TABERİ (RH.A)’NİN BAKIŞ AÇISIYLA BAKARA SURESİ 129. AYET-İ KERİME

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

129- Rabbimiz, onlara, kendi içlerinden Peygamber gönder. Ayetlerini onlara okusun, kitabı ve hikmeti öğretsin ve onları (kötülükler­den) temizlesin. Şüphesiz sen, her şeye galipsin, hüküm ve hikmet sahibisin. Rabbimiz, bizim soyumuza, Araplardan bir Peygamber gönder. Senin vahyettiğin kitabı onlara okusun. Onlara Kur’an’ı öğretsin. Onları şirkten ve put­lara tapmaktan temizlesin. Ey rabbimiz, şüphesiz ki sen, hiç kimsenin âciz bırakmayacağı bir güce sahipsin, hüküm ve hikmet sahibisin. Senin tedbirinde hiçbir eksiklik ve kusur yoktur.

Hz. İbrahim ve Hz. İsmailin: “Rabbimiz, bizim soyumuza kendilerin­den bir Peygamber gönder.” şeklindeki duaları, Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)’in gelmesine dair olan dualarıdır. Bu dua hakkında, İrbad b. Sâriye, Resulullah efendimizin şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

“Ben, Âdem (a.s.) yerde balçık olarak yatarken, Allah katında Pey­gamberlerin sonuncusuydum. Ben bunun nasıl böyle olduğunu size bildire­yim. Ben, atam İbrahim’in duası, İsa’nın müjdesi, annemin de rüyasıyım. Bütün  Peygamberlerin anneleri  de buna benzer rüyalar görmüşlerdir.

Katade ve Süddi de, Hz. İbrahim ve İsmailin, gönderilmesini istedikleri Peygamberden maksadın, Hz. Muhammed olduğunu söylemişlerdir.

Âyette zikredilen “Kitap”tan maksat, Kur’an-ı Kerimdir. “Hikmef’ten maksat ise Katadeye göre “Sünnet1’tir. İbn-i Zeyd ve Malik’e göre ise “Hik­met’ten maksat, dini bilmek ve onu anlamaktır. Zira insanlar dini ancak Peygamberin öğretmesi ve anlatmasıyla idrak edebilirler.

Taberi diyor ki: “Bize göre “Hikmet’ten maksat, “Allah’ın hükümlerini bilmektir. “Bu hükümler ancak Peygamberlerin bildirmesiyle öğrenilmiş olur. “Hikmet” kelimesi “Hüküm” kelimesinden türetilmiştir. Bunun mânâsı ise “Hak ile bâtılın arasını ayıran Kur’an” demektir. Buna göre âyetin mânâsı şöyledir: “Ey Rabbimiz, sen onlara, içlerinden bir Peygamber gönder. Onlara âyetlerini okusun ve kendilerine gönderdiğin kitabı ve aralarında senin hükmünle hüküm vermeyi öğretsin.”

Âyet-i kerimede: “Onları (kötülüklerden) temizlesin.” buyurulmaktadır. Burada ifade edilen temizlenmeden maksat, Allaha ortak koşmaktan ve putlara tapmaktan temizlenmeleridir. “Zekat” kelimesi, “Artmak” mânâsına da geldi­ğinden âyette “Onların itaat ve ibadetlerini artırsın.” mânâsı da mevcuttur.