B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M<\/strong><\/p>\n

 <\/p>\n

Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun.<\/p>\n

252- \u0130\u015fte bunlar, Allah’\u0131n ayetleridir; onlar\u0131 sana hak olarak okuyoruz. Sen de g\u00f6nderilen el\u00e7ilerdensin.<\/strong>
\n253- \u0130\u015fte bu peygamberler; bir k\u0131sm\u0131n\u0131 bir k\u0131sm\u0131na \u00fcst\u00fcn k\u0131ld\u0131k. Onlardan, Allah’\u0131n kendileriyle konu\u015ftu\u011fu ve derecelerle y\u00fckseltti\u011fi vard\u0131r. Meryem o\u011flu \u0130sa’ya apa\u00e7\u0131k belgeler verdik ve onu Ruhu’l-Kud\u00fbs’le destekledik. \u015eayet Allah dileseydi, kendilerine apa\u00e7\u0131k belgeler geldikten sonra, onlar\u0131n pe\u015finden gelen (\u00fcmmet) ler, birbirlerini \u00f6ld\u00fcrmezdi. Ancak ihtilafa d\u00fc\u015ft\u00fcler; onlardan kimi inand\u0131, kimi de k\u00fcfretti. Allah dileseydi birbirlerini \u00f6ld\u00fcrmezlerdi. Ama Allah diledi\u011fini yapand\u0131r.(275)<\/strong>
\n254- Ey iman edenler, hi\u00e7 bir al\u0131\u015f-veri\u015fin, hi\u00e7 bir dostlu\u011fun ve hi\u00e7 bir \u015fefaatin olmad\u0131\u011f\u0131 g\u00fcn gelmezden evvel, size r\u0131z\u0131k olarak verdiklerimizden infak edin.(276) K\u00e2firler, onlar zulmedenlerdir.(277)<\/strong>
\n255- Allah. O’ndan ba\u015fka ilah yoktur. Diridir, kaimdir.(278) O’nu uyuklama ve uyku tutmaz.(279) G\u00f6klerde de, yerde de ne varsa hepsi O’nundur.(280) \u0130zni olmaks\u0131z\u0131n O’nun kat\u0131nda \u015fefaatte bulunacak kimdir?(281) O, \u00f6nlerindekini ve, arkalar\u0131ndakini bilir. Diledi\u011fi kadar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda, O’nun ilminden hi\u00e7 bir \u015feyi kavray\u0131p-ku\u015fatamazlar.(282) . O’nun k\u00fcrs\u00fcs\u00fc,(283) b\u00fct\u00fcn g\u00f6kleri ve yeri kaplay\u0131p-ku\u015fatm\u0131\u015ft\u0131r. Onlar\u0131n korunmas\u0131 O’na g\u00fc\u00e7 gelmez. O, pek y\u00fccedir, pek b\u00fcy\u00fckt\u00fcr.(284)<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

275.<\/strong> Tabi\u00ee olarak akla \u015fu soru gelir: Peki neden Allah bunu dilemiyor? Neden hatalarla, hatta sava\u015fla sonu\u00e7lanan ayr\u0131l\u0131klara izin veriyor? O, bunlar\u0131 durdurmaktan aciz midir? Elbette O her \u015feye g\u00fcc\u00fc yetendir. Bunlar\u0131 istese durdurabilir ve hi\u00e7 kimse O’nun ras\u00fblleri arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla g\u00f6nderdi\u011fi hidayetten y\u00fcz \u00e7eviremez. Fakat insanlar\u0131 belirlenmi\u015f bir yoldan gitmeye zorlamak O’nun dile\u011fi de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc O, insan\u0131 yery\u00fcz\u00fcne denemek i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. E\u011fer O, insandan davran\u0131\u015f \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc kald\u0131r\u0131rsa, imtihan anlam\u0131n\u0131 yitirir. O, peygamberlerini insanlar\u0131 do\u011fru yola davet etmeleri ve onlar\u0131 ayetler ve tart\u0131\u015fmalarla ikna etmeleri i\u00e7in g\u00f6ndermi\u015ftir. Peygamberler insanlar\u0131 Allah’a imana ve itaate zorlamak \u00fczere g\u00f6nderilmemi\u015flerdir. \u0130htil\u00e2flar ve sava\u015flar ortaya \u00e7\u0131kmaktad\u0131r; \u00e7\u00fcnk\u00fc, insanlar Allah taraf\u0131ndan kendilerine verilen s\u0131n\u0131rl\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce ve eylem \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc k\u00f6t\u00fcye kullanm\u0131\u015flar ve Allah taraf\u0131ndan belirlenen hayat tarz\u0131ndan bamba\u015fka hayat tarzlar\u0131 icat etmi\u015flerdir. O halde farkl\u0131l\u0131k ve ihtil\u00e2f-lar\u0131n, Allah’\u0131n insanlar\u0131 do\u011fru yola zorlamaya (istedi\u011fi halde) g\u00fcc\u00fc yetmedi\u011fi i\u00e7in ortaya \u00e7\u0131kmad\u0131\u011f\u0131 meydandad\u0131r. Elbette Allah, diledi\u011fini yapmaya g\u00fcc\u00fc yetendir.
