TABERİ (RH.A)’NİN BAKIŞ AÇISIYLA BAKARA SURESİ 244 VE 245. AYETLER

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Hamd kendisinden başka ilah olmayan, mutlak manada tek güç ve kudret sahibi olan Allah(Celle Celaluhu)’a mahsustur. Salat ve selam tüm peygamberlerin ve onları takip eden tabilerinin üzerine olsun.

244- Allah yolunda savaşın. Bilin ki Allah her şeyi çok iyi işiten ve çok iyi bilendir.

Ey iman edenler, Allanın dini için, din düşmanlarıyla savaşın. Sizi dini­nizden alıkoyan ve rabbinizin yolundan çeviren Şeytana itaat yolunda savaşma­yın. Allah düşmanlarıyla savaşmaktan çekinmeyin. Zira diri kalmanız veya öl­meniz Allanın elindedir. Sakın ölüm korkusu sizi, düşmanlarla sataşmaktan alı­koymasın, Aksi takdirde zelil olursunuz, siz de daha Önce ölüm korkusuyla ev­lerinden çıkıp kaçanlar gibi Ölümden kurtulamazsınız. Sizler de evlerinizde ölürsünüz. Bilin ki rabbiniz, samimi olan müminleri de bilir sinelerinde nifak ve inkârı saklayanları da. Ve herkesin söylediği sözü de. Bu itibarla herkesi layık olduğu şeyle cezalandıracak veya mükafaatlandıracaktır.

245- O kimdir ki Allah için güzel bir ödünç takdim etsin de Allah onun karşılığını kat kat versin. Rızkı daraltan da Allah’tır bol veren de. Yi­ne ona döndürüleceksiniz.

Sizden kim Allah yolunda ve onun rızasını isteyerek harcamada bulunur, zayıf olana yardım eder, fakiri destekler, ihtiyaç sahiplerine infakta bulunursa Allah, yapmış olduğu iyiliklerden dolayı o kişiye sınırsız ve sayılamayacak ka­dar kat kat mükâfaat verir. Dilediği kulu için rızkı daraltan dilediği için de bollaştıran Allah’tır. Sonunda dönüşünüz Allah’adır. Sizleri amellerinize göre cezalandıracak veya mükâfaatlandıracaktır.

Bu konuda diğer bir âyet-i kerimede de şöyle buyrulmaktadır: “Malları­nı Allah yolunda harcayanların durumu, her başağında yüz tane olmak üzere ye­di başak veren bir tanenin durumuna benzer. Allah, dilediğini kat kat verir. Al­lah, lütfü geniş olan ve her şeyi bilendir.

Abdullah b. Mes’ud diyor ki: “Bu âyet-i kerime inince Ebudderda dedi ki: “Ey Allanın Resulü, Allah bizden ödünç mü istiyor?” Resulullah da “Evet ya Ebudderda.” dedi. Ebudderda ise “Ver elini ya Resulullah,” dedi. Resulullah da elini on verdi. Ebudderde: “Ben (hurma) bahçemi rabbime karz-ı hasen olarak verdim. Onun içinde altı yüz hurma ağacı bulunmaktadır.” dedi. Sonra yürüye­rek bahçesine geldi. Kansı Ümmü Dahdah ve çocukları bahçede bulunuyorlardı. Ebudderda hanımına “Ey Ümmü Dahdah, diye seslendi. Ümmü Dahdah “Buyur emrin nedir?” diye cevap verdi. Ebudderda “Bahçeden çık zira ben içinde altı yüz hurma ağacı bulunan bahçeyi rabbime karz-ı hasen olarak verdim.” dedi. Resulullah, Abudderda öldüğünde onun cenaze namazını kıldırdıktan sonra hakkında şöyle buyurmuştur: “Cennette Ebudderdanın asılı duran nice hurma salkımları bulunmaktadır”

Âyet-i kerimede, malını Allah yolunda harcayana Allahın kat kat karşılığını vereceği vaadedilmektedir. Allah’ın vaadettiği nimetlerin hududu belirtilme­mekte, kişilerin ihlas ve niyetlerine göre karşılık alabileceklerine işaret edilmek­tedir. Bu hususta bazı âlimler şöyle demişlerdir: “Allah size dünyayı ödünç ola­rak verdi ve onu sizden ödünç olarak istedi. Şayet sizler içinizden gelerek gö­nüllü bir şekilde onu Ödünç verecek olursanız o ödüncünüzün karşılığında size on ile yedi yüz arasında değişen, hatta daha da fazla olabilen karşılık verilecek­tir. Şayet Allah dünyayı sizden, istemediğiniz halde çekip alacak olurda siz de buna sabreder ve iyi davranırsanız bu sizin için bir rahmet olur ve sizin hidayete kavuşmanıza sebep olur

Ayet-i kerimenin devamında “Rızkı daraltan da Allahtır bol veren de”, bu ym İ m aktadır. Allah teala bu ifade ile kendilerine bol rızık verdiği mümin kul­larını, rızıkları dar olanlara karşı infakta bulunmaya teşvik etmekte ve onları müşriklere karşı savaşmak için mallarını Allah yolunda harcamaya davet etmek­tedir. Zira bu harcamalar onların azıklarını azaltmayacaktır. Çünkü rızıkları daraltan da genişleten de Allahtır. Kullar yaptıkları harcamaların karşılığını kat kat alacaklardır.

Taberi, âyetin bu bölümünün izahında, rızkın dar veya bol oluşunun Alla-tim elinde olduğunu beyan etmiştir ve Resulullahın şu hadis-i şerifinde de aynı meselenin beyan edildiğini zikretmiştir.

Enes b. Malik diyor ki:

“Resulullah (s.a.v.)’m zamanında (bir ara) fiyatlar yükseldi. Dediler ki: “Ey Allanın Resulü, bize fiyat (Narh) koysana ” Resulullah: “Şüphesiz ki fiyat koyan, daraltan, bollaştıran ve rızıklandıran ancak Allahtır. Ben dilerim ki Rabbimin huzuruna çıktığımda sizden herhangi biriniz benden kanı ve malı hakkın­da bir haksızlıktan dolayı bir şey istemiş olmasın.