p>\n\n\n\n

“Size kalan miras\u0131 hak g\u00f6zetmeden yiyorsunuz. Mal\u0131 pek \u00e7ok\nseviyorsunuz.”<\/strong><\/p>\n\n\n\n

KIYAMET VE AZAP<\/strong><\/p>\n\n\n\n

R\u0131zk\u0131n bol bol verilmesi ve verilmemesi ile imtihan edilme olgusunu alg\u0131lamalar\u0131n\u0131n sakatl\u0131\u011f\u0131 anlat\u0131ld\u0131ktan sonra, onlar\u0131n i\u011fren\u00e7 i\u00e7 d\u00fcnyalar\u0131n\u0131n a\u00e7\u0131\u011fa \u00e7\u0131kar\u0131ld\u0131\u011f\u0131 bu noktada, imtihan\u0131n ve sonucunun arkas\u0131ndan gelecek olan ceza g\u00fcn\u00fc ve o g\u00fcn\u00fcn \u00f6zelli\u011fi ile tehdid gelmektedir. Hem de \u00e7ok \u015fiddetli ve g\u00fc\u00e7l\u00fc bir vurgulama ile yap\u0131lmaktad\u0131r bu tehdit.<\/p>\n\n\n\n

<\/p>\n\n\n\n

ELHAMDUL\u0130LLAH\u0130RABB\u0130LALEM\u0130N<\/strong><\/p>\n\n\n\n

<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M 15- Rabbin denemek i\u00e7in bir insana iyilik edip, nimet verdi\u011fi zaman o: “Rabbim beni \u015ferefli k\u0131ld\u0131 “ der. 16- Fakat onu s\u0131namak i\u00e7in r\u0131zk\u0131n\u0131 daralt\u0131p bir \u00f6l\u00e7\u00fcye g\u00f6re verdi\u011fi zaman: “Rabbim bana hor bakt\u0131” der. Allah’\u0131n insan\u0131 bir durumdan di\u011ferine sokarak, vererek ya da mahrum b\u0131rakarak, r\u0131zk\u0131n\u0131 geni\u015fletip ya da daraltarak s\u0131namas\u0131na insan\u0131n bak\u0131\u015f […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":4242,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[251],"tags":[],"class_list":["post-4241","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-makaleler"],"yoast_head":"\n