\n276.<\/strong> M\u00fcminler, inand\u0131klar\u0131 gayeye ula\u015fabilmeleri i\u00e7in m\u00e2l\u00ee fedak\u00e2rl\u0131kta bulunmaya te\u015fvik ediliyorlar.
\n277.<\/strong> “K\u00fcf\u00fcr yolunu benimseyenler”, Allah’\u0131n emirlerine uymay\u0131 reddedenlerin ve servet biriktirmeyi Allah r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanmaya tercih edenleri veya burada uyar\u0131lan k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne inanmayan ya da ahiret’te \u015fu veya bu \u015fekilde bir kimsenin dostlu\u011fu ya da \u015fefaati sayesinde kurtulu\u015fa ereceklerini sananlar\u0131 kastetmektedir.
\n278.<\/strong> Her ne kadar cahil insanlar bir\u00e7ok tanr\u0131lar ve m\u00e2budlar icat etmi\u015flerse de, b\u00fct\u00fcn yarat\u0131klar\u0131n, hi\u00e7bir orta\u011f\u0131 olmayan Ezel\u00ee ve Ebed\u00ee olan Allah’a ait oldu\u011fu ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015fmez. O, b\u00fct\u00fcn evrenin h\u00e2kimi olan diri (Hayy) Allah’t\u0131r. O, b\u00fct\u00fcn m\u00fclk\u00fcn tek sahibidir. S\u0131fatlar\u0131nda, \u00f6zelliklerinde, g\u00fc\u00e7lerinde ve haklar\u0131nda hi\u00e7 kimse O’na ortak de\u011fildir. Bu nedenle yerde veya g\u00f6kte ne zaman Allah’tan ba\u015fka bir il\u00e2h icat edilse yalan s\u00f6ylenmi\u015f ve Hakk’a kar\u015f\u0131 sava\u015f a\u00e7\u0131lm\u0131\u015f olur.
\n279.<\/strong> Bu, eksik ve muhta\u00e7 insano\u011fullar\u0131 gibi baz\u0131 zay\u0131fl\u0131k ve s\u0131n\u0131rl\u0131l\u0131klara sahip bir Allah fikrini reddetmektedir. \u00d6rne\u011fin Kitab-\u0131 Mukaddes \u015f\u00f6yle der: “Ve yedinci g\u00fcn Allah yapt\u0131\u011f\u0131 i\u015fi bitirdi. Ve yapt\u0131\u011f\u0131 i\u015flerin hepsini b\u0131rakarak yedinci g\u00fcnde dinlendi.” (Tekvin, 2:2) , “Rab sanki uykudan uyan\u0131r gibi ve g\u00fc\u00e7l\u00fc bir adam\u0131n \u015farap nedeniyle nara atmas\u0131 gibi uyand\u0131.” (Psalms 78:65.) Elbette Allah t\u00fcm bu zay\u0131fl\u0131klardan uzakt\u0131r.
\n280.<\/strong> O, yerde, g\u00f6kte ve ikisi aras\u0131da olan her \u015feyin Sahibi ve M\u00e2liki’dir. Ve hi\u00e7 kimse hakimiyetinde, otoritesinde, m\u00fclk\u00fcnde ve y\u00f6netiminde O’na ortak de\u011fildir. \u0130l\u00e2h olarak kabul edilen her \u015fey ve herkes mutlaka evrenin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r ve evrenin her par\u00e7as\u0131 da Allah’\u0131nd\u0131r; o halde hi\u00e7bir \u015fey O’na rakip veya e\u015f olamaz.
