B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

 <\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

229- Bo\u015famak iki defa olur. Bundan sonra kad\u0131n\u0131 ya me\u015fru bi\u00e7imde tutmak ya da iyilikle b\u0131rakmak gerekir. Kad\u0131nlara evliyken verdiklerinizden bir\u015fey geri almak hel\u00e2l de\u011fildir. Ama e\u011fer erkek ve kad\u0131n, Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 g\u00f6zetemeyeceklerinden korkarlarsa o ba\u015fka. E\u011fer kad\u0131n ile kocan\u0131n, Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 g\u00f6zetemeyeceklerinden korkarsan\u0131z kad\u0131n\u0131n bo\u015fanmak i\u00e7in kocas\u0131na fidye vermesinde her iki taraf i\u00e7in de sak\u0131nca yoktur. Bunlar Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlard\u0131r, onlar\u0131 a\u015fmay\u0131n. Kimler Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015farsa i\u015fte onlar zalimlerin ta kendileridir.<\/em><\/strong><\/p>\n

Evlilik hayat\u0131na tekrar d\u00f6n\u00fclebilecek bo\u015fama (tal\u00e2k) iki kezdir. E\u011fer bu say\u0131 a\u015f\u0131l\u0131rsa tekrar o evlilik hayat\u0131na d\u00f6n\u00fclemez. Yaln\u0131z bir sonraki ayette anlat\u0131lan bir \u015fartla o evlili\u011fe d\u00f6n\u00fclebilir. Bu \u015fart \u015fudur: Kad\u0131n, ba\u015fka bir erkekle evlenecek. Sonra bu yeni koca, kad\u0131n\u0131 herhangi bir sebeple normal bi\u00e7imde bo\u015fayacak ve me\u015fru s\u00fcreler i\u00e7inde bir daha kad\u0131na d\u00f6nmeyecek, b\u00f6ylece adam\u0131n kad\u0131n\u0131 kesinlikle bo\u015fad\u0131\u011f\u0131 meydana \u00e7\u0131kacak. \u0130\u015fte ancak o zaman kad\u0131n\u0131n eski kocas\u0131 onunla yeniden evlenebilir, tabii ki, e\u011fer kad\u0131n, bu eski kocas\u0131 ile tekrar evlenmek isterse bu evlilik s\u00f6zkonusu olabilir.<\/p>\n

Bir rivayete g\u00f6re bo\u015famaya ili\u015fkin bu s\u0131n\u0131rlay\u0131c\u0131 h\u00fckm\u00fcn ini\u015f sebebi \u015fudur: isl\u00e2m’\u0131n ilk y\u0131llar\u0131nda bo\u015fama, hi\u00e7bir say\u0131 ile s\u0131n\u0131rl\u0131 de\u011fildi. Erkek, bo\u015fad\u0131\u011f\u0131 kad\u0131na, bekleme s\u00fcresi i\u00e7inde d\u00f6nebilir, sonra onu yeniden bo\u015fay\u0131p tekrar ona d\u00f6nebilir ve bu i\u015flemi istedi\u011fi kadar yineleyebilirdi. Bu arada Ensar (Medine yerlisi) m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131ndan biri kar\u0131s\u0131 ile bozu\u015fmu\u015f, ona iyice k\u0131zm\u0131\u015ft\u0131. Bu k\u0131zg\u0131nl\u0131kla e\u015fine “vallahi, seninle ne bir daha bir araya gelirim ve ne de senden ayr\u0131l\u0131r\u0131m” diye yemin etti. E\u015fi “Bu dedi\u011fin nas\u0131l olacak?” diye sorunca adam kendisine “Seni bo\u015far\u0131m, son bekleme s\u00fcrenin sonlar\u0131na yak\u0131n tekrar al\u0131r\u0131m ve bu i\u015flemi s\u00fcrekli tekrar ederim” diye cevap verdi. Bu olay Peygamberimize yans\u0131t\u0131ld\u0131 ve bir s\u00fcre sonra \u015fimdi incelemekte oldu\u011fumuz “Bo\u015fama iki kezdir” c\u00fcmlesi ile ba\u015flayan ayet indi.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah’\u0131n m\u00fcsl\u00fcman cemaati e\u011fitmeye y\u00f6nelik sistemi ve metodunda de\u011fi\u015fmez bir hikmet g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Bu hikmet, h\u00fck\u00fcm(erin, onlara ihtiya\u00e7 do\u011fdu\u011fu zaman indirilmeleridir. Sistem, b\u00fct\u00fcn temel h\u00fck\u00fcmlerini bu \u015fekilde tamamlad\u0131. Geriye sadece somut geli\u015fmelere, pratik olaylara ili\u015fkin tan\u0131mlamalar kalm\u0131\u015f. Tan\u0131mlama i\u015fleminden sonra somut olaylar, s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz geni\u015f kapsaml\u0131 temel h\u00fck\u00fcmlerin \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131nda \u00e7\u00f6z\u00fcme ba\u011flanacakt\u0131.<\/p>\n

