EBU’L A’LÂ MEVDUDİ’NİN (RH.A.) BAKIŞ AÇISIYLA NEBE SURESİ 22 VE 35. AYETLER

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

22- Taşkınlık edip-azanlar için son bir varış yeridir.
23- Bütün zamanlar boyunca içinde kalacaklardır.(15)
24- Orada ne serinlik tadacaklar, ne de bir içecek.
25- Kaynar sudan ve irinden(16) başka.
26- (İşlediklerine) Uygun olan bir ceza olarak,
27- Doğrusu onlar, hesaba-çekileceklerini ummuyorlardı.
28- Bizim ayetlerimizi de yalanlayabildikleri kadar yalanlıyorlardı.(17)
29- Oysa biz, her şeyi yazıp saymışızdır.(18)
30- Şimdi tadın. Size artık azabtan başkasını artırmayacağız;
31- Gerçek şu ki, muttakiler(19) için ‘bir kurtuluş ve mutluluk’ vardır.
32- Nice bahçeler ve üzüm bağları.
33- Göğüsleri henüz tomurcuklanmış yaşıt kızlar.(20)
34- Dopdolu kadehler.
35- İçinde, ne ‘boş ve saçma bir söz’ işitirler, ne bir yalan.(21)

AÇIKLAMA

15. Burada devirlerin ve çağların ardı arkası kesilmeyen sürekliliğini ifade eden, “Ahkaben” kelimesi kullanılmıştır. Bazı kimseler “devirler ne kadar uzun olursa olsun, bir sona mahkûmdur” diyerek, devir kelimesinin bir zaman dilimi olduğuna hükmettiler. Böylece bu kimseler cennet hayatını ebedî kabul ederlerken, cehennem hayatının sınırlı olduğu düşüncesini öne sürdüler. Cehennemin sınırlı bir zamanı kapsayacağı düşüncesi yanlıştır.
Bu düşünce şu iki nedenden ötürü yanlıştır. Birincisi ‘Ahkaben’ kelimesi, birbiri ardınca gelen devirler, yani her devrin ardından başka bir devrin gelmesini anlatır. Bundan dolayı bu kelime ‘ebediyet’ anlamına da gelmektedir. İkincisi, bu ayetten böyle bir anlam çıkarmak usûl itibariyle da yanlıştır. Çünkü ayet-i kerime böyle anlaşıldığı takdirde elde edilen sonuç; cehennemin ebedî olduğunu ifade eden diğer açık ayetlere ters düşer. Bu konuda, Kur’an-ı Kerim’de 34 yerde cehennem ehli hakkında ‘Hulûd’ kelimesi kullanılmıştır. ‘Hulûd’ kelimesi ‘ebedi’ anlamına gelir. Ayrıca üç yerde de ‘Hulûd’ kelimesinin yanına ‘ebeden’ kelimesi izafe edilerek birlikte kullanılmışlardır. Örneğin maide-37’de bu husus çok açık bir biçimde ortaya çıkmaktadır:
“Ateşten çıkmak isterler, ama oradan çıkacak değildirler. Onlar için ebedî bir azap vardır.”
Yine Hûd-107 ve 108’de şöyle buyurulmuştur;
“Gökler ve yer durdukça orada ebedî kalacaklardır. Ancak Rabbin dilerse başka. Çünkü Rabbin istediğini yapandır. Mutlu kılınanlar ise cennettedirler. Gökler ve yerler durdukça orada ebedi kalacaklardır. Ancak Rabbin dilerse başka.”
Bu açıklamalardan sonra anlaşılmıştır ki, bu ayetten, kafirlerin bir süre kaldıktan sonra cehennemden kurtulacakları şeklinde bir anlam çıkarmak mümkün değildir.

16. Ayette geçen “Gassâkan” irin, gözyaşı, ter ve kokuşmuş sular anlamına gelir.

17. Şu iki nedenden ötürü azaba müstehak olacaklardır: Birincisi, yaşadıkları zaman süresince, hiçbir zaman, bir gün yaptıkları ameller için Allah’a (c.c.) hesap vereceklerini düşünmemişlerdir. İkincisi de, Allah-u Teala’nın elçileri vasıtasıyla gönderdiği mesajları inkâr ve Allah’ın (c.c.) elçilerini tekzib etmişlerdir.

18. Onların söz ve davranışları, tüm hareketleri, hatta niyet ve düşünceleri dahi mükemmel bir surette kayıtlara geçirilmektedir. Oysa bu ahmaklar, istediklerini yapacaklarını, kendilerini bir gören olmadığını ve hesaba çekilmeyeceklerini mi sanmaktadırlar.

19. Bu ayette, yukarıda zikri geçen kâfirlerin karşıtı olan kimseler, yani Allah’a (c.c.) ve hesab gününe iman edenler için sakınan-korunan (muttakî) kelimesi kullanılmıştır. Mü’minler Kur’an’da genellikle ‘müttakî’ kelimesi ile nitelendirilmişlerdir.

20. Hepsinin aynı yaşta olması ya da eşine yaşıt olması şeklinde, her iki anlama da gelebilir. Sad Suresi’nin 52. ayeti ile Vakıa Suresi’nin 37. ayeti bu husus ile ilgilidir.

21. Boş söz, buhtan, iftira, sövgü, yalan v.b. duymayacaklardır. Kur’an’ın birçok yerinde bunun büyük bir nimet olduğu söylenmiştir. Bkz Meryem. an: 33, Vakıa. an: 13-14