\n281.<\/strong> Bu, peygamberlerin, meleklerin vs. Allah’tan \u015fefaat dileyeceklerini ve O’nu ba\u011f\u0131\u015flamaya zorlayacaklar\u0131n\u0131 sanan kimselerin yanl\u0131\u015f fikirlerini reddederler. Bu t\u00fcr kimseler, yarat\u0131klar\u0131n\u0131n hi\u00e7birinin, de\u011fil O’nu ba\u011f\u0131\u015flamaya zorlamak, O’nun \u00f6n\u00fcnde duramayaca\u011f\u0131 ve \u015fefaat edemeyece\u011fi konusunda uyar\u0131lmaktad\u0131rlar. Evrenin Hakimi’nin izni olmaks\u0131z\u0131n hi\u00e7bir peygamber, hi\u00e7bir melek ve hi\u00e7bir aziz (vel\u00ee) O’nun \u00f6n\u00fcnde bir tek s\u00f6z bile s\u00f6yleyemeyecektir.
\n282.<\/strong> Kur’an’a g\u00f6re, Allah’a ortak veya e\u015f ko\u015fmak veya O’nun hak veya s\u0131fatlar\u0131n\u0131 herhangi bir \u015fekilde kendininmi\u015f gibi benimsemek, ba\u011f\u0131\u015flanamayacak bir g\u00fcnaht\u0131r. Bu olaya \u015firk ad\u0131 verilir. Bir \u00f6nceki ayette Kur’an, Allah’\u0131n hakimiyetinin s\u0131n\u0131rs\u0131z ve g\u00fcc\u00fcn\u00fcn mutlak oldu\u011funu il\u00e2n ederek \u015firki k\u00f6k\u00fcnden kesmektedir.
\nBu ayette de ayn\u0131 \u015fey ba\u015fka bir y\u00f6nden ele al\u0131nmaktad\u0131r: Gerekli olan bilgiye hi\u00e7 kimse sahip olmad\u0131\u011f\u0131 halde kim evrenin y\u00f6netiminde ortakl\u0131k iddia edebilir? \u0130nsanlar\u0131n ve meleklerin bilgisi o kadar yetersizdir ki, hi\u00e7birisi evrenin sistemini anlayamaz ve bu nedenle onun y\u00f6netilmesine yap\u0131lan herhangi bir m\u00fcdahale kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k ve kaosa neden olur. Evrenin y\u00f6netimi bir yana, insanlar kendileri i\u00e7in neyin iyi olup, neyin k\u00f6t\u00fc oldu\u011funu bile ay\u0131rdedemezler. Bu nedenle insanlar, her t\u00fcr bilginin kayna\u011f\u0131 olan ve insanlar i\u00e7in hay\u0131rl\u0131 olan\u0131 bilen Allah’\u0131n hidayetine inanmal\u0131d\u0131rlar.
\n283.<\/strong> Arap\u00e7a “k\u00fcrs\u00ee” (sandalye) kelimesi burada iktidar ve otorite olarak \u00e7evrilmi\u015ftir; \u00e7\u00fcnk\u00fc k\u00fcrs\u00ee burada iktidar\u0131n sembol\u00fc olarak kulan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Dilimizdeki koltuk kelimesi bile iktidar yerine kullan\u0131lmaktad\u0131r.
\n284.<\/strong> Bu ayet, ayet’el-k\u00fcrs\u00ee olarak bilinir. Bu ayet Allah hakk\u0131nda \u00f6yle yetkin bir bilgi verir ki, buna hi\u00e7bir yerde rastlanamaz. \u0130\u015fte bu nedenle hadisler bunu, Kur’an’\u0131n en \u00fcst\u00fcn ayeti olarak tan\u0131mlar.
