TABERİ (RH.A)’İN BAKIŞ AÇISIYLA MERYEM SURESİ 61. VE 65. AYET-İ KERİMELER

61-  O cennet, rahman olan Allah’ın, kullarına, görmedikleri halde vaadettiği “Adn” cennetleridir. Şüphesiz onun vaadi mutlaka yerini bula­caktır. ^[1][67]

62- onlar orada boş bir söz işitmezler. Ancak “Selam” işitirler. Ora­da sabah akşam rızıkları da hazırdır. ^[2][68]

63- İşte kullarımızdan takva sahibi olanlara vereceğimiz cennet bu­dur.

Tevbe edip salih amel işleyenler cennetlere gireceklerdir. Bu cennetler, Adn cennetleridir. Rahman olan Allah, bunlara, ScuUanna görmedikleri halde vaödetmiştir. Allah’ın vaadi ise mutlaka gerçekleşir. O cennetlerde boş bir söz işi­tilmez. Orada ancak selamlaşmalar işitilir. Cennetliklere sabah akşam, yani bu iki vakit kadar zamalarda yemekleri verilir. Zira orada gece diye bir şey yoktur. Devamlı aydınlık vardır. İşte dünyada takva üzere yaşayan kullara verilecek olan cennet budur.

Burada ifade edilen cennetlere layık olan takva sahiplerinin kimler oldu­ğu başka bir âyet-i Kerimede şöyle izah edilmektedir. “Rabbinizin mağfiretine ve genişliği göklerle yer kadar olan cennete koşuşun. O cennet, Allah’tan kor­kanlar için hazırlanmıştır.” “O takva sahibi olanlar, bollukta ve darlıkta Allah yolunda harcarlar. Öfkelerini yenerler ve insanların kusurlarını bağışlarlar. Al­lah, iyilik yapanları sever. ^[3][69]

64- (Vahyin niçin geciktiğini soran Muhammcdc Cebrail şöyle dedi:) “Biz ancak rabbinin emriyle ineriz. Geçmişimiz, geleceğimiz ve arasındaki­ler hep ona aittir. Rabbin asla unutkan değildir.

Abdullah b. Abbas diyor ki:

“Resulullah (s.a.v.) Cebrail’e “Senin, bizi ziyaretinden daha fazla ziyaret etmene engel olan nedir?” dedi. Bunun üzerine “Biz ancak rabbinin emriyle ine­riz. Geçmişimiz, geleceğimiz ve arasındakiler hep ona aittir.” âyeti nazil olmuştur^[4][70]

Ayet-i Kerimede zikredilen “Geçmişimiz, geleceğimiz ve arasındakiler” ifadesi şu şekilde izah edilmiştir. “Önümüzde bulunan, arkamızda olan ve bunlann ikisi arasındakiler hep ona aittir.” “Önümüzde bulunan, arkamızda olan ve bunların ikisi arasindekiler.”den neyin kastedildiği hakkında ise üç görüş zikre­dilmektedir.

Birincisine göre: “Önümüzde bulunân’dan maksat, dünya, “Arkamızda olan”dan maksat, âhiret ve “Bu ikisi arasındakiler” den maksat da, İsrafil tarafın­dan üflenecek olan iki sur arasındaki zamandır. Buna göre âyetin mânâsı şöyle­dir: “Dünyada âhiret de, bu ikisi arasındaki “Berzah” âlmi de ancak rabbine ait­tir.” demektir.

İkincisine göre: “Önümüzde bulunan”dan maksat, âhiret, “Arkamızda olan”dan maksat, dünya, “Bu ikisi arasındaki”lerden maksat ise dünya ve ahiret arasıdır. Buna göre âyetin mânâsı “Âhiret de dünya da ve onların aralarında bu­lunan da ancak rabbine aittir.” demektir.

Üçüncüsüne göre ise: “Önümüde bulunan”dan maksat, dünyanın bizden geçen zamanıdır. “Arkamızda olan”dan maksat, dünyanın bizden sonra kalan za-manıve âhirettir. “Bu ikisi arasındakiler”den maksat ise, geçirmiş olduğumuz za­man ile önümüzde bulunan zaman arasıdır. Taberi’ye göre ise “Önümüzde bulu­nan” âhirettir. “Arkamızda olan.” dünyadır. “Bu ikisi arasındakiler” ise dünyanın henüz geçmemiş olan zamanıdır. ^[5][71]

65- O, göklerin, yerin ve aralarındakinin rabbİdir. O halde sen ona ibadet et ve ona ibadetinde sabırlı ol. Zaten onun benzeri bir ilah bilir mi­sin ki?

Allah Teala bu âyet-i Kerimede, Hz. Muhammed’e Cebrail’i gönderen rabbinin, göklerin, yerin ve o ikisi arasında bulunan herşeyin rabbi olduğunu, böyle bir rabbin, herhangi bir şeyi unutmasının mümkün olamayacağını beyan ediyor, Hz. Muhammed (s.a.v.)e ve dolayısiyle bilere, böyle bir rabbejoılluk et­memizi ve ona yaptığımız ibadetlerde sabırlı olmamızı emrediyor. Ayetin so­nunda da Allah’ın hiçbir benzerinin bulunmayacağı bildiriliyor.

Bazı müfessirler, burada zikredilen “Benzeri” ifadesinden maksadın, onun, isminde benzeri olmadığını söylemişlerse de bu ifadeye genel anlamda al­manın ve Allah’ın zat ve sıfatlarında benzeri olmadığı şeklinde yorumlamanın daha uygun olacağı muhakkaktır. Taberi de bu kanaattedir. ^[6][72]