Bu s\u0131n\u0131rlama, bo\u015famay\u0131 k\u0131s\u0131tl\u0131 ve kayda ba\u011fl\u0131 bir niteli\u011fe b\u00fcr\u00fcnd\u00fcrd\u00fc. Art\u0131k onunla s\u00fcrekli bi\u00e7imde oynama imk\u00e2n\u0131 ortadan kald\u0131r\u0131ld\u0131. Erkek, kar\u0131s\u0131n\u0131 ilk kez bo\u015fay\u0131nca kad\u0131n\u0131n bekleme s\u00fcresi i\u00e7inde, ba\u015fka herhangi bir i\u015fleme gerek kalmaks\u0131z\u0131n, e\u015fine d\u00f6nebilir. E\u011fer erkek bir giri\u015fimde bulunmaks\u0131z\u0131n bu bekleme s\u00fcresi dolar ve kad\u0131n da kocas\u0131n\u0131n ilgisizli\u011finden emin olursa bu durumda kocan\u0131n, kar\u0131s\u0131na d\u00f6nebilmesi i\u00e7in yeniden mehir belirlenerek yeni bir nik\u00e2h\u0131n k\u0131y\u0131lmas\u0131 gerekir. E\u011fer erkek, bekleme s\u00fcresi i\u00e7inde e\u015fine d\u00f6ner,ya da “k\u00fc\u00e7\u00fck ayr\u0131l\u0131k” ad\u0131 verilen durumda nik\u00e2h tazelerse e\u015fini bir kere daha bo\u015fayabilir, bu bo\u015famaya ili\u015fkin h\u00fck\u00fcmler b\u00fct\u00fcn ayr\u0131nt\u0131lar\u0131 ile t\u0131pk\u0131 ilk bo\u015faman\u0131n h\u00fck\u00fcmleri gibidir. Fakat e\u011fer bu erkek, e\u015fini \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc kez bo\u015farsa, bo\u015fama i\u015flemi ger\u00e7ekle\u015fir ger\u00e7ekle\u015fmez, bu e\u015fler aras\u0131nda “b\u00fcy\u00fck ayr\u0131l\u0131k” ad\u0131 verilen durum meydana gelir. Bu durumda erkek, e\u015fine ne bekleme s\u00fcresi i\u00e7inde ve ne de daha sonra d\u00f6nemez. D\u00f6nebilmesi i\u00e7in kad\u0131n\u0131n bir ba\u015fka erkekle evlenmesi, arkas\u0131ndan yeni kocan\u0131n, kad\u0131n\u0131 normal bir sebeple bo\u015famas\u0131, bekleme s\u00fcresi i\u00e7inde bar\u0131\u015fma giri\u015fiminde bulunmam\u0131\u015f olmas\u0131 ya da bo\u015famalar\u0131 izleyen bekleme s\u00fcrelerinin dolmas\u0131 \u00fczerine kad\u0131n a\u00e7\u0131s\u0131ndan bu bo\u015faman\u0131n iyice kesinle\u015fmesi gerekir. Ancak o zaman kad\u0131n\u0131n da iste\u011fiyle bir \u00f6nceki koca eski kar\u0131s\u0131 ile yeniden evlenebilir.<\/p>\n

Yukarda belirtti\u011fimiz gibi ilk bo\u015fama bir mihenk ta\u015f\u0131, bir tecr\u00fcbedir. \u0130kincisi ise bir ba\u015fka tecr\u00fcbe giri\u015fimi ve son s\u0131navd\u0131r. E\u011fer bundan sonra ortak hayat iyi y\u00fcr\u00fcrse ne al\u00e2, yoksa \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc bo\u015fama bu evlilik hayat\u0131nda birlikte ya\u015famay\u0131 imk\u00e2ns\u0131zla\u015ft\u0131ran k\u00f6kl\u00fc bir bozukluk oldu\u011funun kan\u0131t\u0131 olur.<\/p>\n