\nBurada \u015f\u00f6yle bir soru akla gelmektedir: Allah ve s\u0131fatlar\u0131 burada hangi ba\u011flamda an\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r? Bu soruyu cevaplayabilmek i\u00e7in 243. ayet ile ba\u015flayan b\u00f6l\u00fcm\u00fc ba\u015ftan ele almam\u0131z gerekir. \u0130lk \u00f6nce m\u00fcminler Allah yolunda ellerinden gelen \u00e7abay\u0131 sarfetmeye ve bu yolda canlar\u0131n\u0131 ve mallar\u0131n\u0131 feda etmeye te\u015fvik edilmi\u015flerdi. Ayn\u0131 zamanda \u0130srailo\u011fullar\u0131’n\u0131n d\u00fc\u015ft\u00fckleri zay\u0131fl\u0131klara kar\u015f\u0131 da uyar\u0131lm\u0131\u015flard\u0131. Daha sonra ba\u015far\u0131n\u0131n sadece say\u0131ya, silahlara ve te\u00e7hizata dayanmad\u0131\u011f\u0131, bil\u00e2kis, iman, sab\u0131r, disiplin ve kararl\u0131l\u0131\u011fa ba\u011fl\u0131 oldu\u011fu vurgulanm\u0131\u015ft\u0131. Daha sonra Allah’\u0131n, sava\u015f\u0131, bir grubu di\u011fer bir gurupla ortadan kald\u0131rma arac\u0131 olarak kullanmas\u0131ndaki hikmete de\u011finilmi\u015fti. Yani e\u011fer sadece bir grup veya b\u00f6l\u00fck hakimiyeti elinde tutmaya devam ederse, kar\u015f\u0131tlar\u0131 ve muhalifleri i\u00e7in hayat \u00e7ekilmez olurdu. Daha sonra Allah’\u0131n insanlar aras\u0131ndaki ihtil\u00e2flar\u0131 gidermekten aciz olmad\u0131\u011f\u0131, fakat bunlar\u0131 zorla yok etmenin O’nun dile\u011fi olmad\u0131\u011f\u0131 bildirilmi\u015fti. Bu ama\u00e7la, O, peygamberini Hakk’a davet etmek \u00fczere g\u00f6nderir; fakat, insanlar\u0131 kabul edip etmeme konusunda serbest b\u0131rak\u0131r. Bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcn ba\u015f\u0131nda oldu\u011fu gibi m\u00fcsl\u00fcmanlara yine Allah yolunda harcamalar\u0131 emredilmi\u015fti. En sonunda bu ayete insanlar\u0131n inan\u00e7lar\u0131ndaki ve dinlerindeki farkl\u0131l\u0131klara ra\u011fmen Allah’\u0131n t\u00fcm evrenin h\u00e2kimi ve sahibi oldu\u011fu ger\u00e7e\u011fi il\u00e2n edilmektedir. Elbette, insanlar\u0131 kendisine inanmaya zorlamak O’nun dile\u011fi de\u011fildir. Fakat O sadece, peygamberleri arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla, kendisine inanan, O’nu raz\u0131 etmek i\u00e7in canlar\u0131n\u0131 ve mallar\u0131n\u0131 O’nun yolunda feda edenlerin kazan\u00e7l\u0131 \u00e7\u0131kacaklar\u0131n\u0131 ve kendisine inanmayanlar\u0131n zarara u\u011frayacaklar\u0131n\u0131 bildirir.<\/p>\n

256- Dinde zorlama (ve bask\u0131) yoktur.(285) Ger\u00e7ek \u015fu ki, do\u011fruluk (r\u00fc\u015fd) sap\u0131kl\u0131ktan apa\u00e7\u0131k ayr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Art\u0131k kim ta\u011futu(286) tan\u0131may\u0131p Allah’a inan\u0131rsa, o, sapasa\u011flam bir kulpa yap\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r; bunun kopmas\u0131 yoktur. Allah, i\u015fitendir, bilendir.<\/strong>
\n257- Allah, iman edenlerin velisi (dostu ve destek\u00e7isi) dir. Onlar\u0131 karanl\u0131klardan(287) nura \u00e7\u0131kar\u0131r; k\u00fcfredenlerin velileri ise ta\u011fut’tur.(288) Onlar\u0131 da nurdan karanl\u0131klara \u00e7\u0131kar\u0131rlar. \u0130\u015fte onlar, ate\u015fin halk\u0131d\u0131rlar, onda s\u00fcreki olarak kalacaklard\u0131r.<\/strong>
\n258- Allah, kendisine m\u00fclk(289) verdi, diye rabbi konusunda \u0130brahim’le(290) tart\u0131\u015fmaya gireni g\u00f6rmedin mi?(291) Hani \u0130brahim: “Benim Rabbim diriltir ve \u00f6ld\u00fcr\u00fcr” demi\u015fti; o da: “Ben de \u00f6ld\u00fcr\u00fcr ve diriltirim” demi\u015fti. (O zaman) \u0130brahim: “\u015e\u00fcphe yok, Allah g\u00fcne\u015fi do\u011fudan getirir, (hadi) sen de onu bat\u0131dan getir” deyince, o k\u00fcfre sapan b\u00f6ylece afallay\u0131p kalm\u0131\u015ft\u0131.(292) Allah, zalimler toplulu\u011funu hidayete erdirmez.<\/strong><\/p>\n

A\u00c7IKLAMA<\/strong><\/p>\n

285.<\/strong> Arap\u00e7a “din” kelimesi hem inanc\u0131, hem de bu inan\u00e7 \u00fczerine kurulan hayat tarz\u0131n\u0131 ifade eder. Burada, \u00f6nceki ayetlerde ortaya konulan inan\u00e7 ifade edilmektedir. Bu ayete g\u00f6re \u0130sl\u00e2m, iman ve onun hayat tarz\u0131 hi\u00e7 kimseye zorla kabul ettirilemez demektir.
