EBU’L A’LÂ MEVDUDİ’NİN BAKIŞ AÇISIYLA MERYEM SURESİ 56. VE 60. AYETLER ARASI

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

56- Kitap’ta İdris’i de zikret.(33) Çünkü o, doğru olan bir peygamberdi.
57- Biz onu yüce bir mekân (makam) a yükseltmiştik.(34)
58- İşte bunlar; kendilerine Allah’ın nimet verdiği peygamberlerdendir; Adem’in soyundan, Nuh ile birlikte taşıdıklarımız (insan kuşakların) dan, İbrahim ve İsrail (Yakup) in soyundan, doğru yola eriştirdiklerimizden ve seçtiklerimizdendirler. Onlara Rahman (olan Allah’) ın ayetleri okunduğunda, ağlayarak secdeye kapanıverirler.
59- Sonra onların arkasından öyle kuşaklar türedi ki, namaz (kılma duyarlığın) ı kaybettiler(35) ve şehvetlerine kapılıp-uydular.(36) Böylece bunlar azgınlıklarının cezasıyla karşılaşacaklardır.
60- Ancak tevbe eden, iman eden ve salih amellerde bulunanlar (onların dışındadır) ; işte bunlar, cennete girecekler ve hiç bir şeyle zulme uğratılmayacaklar.

AÇIKLAMA

33. Hz. İdris Peygamberin kim olduğu konusunda görüş ayrılığı vardır. Bazı müfessirler onun İsrailoğulları’nın peygamberlerinden biri olduğu görüşündedirler. Fakat çoğunluk onun Nuh’dan (a.s) önceki peygamberlerden olduğunu söyler. Onun kimliğini belirlememize yardımcı olacak sahih hadis de yoktur. Fakat bir sonraki ayet (58) , onun Hz. Nuh’dan önce gönderilen peygamberlerden olduğunu destekler. Çünkü adı geçen tüm peygamberlerden sadece ona “Adem’in zürriyetinden” denilebilir.
Müfessirler Hz. İdris’in Eski Ahid’de adı geçen Hanok olduğu görüşündedirler: “Hanok 65 yaşında iken Metuşelah’a baba oldu. Ve Hanok Metuşalah’dan sonra üç yüz yıl Allah’la birlikte yürüdü…. ve Hanok gözden kayboldu, çünkü Allah onu aldı.” (Tekvin 5: 21-24)
Talmut’da daha geniş ayrıntılar vardır, bunlar kısaca şöyledir: “Nuh’dan önce Ademoğulları bozulmaya başladılar. Allah’ın meleği insanlardan uzakta zahidçe bir hayat yaşayan Hanok’a seslendi ve şöyle dedi: “Ey Hanok kalk, inzivadan çık, insanların arasına katıl ve onlara takip etmeleri gereken doğru yolu, benimsemeleri gereken doğru davranışları öğret.’
“Bu ilahi emri aldıktan sonra Hanok inzivadan çıktı, insanları biraraya topladı ve onlara emredildiği şeyleri tebliğ etti. İnsanlar onu dinledi ve Allah’a ibadet etmeye başladılar. Hanok, halkı 353 yıl yönetti: O’nun yönetimi adalet ve hakka dayanıyordu. Bunun sonucunda Allah insanlara her tür nimeti bolca verdi.” (H. Plano: The Talmut Selections ‘Talmut’tan Seçmeler’ sh. 18-21) .
34. Bunun açık anlamı Allah’ın İdris’i yüksek bir makama erdirmesidir, fakat İsrailoğulları’nın kaynaklarına göre, Allah İdris’i (Hanok) göğe yükseltmiştir. Kitab-ı Mukaddes: “Ve o gözden kayboldu, çünkü Allah onu kendine aldı” der. Fakat Talmut’ta onunla ilgili aşağıdaki sözlerle biten uzun bir hikaye vardır.
“Hanok bir araba ve ateşten atlarla, bir kasırga içinde göğe yükseldi.”
35. Buradan anlaşılıyor ki sapık bir topluluk namazı tamamen terk etmiştir veya onun edasında tamamen dikkatsiz ve aldırmaz olmuşlardır. Bu, sapık bir topluluğun işlediği ilk günahtır; çünkü bundan sonra onlarla Allah arasında başka bir bağ kalmaz. Bu nokta burada evrensel bir ilke şeklinde, yani eski peygamberlerin hepsinin ümmetlerinin ilkönce namazı bırakarak sapıtmaya başladıkları gerçeği ortaya konularak sunulmaktadır.
36. Bu Allah’la aradaki bağı koparmanın kaçınılmaz bir sonucu idi. Onlar gittikçe namazdan uzaklaşırken yavaş yavaş şehvetleri onlara hakim olmaya başladı. Bunun sonucu ahlâkî sapıklığın en aşağı derecelerine düştüler ve ilâhî emirler yerine kendi arzu ve şehvetlerine uymaya başladılar.