S\u00f6z\u00fcn k\u0131sas\u0131, bo\u015fama ba\u015fka hi\u00e7bir \u00f6nlemin \u00e7are olamad\u0131\u011f\u0131 bir rahats\u0131zl\u0131\u011f\u0131n son \u00e7\u00f6z\u00fcm yolundan ba\u015fka bir\u015fey de\u011fildir… Bo\u015faman\u0131n ikinci a\u015famas\u0131 ger\u00e7ekle\u015fince erke\u011fin \u00f6n\u00fcnde iki yol kal\u0131r. Ya e\u015fini me\u015fru bir \u015fekilde nik\u00e2h\u0131 alt\u0131nda tutacak, birlikte mutlu ve huzurlu bir hayat ya\u015fayacaklar ya da e\u015fini s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokmaks\u0131z\u0131n, eziyet etmeksizin iyilikle b\u0131rakacak. Bu da bo\u015faman\u0131n \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc a\u015famas\u0131n\u0131 olu\u015fturur, kad\u0131n bundan sonra hayat\u0131na yeni bir y\u00f6n vermek \u00fczere serbest kal\u0131r. Bu yasal d\u00fczenleme, somut olaylar\u0131 pratik \u00e7\u00f6z\u00fcmler ile kar\u015f\u0131layan objektif bir d\u00fczenlemedir. Somut realiteleri g\u00f6zard\u0131 etmez, \u00e7\u00fcnk\u00fc b\u00f6yle bir tutum hi\u00e7bir i\u015fe yaramaz; insanlar\u0131 y\u00fcce Allah’\u0131n f\u0131trat\u0131 d\u0131\u015f\u0131na kayd\u0131rarak adeta yeniden yaratmak gibi bir sa\u00e7mal\u0131\u011fa giri\u015fmez; bunun yan\u0131nda insan\u0131 kendi halinde b\u0131rakman\u0131n fayda getirmeyece\u011fi durumlarda onu kendi haline de b\u0131rakmaz.<\/p>\n

E\u011fer erkek kar\u0131s\u0131 ile ge\u00e7inemiyorsa onu bo\u015famas\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k olarak evliyken kendisine verdi\u011fi mehiri ya da di\u011fer hediyeleri k\u0131smen de olsa geri alamaz. Yaln\u0131z, e\u011fer kad\u0131n, kocas\u0131ndan ayr\u0131lmak zorunlulu\u011funu duyarsa, ki\u015fisel duygular\u0131ndan kaynaklanan bir sebeple kocas\u0131 ile birlikte ya\u015fayamayaca\u011f\u0131n\u0131 anlar ve kocas\u0131n\u0131 sevmemesinin ya da ona kar\u015f\u0131 duydu\u011fu nefretin tepkisi ile ya aile dirli\u011fi ya iffet veya edep kurallar\u0131 bak\u0131m\u0131ndan y\u00fcce Allah’\u0131n \u00e7izdi\u011fi s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015faca\u011f\u0131n\u0131 hissederse bu durumda kocas\u0131ndan kendisini bo\u015famas\u0131n\u0131 isteyebilir, bunun i\u00e7in evlenirken kocas\u0131ndan alm\u0131\u015f oldu\u011fu mehri ve nafakalar\u0131 tamamen ya da k\u0131smen geri verebilir, b\u00f6ylece kocas\u0131n\u0131n kas\u0131tl\u0131 bir kusurundan kaynaklanmayan bu yuva y\u0131k\u0131m\u0131n\u0131 k\u0131smen tel\u00e2fi edece\u011fi gibi kendini Allah’a kar\u015f\u0131 gelmekten, O’nun s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fnemekten ve nefsine zulmetmekten koruyabilir. B\u00fct\u00fcn bunlar, \u0130sl\u00e2m’\u0131n, insanlar\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131na \u00e7\u0131kan b\u00fct\u00fcn somut olaylar\u0131 ve durumlar\u0131 g\u00f6zetti\u011fini g\u00f6sterir. \u0130sl\u00e2m samimi kalplerin insan taraf\u0131ndan denetim alt\u0131na al\u0131namayacak olan duygular\u0131n\u0131 g\u00f6z\u00f6n\u00fcne al\u0131r, kad\u0131n\u0131 nefret etti\u011fi bir hayat\u0131 s\u00fcrd\u00fcrmeye zorlamaz, bunun yan\u0131nda erke\u011fin de hi\u00e7bir kusur i\u015flemedi\u011fi halde madd\u00ee zarara u\u011framas\u0131na g\u00f6z yummaz.<\/p>\n