\n286.<\/strong> Arap\u00e7a “ta\u011fut” kelimesi s\u00f6zl\u00fck anlam\u0131yla s\u0131n\u0131rlar\u0131 a\u015fan herkes i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Kur’an bu kelimeyi Allah’a isyan eden, Allah’\u0131n kullar\u0131n\u0131n h\u00e2kimi ve m\u00e2liki oldu\u011funu iddia eden ve onlar\u0131 kendi kulu olmaya zorlayan kimse i\u00e7in kullan\u0131r.
\nAllah’a isyan \u00fc\u00e7 derecede olabilir: 1) E\u011fer bir kimse Alah’\u0131n kulu oldu\u011funu kabul eder, fakat pratikte O’nun emirlerinin aksini yaparsa buna fas\u0131k denir. 2) Bir kimse Allah ile irtibat\u0131 kopar\u0131r ve ba\u015fka birisine ba\u011flan\u0131rsa o zaman k\u00e2fir olur. 3) E\u011fer bir kimse Allah’a isyan eder ve O’nun kullar\u0131n\u0131 kendisine boyun e\u011fmeye zorlarsa, o zaman ta\u011fut’tur. B\u00f6yle bir kimse \u015feytan, rahip, din\u00ee veya politik lider, kral veya bir devlet olabilir. Bu nedenle bir kimse ta\u011fut’u reddetmedik\u00e7e Allah’a inanm\u0131\u015f say\u0131lamaz.
\n287.<\/strong> Burada karanl\u0131k, ki\u015finin do\u011fru yoldan sapmas\u0131na t\u00fcm \u00e7aba ve enerjisini yanl\u0131\u015f yollarda kullanmas\u0131na neden olan cahiliye karanl\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bunun tersine \u0131\u015f\u0131k, ki\u015finin ger\u00e7e\u011fi apa\u00e7\u0131k g\u00f6rmesini, hayat\u0131n ger\u00e7ek anlam\u0131n\u0131n fark\u0131na varmas\u0131n\u0131 ve bilin\u00e7li bir \u015fekilde, kararl\u0131 olarak do\u011fru yolu takip etmesini sa\u011flayan Hakk’\u0131 g\u00f6rmeye yarayan \u0131\u015f\u0131k anlam\u0131nda kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.
\n288.<\/strong> Ta\u011fut kelime olarak tekil olmas\u0131na ra\u011fmen burada anlam\u0131 \u00e7o\u011fuldur. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah’\u0131 ink\u00e2r eden kimse, sadece bir tek de\u011fil binlerce ta\u011fut’un k\u00f6lesi olur. Bunlardan birisi ki\u015fiyi s\u00fcrekli yanl\u0131\u015f yapmaya te\u015fvik eden ve aya\u011f\u0131n\u0131 kayd\u0131ran \u015feytand\u0131r. Di\u011feri ise ki\u015fiyi kendi arzu ve \u015fehvetlerinin k\u00f6lesi yapan ve sap\u0131k yollara y\u00f6nelten nefsidir. Daha sonra ba\u015fkalar\u0131, kar\u0131s\u0131, \u00e7ocuklar\u0131, akrabalar\u0131, kabilesi, ailesi, arkada\u015flar\u0131, milleti, politik ve din\u00ee liderleri ve h\u00fck\u00fcmeti gelir. B\u00fct\u00fcn bunlar o kimse i\u00e7in ta\u011fut’tur ve onu kendi istek ve arzular\u0131n\u0131n esiri yapmak isterler. B\u00fct\u00fcn bu efendilerin k\u00f6lesi olan kimse, b\u00fct\u00fcn hayat\u0131n\u0131 imk\u00e2ns\u0131z olan bir \u015fey i\u00e7in, yani t\u00fcm bu efendilerin hepsini de teker teker ho\u015fnut etmek u\u011fruna harcar.