Bu h\u00fckm\u00fcn pratiklik derecesini anlayabilmemiz i\u00e7in Peygamber efendimiz d\u00f6nemindeki bir uygulama \u00f6rne\u011fine d\u00f6nerek bu tutarl\u0131 il\u00e2hi sistemin ne kadar ciddi, ne kadar anlay\u0131\u015fl\u0131, ne kadar iyi niyetli ve adaletli oldu\u011funu somut bir \u015fekilde g\u00f6rmemiz yerinde olur.<\/p>\n

\u0130mam-\u0131 Malik, \u00fcnl\u00fc eseri “Muvatta”da rivayet yolu ile edindi\u011fi bilgilere dayanarak \u015f\u00f6yle bir olay anlat\u0131r: Ensar m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131ndan Habibe binti Sehl, Sabit b. Kays b. \u015eemmas’\u0131n e\u015fi idi. Peygamberimiz bir sabah, namaza giderken evinin kap\u0131s\u0131 \u00f6n\u00fcnde alacakaranl\u0131kta bu kad\u0131nla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131. “Kim o?” diye sorunca kad\u0131n; “Ben Habibe b. Sehl’im” diye kar\u015f\u0131l\u0131k verdi. Peygamberimiz; “Ne istiyorsun?” diye sordu. Kad\u0131n, kocas\u0131n\u0131 kasdederek; “Ben ve Sabit b. Kays art\u0131k bir arada ya\u015fayamay\u0131z” dedi.<\/p>\n

Bir s\u00fcre sonra kad\u0131n\u0131n kocas\u0131 geldi, Peygamberimiz adama; “E\u015fin Habibe, aran\u0131zda olup bitenleri ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bi\u00e7imde anlatt\u0131” buyurdu. Bu arada kad\u0131n; “Ya Resulallah, bana verdiklerinin hepsi yan\u0131mda’ dedi. Peygamberimiz, adama; “Verdiklerini ondan geri al” dedi. Adam da verdiklerini geri ald\u0131ktan sonra kad\u0131n, e\u015finden ayr\u0131larak ana-babas\u0131n\u0131n yan\u0131na gitti.<\/p>\n

Buhari ayn\u0131 olay, Abdullah b. Abbas’a dayanarak \u015f\u00f6yle anlat\u0131r: Birg\u00fcn Sabit b. Kays b. \u015eemmas’\u0131n e\u015fi Peygamberimize gelerek \u015funlar\u0131 s\u00f6yledi; “Ya Resulallah, ne ahl\u00e2k ve ne de din a\u00e7\u0131s\u0131ndan kusurlu bulmuyorum. Fakat m\u00fcsl\u00fcman olduktan sonra tekrar k\u00e2firli\u011fe dalmak istemiyorum.” Peygamberimiz, kad\u0131na; “Mehir olarak sana verdi\u011fi hurma bah\u00e7esini ona geri veriyor musun?” diye sordu. Kad\u0131n\u0131n; “Evet” demesi \u00fczerine Peygamberimiz, Sabit’e d\u00f6nerek; “Hurma bah\u00e7eni geri al ve onu bo\u015fa” buyurdu.<\/p>\n

Ayn\u0131 olay\u0131n daha ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bir rivayetine g\u00f6re \u0130bn-i Cerir, bir defas\u0131nda sahabilerden \u0130krime’ye; “Hal’in, yani kad\u0131n\u0131n iste\u011fi \u00fczerine kocas\u0131ndan ayr\u0131labilmesinin \u0130sl\u00e2m’da yeri var m\u0131?” diye sordu ve \u0130krime’den \u015fu cevab\u0131 ald\u0131:<\/p>\n