\n289.<\/strong> Bir \u00f6nceki ayette Allah’\u0131n m\u00fcminlerin yard\u0131mc\u0131s\u0131 ve koruyucusu oldu\u011fu, onlar\u0131 karanl\u0131klardan \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131; ta\u011fut’un ise k\u00e2firlerin yard\u0131mc\u0131s\u0131 oldu\u011fu ve onlar\u0131 karanl\u0131\u011fa y\u00f6neltti\u011fi bildirilmi\u015fti. Burada ise buna delil olacak nitelikte \u00fc\u00e7 olay ele al\u0131nmaktad\u0131r: Birincisi, Hakk’\u0131n apa\u00e7\u0131k g\u00f6sterildi\u011fi ve buna kar\u015f\u0131 hi\u00e7bir \u015fey s\u00f6yleyecek halde olmayan bir kimsenin hik\u00e2yesidir. Bu kimse Hakk’\u0131n kendisine apa\u00e7\u0131k g\u00f6sterilmesine ra\u011fmen O’nu kabul etmemi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc o ta\u011fut taraf\u0131ndan sapt\u0131r\u0131lm\u0131\u015f ve karanl\u0131klar i\u00e7inde ba\u015f\u0131bo\u015f gezinmeye b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Di\u011fer iki olay ise, kendilerini sadece karanl\u0131ktan kurtarmakla kalmay\u0131p, onlara g\u00f6r\u00fcnmeyen ger\u00e7eklikleri de m\u00fc\u015fahede ettiren Allah’a tam anlam\u0131yla ve yakinen inanan iki kimsenin hik\u00e2yesidir.
\n290.<\/strong> Burada de\u011finilen kimse Hz. \u0130brahim’in (a.s) do\u011fdu\u011fu \u00fclke olan Irak’\u0131n kral\u0131 Nemrud’dur. Kitab-\u0131 Mukaddes bu tart\u0131\u015fmadan bahsetmez; fakat Talmud, ayr\u0131nt\u0131lar\u0131yla ele al\u0131r ve \u00f6zde Kur’andaki pasaja \u00e7ok benzemektedir. Talmud, Hz. \u0130brahim’in (a.s) babas\u0131n\u0131n Nemrud’un ba\u015f memurlar\u0131ndan biri ve efendisinin g\u00f6zde kulu oldu\u011funu bildirmektedir. O\u011flu Hz. \u0130brahim (a.s) ise \u00e7ok k\u00fc\u00e7\u00fck ya\u015f\u0131ndan beri derin bir Allah sevgisi ta\u015f\u0131maktayd\u0131. B\u00fcy\u00fcd\u00fc\u011f\u00fcnde a\u00e7\u0131ktan Allah’\u0131n “Birli\u011fini” il\u00e2n etmeye ve Allah’a ko\u015fulan ortak ve e\u015fleri k\u00f6t\u00fclemeye ba\u015flad\u0131. Bu inanc\u0131n\u0131 g\u00f6stermek amac\u0131yla putlar\u0131 k\u0131rd\u0131. Babas\u0131 aceleyle kral\u0131n huzuruna \u00e7\u0131kt\u0131 ve Hz. \u0130brahim’i (a.s) ihbar etti: “O \u015f\u00f6yle \u015f\u00f6yle yapt\u0131, h\u00fck\u00fcm vermen i\u00e7in senin huzuruna \u00e7\u0131kar\u0131ls\u0131n” dedi. Hz. ibrahim (a.s) , kral\u0131n huzuruna \u00e7\u0131kar\u0131ld\u0131 ve aralar\u0131nda burada bahsedilen tart\u0131\u015fma ge\u00e7ti.
\n291.<\/strong> Tart\u0131\u015fman\u0131n as\u0131l konusu \u015fuydu: Hz. \u0130brahim (a.s) Rab olarak kimi kabul ediyordu: Allah’\u0131 m\u0131, Nemrud’u mu? Bu tart\u0131\u015fma, tebaas\u0131n\u0131 Rab olarak Allah’\u0131 de\u011fil de, kendisini kabul etmeye zorlayan Nemrud’un zorbal\u0131\u011f\u0131ndan kaynaklan\u0131yordu. Tabi\u00ee onun bu iddias\u0131 yanl\u0131\u015ft\u0131. Kendisine bu m\u00fclk\u00fc veren Allah’a \u015f\u00fckreden bir kul olarak, Rab diye Allah’\u0131 kabul etmeliydi. \u015e\u00fckreden bir kul olmak yerine o, \u00f6yle nank\u00f6r oldu ki, tebaas\u0131n\u0131n Rabbi oldu\u011funu iddia etmeye ba\u015flad\u0131. Hz. \u0130brahim (a.s) bu durumu kabul edemeyece\u011fi i\u00e7in aralar\u0131nda bir tart\u0131\u015fma meydana geldi.