– Abdullah b. Abbas’dan i\u015fitti\u011fime g\u00f6re \u0130sl\u00e2m’da ilk Hal karar\u0131 Abdullah b. Ubeyy’in k\u0131z karde\u015fine uyguland\u0131. Kad\u0131n, bir g\u00fcn Peygamberimize gelerek \u015f\u00f6yle dedi; “Ya Resulallah, bundan b\u00f6yle asla Sabit ile ayn\u0131 yast\u0131\u011fa ba\u015f koymam. Ge\u00e7enlerde perdeyi aralay\u0131nca onu bir grup arkada\u015f\u0131 aras\u0131nda eve gelirken g\u00f6rd\u00fcm. Adam o grubun i\u00e7indekilerin en kara derilisi, en k\u0131sa boylusu, en \u00e7irkin y\u00fczl\u00fcs\u00fc idi.” Bunun \u00fczerine kad\u0131n\u0131n kocas\u0131; “Ya Resulallah, ben ona en de\u011ferli mal\u0131m\u0131, hurma bah\u00e7emi verdim. \u00d6yleyse bah\u00e7emi geri versin” dedi. Peygamberimiz, kad\u0131na; “Ne diyorsun?” diye sorunca kad\u0131n; “Geri veririm, isterse daha fazlas\u0131n\u0131 da veririm” diye cevap verdi. Bunun \u00fczerine Peygamberimiz, onlar\u0131 birbirinden ay\u0131rd\u0131.<\/p>\n

Bu rivayetlerin t\u00fcm\u00fc \u015funu anlat\u0131yor. Peygamberimiz, kad\u0131n\u0131n psikolojik kaynakl\u0131 bir rahats\u0131zl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kabul etmi\u015f, bu rahats\u0131zl\u0131\u011f\u0131n yok say\u0131lmas\u0131n\u0131 yarars\u0131z bir inkar saym\u0131\u015f, kad\u0131n\u0131 istemedi\u011fi b\u00f6yle bir hayata katlanmak zorunda b\u0131rakmay\u0131 do\u011fru g\u00f6rmemi\u015f, bu t\u00fcr bir duygu taraf\u0131ndan g\u00f6lgelenen bir kar\u0131-koca hayat\u0131ndan hay\u0131r gelmeyece\u011fine karar vermi\u015f ve bu problemi, il\u00e2hi sisteme uygun bir \u00e7\u00f6z\u00fcme ba\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. O il\u00e2hi sistem ki, insan f\u0131trat\u0131na a\u00e7\u0131k, pratik ve objektif bi\u00e7imde kar\u015f\u0131l\u0131k veriyor, insan psikolojisine kar\u015f\u0131, onun i\u00e7inden ge\u00e7en duygular\u0131n i\u00e7y\u00fcz\u00fcn\u00fc kavrayan bir anlay\u0131\u015fla tav\u0131r al\u0131yor.<\/p>\n

Bu t\u00fcr meselelerde ciddili\u011fin ve oyun pe\u015finde olman\u0131n, samimiyetin ve d\u00fczenbazl\u0131\u011f\u0131n kriteri ve m\u00fceyyidesi takva, Allah korkusu oldu\u011fu i\u00e7in ayetin son c\u00fcmlesi Allah’\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 a\u015fmaktan sak\u0131nmaya \u00e7a\u011f\u0131ran bir uyar\u0131 ile ba\u011flan\u0131yor:<\/p>\n

“Bunlar Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlard\u0131r, onlar\u0131 a\u015fmay\u0131n. Kimler Allah’\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 a\u015farsa i\u015fte onlar zalimlerin ta kendileridir.”<\/strong><\/p>\n

Burada bir an durup ayn\u0131 anlama gelen iki Kur’an ifadesi aras\u0131ndaki ince farka de\u011finmek istiyoruz. Bu fark, anlat\u0131lan \u015fartlara paralel olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu surenin daha \u00f6nce inceledi\u011fimiz oru\u00e7 konusunun i\u015flendi\u011fi bir ayetin son c\u00fcmlesi “Bunlar Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlard\u0131r, sak\u0131n bu s\u0131n\u0131rlara yakla\u015fmay\u0131n” <\/strong>\u015feklinde sona eriyordu. \u015eimdi inceledi\u011fimiz ayetler demetinin uyar\u0131 c\u00fcmlelerinden birinde ise “Bunlar Allah’\u0131n koydu\u011fu s\u0131n\u0131rlard\u0131r, sak\u0131n bu s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fmay\u0131n” <\/strong>buyuruluyor. Birinci c\u00fcmlede “yakla\u015f\u0131lmama” uyar\u0131s\u0131 yap\u0131l\u0131rken ikinci c\u00fcmlede “a\u015f\u0131lmama” uyar\u0131s\u0131 y\u00f6neltiliyor. Acaba bu uyar\u0131 farkl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131n sebebi nedir?<\/p>\n