\nBu tart\u0131\u015fman\u0131n as\u0131l mahiyetini anlayabilmek i\u00e7in a\u015fa\u011f\u0131daki noktalar\u0131 g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulundurmal\u0131y\u0131z.
\n1) Allah’\u0131 il\u00e2hlar ilah\u0131 ve rabler rabbi olarak kabul edip, bununla birlikte O’nu tek Rab ve M\u00e2bud olarak kabul etmediklerini g\u00f6sterir bir \u015fekilde O’na ba\u015fka il\u00e2hlar ve rableri ortak ko\u015fmak, hemen hemen t\u00fcm m\u00fc\u015frik toplumlar\u0131n \u00f6zelli\u011fidir.
\n2) Onlar her zaman il\u00e2hl\u0131\u011f\u0131 ikiye ay\u0131rm\u0131\u015flard\u0131r: Tabiat\u00fcst\u00fc il\u00e2hl\u0131k ve h\u00fck\u00fcmde il\u00e2hl\u0131k. Bir sonu\u00e7 do\u011furan her t\u00fcr sebebi kontrol eden tabiat\u00fcst\u00fc il\u00e2hl\u0131\u011f\u0131, Allah’a atfetmi\u015flerdir. Bu nedenle ihtiya\u00e7 duyduklar\u0131nda veya zorluk anlar\u0131nda O’ndan yard\u0131m dilerler; fakat cahillikleri nedeniyle ruhlar\u0131, melekleri, cinleri, y\u0131ld\u0131zlar\u0131 ve daha bir \u00e7ok \u015feyi Y\u00fcce Allah’a e\u015f ko\u015farlar ve onlara dua ederler, onlara ibadet ederler ve onlar i\u00e7in yap\u0131lm\u0131\u015f tap\u0131naklara adaklar sunarlar.
\nSadece Allah’a ait olan ve hayat tarz\u0131n\u0131 belirleme emirlerine uyulmas\u0131n\u0131 isteme ve d\u00fcnyadaki b\u00fct\u00fcn i\u015fler \u00fczerinde mutlak otorite sahibi olma hakk\u0131n\u0131 sadece O’na veren hakimiyette il\u00e2hl\u0131\u011fa gelince, her \u00e7a\u011fdaki m\u00fc\u015frikler bu hakk\u0131 Allah’tan al\u0131p, kral soyundan gelenlere veya gruplara vermi\u015fler veya Allah’la di\u011fer putlar aras\u0131nda payla\u015ft\u0131rm\u0131\u015flard\u0131r. Kral soyundan gelenlerin ikinci kategorideki anlam\u0131yla il\u00e2hl\u0131k iddia etmelerin nedeni budur. Bu soylular grubu, iddialar\u0131na destek bulabilmek i\u00e7in birinci anlamda il\u00e2hlar\u0131n soyundan geldiklerini iddia etmi\u015flerdir. Rahipleri ve din adamlar\u0131 ise onlar\u0131 bu konuda destekleyip savunmu\u015flard\u0131r.
\n3) Nemrud, hakimiyete sahip oldu\u011fu anlam\u0131nda il\u00e2hl\u0131k iddias\u0131nda bulunmu\u015ftur. O ne Allah’\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 reddetmi\u015f ne g\u00f6klerin ve yerin yarat\u0131c\u0131s\u0131 ne de evrenin y\u00f6neticisi oldu\u011funu iddia etmi\u015ftir. O sadece Irak’\u0131n ve Irak’ta ya\u015fayanlar\u0131n mutlak efendisi ve h\u00e2kimi oldu\u011funu iddia ediyordu. O’nun iddias\u0131 \u015fuydu: Ben ne dersem kanundur ve ben, s\u00f6ylediklerim nedeniyle benden ba\u015fka hi\u00e7 kimseye kar\u015f\u0131 sorumlu de\u011filim. Bu nedenle beni efendi (rab) olarak kabul etmeyen her Irak’l\u0131 as\u00eedir.
\n4) Burada de\u011finilen tart\u0131\u015fma, Hz. \u0130brahim (a.s) : “Ben Alemlerin Rabbini Rab olarak ve ibadet edilecek il\u00e2h olarak kabul ediyorum. O’ndan ba\u015fka her \u015feyin rabli\u011fini ve il\u00e2hl\u0131\u011f\u0131n\u0131 reddediyorum.” deyince ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Bu a\u00e7\u0131klama sadece kutsal din ve ulusal il\u00e2hlar\u0131 k\u00f6k\u00fcnden reddetmekle kalm\u0131yor, ayn\u0131 zamanda ulusal devletin ve onun merkez\u00ee g\u00fcc\u00fc olup, Irak’\u0131n tek efendisi oldu\u011funu iddia eden Nemrud’un varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 tehdit ediyordu. Buna m\u00fcsamaha g\u00f6sterilmemesinin ve Hz. \u0130brahim’in (a.s) sorguya \u00e7ekilmek \u00fczere Nemrud’un \u00f6n\u00fcne getirilmesinin nedeni i\u015fte bu tehdittir.
\n292.<\/strong> Hz. \u0130brahim (a.s) ilk c\u00fcmlesinden itibaren Allah’tan ba\u015fka Rab olamayaca\u011f\u0131n\u0131 apa\u00e7\u0131k ortaya koyduysa da, Nemrud yine de O’nun iddias\u0131n\u0131 \u00e7\u00fcr\u00fctmeye \u00e7al\u0131\u015ft\u0131. Fakat ikinci delilden sonra Nemrud o denli k\u00f6\u015feye s\u0131k\u0131\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131 ki, ba\u015fka bir sebep \u00f6ne s\u00fcrecek g\u00fcc\u00fc kalmam\u0131\u015ft\u0131. \u00c7\u00fcnk\u00fc kendisi de, g\u00fcne\u015fin Hz. \u0130brahim’in (a.s) Rab olarak kabul etti\u011fi Allah’\u0131n emrinde oldu\u011funu biliyordu. Fakat buna ra\u011fmen O, bu apa\u00e7\u0131k ger\u00e7e\u011fi kabul edemezdi; \u00e7\u00fcnk\u00fc bunu kabul etmesi, despotluk y\u00f6netiminden vazge\u00e7mesi demek olurdu. \u0130\u00e7indeki isyan buna haz\u0131r olmad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in, apa\u00e7\u0131k fark\u0131na vard\u0131\u011f\u0131 halde Nemrud, nefse tap\u0131nman\u0131n karanl\u0131\u011f\u0131ndan Hakk’\u0131n ayd\u0131nl\u0131\u011f\u0131na \u00e7\u0131kmad\u0131. E\u011fer nefsi yerine, Allah’\u0131 il\u00e2h olarak kabul etseydi, Hz. \u0130brahim’in (a.s) davetiyle do\u011fru yolu bulurdu.
\nTalmud’da bu tart\u0131\u015fmadan sonra Nemrud’un Hz. \u0130brahim’i (a.s) hapse g\u00f6nderdi\u011fi ve Hz. \u0130brahim’in (a.s) orada on g\u00fcn kald\u0131\u011f\u0131 yaz\u0131l\u0131d\u0131r. Daha sonra kral ve adamlar\u0131 O’na canl\u0131 canl\u0131 yanma cezas\u0131 verdiler. Bu olaya Kur’an’da da de\u011finilmektedir. (Bkz. Enbiya: 51-74, Ankebut: 16-24, Saffat: 85-98.)<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u0130SM\u0130LLAH\u0130RRAHMAN\u0130RRAH\u0130M   Hamd kendisinden ba\u015fka ilah olmayan, mutlak manada tek g\u00fc\u00e7 ve kudret sahibi olan Allah\u2019a mahsustur. Salat ve selam t\u00fcm peygamberlerin ve onlar\u0131 takip eden tabilerinin \u00fczerine olsun. 252- \u0130\u015fte bunlar, Allah’\u0131n ayetleridir; onlar\u0131 sana hak olarak okuyoruz. Sen de g\u00f6nderilen el\u00e7ilerdensin. 253- \u0130\u015fte bu peygamberler; bir k\u0131sm\u0131n\u0131 bir k\u0131sm\u0131na \u00fcst\u00fcn k\u0131ld\u0131k. Onlardan, Allah’\u0131n […]<\/p>\n","protected":false},"author":13,"featured_media":6300,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-6299","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-gundem"],"yoast_head":"\n