\u0130lk c\u00fcmlenin \u00f6ncesinde \u015fehevi i\u00e7 d\u00fcrt\u00fclere getirilen yasaklardan s\u00f6zediliyordu. O ayeti bir daha okuyal\u0131m:<\/p>\n

“Oru\u00e7 tuttu\u011funuz g\u00fcnlerin gecelerinde e\u015flerinize yakla\u015fmak size hel\u00e2l k\u0131l\u0131nd\u0131. Onlar sizin, siz de onlar\u0131n \u00f6rt\u00fcs\u00fc, elbisesisiniz. Allah sizin nefisleriniz taraf\u0131ndan aldat\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131 biliyordu, bunun i\u00e7in tevbelerinizi kabul, sizleri de affetti. \u015eimdi art\u0131k e\u015flerinize serbest\u00e7e yakla\u015f\u0131n ve Allah’\u0131n size yazm\u0131\u015f oldu\u011funu aray\u0131n, isteyin.<\/strong><\/p>\n

Tanyeri a\u011far\u0131p siyah ipli\u011fi beyaz iplikten ay\u0131rd edinceye kadar yiyin, i\u00e7in. Sonra orucu geceye kadar s\u00fcrd\u00fcr\u00fcn. Mescidlerde itik\u00e2fa girdi\u011finizde e\u015flerinize yakla\u015fmay\u0131n. Bunlar Allah’\u0131n \u00e7izdi\u011fi s\u0131n\u0131rlard\u0131r, onlara yakla\u015fmay\u0131n. Allah, ayetlerini insanlara b\u00f6yle a\u00e7\u0131k a\u00e7\u0131k anlat\u0131yor ki, yasaklardan sak\u0131nabilsinler.”<\/strong><\/p>\n

\u0130\u00e7g\u00fcd\u00fc t\u00fcr\u00fcnden yasaklar\u0131n \u00e7ekim g\u00fcc\u00fc son derece g\u00fc\u00e7l\u00fc oldu\u011fu i\u00e7in bu konudaki uyar\u0131da Allah’\u0131n s\u0131n\u0131rlar\u0131na yakla\u015f\u0131lmas\u0131ndan ka\u00e7\u0131n\u0131lmas\u0131n\u0131n vurgulanmas\u0131 gayet yerindedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc e\u011fer insan bu yasaklar\u0131n alan\u0131na yakla\u015f\u0131r ve \u00e7ekim d\u00fczlemine girerse \u00e7ekim g\u00fc\u00e7leri kar\u015f\u0131s\u0131nda iradesinin zay\u0131f kalmas\u0131ndan korkulur.<\/p>\n

Ama bu ayette s\u00f6zkonusu olan alan, istemeyerek yap\u0131lan hareketlerin, \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n ve s\u00fcrt\u00fc\u015fmelerin alan\u0131d\u0131r. Burada bu \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n herhangi bir a\u015famas\u0131nda s\u00f6zkonusu s\u0131n\u0131rlar\u0131n \u00f6n\u00fcnde durulmamas\u0131ndan, bunlar\u0131n \u00e7i\u011fnenmelerinden, a\u015f\u0131lmalar\u0131ndan korkuluyor. Bu gerek\u00e7e ile s\u0131n\u0131rlara yakla\u015f\u0131lmamas\u0131 uyar\u0131s\u0131 de\u011fil, s\u0131n\u0131rlar\u0131n a\u015f\u0131lmamas\u0131 uyar\u0131s\u0131 y\u00f6neltilmi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u015fimdiki uyar\u0131 ortam\u0131 \u00f6b\u00fcr\u00fcnden farkl\u0131d\u0131r. Bu, de\u011fi\u015fik gereklilikleri g\u00f6zeten hayranl\u0131k uyand\u0131r\u0131c\u0131 bir ifade inceli\u011fidir!<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M   Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 229- Bo\u015famak iki defa olur. Bundan sonra kad\u0131n\u0131 ya me\u015fru bi\u00e7imde tutmak ya da iyilikle b\u0131rakmak gerekir. Kad\u0131nlara evliyken verdiklerinizden bir\u015fey geri almak hel\u00e2l de\u011fildir. Ama […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":6148,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-6147","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-gundem"],"yoast_head":"\n